ΚΥΠΕ
Θετικά αξιολογεί ο οίκος Moody’s, τα μέτρα που έλαβε η κυπριακή Κυβέρνηση για μετριασμό των αρνητικών οικονομικών επιπτώσεων του κορωνοϊού στην οικονομία.
Όπως ο οίκος αναφέρει στο δελτίο Credit Outlook με ημερομηνία 19 Μαρτίου, «αναμένουμε ότι το πακέτο, το οποίο περιλαμβάνει οικονομική στήριξη για τις επηρεαζόμενες επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά, επιπρόσθετα από τα μέτρα της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ) και τα ενδεχόμενα μέτρα της Κεντρικής Τράπεζας της Κύπρου (ΚΤΚ), θα συμβάλει στον περιορισμό του αντίκτυπου που σχετίζεται με το κορωνοϊό στην ποιότητα των στοιχείων ενεργητικού και την κερδοφορία των τραπεζών».
Το πακέτο χρηματοδοτικής στήριξης ύψους €700 εκατ. αντιστοιχεί στο 3% του ΑΕΠ, εκ των οποίων €450 εκατ. είναι δημοσιονομικά μέτρα και €250 εκατ. για τη στήριξη της ρευστότητας χωρίς δημοσιονομική επίπτωση. Η οικονομική στήριξη για τις επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά που πλήττονται έχει ως στόχο τον περιορισμό της ανεργίας και τη διατήρηση της εγχώριας κατανάλωσης, την στήριξη του τουρισμού κατά τους καλοκαιρινούς μήνες και την παράταση της τουριστικής περιόδου μετά τον Οκτώβριο.
Όπως αναφέρεται, η σημαντική επιβράδυνση της οικονομικής δραστηριότητας ιδίως κατά το πρώτο εξάμηνο του έτους εν μέσω μόνιμης υποχώρησης της κατανάλωσης, σε συνδυασμό με μέτρα όπως οι αυστηρότερες ταξιδιωτικές απαιτήσεις και περιορισμοί και το κλείσιμο μη βασικών επιχειρήσεων, αποτελούν αρνητική εξέλιξη για τις τράπεζες. Τα διδάγματα από την Κίνα, σημειώνεται , δείχνουν επίσης ότι η οικονομική ανάκαμψη μετά την κορύφωση του ιού, θα είναι αργή και δύσκολη.
Η οικονομική επιβράδυνση που σχετίζεται με τον ιό προσθέτει στις υπάρχουσες προκλήσεις των τραπεζών όσον αφορά την ποιότητα των περιουσιακών τους στοιχείων και την κερδοφορία, εν μέσω της ασθενέστερης δανειοδοτικής δραστηριότητας, των λιγότερων συναλλαγών με χρέωση και του υψηλότερου πιστωτικού κόστους. Όλες οι εγχώριες τράπεζες είναι εκτεθειμένες, ακόμη και εκείνες των οποίων ο επιχειρηματικός προσανατολισμός βρίσκεται εκτός Κύπρου, λόγω της παγκόσμιας πανδημίας.
Όπως αναφέρεται, το πακέτο χρηματοδοτικής στήριξης της Κύπρου στοχεύει στον περιορισμό των μακροπρόθεσμων αρνητικών οικονομικών επιπτώσεων, υποστηρίζοντας τις επηρεαζόμενες επιχειρήσεις ώστε να παραμείνουν βιώσιμες, περιορίζοντας τις απολύσεις και διατηρώντας την κατανάλωση. Κατά τον χρόνο σύνταξης του δελτίου, ο Moody’s ανέμενε περαιτέρω κατευθυντήριες γραμμές από την ΚΤΚ και δράσεις από τις τράπεζες για τη στήριξη αυτών των πρωτοβουλιών. Αυτά τα μέτρα, προστίθεται, σε συνδυασμό με τις προσπάθειες για τη περιορισμό της εξάπλωσης του ιού και ίσως ίσως τις θερμότερες καιρικές συνθήκες την άνοιξη και το καλοκαίρι, πιθανότατα θα επιτρέψουν σταδιακά την ανάκαμψη της οικονομικής δραστηριότητας κατά το δεύτερο εξάμηνο του έτους.
Ωστόσο σημειώνεται ότι η πλήρης έκταση του οικονομικού κόστους και των επιπτώσεων στις τράπεζες θα είναι ασαφής για κάποιο χρονικό διάστημα. Όσο περισσότερο διαρκεί η κορύφωσης της εξάπλωσης του ιού και η επαναφορά των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων στην κανονική τους δραστηριότητα, τόσο μεγαλύτερη είναι η οικονομική επίπτωση και οι πιο σοβαρές οι συνέπειες για την ποιότητα των δανείων των τραπεζών και την κερδοφορία τους.
Αρνητική για τις κυπριακές τράπεζες θεωρείται και η μείωση του τουρισμού διεθνώς, όπως και οι ταξιδιωτικές απαγορεύσεις και το κλείσιμο ξενοδοχείων μέχρι το τέλος Απριλίου 2020. Ο οίκος υπολογίζει ότι τα ταξίδια και ο τουρισμός αποτελούσαν περίπου το 7% του Κυπριακού ΑΕΠ και των θέσεων εργασίας το 2018, ενώ η έμμεση συμβολή του τομέα υπολογίζεται γύρω στο 22% σύμφωνα με το Παγκόσμιο Συμβούλιο Ταξιδιών και Τουρισμού. Αναφέρεται επίσης ότι περίπου 7% των δανείων της Τράπεζας Κύπρου και 6% των Δανείων της Ελληνικής Τράπεζας ήταν στον ευρύτερο τομέα των ταξιδιών και του τουρισμού στο τέλος του 2018, ενώ η RCB Bank ήταν λιγότερο εκτεθειμένη με περίπου 2% των δανείων.
Ο οίκος θεωρεί ότι δεν είναι ακόμα καθαρό πόσο πετυχημένα θα είναι τα μέτρα για τον τουρισμό, αφού αυτό εξαρτάται από το πόσο γρήγορα θα υποχωρήσει η εξάπλωση του ιού, κυρίως στη Ρωσία και το Ηνωμένο Βασίλειο, που αντιπροσωπεύουν περισσότερες από τις μισές αφίξεις τουριστών στην Κύπρο.
Σημειώνεται επίσης ότι η ασθενέστερη οικονομική ανάπτυξη, η αυξημένη αβεβαιότητα τους επόμενους μήνες και η μειωμένη διάθεση για ανάληψη κινδύνου, σημαίνει ότι οι προγραμματισμένες πωλήσεις προβληματικών δανείων για το 2020 θα είναι πιο δύσκολες. Αυτό πιθανόν να υπονομεύσει οποιαδήποτε σημαντική βελτίωση στην ποιότητα στοιχείων ενεργητικού και στα πιστωτικά προφίλ των τραπεζών. Κατά συνέπεια, οι πιστωτικοί κίνδυνοι θα παραμείνουν αυξημένοι εξαιτίας του υψηλού αποθέματος προβληματικών δανείων και συσσωρευμένων περιουσιακών στοιχείων που θα χρειαστούν χρόνο για να μειωθούν, με αβέβαιες αξίες ανάκαμψης που θέτουν σε κίνδυνο την κερδοφορία και το κεφάλαιο.
Σημειώνεται ότι στις 16 Μαρτίου, η Τράπεζα Κύπρου ανακοίνωσε πρόσθετες προβλέψεις ύψους € 75 εκατ. ως μέρος των οικονομικών αποτελεσμάτων του ομίλου για το τέταρτο τρίμηνο, με αρνητική κεφαλαιακή επίπτωση κατά περίπου 45 μονάδες βάσης. Σημειώνεται επίσης ως θετική, η προσωρινή αναστολή των απαιτήσεων της ΕΚΤ για διατήρηση αποθέματος ασφαλείας και ρυθμιστικό κεφάλαιο. Αυτό, αναφέρεται, θα προστατεύσει προσωρινά τις τράπεζες από πιθανές υψηλότερες πιστωτικές ζημίες που σχετίζονται με το μεγάλο απόθεμα των μη εξυπηρετούμενων δανείων ή ως συνέπεια των επιπτώσεων του κορωνοϊού στην ποιότητα των περιουσιακών στοιχείων.
