
ΚΥΠΕ
Σε καμία περίπτωση δεν υπήρξε λογοκρισία αναφορικά με την απόσυρση του βιβλίου που εκδόθηκε παράλληλα με την κυπριακή συμμετοχή στην Biennale Αρχιτεκτονικής Βενετίας 2025, αναφέρει το Υφυπουργείο Πολιτισμού σε ανακοίνωση που εξέδωσε ως απάντηση στην «Ανοικτή Επιστολή κατά του Υφυπουργείου Πολιτισμού από 40 πολιτιστικούς φορείς» που δημοσιεύθηκε στα ΜΜΕ και αναφέρεται σε «χιονοστιβάδα κακών αποφάσεων και χειρισμών του Υφυπουργείου Πολιτισμού», υποστηρίζοντας πως «το Υφυπουργείο Πολιτισμού υιοθετεί μια στρατηγική ελέγχου μέσω σύγχυσης».
Το Υφυπουργείο Πολιτισμού αναφέρει ότι «αντιπαρέρχεται τις προσβλητικές και απαξιωτικές δηλώσεις που περιέχονται στην εν λόγω επιστολή», σημειώνοντας ότι «η ανοικτή επιστολή προσυπογράφεται από φορείς που κατ’ επανάληψη καταθέτουν αιτήσεις στα χορηγικά προγράμματα του Υφυπουργείου και λαμβάνουν χορηγίες και θεσμική στήριξη ή συνεργάζονται για τη διοργάνωση κοινών πολιτιστικών δράσεων και αποτελούν για το Υφυπουργείο Πολιτισμού τους συνεργάτες του στον κοινό στόχο της διαφύλαξης και ανάπτυξης του σύγχρονου πολιτισμού της Κύπρου».
Λέει, επίσης, ότι οι φορείς που προσυπογράφουν την επιστολή «συμμετέχουν σε σεμινάρια, συναντήσεις ανταλλαγής απόψεων και επίσημες διαβουλεύσεις, και έχουν σε πολλές περιπτώσεις εκφράσει την επιδοκιμασία τους για την προσπάθεια του Υφυπουργείου Πολιτισμού να αναπτύξει και να στηρίξει τον πολιτισμό στη βάση συγκροτημένης στρατηγικής».
Το Υφυπουργείο επισημαίνει ότι οι εν λόγω φορείς «υλοποιούν πολιτιστικά δρώμενα χορηγούμενα από το Υφυπουργείο Πολιτισμού χωρίς καμία παρέμβαση του Υφυπουργείου Πολιτισμού στο πολιτιστικό περιεχόμενο ή στην ιδεολογία που εκφράζουν μέσω της καλλιτεχνικής τους δημιουργίας».
«Αφορμή για την επιστολή αυτή», αναφέρει το Υφυπουργείο, «ήταν η υποτιθέμενη λογοκρισία που προκύπτει από την απόσυρση του βιβλίου που εκδόθηκε παράλληλα με την κυπριακή συμμετοχή στην Biennale Αρχιτεκτονικής Βενετίας 2025». Κάνοντας λόγο «για την ανυπόστατη κατηγορία περί λογοκρισίας», το Υφυπουργείο και η Υφυπουργός προσωπικά διαβεβαιώνουν ότι «σε καμία περίπτωση δεν υπήρξε θέμα ‘’λογοκρισίας’’ ή φίμωσης της αντίθετης πολιτικής άποψης».
Το Υφυπουργείο Πολιτισμού τονίζει ότι «είναι εμπράκτως ταγμένο στη διαφύλαξη του δικαιώματος της ελευθερίας της έκφρασης και του δικαιώματος της ελεύθερης καλλιτεχνικής δημιουργίας και το αποδεικνύει καθημερινά και κατ’ επανάληψη στη συνεργασία του με πολιτιστικούς φορείς που χορηγούνται από τα χορηγικά προγράμματα του Τμήματος Σύγχρονου Πολιτισμού, στις βραβεύσεις αγαθών και προσώπων του Πολιτισμού και στον ρόλο του ως αντικειμενικού διαμεσολαβητή σε περιπτώσεις όπου χρειάζεται να υπάρξει συντονισμός μεταξύ πολιτιστικών φορέων και της Πολιτείας».
Επιπρόσθετα, το Υφυπουργείο Πολιτισμού αναφέρει ότι το 2025 μέσω του Τμήματος Σύγχρονου Πολιτισμού χορήγησε μεταξύ πολλών άλλων 196 διαφορετικές προτάσεις στο πρόγραμμα Πολιτισμός ΙΙ, 34 θεατρικές παραστάσεις στο πρόγραμμα ΘΥΜΕΛΗ, 22 καλλιτεχνικές δράσεις στο πρόγραμμα Αποκέντρωσης, και 18 στο πρόγραμμα ΚΥΠΡΙΑ. «Το σύνολο του χρηματικού ποσού που κάθε χρόνο δίνει το Τμήμα Σύγχρονου Πολιτισμού για αυτές και πολλές άλλες δράσεις ξεπερνά τα 6 εκατ. ευρώ», προσθέτει.
«Ποτέ δεν έχει τεθεί θέμα ελέγχου ή λογοκρισίας στην υλοποίηση όλων αυτών των δράσεων, κάποιες από τις οποίες διοργανώνονται από φορείς που υπογράφουν την επιστολή. Οι δημιουργοί απολαμβάνουν πλήρη ελευθερία να παρουσιάζουν το έργο τους και να εκφράζουν τις απόψεις τους, χωρίς παρεμβάσεις, σε ένα πλαίσιο που διασφαλίζει τον πλουραλισμό και την καλλιτεχνική αυτονομία», υπογραμμίζει.
«Όσον αφορά στην επίμαχη έκδοση, η οποία δηλώνει εντύπως το Υφυπουργείο Πολιτισμού ως έναν εκ των δύο εκδοτών στην τελευταία της σελίδα, όπως έχει ήδη τονιστεί επαρκώς στη Βουλή και αλλού, επαναλαμβάνουμε ότι η αναφορά του Υφυπουργείου Πολιτισμού ως εκδότη έγινε χωρίς τη συναίνεση του ίδιου του Υφυπουργείου Πολιτισμού», σημειώνεται.
«Η εκδοτική συναίνεση προϋποθέτει την προηγούμενη ρητή και τεκμηριωμένη συναίνεση του φορέα που αναλαμβάνει ως εκδότης, κατόπιν πλήρους ενημέρωσης, εξέτασης του υλικού και, όπου απαιτείται, αξιολόγησης και υποβολής σε διαδικασίες επιστημονικής κρίσης αλλά και ποιοτικού ελέγχου», επισημαίνεται. «Από τον έλεγχο των αρχείων της Διοίκησης του Υφυπουργείου Πολιτισμού και του Τμήματος Σύγχρονου Πολιτισμού, φαίνεται ότι δεν έχει δοθεί γραπτή έγκριση για δήλωση του Υφυπουργείου Πολιτισμού ως εκδότη», προστίθεται.
Το Υφυπουργείο τονίζει ότι «η εν λόγω παράλειψη της ομάδας που εκπροσώπησε την Κύπρο στην Biennale παραβιάζει βασικές αρχές δεοντολογίας και διαχείρισης δημόσιας ταυτότητας. Συναφώς, παραβιάζει και το σημείο 14 της Διακήρυξης των Med 9 για τα Πολιτιστικά Δικαιώματα που αναφέρει ότι τα πολιτιστικά δικαιώματα δεν είναι απόλυτα και δεν μπορεί οποιοσδήποτε να τα επικαλείται για να καταπατεί άλλα δικαιώματα και συμφέροντα άλλων ατόμων (και θεσμών) όπως κατοχυρώνονται από το Διεθνές Δίκαιο για τα ανθρώπινα δικαιώματα».
Παράλληλα, υπογραμμίζει ότι «είναι κρίμα ότι η συζήτηση γύρω από την Μπιενάλε Αρχιτεκτονικής Βενετίας αντί να εστιάσει στην έκθεση που παρουσιάστηκε στο κυπριακό περίπτερο περιστρέφεται μόνο γύρω από την εν λόγω έκδοση».
Καταληκτικά, επισημαίνει ότι «η συζήτηση γύρω από θέματα που αφορούν τον Σύγχρονο Πολιτισμό του τόπου είναι ευπρόσδεκτη, εάν είναι καλοπροαίρετη, και ότι ο στόχος είναι κοινός και για τον λόγο αυτό πρέπει να υπάρχει σύμπνοια και συνεργασία».