Της Δωρίτας Γιαννακού
Μετά την πρώτη «κρυάδα» που εισέπραξαν από το κυβερνητικό πλαίσιο για την ΑΤΑ, οι δύο πλευρές κάνουν ένα μικρό διάλειμμα από τον διάλογο. Το διάλειμμα αυτό τους επιτρέπει να επεξεργαστούν το περιεχόμενο της πρότασης και να αναδείξουν τα σημεία που χρήζουν διευκρινίσεων, την ώρα που ο υπουργός Εργασίας απουσιάζει σε προγραμματισμένο ταξίδι μέχρι την Παρασκευή.
Το πλαίσιο που θα αποτελέσει τη βάση για τη μεσολαβητική πρόταση που θα καταθέσουν οι υπουργοί Οικονομικών και Εργασίας το αμέσως επόμενο διάστημα, επιδέχεται σημαντικές διευκρινίσεις τις οποίες ήδη έθεσαν προς τους δυο υπουργούς οι δυο πλευρές.
Όπως είναι σε θέση να γνωρίζει η «Κ», οι εργοδότες φαίνεται να έχουν σε γενικές γραμμές απογοητευτεί από τη διαμορφωθείσα κατάσταση μετά και το προτεινόμενο πλαίσιο που κατέθεσε η κυβέρνηση. Από την άλλη, παρά τα σημεία διευκρίνισης που θέτουν ενώπιον των δυο υπουργών οι συνδικαλιστικές οργανώσεις, αρμόδιες πηγές μας αναφέρουν ότι το ανανεωμένο πλαίσιο που προτάθηκε από τους δυο υπουργούς περιέχει ορισμένα καλά στοιχεία τα οποία μπορούν να δημιουργήσουν συγκλίσεις μεταξύ των δυο πλευρών.
Το άλυτο ακόμα ζήτημα της ΑΤΑ εκτός από το γεγονός ότι προκαλεί αναστάτωση και αναμοχλεύει συγκρούσεις μεταξύ εργοδοτών και συνδικαλιστών, κρατά πίσω διάφορα σημαντικά εργασιακά ζητήματα τα οποία πρέπει να ρυθμιστούν.
Το πλαίσιο
Όπως έγινε γνωστό το πλαίσιο έξι σημείων το οποίο επεξεργάστηκε η κυβέρνηση περιλαμβάνει τον τρόπο και τον χρονικό ορίζοντα σύμφωνα με τον οποίο η ΑΤΑ θα παραχωρηθεί σταδιακά από το 66,7% στο 100%. Ειδικότερα, σύμφωνα με το πλαίσιο προνοείται ότι μέχρι την 1η Ιανουαρίου του 2026 η ΑΤΑ για όσους τη λαμβάνουν, θα αυξηθεί στο 80% και ακολούθως, από την 1η Ιουλίου 2026 το ποσοστό θα φθάσει το 90% για να αποδοθεί στο 100% από την 1η Ιουλίου του 2027.
Παράλληλα, το πλαίσιο προνοεί όπως με πληθωρισμό άνω του 4% δεν θα υπολογίζεται ΑΤΑ, διασυνδέοντας την παραχώρησή της με τον ρυθμό ανάπτυξης και το ποσοστό του πληθωρισμού και παρέχοντας ασφαλιστικές δικλείδες για τα δημοσιονομικά, κάτι που ήταν και προαπαιτούμενο των εργοδοτικών οργανώσεων. Οι προϋποθέσεις που τίθενται για την παραχώρηση της ΑΤΑ είναι να παραχωρείται εφόσον η ετήσια ποσοστιαία μεταβολή του πραγματικού ΑΕΠ κατά το προηγούμενο έτος είναι θετική, να παραχωρείται μία φορά τον χρόνο και στην περίπτωση που υπάρχει αρνητικός πληθωρισμός, η ΑΤΑ θα είναι μηδενική και θα συμψηφίζεται με τυχόν θετικό ρυθμό του επόμενου χρόνου. Το πλαίσιο διαπραγμάτευσης προβλέπει ακόμα την ενσωμάτωση της ΑΤΑ στον κατώτατο μισθό με αναθεώρηση κάθε δύο χρόνια, όπου θα λαμβάνεται υπόψη σωρευτικά η ΑΤΑ που αποδόθηκε στο ενδιάμεσο. Σημειώνεται επίσης ότι θα γίνεται παραχώρηση κινήτρων για σταδιακή υιοθέτηση της ΑΤΑ από εργοδότες με επιστροφή 50% της παραχωρηθείσας ΑΤΑ σε ετήσια βάση.
Οι συνδικαλιστές παρουσιάζονται ιδιαίτερα επιφυλακτικοί σε σχέση με το γεγονός ότι η κυβέρνηση επέλεξε την κατάθεση ανανεωμένου πλαισίου, ενώ ανέμεναν ότι θα τους κατέθετε συγκεκριμένη πρόταση για το ζήτημα της ΑΤΑ. Όπως αναφέρουν αρμόδιες πηγές δεν πρόκειται για επίσημη πρόταση αλλά για ένα γενικό πλαίσιο χωρίς ουσιαστικές δεσμεύσεις. Εξάλλου, όπως αναφέρουν, η κυβέρνηση γνωρίζει πολύ καλά τι πρόκειται και τι δεν πρόκειται να δεχτεί η πλευρά των συνδικαλιστών και τα όρια που έχουν θέσει σε σχέση με συγκεκριμένα ζητήματα.
Μείζον ζήτημα για τους συνδικαλιστές αποτελεί το γεγονός ότι από το ανανεωμένο πλαίσιο απουσιάζουν κρίσιμα σημεία όπως η ενσωμάτωση της ΑΤΑ στις συλλογικές συμβάσεις.
Ως εκ τούτου, παρά τα θετικά στοιχεία, δεν ικανοποιούνται οι ελάχιστες προϋποθέσεις για συμφωνία και ζητούνται διευκρινίσεις και επικαιροποίηση του πλαισίου με βάση τις θέσεις που είναι ήδη γνωστές στην κυβέρνηση.
Υπενθυμίζεται ότι το συνδικαλιστικό κίνημα επιζητά συμφωνία για την ΑΤΑ αποδίδοντάς την στη φιλοσοφία της και στο 100% και ταυτόχρονα θέτει και το πλαίσιο της ΑΤΑ για όλους τους εργαζόμενους.
Από το εργοδοτικό στρατόπεδο η βοηθός γενική διευθύντρια της ΟΕΒ, Λένα Παναγιώτου, μιλώντας στη ραδιοφωνική εκπομπή ΔΙΑΣΠΟΡΑ ΕΙΔΗΣΕΩΝ στον ΣΠΟΡ FM 95.0, ανέφερε ότι υπάρχουν παρά πολλά αντιφατικά σημεία στο πλαίσιο. Η κα Παναγιώτου επισήμανε ότι η ΟΕΒ, πέραν από το ότι θα ζητήσει από την κυβέρνηση να διασαφηνίσει τα θολά σημεία, σχεδιάζει να αποστείλει ξανά τις θέσεις των εργοδοτών επί των βασικών πτυχών αυτού του ζητήματος, έτσι ώστε να είναι ξεκάθαρο το πλαίσιο που τίθεται για να συνεχιστεί αυτή η συζήτηση και αυτή η διαπραγμάτευση.
Ο γενικός γραμματέας του ΚΕΒΕ, Φιλόκυπρος Ρουσουνίδης, τονίζει στην «Κ» την ανάγκη όπως πραγματοποιηθούν ασκήσεις επί χάρτου με πραγματικά δεδομένα, προκειμένου να διαπιστωθεί κατά πόσο οι ασφαλιστικές δικλείδες για την οικονομία που προτείνονται ως αντιστάθμισμα για την καταβολή της ΑΤΑ είναι προς τη σωστή κατεύθυνση και μπορούν να προστατέψουν την οικονομία και την ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεων. Υπενθυμίζεται ότι οι εργοδότες ζητούν επιτακτικά τη συμπερίληψη των ασφαλιστικών δικλείδων για τα δημόσια οικονομικά της χώρας, καθώς και πρόβλεψη για ανάληψη του εργοδοτικού κόστους από την κυβέρνηση.
Ανοικτά θέματα
Το ζήτημα της ΑΤΑ παραμένει για ακόμη μια φορά στο προσκήνιο, προκαλώντας αναστάτωση και επαναφέροντας στην επιφάνεια τις χρόνιες συγκρούσεις μεταξύ εργοδοτικών οργανώσεων και συνδικαλιστικών φορέων. Παρά τις κατά καιρούς προσπάθειες για εξεύρεση κοινά αποδεκτής λύσης, οι διαπραγματεύσεις φαίνεται να οδηγούνται σε αδιέξοδο, με αποτέλεσμα να διαιωνίζεται ένα κλίμα αβεβαιότητας στην αγορά εργασίας.
Ταυτόχρονα, το συνεχιζόμενο αδιέξοδο ενέχει και πρακτικές συνέπειες καθώς κρατά σε στασιμότητα μια σειρά από κρίσιμα εργασιακά ζητήματα που απαιτούν ρύθμιση. Θέματα όπως η μεταρρύθμιση του συνταξιοδοτικού, η αναπροσαρμογή του εθνικού κατώτατου μισθού, η ευελιξία της αγοράς εργασίας, η κάλυψη των εργαζομένων από συλλογικές συμβάσεις, η έλλειψη εργατικού δυναμικού και εισαγωγή εξωτερικού προσωπικού, η αναβάθμιση των μηχανισμών επίλυσης εργατικών διαφορών και η ενίσχυση της παραγωγικότητας παραμένουν σε δεύτερη μοίρα, καθώς το επίκεντρο της δημόσιας συζήτησης μονοπωλείται από την ΑΤΑ.
