Σε μια κρίσιμη περίοδο για το Κυπριακό και την ευρύτερη περιοχή, ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ πραγματοποιεί μια σημαντική παρέμβαση στο Κυπριακό με τη νέα έκθεση του. Η έκθεση βρίσκει αντίκτυπο στα κυπριακά και ξένα μέσα ενημέρωσης, με τα τουρκικά μέσα να μεταδίδουν το μήνυμα ότι ο ΟΗΕ επιθυμεί την επανέναρξη των διαπραγματεύσεων.
Στα κυπριακά μέσα, τόσο στον ε/κ όσο και στον τ/κ τύπο ξεχωρίζει το μήνυμα ότι ο ΟΗΕ εκφράζει περιορισμένες ελπίδες για την πρόοδο στις συνομιλίες στο Κυπριακό. Το συγκεκριμένο μήνυμα αφήνει άλλωστε το στίγμα του σχεδόν σε ολόκληρη την έκθεση του ΓΓ του ΟΗΕ. Ωστόσο, οι χαμηλές προσδοκίες του ΟΗΕ για τη λύση δεν αποτελούν το μοναχικό χαρακτηριστικό της νέας έκθεσης.
Στη νέα παρέμβαση του ΟΗΕ, τα βασικά σημεία της έκθεσης ξεχωρίζει η επιμονή του οργανισμού στη διζωνική, δικοινοτική ομοσπονδία και τα μηνύματα που στέλνει ο ίδιος ο ΓΓ στις δυο ηγεσίες για το μέλλον του συγκεκριμένου μοντέλου λύσης. Κάποια από αυτά τα μηνύματα ενδεχομένως θα προκαλέσουν προβληματισμό τόσο στην ηγεσία του Νίκου Αναστασιάδη όσο και σε αυτήν του Μουσταφά Ακιντζί.
«Μολονότι οι πρόσφατες προσπάθειες για τη θέσπιση των όρων αναφοράς δεν έχουν ακόμη αποδώσει καρπούς, εξακολουθώ να ελπίζω ότι τα μέρη θα χρησιμοποιήσουν αυτή την ευκαιρία για να ξεπεράσουν τις διαφορές που εξακολουθούν να υφίστανται», τονίζει ο ΓΓ του ΟΗΕ, ο οποίος σημειώνει ότι «είδαμε πριν μια αναλαμπή ελπίδας, συμπεριλαμβανομένης της Κοινής Διακήρυξης της 11ης Φεβρουαρίου 2014 και της προθυμίας των μερών να έρθουν στο Κραν Μοντανά το 2017. Η πρόσφατη δημόσια ρητορική στο νησί -σε τόνο και ουσία- έχει υπογραμμίσει τις διαφορές που εξακολουθούν να διαιρούν τις κοινότητες, αντί του κοινού μέλλοντος που μπορεί να τις ενώσει και τα οφέλη που θα είχαν από μια ειρηνική επίλυση, μια για πάντα, του κυπριακού προβλήματος. Σε περίπτωση που οι συνεχιζόμενες διαβουλεύσεις οδηγήσουν στην επιστροφή στις διαπραγματεύσεις, ο ίδιος θα μπορούσε να αφιερώσει όλο το βάρος των καλών του υπηρεσιών, με στόχο την επίτευξη μιας διαρκούς επίλυσης του Κυπριακού ζητήματος. Μια διευθέτηση θα απαιτήσει από κάθε πλευρά να δεχθεί λιγότερο από το πληρέστερο μέτρο ικανοποίησης σε κάθε ζήτημα».
Το σίγουρο είναι ότι η προαναφερόμενη παρέμβαση του ΟΗΕ, παρά τη ξεκάθαρη αναφορά στις διαφορές που χωρίζουν τις δυο πλευρές, έρχεται να ικανοποιήσει την ε/κ πλευρά, η οποία επιμένει στη σημασία της συνέχισης της διαπραγματευτικής διαδικασίας. Ο κ. Γκουτέρες εκφράζοντας ελπίδα για επιστροφή στις διαπραγματεύσεις, στέλνει και ένα άλλο σημαντικό μήνυμα που βρίσκει σύμφωνη την Λευκωσία: «Το Σ.Α. υποστηρίζει σταθερά για δεκαετίες μια διζωνική, δικοινοτική ομοσπονδία, που αντικατοπτρίζει την πολιτική ισότητα των δύο κοινοτήτων στην Κύπρο».
Μπορεί η ξεκάθαρη αναφορά στη διζωνική ομοσπονδία να ικανοποιεί την ε/κ πλευρά, ωστόσο τα όσα προσθέτει στη συνέχεια της έκθεσης του ο ΓΓ του ΟΗΕ έρχονται να απεικονίσουν μια διαφορετική εικόνα. Με απλά λόγια, παρέχοντας στην ε/κ πλευρά τη διαβεβαίωση ότι η Ομοσπονδία εξακολουθεί να αποτελεί την βάση των διαπραγματεύσεων, ο Γκουτέρες θέτει τα θεμέλια, τους δικούς του όρους, πάνω στους οποίους θα πρέπει να στηριχθεί η συνέχιση της προσπάθειας λύσης.
Στα πλαίσια αυτής της ηχηρής παρέμβασης, τονίζοντας ότι πλέον έχει κλείσει το κεφάλαιο των επ΄ αορίστου βάσεως διαπραγματεύσεων, πραγματοποιεί ξεκάθαρη αναφορά στο πλαίσιο της 30ης Ιουνίου 2017, ως βασικό σημείο αναφοράς για τη συνέχιση των συνομιλιών, και τονίζει το εξής: «Για να βοηθήσω τα μέρη να προωθήσουν το όραμα αυτό, στις 30 Ιουνίου 2017 πρότεινα ένα πλαίσιο έξι σημείων που θα βοηθούσε στην αποσαφήνιση των διαφορών σε βασικά ζητήματα. Καλώ τα μέρη να εξετάσουν εποικοδομητικά αυτά τα σημεία».
Προχωρώντας ένα βήμα πιο πέρα και με έμμεσα μηνύματα-αναφορές στο βάρος που φέρει ένα πιθανό τελικό αδιέξοδο στις συνομιλίες, στέλνει ένα σημαντικό μήνυμα και για το ζήτημα της ΑΟΖ, που ενδεχομένως θα ικανοποιήσει μερικώς την τ/κ πλευρά: « Όσον αφορά τις διαρκείς εντάσεις γύρω από την εξερεύνηση υδρογονανθράκων, επαναλαμβάνω ότι οι φυσικοί πόροι που βρίσκονται μέσα και γύρω από την Κύπρο πρέπει να ωφελήσουν τις δύο κοινότητες και να αποτελέσουν ισχυρό κίνητρο για την εξεύρεση μίας διαρκούς λύσης στο κυπριακό πρόβλημα». Αξίζει να σημειωθεί ότι υπάρχει και ένα άλλο σημείο που ενδεχομένως θα προκαλέσει δυσαρέσκεια στην τ/κ πλευρά. Ο ΓΓ του ΟΗΕ αποφεύγει να αναφερθεί λεπτομερειακώς στους λόγους για τους οποίες σήμερα έχουμε οδηγηθεί στο γνωστό αδιέξοδο.
Τέλος, στην νέα έκθεση του ΟΗΕ ξεχωρίζει και η εκτενής αναφοράς στην μερική πρόοδο στο πεδίο των Μέτρων Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης.
