Kathimerini.gr
APOORVA MANDAVILLI / THE NEW YORK TIMES
Oταν πρωτοεμφανίστηκε ο κορωνοϊός, τίποτα δεν προμήνυε ότι θα εισέβαλλε και θα ανέτρεπε σταδιακά και ύπουλα κάθε πτυχή της καθημερινότητάς μας. Εξαιτίας της πανδημίας, οι Αμερικανοί τους τελευταίους 18 μήνες λαμβάνουν καθημερινά αποφάσεις ζωής ή θανάτου. Ταυτόχρονα, οι επιστημονικές γνώσεις για τον παθογόνο παράγοντα μεταβάλλονται περίπου κάθε ώρα. Ο ιός μεταδίδεται με την επαφή με φορείς του και με μολυσμένες επιφάνειες. Τελικά αποδείχθηκε ότι η μετάδοση γίνεται αερογενώς. Ο ιός μεταλλάσσεται βραδύτατα. Τελικά ανακαλύψαμε ότι αυτό συμβαίνει τάχιστα. Οι Αμερικανοί δεν χρειάζονται μάσκες. Τελικά τις χρειάστηκαν.
Οι πολίτες αναγκάστηκαν να προσαρμοστούν στις διαρκώς μεταβαλλόμενες επιταγές μιας επιστήμης που εξελίσσεται μπροστά στα μάτια τους. Ανέκαθεν η επιστημονική πρόοδος ήταν μια διαδικασία ρευστή και απρόβλεπτη. Ποτέ, όμως, δεν εξελισσόταν με τόσο ιλιγγιώδη ταχύτητα. Η Βιολογία και η Ιατρική είναι δύο ιδιαίτερα απαιτητικοί τομείς. Προτού γίνει αποδεκτή μια προσέγγιση, μελετάται επί δεκαετίες. Τα δεδομένα εκατοντάδων μελετών, συχνά αντικρουόμενων, αναλύονται διεξοδικά και τελικά η επιστημονική κοινότητα καταλήγει στο οριστικό συμπέρασμα.
Ακόμη, όμως, και όταν μια μελέτη καταλήξει σε σαφείς διαπιστώσεις, προτού δημοσιευθεί ελέγχεται εξονυχιστικά από επιτροπή ειδικών, διαδικασία που συνήθως χρειάζεται πάνω από ένα έτος. Σήμερα, αποτελέσματα πειραματικών θεραπειών, νέα επιδημιολογικά μοντέλα, ανακαλύψεις για τη δομή του ιού και κάθε είδους μελέτη για την πανδημία και τον Sars-Cov-2 δημοσιοποιούνται προτού καν στεγνώσει το μελάνι των συντακτών της στο χαρτί.
Παρά τον διαρκή βομβαρδισμό νέων επιστημονικών στοιχείων, κανείς δεν εξήγησε στους «κοινούς θνητούς» ότι ανέκαθεν με αυτόν τον τρόπο εξελίσσεται η επιστήμη. Οι επιστημονικές αντιπαραθέσεις και οι έντονες διαφωνίες αυτήν τη φορά λαμβάνουν χώρα μπροστά στα μάτια μας και όχι σε κλειστές αίθουσες συνεδρίων, δημιουργώντας την ψευδαίσθηση ότι η επιστήμη είναι προϊόν παρόρμησης. Δεν είναι, λοιπόν, άξιο απορίας ότι οι Αμερικανοί νιώθουν οργισμένοι ή εξαπατημένοι από τη διαρκή μεταβολή των υγειονομικών κανόνων που επηρεάζουν την καθημερινότητά τους.
Αδιαμφισβήτητα, πολλοί ηγέτες υποσχέθηκαν υπερβολικά πολλά, υπερβολικά γρήγορα και τώρα έφθασε η ώρα της υπαναχώρησης. Οι αξιωματούχοι των υγειονομικών φορέων απέτυχαν στη δημιουργία ενός σταθερού πλαισίου αναγκαίων κανόνων, μέσα στο οποίο πρέπει να λειτουργήσουμε μέχρι οι επιστήμονες να αυξήσουν τις γνώσεις τους για τον κορωνοϊό. Επίσης δεν προσδιόρισαν χρονικά το τέλος της πανδημίας. Χωρίς σαφή οριοθέτηση, οι πολίτες νιώθουν πως οι ειδικοί τούς ζητούν να απεμπολήσουν διαπαντός τις ελευθερίες τους.
Επιτομή της αντίφασης των συστάσεων του Κέντρου Ελέγχου και Πρόληψης Νόσων (CDC) είναι η υποχρέωση χρήσης μάσκας. Τον Μάιο ανακοινώθηκε ότι οι πλήρως εμβολιασμένοι μπορούν να πετάξουν τις μάσκες τους. Κανείς, ωστόσο, δεν προσέθεσε ότι ίσως κάποια στιγμή χρειαστεί η επαναφορά τους. Η σημερινή έξαρση της πανδημίας τις καθιστά εκ νέου απαραίτητες. Αναμφίβολα, οι διαφωνίες μεταξύ Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας και CDC δεν συμβάλλουν στην καλύτερη κατανόηση των θεμάτων από την κοινή γνώμη. Οι δύο κυρίαρχες υγειονομικές αρχές αντιπαρατίθενται σχεδόν για τα πάντα.
«Πριν από την πανδημία η συντριπτική πλειονότητα των πολιτών αδυνατούσε να κατανοήσει τις περισσότερες επιστημονικές αρχές», εξηγεί η επιδημιολόγος – λοιμωξιολόγος δρ Σίρα Μαμάντ. «Οφείλαμε να γνωρίζουμε ότι δεν μπορούσαμε να ζητήσουμε αιφνιδίως από τον κόσμο να αλλάξει συμπεριφορά», καταλήγει.
