Της Δωρίτας Γιαννακού
Ζεστά έχουν πάρει το θέμα του επαναπατρισμού τους στην Κύπρο τα ταλέντα από το εξωτερικό. Σύμφωνα με πληροφορίες της «Κ», ενθαρρυντικά είναι τα πρώτα σημάδια ενδιαφέροντος για μετεγκατάσταση στην Κύπρο και επανένταξη στην αγορά εργασίας από επαγγελματίες υψηλής εξειδίκευσης που ζουν και εργάζονται στο εξωτερικό. Η προσπάθεια της κυβέρνησης με την ονομασία «Minds in Cyprus», για επαναπατρισμό εξειδικευμένων Κυπρίων στο πλαίσιο της στρατηγικής brain gain, παρουσιάζει θετικό πρόσημο.
Η ιστοσελίδα Minds in Cyprus που τέθηκε σε λειτουργία πριν από περίπου δυο εβδομάδες, με στόχο να αποτελέσει γέφυρα μεταξύ της κυβέρνησης και των Κυπρίων που ζουν και εργάζονται στο εξωτερικό, κατέγραψε το ενδιαφέρον των ταλέντων. Όπως πληροφορούμαστε, σε χρονικό διάστημα μικρότερο των δύο εβδομάδων πέραν των 300 Κυπρίων πραγματοποίησαν εγγραφή στη συγκεκριμένη πλατφόρμα και περιηγήθηκαν στην ιστοσελίδα με κύρια επιδίωξη να αντιληφθούν κατά πόσο υπάρχουν θέσεις εργασίες οι οποίες τους ταιριάζουν. Οι ίδιες πληροφορίες αναφέρουν ότι τα 300 ταλέντα που ανταποκρίθηκαν μέχρι σήμερα στο εγχείρημα της κυβέρνησης για να τους εντάξει στην αγορά εργασίας της Κύπρου προέρχονται από 23 χώρες, με την πλειονότητα των ενδιαφερομένων να έρχεται από το Ηνωμένο Βασίλειο όπου και πραγματοποιήθηκε η εκδήλωση «Minds in Cyprus» τον περασμένο Μάιο.
Απευθύνεται σε Κύπριους
Υπενθυμίζεται ότι το Υπουργικό Συμβούλιο ενέκρινε στις 24 Απριλίου το νομοσχέδιο για διεύρυνση και επέκταση του υφιστάμενου φορολογικού κινήτρου για προσέλκυση απόδημων επαγγελματιών, με την ψήφισή του να εκκρεμεί από τη Βουλή των Αντιπροσώπων. Στο μεταξύ, το νομοσχέδιο «ο περί Φορολογίας του Εισοδήματος Νόμος του 2002 μέχρι (Αρ.4) του 2025» αρχικά δεν έτυχε θετικής αποδοχής από τους εμπλεκόμενους φορείς (ΚΕΒΕ, ΟΕΒ, Παγκύπριος Δικηγορικός Σύλλογος (ΠΔΣ), Σύνδεσμος Εγκεκριμένων Λογιστών Κύπρου (ΣΕΛΚ), TechIsland και συνδικαλιστικές οργανώσεις ΣΕΚ, ΠΕΟ, ΔΕΟΚ και ΠΑΣΥΔΥ) οι οποίοι κατέθεσαν τα σχόλια τους στο υπουργείο Οικονομικών. Το κυριότερο σημείο προβληματισμού αποτέλεσε η απουσία του σκοπού στο συγκεκριμένο νομοσχέδιο, αλλά και η απουσία του ορισμού του ταλέντου. Οι εμπλεκόμενοι φορείς έθεσαν ακόμα επί τάπητος ότι από το σχετικό νομοσχέδιο απουσίαζαν οι λέξεις επαναπατρισμός και ένας ορισμός που να αποδεικνύει ότι απευθύνεται σε Κύπριους.
Όπως πληροφορούμαστε, αναμένεται όπως το επόμενο διάστημα το εν λόγω νομοσχέδιο συμπεριληφθεί στην ατζέντα της Βουλής προκειμένου να ψηφιστεί το συντομότερο δυνατό. Παρότι είχαν τεθεί εισηγήσεις ώστε η ρύθμιση να προχωρήσει παράλληλα με τη φορολογική μεταρρύθμιση, η πρόθεση της Βουλής είναι να υπάρξει ξεχωριστή τροποποίηση αποκλειστικά για το συγκεκριμένο νομοσχέδιο.
Στο μεταξύ, όπως αναφέρουν οι πληροφορίες μας, στο νομοσχέδιο έχει ενταχθεί διάταξη που ορίζει ρητά ότι η ρύθμιση απευθύνεται σε Κύπριους πολίτες που εργάζονται στο εξωτερικό και επιθυμούν να επαναπατριστούν, στοιχείο που αποτέλεσε το σημείο διαφωνίας ανάμεσα στην κυβέρνηση και τους εμπλεκόμενους φορείς.
Η ανατροφοδότηση
Από την ημέρα της εκδήλωσης που αποτέλεσε και την επίσημη κοινοποίηση της συγκεκριμένης προσπάθειας από πλευράς της κυβέρνησης, οι αρμόδιοι φορείς απέστειλαν ενημέρωση σε σχέση με τα κίνητρα που συμπεριλαμβάνονται στο Σχέδιο Δράσης για τον Επαναπατρισμό Ταλέντου σε όλους τους 750 αποδήμους οι οποίοι παρευρέθησαν. Από εκεί και πέρα, οι απόδημοι ζητούσαν ανατροφοδότηση από τους φορείς με σημείο επαφής τον Invest Cyprus, ο οποίος ήταν και συνδιοργανωτής της εκδήλωσης. Τα ταλέντα, αν και αντιμετώπισαν με θετικό φακό τη συγκεκριμένη προσπάθεια της κυβέρνησης για να τους προσελκύσει με την παραχώρηση φορολογικών κινήτρων και άλλων διευκολύνσεων, εντόπισαν ορισμένα κενά στις πληροφορίες που δόθηκαν. Πιο συγκεκριμένα, οι απόδημοι ζήτησαν περαιτέρω πληροφόρηση σε σχέση με τη στέγασή τους αλλά και τις διαδικασίες που θα ακολουθηθούν αναφορικά με τη μετεγκατάσταση της οικογένειάς τους στην Κύπρο. Ιδιαίτερους προβληματισμούς έθεσαν και σε σχέση με τις θέσεις στα ιδιωτικά σχολεία καθώς στην πλειονότητά τους οι ενδιαφερόμενοι απόδημοι είναι Κύπριοι με νεαρά παιδιά, οι οποίοι εργάστηκαν αρκετά χρόνια στο εξωτερικό.
Οι θέσεις εργασίας
Πέραν των 80 θέσεων εργασίας αναμένεται να συμπεριληφθούν το επόμενο διάστημα στην ιστοσελίδα www.mindsincyprus.com, η οποία λειτουργεί ως ολοκληρωμένος οδηγός επαναπατρισμού και παρέχει πληροφορίες για ομαλή επανένταξη στην κυπριακή κοινωνία – από εκπαίδευση και στέγαση μέχρι υγεία και επιχειρηματική δραστηριότητα. Παράλληλα, δίνει τη δυνατότητα σε επιχειρήσεις να δημοσιεύουν θέσεις εργασίας που φτάνουν απευθείας σε εξειδικευμένο κυπριακό ταλέντο, μέσω του ειδικού εργαλείου που δημιούργησε το υπουργείο Εργασίας. Ουσιαστικά μέσω του mindsincyprus.com, οι ενδιαφερόμενοι έχουν πρόσβαση στη νέα πλατφόρμα του υπουργείου Εργασίας «Opportunities for Talent», όπου μπορούν να βλέπουν τις διαθέσιμες θέσεις εργασίας στην Κύπρο, να εγγράφονται και να λαμβάνουν εξατομικευμένη ενημέρωση για ευκαιρίες που ταιριάζουν στο προφίλ τους.
Παράλληλα, είναι διαθέσιμη και η πρώτη έκδοση της Πύλης Ενημέρωσης (Information Hub), με χρήσιμη πληροφόρηση για όσους εξετάζουν τον επαναπατρισμό τους.
Ειδικότερα, μέσω της πλατφόρμας προσφέρονται τόσο ιδιωτικές όσο και δημόσιες θέσεις εργασίας στα εισαγόμενα ταλέντα, με τη μερίδα του λέοντος να αφορούν τους τομείς της τεχνολογίας, της έρευνας και της καινοτομίας και των κατασκευών. Αναφορικά με τους προσφερόμενους μισθούς, όπως προκύπτει από τα μέχρι στιγμής δεδομένα, κυμαίνονται από €2.000 με €2.700 τον μήνα έως και €110.000 με €115.000 τον χρόνο.
Τα επόμενα βήματα
Η πρωτοβουλία για επαναπατρισμό ταλέντων στην Κύπρο, «Minds in Cyprus», δεν περιορίζεται μόνο στον ψηφιακό της άξονα καθώς οι εμπλεκόμενοι φορείς προγραμματίζουν εκδηλώσεις σε πόλεις του εξωτερικού με στόχο να ενισχύσουν τους δεσμούς με το ανθρώπινο δυναμικό της διασποράς και να ενδυναμώσουν περαιτέρω το αποτύπωμα της Κύπρου διεθνώς.
Εξάλλου, κύρια επιδίωξη της κυβέρνησης είναι η επένδυση στο ανθρώπινο δυναμικό και η διεύρυνση της παραγωγικής βάσης της οικονομίας προκειμένου να στελεχώσει τόσο τις υπάρχουσες ανάγκες σε εταιρείες όσο και τις ανάγκες που ενδέχεται να προκύψουν από τη μαζική κάθοδο ξένων εταιρειών στη χώρα μας.
Το προτεινόμενο νομοσχέδιο φέρνει σημαντικές βελτιώσεις, καθιστώντας το φορολογικό πλαίσιο πιο φιλικό, ανταγωνιστικό και κυρίως προσιτό για όσους σκέφτονται την επιστροφή στην Κύπρο:
-Αύξηση της φορολογικής απαλλαγής από 20% σε 25% του εισοδήματος από την πρώτη εργοδότηση,
-Αύξηση του ανώτατου ποσού απαλλαγής από €8.550 σε €25.000 ετησίως,
-Μείωση του απαιτούμενου χρόνου παραμονής στο εξωτερικό από 15 σε 7 έτη μετά την ολοκλήρωση σπουδών,
-Ευελιξία στα κριτήρια εργασιακής εμπειρίας, με δυνατότητα εφαρμογής των απαιτούμενων 36 μηνών εντός των τελευταίων 5 ετών, αντί για 3 συνεχόμενα έτη.
