Στο γνώριμο μοτίβο των αλληλοκατηγοριών και της εκατέρωθεν επίρριψης ευθυνών έχουν επιστρέψει οι δύο μεγαλύτερες οικονομίες του κόσμου, καθώς προσάπτουν η μία στην άλλη παραβιάσεις των όρων που συμφωνήθηκαν στις 12 Μαΐου στη Γενεύη, όταν εκπρόσωποι των δύο πλευρών κατέληξαν σε εκεχειρία 90 ημερών και «πάγωμα» των εξωπραγματικών δασμών.
Μετά τις κατηγορίες που εξαπέλυσε την Παρασκευή ο Ντόναλντ Τραμπ ότι το Πεκίνο παραβιάζει τους όρους της προσωρινής συμφωνίας της Γενεύης, διατηρώντας εν ισχύι τους σκληρούς περιορισμούς στις εξαγωγές σπάνιων γαιών, το Πεκίνο πέρασε χθες στην αντεπίθεση και ανέβασε και πάλι τους τόνους της αντιπαράθεσης. Κατηγορεί την Ουάσιγκτον ότι εκείνη «παραβιάζει βαρύτατα» την εκεχειρία και δεσμεύεται να λάβει αποφασιστικά μέτρα για να υπεραμυνθεί των κινεζικών συμφερόντων.
Το «όπλο» του Πεκίνου
Οπως αναφέρουν οι Financial Times, η Κίνα έχει όντως διαψεύσει την προσδοκία της Ουάσιγκτον πως θα ανακαλούσε πλήρως τους περιορισμούς στις εξαγωγές σπάνιων γαιών και απλώς στέλνει πολύ περιορισμένες ποσότητες και με αργούς ρυθμούς. Τα κρατικά ΜΜΕ ανακοίνωσαν χθες συντονισμένες κινήσεις που θα γίνουν σε όλη την επικράτεια της χώρας, ώστε να ελεγχθούν και να παταχθούν οι παράνομες εξορύξεις και παράνομες εξαγωγές μετάλλων στρατηγικής σημασίας. Μιλώντας στο αμερικανικό δίκτυο CNBC ο Στίβεν Ολσον, συνεργάτης του Yusof Ishak Institute στη Σιγκαπούρη, σχολίασε πως «για το Πεκίνο είναι πολύ εύκολο να υιοθετεί μια άκρως σκληρή στάση σε αυτές τις διαπραγματεύσεις». Οπως εξηγεί ο ίδιος, «το Πεκίνο αντιλαμβάνεται πολύ καλά ότι με οποιαδήποτε συμφωνία με τον Τραμπ απλώς αγοράζει ένα σύντομο διάστημα ειρήνης και όχι τη λήξη του πολέμου». Σύμφωνα μάλιστα με τους New York Times, οι αμερικανικές και οι ευρωπαϊκές επιχειρήσεις έχουν ήδη αρχίσει να αντιμετωπίζουν ελλείψεις σπάνιων γαιών και μαγνητών σπάνιων γαιών που χρειάζονται για όλα τα είδη τεχνολογίας, για τα ηλεκτρονικά, τον αμυντικό εξοπλισμό και τα αυτοκίνητα.
Τα αμερικανικά τσιπ
Στο μεταξύ, η κυβέρνηση Τραμπ διατήρησε και επέβαλε ακόμη αυστηρότερους περιορισμούς στις εξαγωγές μικροεπεξεργαστών και λογισμικού μικροεπεξεργαστών αλλά και χημικών στην Κίνα, κάλεσε όλες τις χώρες συμμάχους των ΗΠΑ να αποφύγουν κάθε προϊόν του κινεζικού κολοσσού των τηλεπικοινωνιών, της Huawei, ενώ ανακοίνωσε πως θα ανακαλέσει τις φοιτητικές βίζες Κινέζων που σπουδάζουν σε αμερικανικά πανεπιστήμια. Οι κινήσεις αυτές έχουν προκαλέσει εκνευρισμό στο Πεκίνο, με το κινεζικό υπουργείο Εμπορίου να τονίζει πως «υπονομεύουν καίρια» τη συμφωνία της Γενεύης και παράλληλα να επιρρίπτει πλήρως στην Ουάσιγκτον την ευθύνη για τη νέα κλιμάκωση της έντασης ανάμεσά τους.
Σε συνέντευξη που παραχώρησε στο Fox News o Αμερικανός υπουργός Οικονομικών Σκοτ Μπέσεντ παραδέχθηκε πως «έχουν κάπως περιέλθει σε αδιέξοδο» οι εμπορικές συνομιλίες ανάμεσα στις δύο πλευρές και προσέθεσε ότι η κατάσταση απαιτεί να έρθουν σε άμεση επαφή οι ηγέτες των δύο χωρών. Σε μια προσπάθεια να χαμηλώσει τους τόνους, πάντως, ο Ντένις Γουίλντερ, στέλεχος της ασφάλειας του Λευκού Οίκου, απέδωσε τη νέα κλιμάκωση της έντασης ανάμεσα στις δύο χώρες στην έλλειψη επαρκούς συντονισμού μεταξύ των διαφόρων υπηρεσιών του αμερικανικού κράτους. Ο εν λόγω αξιωματούχος τόνισε μάλιστα πως «ο Μπέσεντ θέλει απελπισμένα να έρθει ο Αμερικανός πρόεδρος σε τηλεφωνική επικοινωνία με τον Κινέζο ομόλογό του Σι Τζιπίνγκ, προκειμένου να ζυγίσουν τα πράγματα και να βρουν μια βιώσιμη και συνεκτική λύση». Σύμφωνα με τον επικεφαλής του Συμβουλίου Εθνικής Οικονομίας Κέβιν Χάσετ, οι δύο ηγέτες ενδέχεται να συνομιλήσουν μέσα στην εβδομάδα για τα προβλήματα που τους χωρίζουν.
Οι διαφορές Τραμπ – Σι
Εμπειρογνώμονες και πολιτικοί παρατηρητές εκτιμούν, πάντως, πως η Ουάσιγκτον θα επιδιώξει μεν μια τηλεφωνική επικοινωνία, αλλά είναι απίθανο να το κάνει άμεσα, καθώς είναι βαθιές οι διαφορές που χωρίζουν τους δύο προέδρους. Πέραν αυτού, πάντως, ο Μπερτ Χόφμαν, καθηγητής στο Ινστιτούτο Ανατολικών Ασιατικών Σπουδών στο Εθνικό Πανεπιστήμιο της Σιγκαπούρης, τονίζει πως «οι ΗΠΑ θα ήθελαν πολύ μια νέα συνάντηση Τραμπ – Σι εκ του σύνεγγυς αλλά και μέσω τηλεφωνικής επικοινωνίας, καθώς ο Τραμπ φιλοτεχνεί την εικόνα του μεγάλου διαπραγματευτή και του μοναδικού στην επίτευξη επιτυχών συμφωνιών». Στην περίπτωση της Κίνας, όμως, τα πράγματα είναι διαφορετικά και λόγω της διαφορετικής νοοτροπίας που επικρατεί στην Κίνα. Οπως τονίζει ο Μπερτ Χόφμαν, από την οπτική γωνία της Κίνας μια συνάντηση Σι – Τραμπ είναι λογικό να συμβεί μόνο αφού πρώτα οι χαμηλόβαθμοι αξιωματούχοι των δύο χωρών έχουν διαπραγματευθεί και καταλήξει σε συμφωνία.
Ολα αυτά συμβαίνουν ενώ οι εντάσεις ανάμεσα στις δύο χώρες κλιμακώνονται και σε άλλο επίπεδο, όπως φάνηκε από την ετήσια σύνοδο κορυφής ασιατικών οικονομιών που έγινε το Σάββατο στη Σιγκαπούρη. Ο επικεφαλής του Πενταγώνου Πιτ Χέγκσεθ προειδοποίησε πως η στρατιωτική παρουσία της Κίνας στον Ινδο-Ειρηνικό είναι «πραγματική» και όχι «επικείμενη», και συνέστησε στους συμμάχους των ΗΠΑ στην περιοχή να αυξήσουν τις αμυντικές δαπάνες τους.
