ΚΥΠΕ
Γνωρίζουμε ότι τα αποτελέσματα για εντοπισμό οστών αγνοουμένων στην Κύπρο δεν θα αυξάνονται όσο περνά ο καιρός και οι μάρτυρες που θα μπορούσαν να δώσουν πληροφορίες πεθαίνουν, παίρνοντάς τις μαζί τους στον τάφο, δήλωσε στο ΚΥΠΕ ο Paul-Henri Arni, το τρίτο μέλος της Διερευνητικής Επιτροπής για τους Αγνοούμενους (ΔΕΑ).
Σημειώνει όμως ότι ο ίδια προσωπικά, αλλά και τα άλλα μέλη της ΔΕΑ, δεν χάνουν την ελπίδα τους, διατηρούν την αισιοδοξία τους και εργάζονται συστηματικά για να φέρουν εις πέρας την αποστολή τους.
Σε συνέντευξη στο ΚΥΠΕ ο κ. Αρνί αναφέρει πως 45 χρόνια μετά την τουρκική εισβολή του 1974 και 50 και πλέον χρόνια μετά τα γεγονότα του 1963-1964, ο πόνος των οικογενειών των αγνοουμένων στην Κύπρο, γίνεται καθημερινά πιο έντονος.
«Όσο περισσότερο εργάζομαι για το θέμα των αγνοουμένων τόσο περισσότερο συνειδητοποιώ ότι πρόκειται για την βαθύτερη πληγή από όλες (στην Κύπρο) και αυτή, όσο περνά ο χρόνος, μεγαλώνει, δεν χάνω όμως την ελπίδα μου και έστω και αν τα αποτελέσματα δεν αυξάνεται με το χρόνο", είπε ο κ. Αρνί στο ΚΥΠΕ.
«Δεν αφήνουμε καμιά πέτρα που να μην σηκώσουμε για να βοηθήσουμε όσες περισσότερες οικογένειες μπορούμε. Πρέπει να είμαστε εξαιρετικά προσηλωμένοι και να μην εγκαταλείψουμε ποτέ τις προσπάθειές μας», πρόσθεσε.
Στήριξη στις οικογένειες αγνοουμένων από ειδική ψυχολόγο
Η ΔΕΑ μετακάλεσε πρόσφατα μια ειδική ψυχολόγο της Διεθνούς Επιτροπής του Ερυθρού Σταυρού (ICRC) η οποία εδώ και τέσσερις σχεδόν μήνες, επισκέπτεται οικογένειες αγνοουμένων στις ελεύθερες περιοχές και στα κατεχόμενα και μέσω συνεντεύξεων, θα προσπαθήσει να αποδείξει στους αρμόδιους, ότι όσα χρόνια και αν περάσουν, ο πόνος αυτός των ανθρώπων είναι ακόμη τόσο έντονος και νωπός, όσο τις πρώτες μέρες που χάθηκαν τα ίχνη τους.
Είναι η πρώτη φορά που γίνονται αυτές οι συνεντεύξεις με οικογένειες αγνοουμένων με ειδική από τον Διεθνή Ερυθρό Σταυρό και τα αποτελέσματα των συνεντεύξεων θα ενσωματωθούν σε έκθεση που θα παραδοθεί στις αρχές, υπολογίζεται μέσα στον Απρίλιο. Μέχρι στιγμής έχει δει περισσότερες από 250 οικογένειες, Ε/κ και Τ/κ αγνοουμένων, που είναι περίπου το 25% όλων των οικογενειών που δεν έχουν ακόμη λάβει τα οστά των δικών τους ανθρώπων.
"Θα δώσουμε την έκθεση στις αρχές για να τους δείξουμε ότι 55 χρόνια μετά τις πρώτες εξαφανίσεις - στη δεκαετία του `60 και 45 χρόνια μετά το 1974, εξακολουθούν να υπάρχουν ανάγκες. Αυτές οι οικογένειες έχουν ανάγκες, κυρίως ψυχολογικές, είναι πολύ φρέσκα στοιχεία (αυτά που συλλέγει η ειδικός), πέρασε τέσσερις ώρες με κάθε οικογένεια σε απομακρυσμένα χωριά, στο Τρόοδος, παντού», εξήγησε.
Σύμφωνα με τα πρώτα στοιχεία που η ειδικός τους έχει μεταφέρει, οι ζωές αυτών των οικογενειών είναι κόλαση. Εξέφρασε την ευγνωμοσύνη του προς τον Διεθνή Ερυθρό Σταυρό που αποδέχθηκε να κάνει αυτή την έρευνα, χρησιμοποιώντας την τεχνογνωσία και τη μεθοδολογία του.
Όπως εξήγησε ο κ. Αρνί, αυτές οι συνεντεύξεις έγιναν και σε άλλα μέρη του κόσμου, φέρουν την ονομασία’ αξιολόγηση οικογενειακών αναγκών’, και συνήθως γίνονται 10 ή 15 χρόνια μετά την οποιαδήποτε σύγκρουση. Για πρώτη φορά γίνεται μια τέτοια μελέτη για μια τόσο μακροχρόνια σύγκρουση όπως το Κυπριακό.
«Οι οικογένειες προσπαθούν να καλύψουν το πόνο τους με αξιοπρέπεια, αλλά μόλις ξύσετε λίγο αυτές τις πληγές, θα σας πουν ιστορίες και θα βάλουν τα κλάματα», ανέφερε.
Τραυματικές ιστορίες
O κ. Αρνί αναφέρθηκε στην ιστορία ενός 80χρονου άνδρα με τον οποίο συνομίλησε η ειδική ψυχολόγος και ο οποίος έθαψε την μητέρα του λίγα χρόνια μετά την εισβολή και μέχρι τώρα νόμιζε ότι είχε χάσει τα λογικά της, καθώς η ίδια αγόραζε συνεχώς καινούργια ρούχα και παπούτσια για τον σύζυγό της. Ανέφερε στην ψυχολόγο ότι μόλις ο πατέρας του δηλώθηκε ως αγνοούμενος, την είχε μεταφέρει σε γιατρό ο οποίος της είχε συνταγογραφήσει φάρμακα.
« Ξαφνικά τόσα χρόνια μετά την εισβολή ήρθε αυτή η ειδική ψυχολόγος, πέρασε τέσσερις ώρες μαζί του και του εξήγησε ότι η μητέρα του δεν είχε χάσει τα λογικά της, αλλά είχε την συγκεκριμένη συμπεριφορά, αγοράζοντας ρούχα και παπούτσια σε περίπτωση που θα επέστρεφε ο σύζυγός της, αρνούμενη να πιστέψει ότι είναι νεκρός», εξηγεί ο κ. Αρνί.
Περιγράφει πώς ο 80χρονος αυτός άρχισε να κλαίει, κρατώντας τα χέρια της ψυχολόγου και ευχαριστώντας την με λυγμούς γιατί κάποιος επιτέλους ήρθε μετά από τόσα χρόνια, για να του εξηγήσει ότι η μητέρα του δεν είχε χάσει τα λογικά της, δεν ήταν τελικά νεκρή όπως ο ίδιος νόμιζε για τόσα χρόνια.
Απαντώντας σε ερώτηση εξήγησε ότι μέσα από αυτές τις συνεντεύξεις είναι μάλλον απίθανο να προκύψουν νέα στοιχεία καθώς πρόκειται για οικογένειες με τις οποίες ήδη ήρθε σε επαφή η ΔΕΑ και έχουν δώσει όλα τα στοιχεία που γνωρίζουν για την εξαφάνιση των δικών τους.
Επιστράφηκαν τα οστά 927 αγνοουμένων
"Η Κύπρος είναι ένα νησί όπου η οικογένεια είναι ένα πολύ σημαντικό στοιχείο στην καθημερινότητα των ανθρώπων, έχει κεντρικό ρόλο και επομένως το ζήτημα των αγνοουμένων είναι εκεί, και προκαλεί πόνο και όσο το σκέφτομαι ναι, νοιώθω απογοήτευση γιατί δεν προσφέρουμε (ως ΔΕΑ) αρκετά, αλλά αν το δω από λίγη απόσταση το θέμα…να σας πω ότι εντοπίσαμε και επιστρέψαμε τα οστά 927 αγνοουμένων σε σύνολο 2,002 τα τελευταία δεκατρία χρόνια. Αυτό αντιστοιχεί στο 48% των αγνοουμένων, είναι σχεδόν το μισό, είναι καλό αποτέλεσμα εάν συγκρίνετε με άλλες χώρες, την Αργεντινή, τον Λίβανο, όπου τίποτα δεν έχει ξεκινήσει τα τελευταία είκοσι χρόνια», επεσήμανε.
Σύμφωνα με το τρίτο μέλος της ΔΕΑ αυτά τα αποτελέσματα είναι καλά, αλλά είναι λίγα και έρχονται πολύ αργά καθώς τα πρώτα 25 χρόνια της λειτουργία της, από το 1981-2006, η πολιτική βούληση δεν ήταν αρκετά ισχυρή ώστε να επιτρέψει την αλλαγή της εντολής της για να προχωρήσει σε εκταφές, ταυτοποίηση και επιστροφή οστών.
Ο κ. Αρνί εξήγησε ότι μόνο στην πρώην Γιουγκοσλαβία, εξ’ όσων ο ίδιος γνωρίζει, άμεσα είχαν γίνει εκταφές και ταυτοποιήσεις νεκρών και αυτό γιατί υπήρχαν ξένα στρατεύματα στο έδαφος και άρχισαν αμέσως το έργο, ενώ αλλού παίρνει συνήθως μια ή δύο δεκαετίες για να υπάρχει πολιτική βούληση, έτσι ώστε να ξεκινήσει η διαδικασία εκταφής και ταυτοποίησης.
«Έχω επίγνωση καθημερινά για το πόσο αργή είναι αυτή η διαδικασία, πώς κάθε μέρα που περνά είναι άλλη μια μέρα δοκιμασίας για τις οικογένειες και καταβάλλουμε προσπάθειες, αλλά βρισκόμαστε σε ένα στάδιο του έργου, μετά από 13 χρόνια, όπου έχουμε φυσική μείωση των αποτελεσμάτων και αυτό είναι δύσκολο να κατανοηθεί για εκείνους που δεν έχουν βρει ακόμα τους αγαπημένους τους », ανέφερε ο κ. Αρνί.
Ανέφερε πως οι περισσότεροι μάρτυρες είναι ήδη στα 80 ή 90 τους χρόνια και είναι το μοναδικό παράθυρο ευκαιρίας για να βρεθούν οστά, αν αυτοί οι άνθρωποι μιλήσουν.
Αναφέρθηκε ακόμη στον οικοδομικό οργασμό που δυσχεραίνει το έργο της ΔΕΑ και έφερε ως παράδειγμα μια συγκεκριμένη εκταφή όπου οι επιστήμονες χρειάστηκε να επιστρέψουν για οστά καθώς έγινε επέκταση ενός ξενοδοχείου και εντοπίστηκαν και άλλα οστά στις οικοδομικές εργασίες. Εξήγησε ότι στις πλείστες των περιπτώσεων τα οικοδομικά συνεργεία δεν επικοινωνούν με την ΔΕΑ για να αναφέρουν τον εντοπισμό των οστών, καθώς αυτό σημαίνει ότι οι εργασίες τους θα καθυστερήσουν και θα υπάρχει κόστος.
Νέα στρατηγική από το 2017
Αναφέρθηκε επίσης στην ακρίβεια των πληροφοριών και σε νέα στρατηγική που εφαρμόζεται από το 2017 η οποία όμως επιβραδύνει τις έρευνες.
« Ως αποτέλεσμα, πριν από δέκα χρόνια, σε όλες τις τοποθεσίες που ανοίγαμε, βρίσκαμε οστά, τώρα αυτό το ποσοστό είναι μόνο στο 20% », πρόσθεσε. Το 2018 βρέθηκαν τα οστά 13 ατόμων, το 2017 47 και το 2016 107.
Εξήγησε ότι η ΔΕΑ επικεντρώνεται στην εκπαίδευση των ερευνητών της, στην πρόσληψη νέων και στην αγορά νέων τεχνολογιών για την επεξεργασία χαρτών οι οποίοι μαζί με παλαιότερους χάρτες και νέους της Google καθώς και τις πληροφορίες της ΔΕΑ διοχετεύονται σε ένα ενιαίο χάρτη. Στόχος να γίνονται ακριβείς εκταφές για να μην χάνεται άσκοπα χρόνος και χρήμα.
Ο κ. Αρνί αναφέρθηκε στην περίπτωση των αγνοουμένων στον Τράχωνα, όπου οι ομάδες της ΔΕΑ είχαν πάει στην περιοχή 11 φορές προτού εντοπίσουν οστά. Ανέφερε ακόμη ότι τώρα όλες οι πληροφορίες ψηφιοποιούνται και διοχετεύονται σε ενιαία βάση δεδομένων με πρόσβαση και από τους Ε/κ και τους Τ/κ.
«Έως τις 31/1/2019 είχαν ανασκαφεί 1,245 τοποθεσίες. Δηλαδή τα τελευταία 13 χρόνια κάναμε εκσκαφές σε περίπου 100 τοποθεσίες ετησίως. Πέρυσι έγιναν εκσκαφές μόνο σε 50 τοποθεσίες, πρέπει να είμαστε προσεκτικοί όμως, δεν θέλουμε λιγότερες εκσκαφές αλλά καλύτερες, που να δίνουν δηλαδή αποτελέσματα », πρόσθεσε. Ο στόχος για το 2019 είναι 75 εκσκαφές στην πλειοψηφία στα κατεχόμενα. Οκτώ ομάδες εργάζονται στις κατεχόμενες περιοχές και μία στο Στρόβολο.
Όπως ανέφερε στο ΚΥΠΕ ο κ. Αρνί πρόσφατα επισκέφθηκαν την Κύπρο αξιωματικοί της Αστυνομίας του Λίβερπουλ και παρείχαν εκπαίδευση στους ερευνητές της ΔΕΑ για τεχνικές που χρησιμοποιούνται σε συζητήσεις με μάρτυρες, για αξιολόγηση των πληροφοριών , για την κατανομή αυτών στη βάση δεδομένων κλπ.
Εκστρατεία με τη συνεργασία δύο Πανεπιστημίων
Η ΔΕΑ διεξάγει επίσης αυτό το καιρό μια μεγάλη εκστρατεία με τη συνεργασία δύο Πανεπιστημίων, του Πανεπιστημίου Λευκωσίας και ενός στα κατεχόμενα, και με την συνδρομή οικογενειών αγνοουμένων που έχουν ήδη λάβει τα οστά των δικών τους.
Μια άλλη μεγάλη εκστρατεία είναι επίσης σε εξέλιξη με τη συνεργασία εταιρειών επικοινωνίας, μίας στη Λευκωσία και μία στην κατεχόμενη Κερύνεια. "Αυτή τη φορά πραγματοποιούμε μια μεγάλη εκστρατεία με επαγγελματίες, όχι μόνο με banners στους δρόμους, αλλά με κάτι πιο μεγάλο και ισχυρό και συστηματικό, η πρώτη φάση ξεκινά τον Μάιο», αποκάλυψε.
Ο κ. Αρνί είπε πως η δεύτερη φάση θα έχει την εμπλοκή της τοπικής κοινωνίας , με επισκέψεις σε χωριά όπου γνωρίζει η ΔΕΑ πως υπάρχουν περιπτώσεις αγνοουμένων, με προσπάθεια να συνομιλήσουν με δημάρχους και κοινοτάρχες.
«Οι ηγέτες απηύθυναν έκκληση το 2014, οι θρησκευτικοί ηγέτες το 2015. Τώρα προσπαθούμε να πείσουμε αυτούς τους μεγάλους σε ηλικία Κυπρίους που διστάζουν να μιλήσουν, αν πεθάνουν και πάρουν μαζί τους τις πληροφορίες, τότε όλα θα έχουν τελειώσει», ανέφερε.
Όσον αφορά τη συμφωνία με την Τουρκία για την διεξαγωγή εκσκαφών υπενθύμισε ότι τον Νοέμβριο του 2015 η συμφωνία που επιτεύχθηκε περιλάμβανε 30 τοποθεσίες, δέκα ανά έτος με αρχή το 2016. Ως τώρα έγιναν 27 εκσκαφές και άλλες 3 ξεκινούν σύντομα. Η συμφωνία ανέφερε ο κ. Αρνί θα επεκταθεί για να καλύψει τα έτη 2019 -2021.
Σχετικά με την πρόσβαση στα στρατιωτικά αρχεία της Τουρκίας ο κ. Αρνί είπε ότι η ΔΕΑ αναμένει περισσότερα για το θέμα αυτό καθώς μέχρι στιγμής έχουν υποβληθεί μόνο αεροφωτογραφίες.
«Θέλουμε απτά αποτελέσματα. Χρειαζόμαστε πληροφορίες, όχι έγγραφα. Η Τουρκία διαθέτει έναν σύγχρονο στρατό και διατηρεί αρχεία και θέλουμε να κάνουν το έργο που κάνουμε εδώ. Ακολουθούν τις διαδικασίες του ΝΑΤΟ μετά από έναν πόλεμο, δηλαδή συλλογή πτωμάτων, ονομάζεται εκκαθάριση πεδίου μάχης. Έτσι, πρέπει να έχουν κάποιες αναφορές», εξήγησε ο κ. Αρνί.
Αναζήτηση αρχείων στη Νέα Υόρκη και το Λονδίνο
Σε διευκρινιστική ερώτηση για την έλλειψη πολιτικής βούλησης στην Κύπρο, ο κ. Άρνι δήλωσε ότι τους τελευταίους μήνες ο ίδιος έψαξε σε αρχεία των ΗΕ στην Νέα Υόρκη της περιόδου 1981-1982 και της δεκαετίας του ’70 από τις διαπραγματεύσεις που οδήγησαν στη δημιουργία της ΔΕΑ.
"Οι ηγέτες στην Κύπρο ήταν απρόθυμοι να εκχωρήσουν στην ΔΕΑ την αρμοδιότητα για εκσκαφές σε χώρους αγνοουμένων, φοβούμενοι ότι αυτό θα οδηγούσε σε επεισόδια βίας. Η ΔΕΑ με τη συμφωνία των ηγετών, ξεκίνησε το πρόγραμμά της για την εκταφή, τον εντοπισμό και την επιστροφή των οστών μόλις το 2006. Χάθηκε δυστυχώς πολύς χρόνος», ανέφερε.
Το τρίτο μέλος της ΔΕΑ υπενθύμισε ότι η Επιτροπή στο ξεκίνημά της την δεκαετία του `80 και μετέπειτα τη δεκαετία του `90, ήταν απλά μια Επιτροπή που διεξήγαγε έρευνες , χωρίς ουσιαστικές λειτουργίες και ότι τα μέλη απλά αντάλλαζαν έγγραφα, δημιούργησαν τράπεζα αίματος και λίστα αγνοουμένων τα οποία ήταν βεβαίως σημαντικές προϋποθέσεις για τις εκσκαφές που ξεκίνησαν το 2006.
«Τα έτη 2006-2015 ήταν πολυάσχολα, φορτωμένα χρόνια, αλλά το 2016 οι εργασίες άρχισαν να μειώνονται και αρχίσαμε να αναγνωρίζουμε ότι δεν πρέπει μόνο να ψάχνουμε για μάρτυρες, αλλά και για αρχεία και μεταβήκαμε στην πρώτη χώρα που έδωσε συγκατάθεση, τις ΗΠΑ», ανέφερε.
Ο κ. Αρνί εξήγησε ότι τον Ιούλιο του 2016 έγινε συμφωνία μεταξύ των μελών για τον εντοπισμό εννέα χωρών που συνεισέφεραν με δυνάμεις στα Ηνωμένα Έθνη και των τριών χωρών που είχαν εμπλοκή στα γεγονότα της δεκαετίας του `60 και του `74, που είναι η Κύπρος , η Ελλάδα και η Τουρκία. Η ΔΕΑ απέστειλε επιστολή σε αυτές τις χώρες για να ξεκινήσουν τη δική τους έρευνα.
«Αυτό έγινε επειδή καμία χώρα, συμπεριλαμβανομένης και της χώρας μου, της Ελβετίας, δεν θα επέτρεπε σε έναν ξένο να έρθει για να κάνει αναζήτηση σε στρατιωτικά αρχεία. Ο ΟΗΕ και η Διεθνής Επιτροπή του Ερυθρού Σταυρού αποδέχτηκαν να ανοίξουν τα αρχεία τους, συμπεριλαμβανομένων των κλειστών, αυτών που είναι αυστηρά εμπιστευτικά, για εμένα και τον συνάδελφό μου από τον ΟΗΕ και τους Κύπριους επιστήμονες», ανέφερε.
Ανέφερε ότι μετά από αυτή την συμφωνία μέλη της ΔΕΑ προέβησαν σε αναζήτηση αρχείων στη Νέα Υόρκη και το Λονδίνο δύο φορές ενώ στην αγγλική πρωτεύουσα θα γίνει νέα μετάβαση σύντομα και από μια φορά σε Γενεύη και Βιέννη. Προγραμματίζονται επίσης επισκέψεις σε Σουηδία και Φινλανδία. Αναφέρθηκε επίσης στο γεγονός ότι η Ελλάδα πρόσφατα παρέδωσε τα αρχεία του 1974 στο κοινοβούλιο και στη ΔΕΑ.
Οι λεπτομέρειες κάνουν τη διαφορά
Είπε ότι οι λεπτομέρειες στα αρχεία κάνουν τη διαφορά και αναφέρθηκε σε συγκεκριμένο αρχείο που βρέθηκε στη Νέα Υόρκη από τον Αύγουστο του 1974.
«Πρόκειται για έκθεση μισής σελίδας από σουηδικό τάγμα του ΟΗΕ που αναφέρει πως εντοπίστηκαν τρία σώματα σε δρόμο στην Αμμόχωστο ,τα οποία και μεταφέρθηκαν στο νεκροταφείο. Δεν ανέφεραν σε ποιο τάφο αλλά ότι έγραψαν σε ξύλινο σταυρό την ημερομηνία της ταφής. Έχουμε και μάρτυρα γι `αυτό, έναν οδηγό εκσκαφέα, οπότε μπορέσαμε να ταιριάξουμε τις πληροφορίες. Ο οδηγός αυτός είναι ακόμα ζωντανός», ανέφερε.
«Eίναι σαν να βρίσκεις χρυσό σε ένα σκοτεινό ορυχείο, ο ίδιος πήγα και ζήτησα άδεια για να έρθει αυτός ο οδηγός και να μας δώσει τις πληροφορίες του, που έθαψε τους νεκρούς, περνάμε ώρες, μέρες και μήνες προσπαθώντας να εντοπίσουμε πληροφορίες και να τις ταιριάξουμε», πρόσθεσε.
Για τους αγνοούμενους της Άσσιας των οποίων τα οστά, σύμφωνα με τις μαρτυρίες, μεταφέρθηκαν σε σκυβαλότοπο στο Δίκωμο ο οποίος έκλεισε και έγινε αποκατάστασή του με τη δημιουργία λοφίσκου με δέντρα, ο κ. Αρνί εξήγησε ότι Πορτογάλος εμπειρογνώμονας ήταν τον Νοέμβριο στην Κύπρο για αξιολόγηση και ολοκλήρωσε έκθεση με χάρτες για την περιοχή. Ο χώρος μετά την αποκατάστασή του περιέχει δίκτυο αγωγών για το αέριο μεθανίου που υπήρχε στο χώρο υγειονομικής ταφής κάτι που καθιστά την εκσκαφή του επικίνδυνη.
Ανέφερε πως λήφθηκαν αεροφωτογραφίες της περιόδου 1995-1996 και θα γίνει σύγκριση με σημερινές φωτογραφίες του χώρου για να διαπιστωθεί ο ακριβής χώρος με τα οστά. Οι πληροφορίες που υπάρχουν είναι ότι τα οστά μεταφέρθηκαν στο τέλος ενός χωματόδρομου που διέσχιζε τον σκυβαλότοπο από τα δυτικά στα ανατολικά.
Εξήγησε ότι οι αεροφωτογραφίες βοηθούν στο να γίνει σύγκριση του χώρου όταν λειτουργούσε ακόμη ως σκυβαλότοπος και είχε γίνει η απόρριψη των οστών.
" Τα οστά αυτά μπορεί να έχουν πεταχθεί στο τέλος του λόφου. Άρα ενδεχομένως να είναι ασφαλές, χωρίς να γίνει οποιαδήποτε εργασία στο λόφο αυτό, να δημιουργήσουμε τάφρους για να δούμε ακριβώς αν είμαστε στο σωστό δρόμο. Έγινε ήδη μια συνάντηση την περασμένη βδομάδα και αποφασίσαμε ότι πρέπει να μιλήσουμε με μάρτυρες και ελπίζουμε ότι σε ένα μήνα θα μπορούμε να πάρουμε οριστική απόφαση για το πότε θα ζητήσουμε να αρχίσουν εκσκαφές . Αν εντοπίσουμε τον χωματόδρομο που υπήρχε , θα είμαστε σε καλό δρόμο για να γίνε μια μεγαλύτερη εκσκαφή", εξήγησε στο ΚΥΠΕ ο κ. Αρνί.
Ανέφερε ότι θα πρέπει να διαπιστώσουν κατα πόσο οι σοροί είχαν πεταχθεί κάποια μέτρα μακριά από τον δρόμο ή μέσα στο λόφο , διευκρινίζοντας ότι αν υπάρχει ανάγκη να γίνουν εκσκαφές μέσα στο λόφο τότε ο Πορτογάλος εμπειρογνώμονας θα πρέπει να έρθει και πάλι στην Κύπρο για να τους δώσει την τεχνογνωσία πως να γίνει η εκσκαφή χωρίς κινδύνους και ρίσκα.
“Αυτό φυσικά εξυπακούεται μεγάλο κόστος, και έτσι προχωράμε βήμα-βήμα , αλλά δεν τα βάζουμε κάτω. Έχουμε συναντήσει και τις οικογένειες των αγνοουμένων της Άσσιας πολλές φορές και τους εξηγήσαμε επακριβώς τη διαδικασία", ανέφερε ο κ. Αρνί.
Κατά τις εκταφές σε δύο πηγάδια στην Άσσια εντοπίστηκαν επτά σκελετοί, και 64 ημιτελείς.
Σε ερώτηση για την χρηματοδότηση ο κ. Αρνί είπε ότι για το 2019 οι ανάγκες έχουν κατά το πλείστο καλυφθεί καθώς η ΕΕ, που είναι ο κύριος χρηματοδότης, έχει αυξήσει τη χρηματοδότηση από 2,6 εκατομμύρια ευρώ σε τρία για να καλυφθούν ανάγκες που σχετίζονται με γενετικές αναλύσεις και διαδικασίες. Επίσης για πρώτη φορά, η Κίνα κατέθεσε δωρεά στη ΔΕΑ ύψους 10,000 ευρώ.
“Σήμερα χρειαζόμαστε ποσό κατά κάτι λιγότερο από 200, 000 ευρώ για κάλυψη των προβλεπόμενων εξόδων μας για το χρόνο αυτό", ανέφερε.
Η ΔΕΑ εξακολουθεί να συνεργάζεται με το εξειδικευμένο εργαστήριο στη Βιρτζίνια των ΗΠΑ, όπου αποστέλλει δείγματα οστών για γενετικές αναλύσεις. Τα δύο εργαστήρια στην Κύπρο ασχολούνται αποκλειστικά με δείγματα DNA από τις οικογένειες.
