H Μαρία Δέσποινα Κυριάκου μίλησε στην «Κ» για την ατομική της έκθεση «Η Φάρμα των Ζωών», η οποία είναι μια ιδιαίτερη έκθεση που γίνεται σε έναν πολύ ξεχωριστό χώρο. Τα έργα της έχουν πρωταγωνιστή τα ζώα, αλλά μέσα από τα ζώα μπορείς να δεις τον άνθρωπο. Επέλεξε να κάνει την έκθεσή της αντί σε μια γκαλερί αλλά σε μια φάρμα (στη Riverland Bio Farm) για να δώσει όλη την εμπειρία που η ίδια θέλει στον θεατή. Λένε πως μέσα από τα έργα των καλλιτεχνών μπορείς να αντιληφθείς και κάποια κομμάτια από τους ιδίους, στα δικά μου τα ματιά πιστεύω ότι η Μαρία έχει ανεπτυγμένη ενσυναίσθηση, τα μάτια της είναι ανοικτά προς την κοινωνία. Τα έργα της συγκινούν αλλά και προβληματίζουν.
–Μίλησέ μας για την καινούργια σου έκθεση με τίτλο «Φάρμα των Ζώων»…
–«Η Φάρμα των Ζώων» είναι η πρώτη μου ατομική έκθεση. Είναι μια έκθεση που αγαπώ ιδιαίτερα γιατί το κάθε έργο το δημιούργησα με πολύ αγάπη και τρυφεράδα. Το ομότιτλο βιβλίο του Τζορτζ Όργουελ αποτέλεσε την έμπνευσή μου. Το αλληγορικό στοιχείο στο έργο του και η απεικόνιση των ανθρώπων μέσα από τα ζώα με οδήγησε να δημιουργήσω αυτή τη δουλειά και να ξεκινήσω μια αναζήτηση για να βρω απάντηση στο ερώτημα «πού πήγαν οι άνθρωποι;».
–Για ποιο λόγο επέλεξες αυτό τον ιδιαίτερο χώρο για να εκθέσεις τα έργα σου και μάλιστα να έχεις ως θέμα τα ζώα για την πρώτη σου έκθεση;
–Η επιλογή του χώρου έγινε συνειδητά. Η θεματολογία είναι τέτοια που μου το επέτρεπε. Ήθελα να βγω έξω από την γκαλερί και τα έργα μου συνυπάρξουν με πραγματικά ζώα. Ο θεατής να μπορεί να ζήσει την εμπειρία, να περπατήσει και να δει την έκθεση με όλες τους τις αισθήσεις. Είμαι ένας άνθρωπος που αγαπά ιδιαίτερα τα ζώα και τα αντιμετωπίζει με πολλή τρυφεράδα. Πολλές φορές παρατηρώ τις συμπεριφορές τους και τις ταυτίζω με αυτές των ανθρώπων. Ένιωθα ότι μπορούσα πιο εύκολα και κατά κάποιο τρόπο πιο κατανοητά να πω αυτά που ήθελα μέσα από τις φιγούρες των ζώων.
–Παρόλο που η έκθεση θα γίνει σε φάρμα, οπού τα ζώα βρίσκονται ας το πούμε στον φυσικό τους περιβάλλον, στους πίνακες σου διακρίνω ότι τα ζώα είναι σε κλουβί, σε ένα πολύχρωμο κλουβί, ενώ τα ίδια είναι μαυρόασπρα…αυτό δεν έρχεται σε μια αντίθεση; Ποιο ήταν το σκεπτικό σου πίσω από αυτό;
–Όντως τα ζώα παρουσιάζονται πολλές φορές μαυρόασπρα και χωρίς μάτια. Αυτόματα γίνονται απρόσωπα, παθητικοί δέκτες σε οποιαδήποτε κατάσταση, ένα μέρος της μάζας που απλώς ακολουθεί το πρόγραμμα. Σε αντίθεση τα κλουβιά ή και το φόντο στις περισσότερες περιπτώσεις με έντονα χρώματα και με μοτίβα από κυπριακά κεντήματα έρχονται να δέσουν αυτά τα ζώα και με την κυπριακή πραγματικότητα και κοινωνία, που εξωτερικά φαντάζει ιδανική.
Η τέχνη να πάει στον κόσμο
–Ποια είναι η πραγματική και ουσιαστική μορφή των ανθρώπων; Εσύ κατάφερες να βρεις τη δική σου;
–Η ουσιαστική και πραγματική μορφή των ανθρώπων είναι το να γίνουμε άνθρωποι με ουσιαστική ανθρωπιά. Με ενσυναίσθηση, με συμπόνια και αγάπη. Προσωπικά είναι κάτι που δουλεύω με τον εαυτό μου. Όσο πιο πολλοί Άνθρωποι υπάρχουν τόσο πιο καλός θα γίνει ο κόσμος αυτός.
–Τι είναι αυτό που παρατήρησες για την κυπριακή κοινωνία μέσα από την ιστορία της; Ποια είναι η κυπριακή πραγματικότητα μέσα από τα δικά σου τα μάτια;
–Η κυπριακή κοινωνία δεν διαφέρει ιδιαίτερα από τις υπόλοιπες. Μέσα από τα έργα μου θίγω την κυπριακή γιατί σε αυτή ζω. Μέσα από την κυπριακή ιστορία, η κοινωνία παραμένει η ίδια. Οι χαρακτήρες παραμένουν οι ίδιοι και οι διάφορες συνθήκες που δημιουργούνται. Μπορεί οι λεπτομέρειες, οι ονομασίες να διαφέρουν αλλά η ουσία παραμένει η ίδια.
–Πώς επιθυμείς να τοποθετείσαι στην κοινωνία ως καλλιτέχνιδα;
–Ο ρόλος μου σαν καλλιτέχνης είναι να προβληματίζω με τα έργα μου, να αφυπνίζω και να ευαισθητοποιώ τον κόσμο. Μέσα από αυτό που αγαπώ να εξωτερικεύω τις ανησυχίες μου, τις σκέψεις μου και να τις μοιράζομαι με το κόσμο, που πολύ πιθανόν να έχει τις ίδιες μαζί μου.
–Πως βλέπεις τα εικαστικά δρώμενα στην Κύπρο; Τι είναι αυτό που θα άλλαζες;
–Η αλήθεια είναι ότι κάνουμε σιγά σιγά βήματα προς τα μπρος, αλλά δεν θα έλεγα ότι υπάρχουν οι πιο κατάλληλες συνθήκες. Το σημαντικό είναι ότι υπάρχουν άνθρωποι που αγαπούν αυτό που κάνουν και προσπαθούν ο καθένας στον τομέα του να βάλει το δικό του λιθαράκι. Θα ήθελα όλα αυτά τα δρώμενα να έχουν περισσότερη στήριξη από τους αρμόδιους και ανταπόκριση από τον κόσμο. Μπορεί μια λύση να είναι η τέχνη να πάει στον κόσμο και όχι το αντίθετο.
Πληροφορίες
Η έκθεση θα διαρκέσει από 16 Οκτωβρίου μέχρι 26 Οκτωβρίου 2020 στην Riverland Bio Farm, στα Κάμπια. Τηλέφωνο 99119071
