Kathimerini.gr
Δημήτρης Αθηνάκης
Η επιστροφή του Ντόναλντ Τραμπ στον Λευκό Οίκο τον περασμένο Ιανουάριο σηματοδότησε, πέραν της πολιτικής επανάκαμψής του, την επανεκκίνηση μιας πολύπλοκης επιχειρηματικής μηχανής.
Σε αντίθεση με την πρώτη θητεία του, κατά τη διάρκεια της οποίας ο 45ος και 47ος πρόεδρος των ΗΠΑ αποστασιοποιήθηκε επισήμως από τον άμεσο έλεγχο των επιχειρήσεών του, η δεύτερη θητεία του εκτυλίχθηκε σε ένα πλαίσιο βαθύτερης εμπλοκής της οικογένειας σε νέα εγχειρήματα, ιδίως στην τεχνολογία, τα κρυπτονομίσματα και τις παγκόσμιες συμφωνίες χρήσης του μπραντ του. Η οικογένεια Τραμπ έχει επεκταθεί σε ορισμένες ιδιαίτερα προσοδοφόρες –και πολιτικώς ευαίσθητες ίσως– γωνιές του παγκόσμιου εμπορίου.
Καλέσατε την Trump Mobile
Από αριστερά: Ερικ Τραμπ, Ντον Χέντρικσον, Ερικ Τόμας, Πάτρικ Ο’Μπράιεν και Ντόναλντ Τραμπ Τζούνιορ, στην ανακοίνωση του Trump Mobile, στον Πύργο Τραμπ της Νέας Υόρκης, τη Δευτέρα 16 Ιουνίου 2025. (©AP Photo/Richard Drew)
Προ ελαχίστων ημερών, ο Ντόναλντ Τραμπ Τζούνιορ και ο Ερικ Τραμπ παρουσίασαν την Trump Mobile, έναν νέο πάροχο υπηρεσιών κινητής τηλεφωνίας που απευθύνεται σε «πατριώτες Αμερικανούς». Η υπηρεσία λειτουργεί ως mobile virtual network operator (MVNO), μισθώνοντας σήμα από μεγάλους αμερικανικούς παρόχους. Το πακέτο –που κοστίζει 47,45 δολάρια/μηνιαίως σε μια συμβολική αναφορά στον Τραμπ ως 47ο και 45ο πρόεδρο– περιλαμβάνει τηλεϊατρική, οδική βοήθεια και άλλες προσφορές, εκτός ασφαλώς από απεριόριστα λεπτά, μηνύματα και δεδομένα.
Παράλληλα με το λανσάρισμα της υπηρεσίας, η εταιρεία παρουσίασε τα σχέδια ενός επιχρυσωμένου smartphone με την ονομασία T1, με τιμή λιανικής πώλησης 499 δολάρια και με κατασκευή εντός των ΗΠΑ. Πρόκειται για μια συσκευή που αφορά τόσο το branding όσο και το υλικό. Στους πελάτες προσφέρθηκε πρόσβαση σε προπαραγγελία με προκαταβολή 100 δολαρίων, με το υπόλοιπο ποσό να καταβάλλεται κατά την αποστολή. Το μάρκετινγκ της τραμπικής εταιρείας αναπαρήγαγε θέματα πατριωτισμού και πολιτικής ταυτότητας. Εξάλλου, στην πλάτη του κινητού θα υπάρχει η αστερόεσσα και το «Make America Great Again».
Το Truth Social και η στροφή στο Bitcoin
©Shutterstock
Η Trump Media & Technology Group (TMTG) –η μητρική του Truth Social– έχει επίσης πάρει, κατά τα φαινόμενα, τα πάνω της. Η εταιρεία εισήχθη στο χρηματιστήριο το 2024 και, παρότι η βάση χρηστών της παραμένει συγκρατημένη σε σύγκριση με τις μεγάλες πλατφόρμες (περίπου 6,3 εκατ. μηνιαίοι χρήστες από τις αρχές του 2025), έχει καταστεί ένα… εκπληκτικά πολύπλοκο οικονομικό όχημα.
Τον περασμένο Μάιο, η TMTG ανακοίνωσε ότι σχεδιάζει να μετατρέψει έως και 2,5 δισ. δολάρια από τα ταμειακά της διαθέσιμα σε Bitcoins, τοποθετώντας τη στις υψηλότερες τάξεις των εταιρειών κατόχων κρυπτονομισμάτων στον κόσμο. Σε μιαν εποχή όπου η ρύθμιση των κρυπτονομισμάτων παραμένει ασταθής, η κίνηση ήταν τόσο τολμηρή όσο και δυνητικά αποσταθεροποιητική.
Ο Τραμπ έχει επανειλημμένα τονίσει την υποστήριξή του για το Bitcoin ως «αμερικανική εναλλακτική λύση» στα ψηφιακά νομίσματα των κεντρικών τραπεζών, αν και πολλοί αναλυτές βλέπουν αυτή τη μετατόπιση περισσότερο ως οικονομικό στοίχημα παρά ως στάση αρχών.
Ο Ντόναλντ Τραμπ, τότε υποψήφιος για την προεδρία, αποχωρεί μετά την ομιλία του στο συνέδριο Bitcoin 2024, το Σάββατο 27 Ιουλίου 2024, στο Νάσβιλ του Τενεσί. (©AP Photo/Alex Brandon)
Η εταιρεία συνεχίζει να καταγράφει λειτουργικές ζημίες, εγείροντας ερωτήματα σχετικά με τη μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα. Παρά ταύτα, το 59% του προσωπικού μεριδίου του Τραμπ στην TMTG, το οποίο έχει τοποθετηθεί σε ένα καταπίστευμα που πλέον εποπτεύεται από τον Ντόναλντ Τζούνιορ, παραμένει ένα από τα πιο πολύτιμα assets του επιχειρηματικού χαρτοφυλακίου του μετά το 2025.
Οι κρυπτο-επιχειρήσεις και οι χώρες του Κόλπου
Ο Ερικ Τραμπ, εκτελεστικός αντιπρόεδρος του Trump Organization, σε εκδήλωση κατά τη διάρκεια της Token 2049, μιας εκδήλωσης κρυπτονομισμάτων, στο Ντουμπάι, στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, την Πέμπτη 1 Μαΐου 2025. (©AP Photo/Altaf Qadri)
Στα τέλη του 2024, η οικογένεια βοήθησε στην ίδρυση της World Liberty Financial, μιας εταιρείας που τώρα κατέχει και διαχειρίζεται το νόμισμα $TRUMP meme και ένα σταθερό νόμισμα που ονομάζεται USD1.
Το token $TRUMP, που εισήχθη τον Ιανουάριο του 2025, εκτοξεύθηκε στα ύψη λίγο μετά την ορκωμοσία του Τραμπ. Σύμφωνα με αναφορές, τα χαρτοφυλάκια της οικογένειας εισέπραξαν τουλάχιστον 300 εκατ. δολάρια σε έσοδα που σχετίζονται με tokens.
Ταυτόχρονα, το «σταθερό νόμισμα» του 1 δολαρίου χρησιμοποιήθηκε για την υποστήριξη μιας επενδυτικής «δεξαμενής» ύψους 2 δισ. δολαρίων στο Αμπου Ντάμπι, η οποία υποστηρίχθηκε από υπεράκτια κεφάλαια και φέρεται να συνδέεται με το ανταλλακτήριο κρυπτονομισμάτων Binance.
Εγγραφα από «πόθεν έσχες» επενδυτών δείχνουν ότι ο Ερικ και ο Ντον Τζούνιορ κατέχουν πλειοψηφικά μερίδια σε εταιρείες έκδοσης κρυπτονομισμάτων, ενώ ο ίδιος ο Τραμπ δήλωσε πάνω από 57 εκατ. δολάρια σε έσοδα από δραστηριότητες κρυπτογράφησης στο αντίστοιχο «πόθεν έσχες» του 2024.
Σύμφωνα με ρεπορτάζ των New York Times και του Associated Press, επενδυτές από τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, τη Σαουδική Αραβία και το Βιετνάμ συνεισέφεραν πάνω από 2 δισ. δολάρια για έργα παραγωγής κρυπτονομισμάτων και ανάπτυξης ακινήτων που συνδέονται με τον Τραμπ. Αξίζει να σημειωθεί ότι τουλάχιστον 30 εκατ. δολάρια προήλθαν από τον μεγιστάνα των κρύπτο Τζάστιν Σαν, έναν επιχειρηματία που είναι διαρκώς αντιμέτωπος με εξαντλητικούς ελέγχους από τις ρυθμιστικές Αρχές των ΗΠΑ.
Συμφωνίες χρήσης μπραντ και ακίνητη περιουσία
Παράλληλα με τις τεχνολογικές επενδύσεις και απόπειρες, ο Trump Organization επέστρεψε αθόρυβα σε αυτό που ξέρει καλύτερα: το branding και την εργολαβία ακινήτων. Από τον Ιανουάριο του 2025, η εταιρεία έχει υπογράψει συμφωνίες παραχώρησης άδειας χρήσης του ονόματος αξίας 44,6 εκατ. δολαρίων με κατασκευαστές στο Κατάρ, το Ομάν, το Βιετνάμ και τη Σαουδική Αραβία. Οι συμφωνίες αυτές επιτρέπουν στις ξένες εταιρείες να χρησιμοποιούν το όνομα Trump σε θέρετρα, πύργους και γήπεδα γκολφ.
Οι συμφωνίες, αναζωπυρώνουν τις μακροχρόνιες ανησυχίες σχετικά με τις ξένες κυβερνήσεις και τα επιχειρηματικά συμφέροντα που επιδιώκουν την εύνοια του προέδρου των ΗΠΑ μέσω εμπορικών συμφωνιών με την οικογένειά του. Για παράδειγμα, ο Σαουδάραβας εργολάβος Νταρ Αλ Αρκάν έχει διοχετεύσει τουλάχιστον 27 εκατ. δολάρια στον Trump Organization για μια σειρά από συμφωνίες πολυτελών ακινήτων στο Ριάντ, αλλά και στην ευρύτερη περιοχή.
Λέσχες ελίτ και ιδεολογικό κεφάλαιο
Πέρα από τα ακίνητα και τα κρυπτονομίσματα, ο Ντόναλντ Τζούνιορ έχει επίσης εισέλθει στον κόσμο των κοινωνικών λεσχών της ελίτ και του επιχειρηματικού κεφαλαίου. Τον Απρίλιο του 2025, συνίδρυσε το Executive Branch, μια ιδιωτική λέσχη με βάση τις συντηρητικές αρχές και αξίες. Με εισαγωγική συνδρομή 500.000 δολαρίων, η λέσχη προωθείται σε πλούσιους συμμάχους του Τραμπ και ελίτ φιλικές προς το MAGA.
Η λέσχη υποστηρίζεται εν μέρει από τη 1789 Capital, μια εταιρεία επιχειρηματικών κεφαλαίων με δεσμούς με τους δίδυμους Τάιλερ και Κάμερον Γουίνκλβος και άλλους επιφανείς αντι-ESG (Environmental, Social, and Governance – Περιβαλλοντικές, Κοινωνικές αρχές και αρχές Διακυβέρνησης) επενδυτές. Ο Ντον Τζούνιορ είναι εταίρος στο fund, το οποίο αυτο-αναγορεύεται όχημα για την «πατριωτική κατανομή κεφαλαίων» – μια άμεση αντεπίθεση στην «αριστερή», όπως λένε οι τραμπικοί, Silicon Valley και αλλά και στη Wall Street.
Οι δραστηριότητες του fund παραμένουν αδιαφανείς, αλλά η επωνυμία του ακολουθεί μια σαφή τάση: νομισματοποίηση της πολιτικής πίστης με αντάλλαγμα την πρόσβαση σε οικονομικά και κοινωνικά κεφάλαια.
Μεταξύ προεδρίας και assets
Αυτό που προκύπτει από αυτό το πλέγμα δραστηριοτήτων μοιάζει με ένα μοντέλο υβριδικής εξουσίας, όπου το δημόσιο αξίωμα και το ιδιωτικό συμφέρον διασταυρώνονται χωρίς σαφή όρια. Ο Τραμπ δεν είναι ο πρώτος Αμερικανός πρόεδρος που επωφελείται από το όνομά του ή από το μεταπροεδρικό του καθεστώς, αλλά μπορεί να είναι ο πρώτος που το κάνει ενώ βρίσκεται στο αξίωμα και μέσω οχημάτων τόσο διαφορετικών όσο τα memecoins, οι ξένες εταιρικές σχέσεις stablecoin και οι νεοσύστατες εταιρείες τηλεπικοινωνιών.
Για τους υποστηρικτές του, αυτό αποτελεί έκφραση επιχειρηματικής δεινότητας και διατάραξη των μπαγιάτικων πολιτικών κανόνων. Για τους επικριτές του, αντιπροσωπεύει μια συνεχή διάβρωση της θεσμικής ηθικής.
Αλλά για την οικογένεια Τραμπ, πρόκειται για κυριολεκτικές business as usual, διαρκώς ενισχυόμενες, βέβαια, από τη δύναμη του κατεστημένου.
