Kathimerini.gr
ΤΟΥ ΗΛΙΑ ΜΑΓΚΛΙΝΗ
Ο Μισέλ Ουελμπέκ δεν είναι μόνον ένας από τους πλέον ερεθιστικούς σύγχρονους μυθιστοριογράφους αλλά και ένας έξοχος εμβριθής σχολιαστής άλλων μεγάλων κειμένων.
Κρατώ στα χέρια μου την αγγλική μετάφραση του σύντομου δοκιμίου του για τον Αρθούρο Σοπενχάουερ. Ο αγγλικός τίτλος είναι «Παρόντος του Σοπενχάουερ» και μόλις κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Polity. Ο Ουελμπέκ το είχε εκδώσει στα γαλλικά το 2016. Ο ίδιος εξομολογείται πως ήταν γύρω στα είκοσι πέντε όταν ανακάλυψε τους «Αφορισμούς πάνω στη σοφία της ζωής» του Σοπενχάουερ και άλλαξε όλη του η ζωή.
Το 2005, έχοντας ολοκληρώσει το μυθιστόρημα «Δυνατότητες ενός νησιού», ξεκίνησε τη μετάφραση αποσπασμάτων των «Αφορισμών», καθώς και του κομβικού φιλοσοφικού έργου του Σοπενχάουερ «Ο κόσμος ως θέληση και ως αναπαράσταση», εργασία που όμως άφησε στη μέση. Το βιβλιαράκι αυτό (μόλις 62 σελίδες στην αγγλική έκδοση) είναι στην ουσία εκείνα τα αποσπάσματα, σχολιασμένα όμως από τον Ουελμπέκ.
Σοπενχάουερ: πεσιμιστής, παθιασμένος εχθρός κάθε… πάθους, μισογύνης, φιλόζωος (ίσως ο πρώτος που μίλησε για τη βαρβαρότητα των ιατρικών πειραμάτων σε ζώα), αντισημίτης, μισάνθρωπος – μοιάζει να ταιριάζει στο «προφίλ» ενός συγγραφέα όπως είναι ο Ουελμπέκ. Οχι επειδή ο τελευταίος είναι μισογύνης ή αντισημίτης, αλλά επειδή αυτοί μοιράζονται μια κάποια λοξή ματιά πάνω στην ανθρώπινη ύπαρξη.
Το βιβλιαράκι αυτό ταιριάζει γάντι με ένα άλλο έξοχο ψευδο-βιογραφικό δοκίμιο του Ουελμπέκ, το «Χ. Φ. Λάβκραφτ: Εναντίον του κόσμου, εναντίον της ζωής» (έχει μεταφραστεί στα ελληνικά από τον Βασίλη Πατσογιάννη, κυκλοφορεί από τις εκδόσεις της Εστίας, με εισαγωγή του Στίβεν Κινγκ).
Δύο μισάνθρωποι, λοιπόν, με μια σκοτεινή θεώρηση της ζωής, ο Λάβκραφτ (επίσης μισογύνης και αντισημίτης) και ο Σοπενχάουερ, σαγηνεύουν τον Ουελμπέκ. Ειδικά αυτό το «εναντίον του κόσμου, εναντίον της ζωής» που επέλεξε ως τίτλο ο Γάλλος συγγραφέας, μοιάζει να ενώνει αρμονικά και τους τρεις. Κι ωστόσο, όταν γράφει ο Ουελμπέκ, η ζωή, η ανθρώπινη ψυχή, φωτίζονται μέσα στις συναρπαστικές αντιφάσεις τους.
