Kathimerini.gr
Ήταν αρχές Απριλίου, όταν φόβοι και κατηγορίες συγκλόνιζαν τις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες, την ώρα που η Ουάσιγκτον ήταν πλήρης αυτοπεποίθησης. Τα ποσοστά εμβολιασμού στην Ευρωπαϊκή Ένωση υπολείπονταν σημαντικά εκείνων στις ΗΠΑ, το χάσμα άνοιγε και ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας κατηγορούσε την Ευρώπη για «απαράδεκτα χαμηλή» ταχύτητα.
Κι όμως η αμερικανική εκστρατεία εμβολιασμού κορυφώθηκε τον Απρίλιο και μετά εμφάνισε πτώση, ενώ η ευρωπαϊκή προσπάθεια από στόχος ειρωνικών σχολίων αναπτύχθηκε ταχύτερα από οποιαδήποτε άλλη περιφέρεια στον κόσμο. Αυτή την εβδομάδα η ΕΕ προσπέρασε τις ΗΠΑ στο σύνολο των εμβολιασμών με βάση τον πληθυσμό. Ειδικά τον Ιούλιο η Ένωση έχει χορηγήσει εμβόλια με τον τετραπλάσιο ρυθμό από τις ΗΠΑ, μια μεταστροφή που θα ήταν δύσκολο να φανταστεί κανείς την άνοιξη.
Στο τέλος αυτής της εβδομάδας η ΕΕ θα έχει χορηγήσει 105 δόσεις ανά 100 πολίτες, και τουλάχιστον μία δόση στο 70% των ενηλίκων, ενώ στις ΗΠΑ τα αντίστοιχα μεγέθη είναι 103 δόσεις ανά 100 πολίτες και 69% των ενηλίκων με τουλάχιστον μία δόση.
«Η προσπάθειά μας να ανεβάσουμε το ποσοστό ήταν πολύ επιτυχημένη» επιχαίρει μέσα στην εβδομάδα η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντε Λάιεν, τονίζοντας ότι η Ευρώπη εκπλήρωσε την υπόσχεσή της να φτάσει το 70% του ενήλικου πληθυσμού με τουλάχιστον μία δόση μέσα στον Ιούλιο.
Οι διαφορετικές πορείες ΕΕ και ΗΠΑ εδράζονται στις ουσιαστικές πολιτικές διαφορές στην οργάνωση των συστημάτων τους. Μπορεί στην Ευρώπη να υπάρχουν πολλοί που δεν εμπιστεύονται ούτε τα εμβόλια ούτε τις κυβερνήσεις τους, αλλά το αντιεμβολιαστικό κίνημα στις ΗΠΑ είναι πολύ πιο ευρύ και έντονο, ιδιαιτέρως μεταξύ των συντηρητικών πολιτών, και ταυτίζεται πολύ περισσότερο με την κομματική ταυτότητα του καθενός. Κι αν εσχάτως σημειώνεται μια επιβράδυνση των εμβολιασμών στην ΕΕ, στις ΗΠΑ οι ρυθμοί έχουν πέσει κατά 80%.
Η διαδικασία χάραξης πολιτικής εντός της ΕΕ είναι πολύ πιο συγκεντρωτική από ό,τι στην Αμερική, όπου ένα συνονθύλευμα ομοσπονδιακών, πολιτειακών και τοπικών μέτρων προκαλούν σημαντικές διαφορές και προσεγγίσεις από περιοχή σε περιοχή. Οι κεντρικές κυβερνήσεις στην Ευρώπη έχουν πολύ μεγαλύτερο έλεγχο στον τομέα της υγείας και το σημαντικό είναι πως έδειξαν πρόθυμες να ασκήσουν την εξουσία τους και να πιέσουν για να πείσουν τον κόσμο να εμβολιαστεί.
«Εισερχόμαστε σε μια νέα φάση στην Ευρώπη, όπου ενώ πολλοί ηγέτες είχαν πει ότι το εμβόλιο δε θα είναι υποχρεωτικό, η εξάπλωση του ιού τους έκανε να συνειδητοποιήσουν ότι τα έντονα κίνητρα αξίζουν τον κόπο», λέει ο Γκιούντραμ Βολφ, διευθυντής της δεξαμενής σκέψης Bruegel Institute στις Βρυξέλλες.
Σε πολλές χώρες της Ευρώπης το «πιστοποιητικό υγείας» με απόδειξη εμβολιασμού, νόσησης ή πρόσφατου αρνητικού δείγματος, είναι πλέον απαραίτητο για την είσοδο σε αρκετούς κλειστούς χώρους. Οι κυβερνήσεις σε Ελλάδα, Ιταλία και Γαλλία απαιτούν από τους εργαζόμενους στο υγειονομικό τομέα να είναι εμβολιασμένοι, αλλιώς σε ορισμένες περιπτώσεις κινδυνεύουν να μην πληρώνονται.
Στις ΗΠΑ είναι μόλις αυτή την εβδομάδα που ανανεώθηκε η προσπάθεια εμβολιασμού του γενικού πληθυσμού, μέσω κρατικών κινήτρων και μέτρων, και με τον πρόεδρο Τζο Μπάιντεν να καλεί τις πολιτειακές και τοπικές αρχές να προσφέρουν 100 δολάρια (περίπου 85 ευρώ) σε όποιον εμβολιάζεται.
Ωστόσο την Τετάρτη μια ομάδα Ρεπουμπλικανών γερουσιαστών είπε στον κ. Μπάιντεν ότι θα πρέπει να παρουσιάσει περισσότερα επιστημονικά στοιχεία για να επιβάλει κάποια απαίτηση εμβολιασμού, ακόμη και σε κυβερνητικούς υπαλλήλους.
«Εδώ είναι Αμερική», είπε ο Ρεπουμπλικανός γερουσιαστής της Άιοβα, Τσαρλς Γκράσλι, «δεν μπορείς να υποχρεώσεις τον κόσμο να εμβολιαστεί», υποστήριξε.
