Για πολλοστή φορά κατά το δεύτερο κύμα της πανδημίας, το οποίο διερχόμαστε αυτή την περίοδο, τα μέτρα τα οποία έχει λάβει η Κυβέρνηση τυγχάνουν μεγάλης αμφισβήτησης από τους πολίτες. Ο λόγος είναι το ότι τα μέτρα που επιβάλλει η πολιτεία δυνάμει διαταγμάτων, σε πολλές περιπτώσεις, φαίνεται ότι πέφτουν σε αντιφάσεις. Η αντιφατικότητα των κυβερνητικών αποφάσεων οδηγεί στην δυσχέρεια επαγγελματίες από διάφορους χώρους, καθώς δημιουργείται η εντύπωση ότι δεν υπολογίζονται όλες οι παράμετροι, κάτι που φαίνεται, ωστόσο, ότι δεν είναι πάντοτε δυνατόν.
Το μεγαλύτερο θέμα που έχει προκύψει το τελευταίο διάστημα, αφορά στην προστασία των ευάλωτων ομάδων του πληθυσμού, όπως είναι κυρίως τα άτομα της τρίτης ηλικίας τα οποία διαβιούν σε οίκους ευγηρίας. Παράλληλα, το γεγονός ότι κάποιοι τομείς της οικονομικής δραστηριότητας έχουν πληγεί - οι πλείστοι ανεπανόρθωτα – την ώρα που διάφοροι άλλοι εξακολουθούν να βρίσκονται σε λειτουργία, αποτελώντας κίνδυνο για περαιτέρω διασπορά του ιού, ξενίζει.
Απροστάτευτοι οίκοι ευγηρίας
Η βούληση, όπως είχε εκφραστεί πολλάκις στο πρόσφατο παρελθόν, για προστασία των ευάλωτων ομάδων του πληθυσμού και κυρίως των ηλικιωμένων, φαίνεται ότι δεν έγινε πράξη στον βαθμό που έπρεπε. Πολλά ήταν τα παραδείγματα οίκων ευγηρίας που πλήγηκαν το τελευταίο διάστημα, όπως το «Τιμόθειο» στην Λευκωσία, το «Εκάλη», το «Σωκράτειο» και το Μέλαθρον Αγωνιστών ΕΟΚΑ στην Λεμεσό. Το Υπουργείο Υγείας επένδυε στην δυναμική που θα έδιναν τα γρήγορα τεστ αντιγόνου, τα οποία, βάσει και των συστάσεων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, προορίζονται για πιο μαζικούς ελέγχους στον γενικό πληθυσμό και, κατ’ επέκταση, πολύ πιο συχνούς ελέγχους στις δομές, όπως είναι οι οίκοι ευγηρίας.
Ωστόσο, τα παραδείγματα των τελευταίων ημερών αποδεικνύουν ότι δεν έγινε ο καλύτερος δυνατός σχεδιασμός. Αυτό που μας αναφέρθηκε από πηγές εντός της Συμβουλευτικής Επιστημονικής Επιτροπής είναι το ότι αυτή την περίοδο εντοπίζονται διάφορες αδυναμίες. Αυτές εστιάζονται κυρίως στο ότι δεν έγινε σωστός προγραμματισμός για διενέργεια διαγνωστικών εξετάσεων PCR σε εβδομαδιαία βάση στους οίκους ευγηρίας. Ωστόσο, όπως αναφέρουν οι ίδιες πηγές, τα τεστ PCR δεν προσφέρονται για μαζικότητα ελέγχων. Ακόμα μια θέση που εκφράζουν πηγές στην «Κ» είναι το ότι θα έπρεπε σε επίπεδο Υπουργείων, να λαμβανόταν η απόφαση για δημιουργία ενός χώρου ο οποίος θα φιλοξενεί τους ένοικους οίκων ευγηρίας, οι οποίοι θα διαγιγνώσκονται θετικοί στον κορωνοϊό, αλλά δεν θα χρήζουν νοσηλείας.
Στον εν λόγω χώρο οι ηλικιωμένοι θα είχαν την ιατρική και νοσηλευτική φροντίδα και παρακολούθηση που χρειάζονται και με αυτό τον τρόπο θα αποφεύγονταν φαινόμενα όπως της μεταφοράς ηλικιωμένων με ασθενοφόρο στα νοσοκομεία, κάτι που συνέβη στην περίπτωση του «Τιμόθειου» στην Λευκωσία. Μάλιστα, υποστηρίζουν οι ίδιες πηγές, ακόμα και σωστός προγραμματισμός να γινόταν για τακτικό έλεγχο των οίκων ευγηρίας με PCR τεστ, χωρίς την συγκεκριμένη πρόνοια, πολύ πιθανόν να το πρόβλημα να παρέμενε στα ίδια επίπεδα, αφού οι θετικοί στον ιό δεν θα απομακρύνονταν.
Θέμα επιπέδου
Θέμα ανομοιογένειας, τόσο των ιδίων των χώρων φιλοξενίας ηλικιωμένων, όσο και των εργαζομένων, έθεσε στην «Κ» το μέλος της Συμβουλευτικής Επιστημονικής Επιτροπής, δρ Ζωή-Δωροθέα Πανά. Συγκεκριμένα, είπε η δρ Πανά, η αίσθηση που ίδια έχει αποκομίσει είναι το ότι υπάρχουν ιδρύματα διαφόρων επιπέδων. Όπως είπε, υπάρχουν τα μεγάλα ιδρύματα, όπου παρατηρείται οργάνωση και επαγγελματισμός και, κατ’ επέκταση συμμόρφωση αλλά και δυνατότητα τήρησης των πρωτοκόλλων υγιεινής. Ωστόσο, υπάρχουν και τα μικρότερα ιδρύματα, τα οποία δυσκολεύονται να τηρήσουν τα πρωτόκολλα.
Εξωσχολικές δραστηριότητες
Αντιφατικότητα στα μέτρα εντοπίζεται και στον τομέα της εκπαίδευσης, αλλά και των εξωσχολικών δραστηριοτήτων των παιδιών, σε συνάρτηση με το ότι παραμένουν σε λειτουργία χώροι όπου τις προηγούμενες μέρες παρατηρήθηκε κοσμοσυρροή. Αρχικά, δεδομένων των πολλών αλυσίδων μετάδοσης που παρατηρήθηκαν εντός των σχολικών μονάδων σε Λευκωσία και Λεμεσό και για να αποφευχθεί η περαιτέρω εξάπλωση του ιού, η Κυβέρνηση αποφάσισε να αναστείλει την λειτουργία των διαφόρων χώρων όπου τα παιδιά επιδίδονται σε διάφορες εξωσχολικές δραστηριότητες, δίνοντας την εξήγηση ότι στις εξωσχολικές αθλητικές, κοινωνικές και άλλες δραστηριότητες συγκεντρώνονται παιδιά από διαφορετικά σχολεία και η εμφάνιση κρούσματος από αυτούς τους χώρους μπορεί να διασπείρει τον ιό στους μαθητές άλλων σχολείων και κατ’ επέκταση σε περισσότερες σχολικές μονάδες, με κίνδυνο η μετάδοση να μην μπορεί να ελεγχθεί.
Ωστόσο, πολλά είναι τα παραδείγματα των σχολείων στα οποία το μεγαλύτερο μέρος του μαθητικού πληθυσμού τους χρειάστηκε να παρακολουθήσει τα μαθήματά του με την μέθοδο της τηλεκπαίδευσης το προηγούμενο διάστημα. Είναι χαρακτηριστικές οι μαρτυρίες καθηγητών σε σχολεία της Μέσης Εκπαίδευσης, οι οποίοι αναφέρουν ότι μέσα στις τάξεις υπάρχει κάποια οργάνωση, η οποία ξεχνιέται όταν έρχεται η ώρα του διαλείμματος. Αυτό συμβαίνει κυρίως στα Λύκεια, όπου παρουσιάστηκε και το μεγαλύτερο πρόβλημα.Σε αυτό το σημείο τίθεται το ερώτημα γιατί απαγορεύονται πολλές εξωσχολικές δραστηριότητες, την στιγμή που εντός των σχολείων – πλην των τάξεων – δεν είναι δυνατή η εφαρμογή των πρωτοκόλλων. Εξάλλου, ερώτημα που εκφράστηκε από παιδιά σε εκπαιδευτικό αφορούσε το γιατί αναστέλλονται τα μαθήματα θεάτρου, την ώρα που επιτρέπεται η λειτουργία των κλειστών εμπορικών κέντρων, όπου παρατηρείται υψηλός συγχρωτισμός.
Τέλη Δεκεμβρίου το εμβόλιο στην Κύπρο
Πριν από την εκπνοή του 2020 αναμένεται η παραλαβή των πρώτων ποσοτήτων εμβολίου στην Κύπρο. Όπως αναφέρθηκε σε χθεσινή διάσκεψη τύπου από την επιδημιολογική ομάδα «δύο εταιρείες μέχρι στιγμής έχουν δεσμευτεί ότι θα δώσουν τις πρώτες δόσεις των εμβολίων μέσα με τέλη Δεκεμβρίου και αν όλα πάνε καλά και λάβουν αυτά τα εμβόλια την αδειοδότηση, τότε μετά από λίγες ημέρες θα μπορεί να ξεκινήσει και η διάθεση τους» είπε η καθηγήτρια Ζωή-Δωροθέα Πανά. Το Υπουργείο Υγείας έχει λάβει ήδη τις προδιαγραφές αποθήκευσης του εμβολίου ενώ έτοιμο είναι και το πλάνο εμβολιασμού του πληθυσμού.
Με βάση το σχέδιο δράσης οι πρώτοι που θα εμβολιαστούν θα είναι οι επαγγελματίες υγείας σε δημόσιο και ιδιωτικό τομέα. Θα ακολουθήσουν οι ενήλικες με μεγαλύτερο κίνδυνο για σοβαρή νόσηση από COVID – 19, μετά οι εργαζόμενοι πρώτης γραμμής και τέλος ο γενικός πληθυσμός. Το πρώτο εμβόλιο που θα φθάσει στην Κύπρο είναι αυτό της Astra Zeneka και της Pfizer. Η τρίτη παρτίδα που αναμένεται στην Κύπρο το δεύτερο τρίμηνο του 2021 είναι το εμβόλιο της Janssen Vaccines.
Παραμένουν οι μάσκες και οι διαφωνίες
Το μέτρο της χρήσης της προστατευτικής μάσκας - η οποία δεν φαίνεται ότι θα μας εγκαταλείψει σύντομα, σύμφωνα με τις τοποθετήσεις των επιστημόνων – σε εξωτερικούς χώρους, εξακολουθεί να προκαλεί τριβές και διαφωνίες, ακόμα και εντός της Συμβουλευτικής Επιστημονικής Επιτροπής. Παρά το γεγονός ότι έχουν γίνει πολλές αναφορές σχετικά με την αποτελεσματικότητα του εν λόγω μέτρου, τίθενται διάφορα ερωτήματα ως προς τον τρόπο λήψης της απόφασης, την ώρα, μάλιστα, που δεν υπήρχε ομοφωνία απόψεων από τα μέλη της Επιτροπής και παράλληλα έρχεται σε σύγκρουση με άλλες συστάσεις.
Όπως πληροφορείται η «Κ», εντός της επιστημονικής ομάδας εκφράζεται αντίλογος που αφορά το ερώτημα «γιατί οι πολίτες υποχρεούνται να φορούν την μάσκα σε εξωτερικούς χώρους, την στιγμή που προτρέπονται να ανοίγουν τα παράθυρά τους για να ανανεώνεται ο αέρας». Επίσης, «γιατί να ανανεώνεται, αφού θεωρείται ότι ο εξωτερικός αέρας είναι μολυσμένος». Μάλιστα, έγινε προσπάθεια για να συζητείτο εκ νέου στην τελευταία συνάντηση των μελών της Συμβουλευτικής Επιστημονικής Επιτροπής με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας τις προηγούμενες μέρες, ωστόσο, δεν βρήκε πρόσφορο έδαφος.
