ΠΗΓΗ: Reuters
Ο πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών Ντόναλντ Τραμπ έχει επιχειρήσει από την αρχή της δεύτερης θητείας του να εμφανιστεί ως μεσολαβητής και ειρηνοποιός στη διεθνή σκηνή, με κορυφαίους συνεργάτες του και ορισμένους ξένους ηγέτες να τον προωθούν ακόμη και για το Νόμπελ Ειρήνης.
Μιλώντας χθες, μάλιστα, σε φιλικό του podcast, δήλωσε ότι «σε επτά μήνες έχω σταματήσει επτά πολέμους». Ωστόσο, παρά τις πολλαπλές του παρεμβάσεις, τα αποτελέσματα των διπλωματικών του πρωτοβουλιών είναι περιορισμένα και συχνά αντιφατικά.
Αρμενία και Αζερμπαϊτζάν
Στις 8 Αυγούστου, ο Τραμπ συνάντησε τους ηγέτες της Αρμενίας και του Αζερμπαϊτζάν, οι οποίοι υπέγραψαν κοινή διακήρυξη για την επιδίωξη ειρηνικών σχέσεων. Η διακήρυξη συνοδεύτηκε από οικονομικές συμφωνίες με την Ουάσιγκτον που δίνουν στις ΗΠΑ δικαιώματα ανάπτυξης σε έναν στρατηγικό διάδρομο μεταφορών στη νότια Αρμενία.
Το σχέδιο προβλέπει αύξηση των εξαγωγών ενέργειας, ενώ ο διάδρομος έλαβε το όνομα «Trump Corridor».
Παρά ταύτα, η συμφωνία δεν αποτελεί δεσμευτική συνθήκη ειρήνης και παραμένει σε εκκρεμότητα το αν η Αρμενία θα υποχρεωθεί να τροποποιήσει το Σύνταγμά της.
Καμπότζη και Ταϊλάνδη
Η αιματηρότερη σύγκρουση εδώ και πάνω από δέκα χρόνια ξέσπασε τον Ιούλιο στα σύνορα Καμπότζης – Ταϊλάνδης, με πέντε ημέρες στρατιωτικών συγκρούσεων. Η Μπανγκόκ είχε απορρίψει προτάσεις μεσολάβησης από τρίτες χώρες, συμπεριλαμβανομένων της Μαλαισίας και της Κίνας.
Ο Τραμπ παρενέβη τηλεφωνικά στον υπηρεσιακό πρωθυπουργό της Ταϊλάνδης Φουμτάμ Γουετσαγιατσάι και συνέδεσε εμπορικές συμφωνίες με την αποκλιμάκωση της έντασης.
Η πίεση οδήγησε σε διαπραγματεύσεις και σε εύθραυστη συμφωνία για κατάπαυση του πυρός, μηχανισμό παρακολούθησης και επαναλειτουργία απευθείας διαύλων επικοινωνίας. Στη συνέχεια, οι ΗΠΑ επέβαλαν 19% δασμούς στις εξαγωγές και των δύο χωρών.
Ισραήλ, Ιράν και παλαιστινιακά εδάφη
Η υποστήριξη του Τραμπ προς το Ισραήλ παραμένει απόλυτη, καθώς η ισραηλινή στρατιωτική εκστρατεία συνεχίζεται στη Γάζα και απέναντι σε ιρανικές συμμαχικές οργανώσεις, όπως η Χεζμπολάχ και οι Χούθι.
Παρά την προσπάθεια επέκτασης των «Συμφωνιών του Αβραάμ» με περισσότερες αραβικές χώρες, η ειρηνευτική διαδικασία με τους Παλαιστίνιους παραμένει σε αδιέξοδο.
Τον Ιανουάριο επιτεύχθηκε προσωρινή εκεχειρία στη Γάζα, με διαμεσολάβηση Αιγύπτου και Κατάρ και τη συμμετοχή στελεχών της απερχόμενης κυβέρνησης Μπάιντεν.
Η εκεχειρία κατέρρευσε τον Μάρτιο και οι συνομιλίες για νέα συμφωνία τον Ιούλιο απέτυχαν. Ο Τραμπ κατηγόρησε τη Χαμάς για αδιαλλαξία, ενώ την ίδια στιγμή το Ισραήλ προετοιμάζει νέα στρατιωτική επιχείρηση.
Στις 13 Ιουνίου το Ισραήλ εξαπέλυσε αεροπορική εκστρατεία κατά του Ιράν. Στις 22 Ιουνίου, οι ΗΠΑ συμμετείχαν στους βομβαρδισμούς πυρηνικών εγκαταστάσεων.
Παρά την πίεση του Τραμπ για μεσολάβηση του Κατάρ σε κατάπαυση του πυρός, η Τεχεράνη εξακολουθεί να απορρίπτει αμερικανικές απαιτήσεις για τερματισμό του εμπλουτισμού ουρανίου.
Ρουάντα και Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό
Στις 27 Ιουνίου, η Ουάσιγκτον μεσολάβησε για υπογραφή συμφωνίας ειρήνης μεταξύ Ρουάντας και Κονγκό, ύστερα από μήνες συγκρούσεων με χιλιάδες νεκρούς και εκατοντάδες χιλιάδες εκτοπισμένους.
Η Ρουάντα κατηγορείται ότι στηρίζει τους αντάρτες M23 που κατέλαβαν τις δύο μεγαλύτερες πόλεις της ανατολικής Λ.Δ. Κονγκό και ορυχεία μεγάλης αξίας, κατηγορία που αρνείται.
Παρά τη συμφωνία, οι μάχες συνεχίζονται, ενώ ο Τραμπ προειδοποίησε με «πολύ σοβαρές ποινές, οικονομικές και άλλες» αν παραβιαστεί.
Ινδία και Πακιστάν
Η ένταση κορυφώθηκε τον Μάιο με επιθέσεις και τετραήμερη σύγκρουση μεταξύ δύο πυρηνικών δυνάμεων. Υστερα από πιέσεις των ΗΠΑ, στις 10 Μαΐου ανακοινώθηκε εκεχειρία.
Ο Τραμπ υποστήριξε ότι επέβαλε την παύση των εχθροπραξιών με την απειλή εμπορικών κυρώσεων, όμως η Ινδία διέψευσε τον ισχυρισμό, λέγοντας ότι οι αποφάσεις της δεν επηρεάστηκαν από την Ουάσιγκτον.
Αίγυπτος και Αιθιοπία
Η μακρόχρονη διαμάχη για το Μεγάλο Φράγμα Αναγέννησης παραμένει ανεπίλυτη. Ο Τραμπ υποσχέθηκε ότι θα λυθεί, ταυτίστηκε δημόσια με τις ανησυχίες του Καΐρου για την ασφάλεια των υδάτων του Νείλου, αλλά η Αιθιοπία επιμένει να θέσει το φράγμα σε λειτουργία τον Σεπτέμβριο, με τη στήριξη του πρωθυπουργού Αμπίι Αχμεντ.
Σερβία και Κόσοβο
Η Ουάσιγκτον διατηρεί ανοιχτούς διαύλους επικοινωνίας με τις δύο πλευρές. Ο Τραμπ υποστηρίζει ότι απέτρεψε κλιμάκωση, χωρίς να παρέχει στοιχεία. Η Πρίστινα προσπαθεί να ενισχύσει τον έλεγχό της στο βόρειο Κόσοβο, όπου ζει σέρβικη μειονότητα, προκαλώντας νέες εντάσεις.
Η πρόεδρος του Κοσόβου, Βιόσα Οσμάνι, δήλωσε τον Ιούλιο ότι «τις τελευταίες εβδομάδες» ο Τραμπ εμπόδισε νέα κλιμάκωση. Ο πρόεδρος της Σερβίας Αλεξάνταρ Βούτσιτς διέψευσε ότι υπήρχε επικείμενη κρίση.
Ρωσία και Ουκρανία
Ο πόλεμος στην Ουκρανία αποδεικνύεται η μεγαλύτερη δοκιμασία. Παρά την υπόσχεση ότι θα έβρισκε λύση «σε μία μέρα», ο Τραμπ παραδέχθηκε στις 18 Αυγούστου ότι «είναι από τα πιο δύσκολα ζητήματα». Εχει κάνει σκληρές δηλώσεις για κυρώσεις στον Βλαντιμίρ Πούτιν, ταυτόχρονα με στιγμές συνδιαλλαγής, όπως στη σύνοδο της Αλάσκας, όπου κυριάρχησε το σύνθημα «Επιδιώκοντας την Ειρήνη».
Αν και ο Τραμπ είπε ότι οι ΗΠΑ θα μπορούσαν να εγγυηθούν την ασφάλεια της Ουκρανίας σε μια συμφωνία, απέκλεισε την αποστολή αμερικανικών στρατευμάτων, αφήνοντας ανοιχτό το ενδεχόμενο παροχής αεροπορικής υποστήριξης.
Ευρωπαίοι διπλωμάτες εκφράζουν ανησυχία ότι ενδέχεται να πιέσει τον Ζελένσκι να αποδεχθεί πρόταση του Πούτιν με μεγάλες εδαφικές παραχωρήσεις.
Παρά τις φήμες για απευθείας συνάντηση Ζελένσκι – Πούτιν, η Ρωσία εξαπέλυσε αεροπορική επίθεση του Αυγούστου με 270 drones και 10 πυραύλους.
Νότια και Βόρεια Κορέα
Ο Τραμπ δηλώνει αποφασισμένος να λύσει «το πρόβλημα με τη Βόρεια Κορέα». Στην πρώτη θητεία είχε τρεις συναντήσεις με τον Κιμ Γιονγκ Ουν και αντάλλαξε επιστολές, τις οποίες είχε χαρακτηρίσει «υπέροχες». Ωστόσο, η Πιονγιάνγκ συνέχισε την ανάπτυξη βαλλιστικών πυραύλων και πυρηνικών δυνατοτήτων.
Στη δεύτερη θητεία, ο Τραμπ αναγνώρισε ότι η Βόρεια Κορέα είναι πλέον «πυρηνική δύναμη».
Η Ουάσιγκτον δηλώνει ότι θα καλωσόριζε νέες συνομιλίες, αλλά οι προσπάθειες επικοινωνίας φαίνεται να αγνοούνται από την Πιονγιάνγκ.
