Του Παναγιώτη Ρουγκάλα
Στην αγορά της Κύπρου μπήκαν 1,24 δισεκατομμύρια ευρώ νέου δανεισμού στο πρώτο τρίμηνο του 2025, δείχνοντας πως οι συνεχείς μειώσεις των επιτοκίων άνοιξαν την όρεξη των δανειοληπτών. Με την παρουσίαση των οικονομικών αποτελεσμάτων της Ελληνικής Τράπεζας την προηγούμενη εβδομάδα και αυτών της Τράπεζας Κύπρου τη Δευτέρα, έχουν τεθεί οι βάσεις για μία χρονιά καλή σε επίπεδο δανεισμού για τις τράπεζες. Άκρως σημαντικό πως, από τη μία η Ελληνική είχε αύξηση 94% σε σχέση με τον δανεισμό που είχε παραχωρήσει στο πρώτο τρίμηνο του 2024, ενώ η Τράπεζα Κύπρου είχε 25% αύξηση σε σχέση με το ίδιο διάστημα. Στην περίπτωση της Τράπεζας Κύπρου δε, από τα χείλη του CEO της Τράπεζας, κ. Πανίκου Νικολάου, καταγράφηκε πως είναι ρεκόρ νέου δανεισμού και απόδειξη για ισχυρό ξεκίνημα της χρονιάς. Σίγουρα, τα ποσοστά νέου δανεισμού της Τράπεζας Κύπρου και της Ελληνικής Τράπεζας είναι τροχιοδεικτικά για τη χρονιά, αλλά και για την οικονομία της Κύπρου γενικότερα, αφού οι δύο τράπεζες έχουν μερίδια δανεισμού λίγο κάτω από το 70%. Άρα, τα 2/3 των δανείων που δίνονται στην Κύπρο.
Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του για τον ρυθμό ανάπτυξης της οικονομίας της Κύπρου το 2025, τον υπολογίζει στο 2,5% του ΑΕΠ, ενώ το υπουργείο Οικονομικών τον υπολογίζει στο 3,1%. Για το 2026 τα ποσοστά αυτά φτάνουν στο 2,7% και στο 3,2%, αντίστοιχα. Οι επτά πλέον κατά 0,25% μειώσεις που έχει προχωρήσει η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) από το καλοκαίρι του 2024 έχουν δώσει ώθηση στους δανειολήπτες. Εκείνοι που κρατούσαν την «όρεξή» τους για νέο δανεισμό όταν τα επιτόκια ήταν ψηλά, τα στοιχεία αποδεικνύουν ότι πλέον δανείζονται. Σε σχετική ερώτηση της «Κ», εξάλλου, προς τον CEO της Τράπεζας Κύπρου για τους λόγους των καλών αποτελεσμάτων της BOC που σχετίζονται με τον νέο δανεισμό, υπέδειξε ότι είναι αποτέλεσμα πολλών παραγόντων. «Είναι η οικονομία που πάει καλά, είναι η μείωση των επιτοκίων, αλλά και η περαιτέρω αναμενόμενη μείωσή τους, ενώ βλέπουμε πως πλέον έχουν κοπεί κάπως οι αντιστάσεις που υπήρχαν για ζήτηση νέου δανεισμό. Πάντα τα πρώτα τρίμηνα του έτους πάνε καλά, αλλά εκτιμώ πως αν και είναι αρκετά νωρίς, θα είναι καλή χρονιά από άποψη δανεισμού», σχολίασε ο κ. Νικολάου.
Από τη μία η Ελληνική είχε αύξηση σχεδόν διπλάσια σε σχέση με τον δανεισμό που είχε παραχωρήσει στο πρώτο τρίμηνο του 2024, ενώ η Τράπεζα Κύπρου είχε ρεκόρ δανεισμού.
Στη γραπτή του δήλωση στο πλαίσιο των οικονομικών αποτελεσμάτων της Ελληνικής Τράπεζας ο CEO της Ελληνικής Τράπεζας, κ. Μιχάλης Λούης, σχολίασε επίσης πως το 2025 ξεκίνησε δυναμικά, ενώ έκανε αναφορά και για τον νέο δανεισμό. «Ο νέος δανεισμός ανήλθε στα 404 εκατ., σημειώνοντας αύξηση 94% σε ετήσια βάση και επιβεβαιώνοντας τη δέσμευσή μας να στηρίξουμε την εγχώρια οικονομία και να ικανοποιήσουμε τις ανάγκες των πελατών μας», σχολίασε.
842 εκατ. και 404 εκατ.
Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της Τράπεζας Κύπρου, ο νέος δανεισμός που δόθηκε στην Κύπρο κατά το α’ τρίμηνο 2025 από την Τράπεζα Κύπρου ανήλθε σε 842 εκατ. (σε σύγκριση με 727 εκατ. για το δ’ τρίμηνο 2024 και 676 εκατ. για το α’ τρίμηνο 2024), αυξημένος κατά 16% σε τριμηνιαία βάση και 25% σε ετήσια βάση. Η αύξηση σε ετήσια βάση, όπως διαφαίνεται από τα στοιχεία, προέρχεται κυρίως από δάνεια σε μεγάλες επιχειρήσεις, στεγαστικά δάνεια και δάνεια στον τομέα διεθνών εργασιών. Ο νέος δανεισμός που δόθηκε κατά το α’ τρίμηνο 2025 αποτελείτο από δάνεια σε μεγάλες επιχειρήσεις ύψους 430 εκατ., δάνεια σε ιδιώτες (λιανικής τραπεζικής) ύψους 202 εκατ. (εκ των οποίων στεγαστικά δάνεια ύψους 114 εκατ.), δάνεια σε μικρομεσαίες επιχειρήσεις ύψους 71 εκατ. και δάνεια στον τομέα διεθνών εργασιών ύψους 139 εκατ.
Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της Ελληνικής Τράπεζας, το σύνολο του νέου δανεισμού κατά την 1η τριμηνία του 2025 ανήλθε σε 404 εκατ., από τα οποία τα 75 εκατ. αφορούν συνολικό νέο πράσινο δανεισμό που αντιπροσωπεύει το 19% του συνολικού νέου δανεισμού της Τράπεζας. Τα 404 εκατ. ευρώ νέου δανεισμού σημείωσαν αύξηση 94% σε ετήσια βάση σε σύγκριση με νέο δανεισμό ύψους 208 εκατ. για την 1η τριμηνία του 2024. Την ίδια ώρα, το σύνολο του νέου δανεισμού κατά την 1η τριμηνία του 2025 σημείωσε αύξηση ύψους 9% σε σύγκριση με νέο δανεισμό κατά την 4η τριμηνία του 2024 ύψους 370 εκατ. Ο νέος δανεισμός κατά την 1η τριμηνία του 2025 περιλαμβάνει δάνεια λιανικής 123 εκατ. (από τα οποία 87 εκατ. ήταν στεγαστικά δάνεια), 105 εκατ. εταιρικά δάνεια, 48 εκατ. εμπορικά δάνεια και 127 εκατ. ναυτιλιακά και διεθνή πιστωτικά δάνεια.
«Bullseye» οι προσδοκίες
Στην τελευταία έρευνα τραπεζικών χορηγήσεων της Κεντρικής Τράπεζας της Κύπρου που αφορούσε το 4ο τρίμηνο του 2024, καταγράφονταν οι προσδοκίες για το «επόμενο τρίμηνο». Τουτέστιν, προσδοκίες του πρώτου τριμήνου του 2025. Σύμφωνα με τις προσδοκίες των συμμετεχουσών στην έρευνα τραπεζών για το πρώτο τρίμηνο του 2025, η καθαρή ζήτηση δανείων, τόσο από επιχειρήσεις, όσο και από νοικοκυριά για όλες τις κατηγορίες δανείων αναμενόταν να αυξηθεί σε σχέση με το προηγούμενο τρίμηνο, κάτι που στην ουσία επιβεβαιώθηκε μέσω των οικονομικών αποτελεσμάτων των δύο μεγάλων τραπεζών που παρουσίασαν αποτελέσματα για το πρώτο τρίμηνο του 2025. Στην τελευταία έρευνα τραπεζικών χορηγήσεων της Κεντρικής Τράπεζας της Κύπρου που καταγράφονταν οι προσδοκίες για το «επόμενο τρίμηνο», δηλαδή του πρώτου τριμήνου του 2025, σύμφωνα με τις προσδοκίες των τραπεζών, τα κριτήρια χορήγησης δανείων στην Κύπρο αναμένονταν να χαλαρώσουν τόσο για τα δάνεια προς επιχειρήσεις όσο και για τα στεγαστικά, καταναλωτικά και λοιπά δάνεια προς νοικοκυριά. Η Κεντρική είχε αναφέρει στην ανάλυσή της ότι, αν αυτό υλοποιείτο, θα ήταν η πρώτη φορά από το 2009 για τις επιχειρήσεις και από το 2017 για τα νοικοκυριά που τα κριτήρια χορήγησης δανείων θα χαλάρωναν, μετά από πολυετή περίοδο αυστηροποιήσεων ή αμετάβλητων κριτηρίων χορήγησης δανείων.
