Της Ιωάννας Κυριάκου
Στην Κύπρο γεννιούνται περίπου 50-80 παιδιά με συγγενείς καρδιοπάθειες κάθε χρόνο. Πρόκειται για τη πιο συχνή εκ γενετής πάθηση και μια από τις συχνότερες αιτίες βρεφικού θανάτου. Σήμερα εκτιμάται ότι περίπου 4.000 άτομα με συγγενείς καρδιοπάθειες ζουν στη χώρα μας. Από την Τετάρτη 14 Φεβρουαρίου, Παγκόσμια Ημέρα Συγγενών Καρδιοπαθειών, ένα νέο εργαλείο βρίσκεται στα χέρια των ασθενών, των οικείων τους αλλά και των επαγγελματιών υγείας, που στόχο έχει να τους βοηθήσει να κατανοήσουν τις συγγενείς καρδιοπάθειες και τους τρόπους αντιμετώπισής τους. Πρόκειται για το βιβλίο του καρδιοχειρουργού και Διευθυντή του Cardiac Innovation Center του Απολλώνειου Νοσοκομείου, Δρ. Ιωάννη Τζανάβαρου και της ομάδας του, με τίτλο «Συγγενείς Καρδιοπάθειες: Από τη διάγνωση στη θεραπεία». Στο βιβλίο καταγράφονται οι πιο συχνές συγγενείς καρδιοπάθειες, τα συμπτώματά τους, οι τρόποι διάγνωσης καθώς και η πρόγνωση, δηλαδή τι να αναμένει ένας ασθενής κατά τη διάρκεια της ζωής του. Ο Δρ Ιωάννης Τζανάβαρος μιλάει στην «Κ» για την πρωτοβουλία του, την πρόληψη και την θεραπεία των συγγενών καρδιοπαθειών καθώς και τις ιατρικές υπηρεσίες που προσφέρονται στην Κύπρο.
Ο Δρ. Ιωάννης Τζανάβαρος είπε στην «Κ» ότι τα περισσότερα περιστατικά μετέβαιναν στο Ισραήλ ή στη Γερμανία για θεραπεία ενώ τώρα «μπορούμε να καλύψουμε τουλάχιστον το 80% των εγχώριων περιστατικών συγγενών καρδιοπαθειών».
Αποφεύγεται πλέον η μετάβαση στο εξωτερικό
Σύμφωνα με όσα δήλωσε στην «Κ» ο Δρ Τζανάβαρος, οι πιο συχνές συγγενείς καρδιοπάθειες στην Κύπρο είναι τα ελλείματα (τρύπες) στο διάφραγμα της καρδιας, η στένωση βαλβίδων, οι ανωμαλίες στην έκφυση στεφανιαίων αρτηριών και τα αγγεία τα οποία έχουν ανώμαλη πορεία και προκαλούν στένωση στον οισοφάγο και την τραχεία. Η διάγνωση των συγγενών καρδιοπαθειών είναι απλή και καθίσταται δυνατή ακόμα και στον προγεννητικό έλεγχο με ένα υπερηχοκαρδιογράφημα του εμβρύου ή αμέσως μετά τη γέννηση με ένα καρδιογράφημα, ενώ για το μεγαλύτερο φάσμα της πάθησης υπάρχει θεραπεία. «Θεραπεία χρειάζεται περίπου το 70% των παιδιών που γεννιούνται με συγγενείς καρδιοπάθειες. Στις υπόλοιπες περιπτώσεις είτε δεν είναι σοβαρό το πρόβλημα είτε μπορεί να αντιμετωπιστεί φαρμακολογικά. Η θεραπεία μπορεί να είναι επεμβατική μέσω καθετηριασμού ή μέσω χειρουργείου», ανέφερε ο Δρ Τζανάβαρος.
Ο Δρ. Ιωάννης Τζανάβαρος και η ομάδα του.
Ερωτηθείς αν έγιναν βελτιωτικές κινήσεις στην Κύπρο σε ό,τι αφορά τις υπηρεσίες υγείας στον συγκεκριμένο τομέα, ο κ. Τζανάβαρος είπε ότι εδώ και 2,5 χρόνια υπάρχει η δυνατότητα αντιμετώπισης των συγγενών καρδιοπαθειών από το Cardiac Innovation Center του Απολλώνειου Νοσοκομείου, το μοναδικό κέντρο στην Κύπρο που παρέχει εξειδικευμένη καρδιολογική και καρδιοχειρουργική φροντίδα σε παιδιά και ενήλικες με συγγενείς καρδιοπάθειες. «Τα περισσότερα περιστατικά μετέβαιναν στο Ισραήλ ή στη Γερμανία για θεραπεία ενώ τώρα μπορούμε να καλύψουμε τουλάχιστον το 80% των εγχώριων περιστατικών συγγενών καρδιοπαθειών». Μάλιστα, ο καρδιοχειρουργός τόνισε ότι η προσφορά είναι και για παιδιά μεταναστών. «Τα τελευταία χρόνια υπήρξε μεγάλη αύξηση στα περιστατικά, εξαιτίας της άφιξης πολλών προσφύγων, αρκετά από τα οποία ήταν σοβαρά, αλλά αντιμετωπίστηκαν με επιτυχία στο νησί μας».
Υπ. Υγείας: Σημείο κλειδί η έγκαιρη και έγκυρη διάγνωση
Ο Υπουργός Υγείας είπε πως κατά την περίοδο των τελευταίων δύο ετών πραγματοποιήθηκαν στο Cardiac Innovation Center 98 χειρουργικές επεμβάσεις και 76 καθετηριασμοί παιδιών, καθώς και 100 επεμβάσεις σε ενήλικες με συγγενείς καρδιοπάθειες.
Ο Υπουργός Υγείας, Μιχάλης Δαμιανός, κατά την παρουσίαση του βιβλίου στην εκδήλωση για την Παγκόσμια Ημέρα για τις Συγγενείς Καρδιοπάθειες στο Απολλώνειο Ιδιωτικό Νοσοκομείο, ανέφερε ότι η σωστή ενημέρωση και συστηματική παρακολούθηση, μπορεί να συμβάλει στη βελτίωση της ποιότητας ζωής και πρόγνωσης των ασθενών με Συγγενείς Καρδιοπάθειες. Τόνισε ότι σημείο κλειδί για τη σωστή αντιμετώπιση του προβλήματος, είναι η έγκαιρη και έγκυρη διάγνωση, η οποία θα επιτρέπει στο 80% των παιδιών αυτών όχι μόνο την ενηλικίωση, αλλά και ένα άκρως ικανοποιητικό προσδόκιμο ζωής όπως επίσης και την πλήρη ένταξη τους στο κοινωνικό σύστημα. Ο Υπουργός είπε πως κατά την περίοδο των τελευταίων δύο ετών πραγματοποιήθηκαν στο Cardiac Innovation Center 98 χειρουργικές επεμβάσεις και 76 καθετηριασμοί παιδιών, καθώς και 100 επεμβάσεις σε ενήλικες με συγγενείς καρδιοπάθειες. «Όλες οι επεμβάσεις σε παιδιά και ενήλικες καλύπτονται από το ΓεΣΥ, ενώ για περιπτώσεις που δεν καλύπτονται από το ΓεΣΥ υπάρχει άψογη συνεργασία για περισσότερα από 11 χρόνια με το Υπουργείο Υγείας και τη Γενική Διευθύντρια του Υπουργείου Υγείας, καθιστώντας έτσι εφικτή για τον κάθε ασθενή, μια δεύτερη ευκαιρία για ζωή στην πατρίδα του», συμπλήρωσε. Από την πλευρά του, αναφερόμενος στο βιβλίο, ο Κυβερνητικός Εκπρόσωπος, Κωνσταντίνος Λετυμπιώτης, δήλωσε ότι τέτοιου είδους προσπάθειες δείχνουν τις δυνατότητες που έχει η μικρή Κύπρος και ποσό μπορεί να μεγιστοποιηθεί η ποιότητα των ιατρικών υπηρεσιών.
Λίγα λόγια για τις συγγενείς καρδιοπάθειες
Στις 14 του Φλεβάρη, το κτίριο του Απολλώνειου Ιδιωτικού Νοσοκομείου φωταγωγήθηκε με κόκκινο χρώμα, ως υπενθύμιση για το πόσο σημαντική είναι η φροντίδα της καρδιάς.
Ο όρος συγγενείς καρδιοπάθειες αναφέρεται σε ένα εκ γενετής ανατομικό πρόβλημα της δομής της καρδιάς και των μεγάλων αγγείων, που οφείλεται σε κάποια διαταραχή στην ανάπτυξή της κατά την εμβρυϊκή ζωή. Το ανατομικό αυτό πρόβλημα είναι υπαρκτό από τη γέννηση του παιδιού. Σε παγκόσμια βάση, ένα παιδί στα εκατό που γεννιούνται έχει συγγενή καρδιοπάθεια. Οι συγγενείς καρδιοπάθειες είναι και οι συχνότερες εκ γενετής παθήσεις. Η αιτιολογία των συγγενών καρδιοπαθειών είναι, παρά την πρόοδο της επιστήμης, στο 85% των περιστατικών άγνωστη. Από τις γνωστές καταστάσεις που οδηγούν σε συγγενείς καρδιοπάθειες τα αίτια είναι ποικίλα, εκ των οποίων αρκετά αποτελούν γενετικούς παράγοντες αλλά και παράγοντες που επηρεάζουν τη μητέρα κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης (πχ. αλκόολ, κάπνισμα, ορμόνες, ιώσεις κλπ.). Συχνότερα συμπτώματα είναι, μεταξύ άλλων, η γαλαζωπή απόχρωση των χειλιών, του δέρματος και των δακτύλων των χεριών και των ποδιών, δύσπνοια ή εύκολη κόπωση, συχνές λοιμώξεις, εφίδρωση, δυσκολία κατά το θηλασμό, χαμηλό βάρος κατά τη γέννηση, αργή λήψη βάρους και καθυστερημένη ανάπτυξη. Η θεραπεία των συγγενών καρδιακών παθήσεων μπορεί να είναι είτε συντηρητική είτε χειρουργική. Ένα μεγάλο ποσοστό θα χρειαστούν επεμβατική ή χειρουργική αντιμετώπιση. Εντούτοις, όταν δεν υπάρχουν άλλες συνοδές παθήσεις, μπορεί με βεβαιότητα να ειπωθεί, ότι στην πλειονότητά τους οι παθήσεις αντιμετωπίζονται πλήρως και τα παιδιά ζουν μια φυσιολογική ζωή.
