Συνέντευξη στον Γιάννη Αδειλίνη
Η Κύπρος διαθέτει όλα τα εχέγγυα για να αναδειχθεί σε ένα ακόμη πιο ελκυστικό επενδυτικό προορισμό, τονίζει με νόημα ο Πρόεδρος του Συνδέσμου Ανάπτυξης Ακινήτων Κύπρου, Γιάννης Μισιρλής. Επιβεβαιώνει δε την ανοδική πορεία του τομέα της ανάπτυξης ακινήτων τα τελευταία χρόνια, και την εμπιστοσύνη που δείχνουν ξένοι και ντόπιοι επενδυτές στη χώρα μας. Σημειώνει ότι η στέγαση είναι μία από τις μεγαλύτερες προκλήσεις για τους νέους ανθρώπους, και αναγνωρίζει ότι το στοίχημα που πρέπει να κερδηθεί είναι η ανατροπή της υφιστάμενης ανισορροπίας ανάμεσα στην προσφορά ακινήτων και τη ζήτηση. Ο κ. Μισιρλής περιγράφει θετικά την προσπάθεια διαμόρφωσης ενός πραγματικά φιλικού επιχειρηματικού και επενδυτικού περιβάλλοντος στη χώρα μας, στέκεται όμως στο υφιστάμενο πλαίσιο αδειοδότησης που όπως λέει «δεν επιτρέπει στον τομέα ανάπτυξης ακινήτων να προσαρμοστεί και να ανταποκριθεί με ταχύτητα στις απαιτήσεις της σύγχρονης εποχής».
Σε μία περίοδο γεωπολιτικής και οικονομικής αβεβαιότητα, οι επενδυτές στρέφονται σε αγορές που προσφέρουν σταθερότητα, ασφάλεια και προοπτικές απόδοσης.
Την πρώτη εξαμηνία του 2025 επενδύθηκαν στην Κύπρο σχεδόν €2,2 δισ. σε ακίνητα, μια αύξηση σχεδόν 7% σε σχέση με πέρυσι. Που αποδίδετε αυτή την αύξηση;
Τα αποτελέσματα του πρώτου εξαμήνου αντανακλούν δύο σημαντικά στοιχεία: αφενός τη σταθερά ανοδική πορεία που συνεχίζει να χαράσσει ο τομέας της ανάπτυξης ακινήτων τα τελευταία χρόνια, και αφετέρου την εμπιστοσύνη που δείχνουν τόσο ξένοι όσο και ντόπιοι επενδυτές στη χώρα μας.
Η Κύπρος αποτελεί σήμερα ένα ιδιαίτερα ελκυστικό προορισμό για επενδύσεις χάρη στη γεωγραφική της θέση, τη σταθερότητα του χρηματοπιστωτικού τομέα, την ποιότητα ζωής, καθώς και τις επαγγελματικές ευκαιρίες που προσφέρει. Με τη συμβολή του τομέα ανάπτυξης ακινήτων, το προφίλ της χώρας μας έχει εκσυγχρονιστεί σημαντικά. Τα τελευταία χρόνια έχουν υλοποιηθεί έργα υψηλών προδιαγραφών, τόσο σε οικιστικά όσο και σε εμπορικά και τουριστικά ακίνητα, τα οποία αναβαθμίζουν συνολικά το αστικό περιβάλλον και ενισχύουν την εικόνα της χώρας μας στο εξωτερικό.
Σημαντικό ρόλο διαδραματίζει επίσης το πρόγραμμα για την προσέλκυση ξένων εταιρειών και των εργαζομένων τους, που δημιουργεί πολλαπλασιαστικά οφέλη για την οικονομία. Δεν μπορούμε φυσικά να αγνοήσουμε και τις διεθνείς εξελίξεις. Σε μία περίοδο γεωπολιτικής και οικονομικής αβεβαιότητα, οι επενδυτές στρέφονται σε αγορές που προσφέρουν σταθερότητα, ασφάλεια και προοπτικές απόδοσης. Η Κύπρος καλύπτει όλα αυτά τα κριτήρια, αποτελώντας μία σίγουρη και αξιόπιστη επιλογή.
Όλα τα παραπάνω, σε συνδυασμό με τις προοπτικές για περαιτέρω ανάπτυξη, εξηγούν την αύξηση των επενδύσεων σε ακίνητα και καταδεικνύουν την αισιοδοξία που υπάρχει ότι η θετική αυτή πορεία του κλάδου θα συνεχιστεί και τα επόμενα χρόνια.
Ποιες κατηγορίες ακινήτων συγκεντρώνουν το μεγαλύτερο ενδιαφέρον;
Το ενδιαφέρον των επενδυτών και των αγοραστών καλύπτει ένα ευρύ φάσμα κατηγοριών ακινήτων. Καθώς η Κύπρος τα τελευταία χρόνια εξελίσσεται σε περιφερειακό επιχειρηματικό και επενδυτικό κέντρο, η ζήτηση για σύγχρονους γραφειακούς χώρους αυξάνεται διαρκώς. Πρόκειται για κτίρια που μπορούν να στεγάσουν μεγάλο αριθμό γραφείων και υπηρεσιών, εξοπλισμένα με σύγχρονες τεχνολογίες που στηρίζουν τη λειτουργία των επιχειρήσεων. Αξιοσημείωτη είναι επίσης η στροφή της αγοράς στα «πράσινα» ακίνητα. Αειφόρες και βιώσιμες αναπτύξεις, με χαμηλό περιβαλλοντικό αποτύπωμα και μειωμένο ενεργειακό κόστος, προσελκύουν ολοένα και μεγαλύτερο αγοραστικό ενδιαφέρον. Τα ακίνητα αυτά απαντούν στις σύγχρονες ανάγκες των αγοραστών, ενώ ταυτόχρονα προσφέρουν πολλά οικονομικά οφέλη. Σταδιακά μεγαλύτερη δυναμική αποκτούν και τα οικιστικά συγκροτήματα τύπου gated communities, τα οποία συνδυάζουν ασφάλεια και ιδιωτικότητα με αναβαθμισμένες παροχές όπως γυμναστήρια, χώρους πρασίνου και πισίνες, προσφέροντας μια ολοκληρωμένη εμπειρία διαβίωσης.
Το ενδιαφέρον για διαμερίσματα παραμένει επίσης υψηλό. Ως μία πιο προσιτή και λειτουργική επιλογή στέγασης, τα διαμερίσματα αποτελούν για πολλούς νέους ανθρώπους, νεαρά ζευγάρια και οικογένειες, την κύρια επιλογή. Η τάση αυτή ενισχύεται από την άνοδο των τιμών στην αγορά, που στρέφει ολοένα και περισσότερους αγοραστές σε μικρότερες και πιο ευέλικτες μονάδες.
Η αγορά πάντως είναι απρόσιτη για τα νεαρά ζευγάρια που θέλουν να αγοράσουν ή να νοικιάσουν σπίτι ή διαμέρισμα, ειδικά στη Λεμεσό. Τι χειρισμοί χρειάζονται για να απαλυνθεί αυτή η στρέβλωση;
Είναι γεγονός ότι η στέγαση έχει καταστεί μία από τις μεγαλύτερες προκλήσεις που αντιμετωπίζουν σήμερα οι νέοι άνθρωποι, καθώς και άλλες ευάλωτες ομάδες του πληθυσμού μας. Πρόκειται για ένα ζήτημα που προβληματίζει έντονα τον Σύνδεσμό μας, καθώς η στέγαση αποτελεί βασικό πυλώνα της κοινωνικής συνοχής, της οικονομικής και κοινωνικής ανάπτυξης, αλλά και της ποιότητας ζωής. Το μεγαλύτερο λοιπόν στοίχημα που καλούμαστε να κερδίσουμε τα επόμενα χρόνια, είναι η ανατροπή της υφιστάμενης ανισορροπίας ανάμεσα στην προσφορά ακινήτων και τη ζήτηση. Θεωρούμε ιδιαίτερα σημαντικό το γεγονός ότι η στεγαστική πολιτική του Υπουργείου Εσωτερικών έχει θέσει στο επίκεντρό της την αύξηση της προσφοράς και πιο συγκεκριμένα της προσιτής στέγασης. Έτσι θα μπορέσουν να εξομαλυνθούν οι πιέσεις στις τιμές και να δοθούν πραγματικές επιλογές στους πολίτες. Σε αυτή την προσπάθεια, οι ιδιώτες που δραστηριοποιούνται στον τομέα της ανάπτυξης ακινήτων διαδραματίζουν καίριας σημασίας ρόλο, καθώς διαθέτουν την τεχνογνωσία, την εμπειρία, αλλά και το ανθρώπινο δυναμικό για να συμβάλλουν στην υλοποίηση πολλών νέων έργων τα επόμενα χρόνια.
Η ενίσχυση της αγοραστικής δύναμης των πολιτών είναι εξίσου σημαντική. Γι’ αυτό και χαιρετίζουμε την υιοθέτηση από το κράτος μέτρων που στοχεύουν στη στήριξη των νέων ανθρώπων, νεαρών ζευγαριών και ευάλωτων κοινωνικών ομάδων. Ως Σύνδεσμος Ανάπτυξης Ακινήτων, παραμένουμε προσηλωμένοι στην προσπάθεια συνεχούς αξιολόγησης και βελτίωσης της στεγαστικής πολιτικής. Στηρίζουμε και ενισχύουμε το έργο του Υπουργείου Εσωτερικών, του ΚΟΑΓ και όλων των αρμόδιων φορέων, καταθέτοντας εισηγήσεις και προτάσεις που μπορούν να συμβάλουν στην ευρεία αξιοποίηση των μέτρων και την επίτευξη του επιθυμητού στόχου: να έχει κάθε πολίτης πρόσβαση σε στέγαση που είναι προσιτή, λειτουργική και αντάξια των αναγκών του.
Η περιοχή της ανατολικής Λεμεσού έχει οριστεί η κύρια εστία για την ανέγερση και ανάπτυξη νέων πύργων. Είναι αυτή η λύση στον προβληματισμό που εγείρουν κάτοικοι και αρχιτέκτονες για έλλειψη μίας διεξοδικά λυμένης πολεοδομικής μελέτης που ήρθε στην επιφάνεια με τα ψηλά κτίρια;
Η συγκέντρωση ψηλών κτιρίων στην ανατολική Λεμεσό δεν ήταν αποτέλεσμα κάποιας προμελετημένης στρατηγικής απόφασης, αλλά κυρίως αποτέλεσμα των ιδιαίτερων συνθηκών της αγοράς πριν από περίπου μία δεκαετία. Η περιοχή αυτή διέθετε μεγάλα οικόπεδα, σε αντίθεση με το κέντρο ή το βόρειο τμήμα της πόλης, ενώ ταυτόχρονα παρουσίαζε έντονη ζήτηση για πολυτελείς οικιστικές μονάδες. Η συγκέντρωση των ξενοδοχειακών μονάδων στην ανατολική Λεμεσό συνέβαλε επίσης σημαντικά στην ανάπτυξη ψηλών κτιρίων στην περιοχή. Αυτός ο συνδυασμός ζήτησης και διαθέσιμης γης, εξηγεί λοιπόν γιατί η ανατολική Λεμεσός εξελίχθηκε σήμερα ως το επίκεντρο της ψηλής δόμησης.
Ως Σύνδεσμος, αναγνωρίζουμε απόλυτα την ανάγκη για ολοκληρωμένη πολεοδομική μελέτη που θα αποσκοπεί στη συγκέντρωση της ψηλής δόμησης σε μία περιοχή με τα κατάλληλα χαρακτηριστικά. Με αυτό τον τρόπο αποφεύγεται η άναρχη ανάπτυξη σε ολόκληρη την πόλη και δημιουργούνται οι προϋποθέσεις για πιο οργανωμένο πολεοδομικό σχεδιασμό, που θα λαμβάνει υπόψη τις συγκοινωνίες και τη βιώσιμη κινητικότητα, την αισθητική του αστικού τοπίου, το περιβαλλοντικό τους αποτύπωμα και την ποιότητα ζωής των κατοίκων.
Ποιες είναι οι προκλήσεις που αντιμετωπίζει ο τομέας ακινήτων, ιδιαίτερα στην προσπάθεια να υπάρξουν προηγμένες ενεργειακά κατοικίες;
Η μετάβαση σε προηγμένες, ενεργειακά αποδοτικές και βιώσιμες κατοικίες, αποτελεί σήμερα στρατηγική προτεραιότητα για τον τομέα ανάπτυξης ακινήτων. Αυτή η προσπάθεια όμως συνοδεύεται από μία σειρά προκλήσεων που καλούμαστε να διαχειριστούμε. Το υψηλό κόστος των υλικών νέας τεχνολογίας κάνει την κατασκευή ενεργειακά προηγμένων ακινήτων ακριβότερη, γεγονός που επηρεάζει την τελική τιμή πώλησης και κατ’ επέκταση τα καθιστά απρόσιτα για αρκετούς πολίτες. Παράλληλα, υπάρχει έλλειψη εξειδικευμένου εργατικού δυναμικού που να διαθέτει την απαραίτητη τεχνογνωσία για την υλοποίηση έργων τέτοια κλίμακας. Ο τομέας χρειάζεται επειγόντως εκπαίδευση και κατάρτιση νέων επαγγελματιών, ώστε να μπορέσει στο μέλλον να ανταποκριθεί στα νέα, «πράσινα» πρότυπα ανάπτυξης.
Σημαντική πρόκληση στον κλάδο ανάπτυξης ακινήτων αποτελεί και το υφιστάμενο πλαίσιο αδειοδότησης. Οι χρονοβόρες διαδικασίες αδειοδοτήσης, δεν επιτρέπουν στον τομέα να προσαρμοστεί και να ανταποκριθεί με ταχύτητα στις απαιτήσεις της σύγχρονης εποχής, την ίδια στιγμή που η Ευρωπαϊκή Ένωση μας καλεί να κινηθούμε με γρήγορους ρυθμούς στο πλαίσιο της πράσινης μετάβασης και των δεσμεύσεων του Fit for 55.
Ως Σύνδεσμος θεωρούμε ότι η πράσινη μετάβαση του τομέα είναι μονόδρομος. Οι προκλήσεις ωστόσο αναδεικνύουν την ανάγκη στήριξης από την Πολιτεία. Ένας ολοκληρωμένος πράσινος στρατηγικός σχεδιασμός με σαφή βήματα, χρονικό ορίζοντα και κίνητρα που θα ενθαρρύνουν την υιοθέτηση βιώσιμων πρακτικών, είναι σήμερα πιο αναγκαίος από ποτέ.
Το περιβαλλοντικό αποτύπωμα της ανάπτυξης ακινήτων είναι βιώσιμο στη χώρα μας;
Ο τομέας της ανάπτυξη ακινήτων στην Κύπρο τα τελευταία χρόνια καταβάλλει σημαντικές προσπάθειες για τη μείωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος και τη μετάβαση σε ένα πιο βιώσιμο μοντέλο ανάπτυξης. Ήδη πολλοί επαγγελματίες έχουν προχωρήσει στην υιοθέτηση διεθνών προτύπων βιωσιμότητας, όπως το LEED και το BREAM, επιλέγοντας οικολογικά υλικά κατασκευής και ενσωματώνοντας πράσινες τεχνολογίες στις αναπτύξεις τους, όπως η χρήση ηλιακής ενέργειας, προηγμένων συστημάτων αερισμού, καθώς και η ανακύκλωση κατασκευαστικών αποβλήτων. Αυτά τα βήματα δείχνουν ότι ο κλάδος γνωρίζει την ευθύνη που έχει απέναντι στο περιβάλλον και ανταποκρίνεται με θετικό τρόπο στην υιοθέτηση νέων πρακτικών και προσεγγίσεων, που καθιστούν τις αναπτύξεις περιβαλλοντικά ωφέλιμες και βιώσιμες. Ωστόσο, η πλήρης υιοθέτηση βιώσιμων πρακτικών απαιτεί ακόμα αρκετό χρόνο και επενδύσεις. Χρειάζονται στοχευμένες πολιτικές και κίνητρα, ώστε η πράσινη μετάβαση να καταστεί κανόνας για το σύνολο του κλάδου.
Σε αυτό το πλαίσιο, ως Σύνδεσμος Ανάπτυξης Ακινήτων, εργαζόμαστε συστηματικά για την προώθηση πολιτικών που θα ενισχύσουν τη στροφή στις πράσινες και βιώσιμες αναπτύξεις, πάντοτε σε συνεργασία με το Υπουργείο Γεωργίας και όλους τους αρμόδιους φορείς.
Τι περιμένετε να δείτε τα επόμενα χρόνια από την κυβέρνηση ώστε να ενισχύσει περαιτέρω το προφίλ της χώρας ως επενδυτικού προορισμού;
Τα επόμενα χρόνια αναμένουμε ότι η κυβέρνηση θα συνεχίσει να εφαρμόζει πολιτικές που ενισχύουν την ανταγωνιστικότητα της χώρας μας. Ιδιαίτερη σημασία αποδίδουμε στη διαμόρφωση ενός πραγματικά φιλικού επιχειρηματικού και επενδυτικού περιβάλλοντος, το οποίο θα στηρίζεται στη διαφάνεια, τη σταθερότητα και την ταχύτητα. Πρωταρχικό βήμα προς αυτή την κατεύθυνση είναι η απλοποίηση και επιτάχυνση των διαδικασιών αδειοδότησης, η μείωση της γραφειοκρατίας και η υιοθέτηση κινήτρων για επενδύσεις σε «πράσινα» και καινοτόμα έργα, όπως επίσης και σε σχολεία και νοσοκομεία. Πρόκειται για μέτρα που μπορούν να λειτουργήσουν ως καταλύτες για την προσέλκυση ξένων αλλά και εγχώριων κεφαλαίων.
Θετική εξέλιξη αποτελεί και το νομοσχέδιο για τη δημιουργία Εθνικού Μηχανισμού Ελέγχου Άμεσων Ξένων Επενδύσεων, που θα εναρμονίσει τη χώρα μας με το ευρωπαϊκό πλαίσιο. Η θέσπιση σαφών και διαφανών διαδικασιών, αναμένουμε ότι θα συμβάλει στην εδραίωση της εμπιστοσύνης των ξένων επενδύσεων και την περαιτέρω ανάδειξη της Κύπρου ως ενός σύγχρονου και αξιόπιστου επενδυτικού προορισμού. Άλλωστε, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η προσέλκυση ποιοτικών επενδύσεων έχει διαχρονικά συμβάλει καθοριστικά στην ανάπτυξη της κυπριακής οικονομίας και, ευρύτερα, στην πρόοδο της κοινωνίας.
Η Κύπρος διαθέτει σήμερα όλα τα εχέγγυα για να αναδειχθεί σε ένα ακόμη πιο ελκυστικό επενδυτικό προορισμό. Η ανθεκτικότητά της απέναντι σε εξωγενείς προκλήσεις, η δυνατότητά της να προσφέρει σταθερότητα και ασφάλεια σε επενδύσεις, επιχειρήσεις, εργαζόμενους και οικογένειες, αποτελούν συγκριτικά πλεονεκτήματα που την καθιστούν πρώτη επιλογή για χιλιάδες. Για να διατηρηθεί και να ενισχυθεί αυτή η δυναμική, χρειάζονται στοχευμένες πολιτικές και επενδύσεις σε τομείς αιχμής όπως η τεχνολογία, οι χρηματοοικονομικές υπηρεσίες και η εκπαίδευση. Έτσι, η Κύπρος θα μπορέσει να αναδειχθεί σε ένα περιφερειακό κόμβο που θα συνδυάζει σταθερότητα, καινοτομία και βιώσιμη ανάπτυξη.
