Γράφει η Σπυριδούλα Σπανέα
Στο κέντρο της Ρώμης, στη βάση του Κυριναλίου Λόφου, βρίσκεται το Παλάτσο Κολόνα (Palazzo Colonna), ένα ιδιωτικό παλάτι, το οποίο φημίζεται για την Πινακοθήκη του. Οι άνθρωποι της τέχνης, μάλιστα, την θεωρούν εφάμιλλη με αυτή των Βερσαλλιών. Οι νωπογραφίες της οροφής έχουν… χρώμα από το Ιόνιο Πέλαγος καθώς σε αυτές απεικονίζεται η Ναυμαχία της Ναυπάκτου (1571), μία από τις ιστορικότερες ναυμαχίες της παγκόσμιας ιστορίας. Ναύαρχος του παπικού στόλου ήταν ένα μέλος της οικογένειας, ο Μαρκαντώνιο Β’ Κολόνα.
Πρόκειται για μία ναυμαχία -ιστορικό σταθμό της ναυπηγικής-, η οποία αποτελεί την τελευταία ναυμαχία για πολεμικά πλοία με κουπιά (κωπήλατα) καθώς, τα επόμενα χρόνια, τη… σκυτάλη πήραν τα ιστιοφόρα. Εχει αποτελέσει πηγή έμπνευσης για πολλούς ανθρώπους της τέχνης και έργα με την, όπως την αποκαλούν οι δυτικοί, «Naval battle of Lepanto» εκτίθενται σε πολλά
μουσεία και ιδιωτικές πινακοθήκες ανά τον κόσμο.
Η Ναυμαχία της Ναυπάκτου ή, όπως την αποκαλούν οι ιστορικοί της Δύσης, Naval battle of Lepanto (Λεπάντο ονόμαζαν τη Ναύπακτο οι Ενετοί) είναι η ναυμαχία που πραγματοποιήθηκε στις 7 Οκτωβρίου 1571 ανάμεσα στη Lega Santa (Ιερή Συμμαχία με στόλους της Ισπανίας, της Βενετίας, των Ιπποτών της Μάλτας και του Πάππα Πίου Ε’) και στον ενιαίο στόλο της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας στην είσοδο του Πατραϊκού Κόλπου. Οι ιστορικοί την έχουν χαρακτηρίσει ως τη μεγαλύτερη ναυμαχία μετά τη ναυμαχία του Ακτίου (31 π.Χ).
Επικεφαλής του χριστιανικού στόλου ήταν ο Δον Χουάν ο Αυστριακός και του οθωμανικού ο Μουεζινζάντε Αλή Πασάς. Οι δύο στόλοι παρατάχτηκαν απέναντι στις 7 Οκτωβρίου 1571. Αρχικά, οι εξαιρετικοί ελιγμοί των Οθωμανών τους έφεραν σε πλεονεκτική θέση αλλά η, με πάθος, άμυνα των Ενετών αποτέλεσε το εφαλτήριο για να κατακτήσουν οι Χριστιανοί τη νίκη. Καθοριστικό ρόλο σε αυτό έπαιξε ο Μαρκαντόνιο Κολόνα, ναύαρχος του παπικού στόλου. Η ισπανική γαλέρα και ναυαρχίδα «Real», όπου βρισκόταν ο Δον Χουάν, παραλίγο να καταληφθεί από τους Οθωμανούς αλλά ο Κολόνα «πλεύρισε» με τη γαλέρα του, εξαπέλυσε επίθεση, οι Τούρκοι απωθήθηκαν, η οθωμανική ναυαρχίδα καταλήφθηκε και ο Αλή Πασάς σκοτώθηκε. Εάν η έκβαση της ναυμαχίας ήταν διαφορετική οι Τούρκοι θα υποδούλωναν όλες τις κτήσεις της Βενετίας και η Οθωμανική Αυτοκρατορία θα κυριαρχούσε και στις θάλασσες της Ευρώπης. Σε αυτή τη ναυμαχία έλαβε μέρος και ο, μετέπειτα διάσημος Ισπανός συγγραφέας, Μιγκέλ ντε Θερβάντες, ο οποίος τραυματίστηκε στο αριστερό χέρι (αναφέρει γι΄αυτό στο «Ταξίδι στον Παρνασσό, 1614).
Η νίκη της Ιεράς Συμμαχίας αποτέλεσε πηγή έμπνευσης για πολλούς εικαστικούς. Και, φυσικά, δεν θα μπορούσε να λείψει μία απεικόνισή της από το παλάτι της οικογένειας Κολόνα. Μάλιστα, η Πινακοθήκη, αρχικά, σχεδιάστηκε ως μία τεράστια αίθουσα εκδηλώσεων προκειμένου να τιμήσει τη νίκη της Ιερής Συμμαχίας στη Ναυμαχία.
Σε οροφές των αιθουσών, οι Φιλίππο Γκερνάρντι, Τζοβάννι Κόλι, Σεμπαστιάνο Ρίτσι, Τζουζέπε Μπαρτολομέο Κιάρι κ.α. έχουν φιλοτεχνήσει εντυπωσιακές νωπογραφίες. Ο ναύαρχος του παπικού στόλου Μαρκαντώνιο Β΄ Κολόνα απεικονίζεται πολλές φορές στο θόλο της Μεγάλης Αίθουσας, της Πινακοθήκης, της Αίθουσας της Μάχης και στην Αίθουσα των Τοπίων.
Η χρήση του Palazzo Colonna στον 21ο αιώνα
Το Palazzo Colonna θεωρείται ένα από τα μεγαλύτερα και εντυπωσιακότερα ιδιωτικά παλάτια της Αιώνιας Πόλης. Αρχισε να κατασκευάζεται τον 13ο αιώνα και από τότε μέχρι σήμερα έχει ταυτίσει την ιστορία του με αυτήν της Ρώμης. Στην ιστορία της οικογένειας υπάρχουν 22 καρδινάλιοι, με σημαντικότερο τον Οντόνε Κολόνα, ο οποίος έγινε ο Πάπας Μαρτίνος Ε΄.
Στο διάβα των αιώνων το παλάτι υπέστη λεηλασίες και καταστροφές αλλά,
μετά τον 17ο αιώνα, διάσημοι αρχιτέκτονες επιμελήθηκαν την ανακαίνισή του και σήμερα είναι ένα μεγαλειώδες μπαρόκ παλάτι.
Στις αίθουσες του υπάρχουν υπέροχοι πίνακες, όπως η Αρπαγή της Ευρώπης του Φραντσέσκο Αλμπάνι, η Παρθένος με το Θείο Βρέφος που κοιμάται, τον Αγιο Ιωάννη τον Βαπτιστή όταν ήταν παιδί, εντυπωσιακά αγάλματα από μπρούντζο, κίονες και, φυσικά, ο πίνακας «Il Mangiafagioli» που φιλοτεχνήθηκε από τον Ανιμπάλε Καρράτσι στα τέλη του 16ου αιώνα και, ύστερα από τρεις αιώνες, αποτέλεσε πηγή έμπνευσης για σπουδαίους ιμπρεσιονιστές ζωγράφους.
Σήμερα στο παλάτι εξακολουθούν να κατοικούν οι απόγονοι της οικογένειας Κολόνα και είναι επισκέψιμο, για ελάχιστες ώρες, κάθε Παρασκευή και Σάββατο και τις υπόλοιπες ημέρες μόνο κατόπιν ειδικής κράτησης.
Πριν από λίγες ημέρες, το Παλάτι γέμισε με… άρωμα Ελλάδας. Σε αυτό φιλοξενήθηκε το φιλανθρωπικό Gala «Μύθος» που πραγματοποιήθηκε για να τιμηθούν η Μαρία Κάλλας και ο Τζιάνι Βερσάτσε. Η εκδήλωση τελούσε υπό την Αιγίδα της Ολυμπιακής και της Παραολυμπιακής Επιτροπής της Ιταλίας και διοργανώθηκε από την πρόεδρο και ιδρύτρια του θεσμού, την καταξιωμένη εικαστικό Ιωάννα Ευθυμίου, σε συνεργασία με την Πριγκίπισσα Ολυμπία Κολόνα και την Επίτιμη Πρέσβη του θεσμού, τη διακεκριμένη νομικό Θεοδώρα Μιχαλολιάκου. Σε αυτή την εκδήλωση βραβεύτηκαν προσωπικότητες από τον χώρο της τέχνης, της πολιτικής, του πολιτισμού καθώς και από τον χώρο των επιχειρήσεων.
Ανάμεσα στους ανθρώπους που τιμήθηκαν ήταν και η Πρέσβης των ΗΠΑ στην Ελλάδα Κίμπερλι Γκίλφοϊλ. Τα έσοδα από τη βραδιά διατέθηκαν στο ίδρυμα για ΑμεΑ Disabili No Limits που έχει ιδρύσει η ανιψιά του Τζιάνι Βερσάτσε, η Τζούσι Βερσάτσε, η οποία έχει κατακτήσει μετάλλια στο ευρωπαϊκό πρωτάθλημα στίβου (ΑμεΑ) του 2016.
Πηγές: Ελληνικό Ινστιτούτο Ναυτικής Ιστορίας, www.warfarehistorynetwork.com, galleriacolonna.it
Εικόνες: Papadakis Press
