Του Μάριου Χριστοφή
Τα Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης αποτέλεσαν το καίριο εργαλείο προβολής των κομμάτων και των υποψηφίων βουλευτών μιας και τα μέτρα κατά του κορωνοϊού εμπόδισαν να διεξαχθούν πολιτικές εκστρατείες όπως γίνεται σε κάθε προεκλογική περίοδο.
Προεκλογικά σποτ, ζωντανές συνδέσεις ήταν μερικές από τις λειτουργίες των κοινωνικών δικτύων που αξιοποίησαν τα κόμματα και οι υποψήφιοι στη προσπάθεια τους να πείσουν για την πολυπόθητη ψήφο. Επίσης δεν έλειψαν και οι πολιτικές (διαδικτυακές) διαμάχες με σκοπό να προσεταιριστούν περισσότεροι ψηφοφόροι.
Η «Κ» επικοινώνησε με την Δρ. Χριστιάνα Καραγιάννη, Μεταδιδακτορική Ερευνήτρια στο Τμήμα Ψυχολογίας του Πανεπιστημίου Κύπρου και Λέκτορα ΜΜΕ & Επικοινωνίας στο Πανεπιστήμιο Frederick για τις πολιτικές εκστρατείες μέσω των ΜΚΔ αλλά και αν επηρέασαν το τελικό αποτέλεσμα των Εκλογών.
Η αξιοποίηση και απήχηση των ΜΚΔ
Ερωτηθείσα κατά πόσο τα κόμματα και οι υποψήφιοι βουλευτές αξιοποίησαν σωστά τα ΜΚΔ, η κ. Καραγιάννη ανέφερε «Εξαρτάται από το τι εννοούμε με το "σωστά" που νομίζω είναι αφενός υποκειμενικό για τον καθένα και αφετέρου έχει να κάνει με την οπτική γωνία που εξετάζουμε το θέμα. Για παράδειγμα, σωστή χρήση μπορεί να σημαίνει χρήση των ΜΚΔ μέσα στα πλαίσια της ηθικής, για κάποιον άλλον να σημαίνει τη μέγιστη προώθηση του υποψηφίου ή του κόμματος με κάθε κόστος ή για άλλους πάλι μπορεί να σημαίνει στοχευμένη χρήση των ΜΚΔ ώστε να επιτευχθεί συγκεκριμένος σκοπός, π.χ. η μέγιστη δυνατή συσπείρωση του κόμματος/ πολιτικής ομάδας».
Συνεχίζοντας είπε, «το σημείο αφετηρίας για την εξέταση της αξιοποίησης των ΜΚΔ από τους υποψηφίους θα πρέπει να είναι η απάντηση στην ερώτηση "ποιος ήταν ο στόχος του κάθε υποψηφίου ή του κάθε κόμματος". Σαφώς η άμεση απάντηση σε αυτή την ερώτηση είναι "να εκλεγεί" αλλά νομίζω υπάρχει και μια δεύτερη πιο σημαντική απάντηση που θα δείξει τελικά και τον αποτελεσματικότερο τρόπο να αξιοποιήσει και τα ΜΚΔ που είναι με ποιον τρόπο μπορεί να επιτευχθεί κάτι τέτοιο γιατί είναι πολύ διαφορετικό για τον κάθε υποψήφιο. Νομίζω η εκλογική περίοδος περιείχε λίγο απ’ όλα όσον αφορά τη χρήση των ΜΚΔ, αλλά η κάθε περίπτωση θα πρέπει να αξιολογηθεί ξεχωριστά για να μπορούμε να δούμε το βαθμό με τον οποίο η κάθε πολιτική ομάδα ή άτομο αξιοποίησε τα ΜΚΔ ως εργαλείο επικοινωνίας με τους ψηφοφόρους».
Αναφορικά για το αν υπήρξε απήχηση η πολιτική εκστρατεία των ΜΚΔ, η Λέκτορας Επικοινωνίας τόνισε «Δεν έχουμε ερευνητικά τεκμήρια για να απαντήσουμε με βεβαιότητα την ερώτηση. Θεωρώ όμως πως μπορούμε να θεωρήσουμε ότι βοήθησε συγκεκριμένους υποψηφίους που είδαμε να κινούνται αρκετά στα ΜΚΔ, είτε δημοσιεύοντας ολιγόλεπτα σποτάκια όπου εξηγούσαν τις ιδέες τους σε συγκεκριμένα θέματα, είτε με ζωντανές συζητήσεις μέσω των ΜΚΔ με το κοινό. Αυτά βοήθησαν στο να αποκτήσουν δημοτικότητα και να κερδίσουν αρκετούς ψήφους (έστω κι αν τελικά σε κάποιες περιπτώσεις δεν κατάφεραν να εκλεγούν)».
«Βέβαια», υπογράμμισε, «αν κρίνουμε από το ποσοστό αποχής που σημειώθηκε στις εκλογές, μπορούμε επίσης να πούμε πως ούτε και οι εκστρατείες μέσω των ΜΚΔ δεν κατάφεραν να πείσουν αυτούς που επιλέγουν να απέχουν. Άρα, για να το συνδέσω με αυτό που έλεγα πιο πάνω, η αποτελεσματική αξιοποίηση των ΜΚΔ έχει άμεση σχέση με το περιεχόμενο, το μήνυμα δηλαδή που ο υποψήφιος ή το κόμμα μεταφέρει και όχι μόνο με το μέσο».
Η προσπάθεια συγκέντρωσης ψήφων μέσω πολιτικών αντιπαραθέσεων
Όσον αφορά τις πολιτικές διαμάχες που σημειώθηκαν ούτως ώστε να προσεταιριστούν περισσότεροι ψηφοφόροι και πιθανόν να κερδίσουν ορισμένους αναποφάσιστους, η κ. Καραγιάννη επεσήμανε κατά πόσο είναι αποτελεσματικές αυτό είναι ένα άλλο ζήτημα. Τα ποσοστά αποχής μάλλον δείχνουν το αντίθετο. «Η δική μου άποψη», είπε η Λέκτορας Επικοινωνίας «είναι πως οι υποψήφιοι και ειδικά αυτοί που διεκδικούν για πρώτη φορά μια έδρα θα πρέπει να στοχεύσουν στο να πείσουν πρώτα αυτούς που απέχουν ότι η δική τους υποψηφιότητα διαφέρει από αυτά στα οποία εναντιώνονται, τον τρόπο με τον οποίο η δική τους εκλογή θα βοηθήσει να αλλάξει το πολιτικό περιβάλλον για το οποίο διαμαρτύρονται με την αποχή τους. Οι πολιτικές διαμάχες λοιπόν μάλλον το αντίθετο θεωρώ ότι κάνουν αφού η αποχή οφείλεται εν μέρει και σε αυτές τις πολιτικές διαμάχες».
Επηρέασαν τα ΜΚΔ στο τελικό αποτέλεσμα;
Οι Βουλευτικές Εκλογές τελείωσαν με νικητές και ηττημένους. Το τελικό αποτέλεσμα ερμηνεύθηκε ποικιλοτρόπως, με τα κόμματα που υπέστησαν τη μεγαλύτερη ζημιά να προσπαθούν να βρουν το λάθος και να το διορθώσουν. Η κ. Καραγιάννη στο ερώτημα αν τα ΜΚΔ επίδρασαν στο τελικό αποτέλεσμα των Βουλευτικών Εκλογών απάντησε, «Και πάλι δεν έχουμε ερευνητικά δεδομένα για να απαντήσουμε με σιγουριά κάτι τέτοιο αλλά αν κρίνουμε από τα αποτελέσματα αυτό που φαίνεται να επηρέασε το αποτέλεσμα είναι η κομματοκρατία η οποία ακόμα δυστυχώς καλά κρατεί στην Κύπρο σε συνδυασμό με την αποχή ως ένδειξη διαμαρτυρίας από μεγάλη μερίδα πολιτών η οποία εναντιώνεται σε αυτήν ακριβώς την κομματοκρατία και στις πελατειακές σχέσεις που το φαινόμενο αυτό διαιωνίζει. Άρα αυτό που μπορούμε να πούμε ως πρώτη παρατήρηση είναι πως η χρήση των ΜΚΔ από τους υποψηφίους δεν κατάφερε να επηρεάσει αυτά τα δύο χαρακτηριστικά των ψηφοφόρων που κατ’ επέκταση όπως φαίνεται καθορίζουν το εκλογικό αποτέλεσμα».
