ΚΛΕΙΣΙΜΟ
Loading...
 

Επ. Διοικήσεως: Η στήριξη των θυμάτων εμπορίας να είναι συνεχής

Τέσσερα παράπονα υποβλήθηκαν στο Γραφείο της Επιτρόπου, η οποία διαπίστωσε προβλήματα στον τρόπο εφαρμογής νομοθετικών ρυθμίσεων

Kathimerini.com.cy

info@kathimerini.com.cy

Η στήριξη των θυμάτων εμπορίας προσώπων πρέπει να είναι άμεση και συνεχής, επισημαίνει σε έκθεσή της η Επίτροπος Διοικήσεως και Προστασίας Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, Μαρία Στυλιανού-Λοττίδου. Σύμφωνα με την έκθεση, στο γραφείο της Επιτρόπου υποβλήθηκαν τέσσερα παράπονα εκ μέρους Μη Κυβερνητικής Οργάνωσης, που είχαν σχέση με με τις δυσκολίες που αντιμετώπιζαν στην απόλαυση των δικαιωμάτων που τους παρέχει η Νομοθεσία, λόγω μη ανανέωσης των ειδικών αδειών παραμονής που τους είχαν παραχωρηθεί ως θύματα.

Το πρώτο παράπονο, το οποίο υπέβαλε η Κορίνα Δρουσιώτου, Συντονίστρια και Ανώτερη Νομική Σύμβουλος της ΜΚΟ «Κυπριακό Συμβούλιο για τους Πρόσφυγες», αφορούσε την κ. C, η οποία αφίχθηκε στην Κύπρο το 2018 και, αφού αξιολογήθηκε από τις αρμόδιες αρχές, αναγνωρίστηκε ως θύμα trafficking. Παράλληλα, υπέβαλε αίτηση ασύλου, τον Απρίλιο του 2018, η οποία βρισκόταν υπό εξέταση. Κατά την άφιξή της στην Κύπρο ήταν έγκυος και σήμερα είναι μητέρα ενός βρέφους.

Στη βάση του καθεστώτος παραμονής της, και της αδυναμίας της να εργαστεί λόγω του νεαρού της ηλικίας του παιδιού της, λάμβανε Ελάχιστο Εγγυημένο Εισόδημα (ΕΕΕ).

Όταν αποτάθηκε για σκοπούς ανανέωσης της άδειας παραμονής της, η οποία έληγε στις 23 Ιουλίου 2019, ενημερώθηκε ότι το αίτημά της δεν θα ικανοποιούνταν, λόγω του ότι δεν βρισκόταν σε εξέλιξη οποιαδήποτε ποινική διαδικασία για την υπόθεσή της.

Όπως υποστήριξε η Οργάνωση, η παραπονούμενη πληροφορήθηκε για τη μη δυνατότητα ανανέωσης της άδειας παραμονής της, ένα μόλις χρόνο μετά την αναγνώρισή της, χωρίς να έχει ολοκληρωθεί η αποκατάστασή της, χωρίς να τύχει προηγουμένως οποιασδήποτε καθοδήγησης ή συμβουλευτικής στήριξης, και χωρίς να αξιολογηθούν οι επιπτώσεις που είχε η πιο πάνω απόφαση στην ίδια και στο βρέφος της. Δεδομένου, μάλιστα, ότι το καθεστώς της αιτήτριας ασύλου παρέχει πολύ περιορισμένη πρόσβαση σε δικαιώματα, και ιδίως στην κοινωνική πρόνοια (στήριξη με κουπόνια και μικροποσά), η πιο πάνω απόφαση έθετε, σύμφωνα με την κ. Δρουσιώτου, την κ. C και το βρέφος της σε αυξημένο κίνδυνο επαναθυματοποίησης.

Στα πλαίσια παρέμβασής της σε σχέση με την υπόθεση, η Οργάνωση απευθύνθηκε από κοινού στο Υπουργείο Εσωτερικών (ΥΠΕΣ), το Τμήμα Αρχείου Πληθυσμού και Μετανάστευσης (ΤΑΠΜ), την Υπηρεσία Ασύλου και τις Υπηρεσίες Κοινωνικής Ευημερίας (ΥΚΕ), με επιστολή ημερομηνίας 5 Ιουνίου 2019, ζητώντας όπως εξεταστεί το ενδεχόμενο ανανέωσης της άδειας παραμονής της κ. Che. Εναλλακτικά, για σκοπούς προστασίας της ίδιας και του βρέφους της, η Οργάνωση πρότεινε τη διασφάλιση ότι η κ. Che θα διατηρούσε πρόσβαση στα δικαιώματα που ήδη απολάμβανε ως θύμα εμπορίας, ανεξαρτήτως του καθεστώτος παραμονής της στην Κύπρο, ως προνοείται στη Νομοθεσία.

Ακολούθως, η Οργάνωση απηύθυνε 2η επιστολή, στο Γενικό Διευθυντή του ΥΠΕΣ, υπό την ιδιότητά του ως Εθνικού Συντονιστή για θέματα εμπορίας προσώπων, σημειώνοντας ότι κατά την προηγηθείσα συνεδρία της Πολυθεματικής Συντονιστικής Ομάδας (ΠΣΟ) για την αντιμετώπιση της εμπορίας προσώπων, στις 19 Ιουνίου 2019, διευκρινίστηκε ότι, ανεξαρτήτως της άδειας παραμονής που κατέχει ένα θύμα, απολαμβάνει τα δικαιώματα που απορρέουν από την ιδιότητά του ως θύμα, ως προνοούνται στον οικείο Νόμο. Στη βάση τούτου, η Οργάνωση ζήτησε εκ νέου την παραχώρηση πρόσβασης στην κ. C στα εν λόγω δικαιώματα. Ζήτησε, επίσης, όπως κοινοποιηθεί σχετική ενημέρωση στις επιμέρους εμπλεκόμενες υπηρεσίες, ούτως ώστε τα θύματα να απολαμβάνουν απρόσκοπτη πρόσβαση στα δικαιώματά τους. Η επιστολή διαβιβάστηκε από την Οργάνωση και σε άλλες υπηρεσίες, μέλη της ΠΣΟ, καθώς και στην Επίτροπο Προστασίας των Δικαιωμάτων του Παιδιού και στο Γραφείο μου.

Άλλα τρία παράπονα

Σύμφωνα με το δεύτερο παράπονο, η κ. O από την Νιγηρία αφίχθηκε στην Κύπρο το 2018, αναγνωρίστηκε ως θύμα εμπορίας και έλαβε άδεια παραμονής, η οποία έληξε στις 21 Ιουνίου 2019. Υπέβαλε παράλληλα αίτηση ασύλου, η εξέταση της οποίας εκκρεμούσε.

Εργαζόταν ως σερβιτόρα σε ξενοδοχείο και επιθυμούσε να συνεχίσει την εργασία της.

Αίτημα της κ. O ήταν όπως της δοθεί πρόσβαση στα δικαιώματα που προβλέπονται στο Νόμο για τα αναγνωρισμένα θύμα εμπορίας, καθώς και βεβαίωση από το Τμήμα Εργασίας για τη δυνατότητά της να εργάζεται στο συγκεκριμένο τομέα απασχόλησης.

Το τρίτο παράπονο αφορούσε στην κ. K από το Καμερούν, η οποία αναγνωρίστηκε ως θύμα εμπορίας και της χορηγήθηκε σχετική άδεια παραμονής, η οποία έληξε στις 27 Ιουνίου 2019. Υπέβαλε παράλληλα αίτηση ασύλου, η εξέταση της οποίας εκκρεμούσε.

Δεν εργαζόταν και ήταν λήπτρια ΕΕΕ.

Στη βάση της ιδιότητάς της ως αναγνωρισμένο θύμα, ζητούσε να λάβει διαβεβαίωση ότι μπορούσε να συνεχίσει να λαμβάνει ΕΕΕ, ανεξαρτήτως του καθεστώτος παραμονής της στη Δημοκρατία (αιτήτρια ασύλου).

Το τελευταίο παράπονο που υπεβλήθηε, αφορούσε στον κ. C από την Γκάμπια. Ο άνδρας αφίχθηκε στην Κύπρο ως ανήλικος και υπέβαλε αίτηση ασύλου, η οποία απορρίφθηκε τον Νοέμβριο του 2016. Ακολούθως, αναγνωρίστηκε ως θύμα εμπορίας, και έλαβε σχετική άδεια παραμονής, η οποία έληξε στις 15 Ιουνίου 2019.

Εν τω μεταξύ, τον Οκτώβριο του 2018 υπέλαβε αίτηση επανανοίγματος του φακέλου ασύλου του ενώπιον της Αναθεωρητικής Αρχής Προσφύγων, και έλαβε βεβαίωση ότι αυτός επανανοίχθηκε.

Ήταν φοιτητής στο Casa College, διακρινόταν για το συγγραφικό του ταλέντο και αίτημά του ήταν όπως η πρόσβασή του στην εκπαίδευση συνεχιστεί, στη βάση της ιδιότητάς του ως αναγνωρισμένο θύμα εμπορίας.

Το νομοθετικό πλαίσιο

Με βάση το Νόμο, στο κάθε θύμα που αναγνωρίζεται ως τέτοιο από την Αστυνομία, παρέχεται «προθεσμία περίσκεψης» ενός μηνός για να λάβει ενημερωμένη απόφαση κατά πόσο επιθυμεί να συνεργαστεί με τις διωκτικές αρχές στα πλαίσια ποινικής διαδικασίας. Του παραχωρείται, για το σκοπό αυτό, βεβαίωση αναγνώρισης, διάρκειας, αρχικά, ενός μηνός, η οποία δύναται να ανανεωθεί περαιτέρω, είτε για σκοπούς περίσκεψης, είτε για να μπορεί να απολαμβάνει, ως θύμα, τα δικαιώματα που προβλέπονται από τη Νομοθεσία μετά την περίοδο περίσκεψης. Σε κάθε περίπτωση, ο Νόμος διευκρινίζει ότι, κατά την περίοδο περίσκεψης, προτεραιότητα έχει η παροχή υποστηρικτικών υπηρεσιών και προστασίας στο θύμα.

Με βάση το Άρθρο 55 του Νόμου, σε περίπτωση που το θύμα αποφασίσει να συνεργαστεί με τις διωκτικές αρχές στα πλαίσια ποινικής υπόθεσης, έχει διακόψει κάθε σχέση με τους υπόπτους και κρίνεται σκόπιμη η παράταση της παραμονής του στην Κύπρο προς διευκόλυνση της έρευνας ή της δικαστικής διαδικασίας, του παραχωρείται από τον Υπουργό Εσωτερικών, ατελώς, άδεια προσωρινής παραμονής ή βεβαίωση εγγραφής, διάρκειας ισχύος τουλάχιστον έξι μηνών […] η οποία ανανεώνεται, ατελώς, εφόσον εξακολουθούν να συντρέχουν οι εν λόγω προϋποθέσεις. 

Η προσωρινή άδεια παραμονής δύναται να μην ανανεώνεται εφόσον το θύμα δεν επιδεικνύει βούληση συνεργασίας με τις αρχές ή η ποινική διαδικασία έχει ολοκληρωθεί, νοουμένου ότι μετά από εξατομικευμένη αξιολόγηση των διωκτικών αρχών και των ιατρικών υπηρεσιών διαπιστώνεται ότι είναι ασφαλής και προς το συμφέρον του θύματος η επιστροφή του στη χώρα καταγωγής του, ως μόνιμη λύση κοινωνικής επανένταξης και αποκατάστασής του (Άρθρο 56(1) του Νόμου).

Ακόμα και σε περίπτωση θύματος που δεν πληροί τις προϋποθέσεις του Νόμου για παραχώρηση της ειδικής άδειας παραμονής που παρέχεται στα θύματα, ή για ανανέωση της εν λόγω άδειας, ο Νόμος παρέχει τη δυνατότητα στον Υπουργό να παραχωρεί προσωρινή άδεια παραμονής σε θύμα υπήκοο τρίτης χώρας, εφόσον κρίνει, μετά από την υποβολή σχετικών εξατομικευμένων αξιολογήσεων […] ότι είναι προς το συμφέρον και την προστασία του θύματος η παραχώρηση άδειας παραμονής […] περιορισμένης ισχύος στη Δημοκρατία για ανθρωπιστικούς ή οποιουσδήποτε άλλους λόγους (Άρθρο 56(3) του Νόμου).

Με βάση δε το Άρθρο 53(1), σε περίπτωση θύματος που είναι υπήκοος τρίτης χώρας, εφόσον είναι ήδη κάτοχος άδειας παραμονής, η διάρκειά της εξακολουθεί να ισχύει μέχρι τη λήξη της, χωρίς αυτό να επηρεάζει τα δικαιώματα που λαμβάνει ως θύμα.

Τα δικαιώματα των θυμάτων

Όσον αφορά στα δικαιώματα των θυμάτων, το Άρθρο 43 του Νόμου τονίζει ότι σε όλα τα θύματα παρέχεται πρόσβαση σε ορισμένα δικαιώματα, ανεξαρτήτως της προθυμίας τους να συνεργαστούν σε ποινική έρευνα, δίωξη ή δίκη. Τα δικαιώματα αυτά απαριθμούνται στο Άρθρο 47 του Νόμου, ως ακολούθως:

47.-(1) Κάθε θύμα, ανεξαρτήτως υπηκοότητας, και ανεξαρτήτως αν κατέχει τα δηλωτικά έγγραφα της ταυτότητάς του, νοουμένου ότι δεν διαθέτει επαρκείς πόρους, έχει δικαίωμα στη σωματική, ψυχολογική και κοινωνική αποκατάστασή του και ειδικότερα, έχει δικαίωμα:

(α) στην παραχώρηση των αναγκαίων πόρων διαβίωσης, περιλαμβανομένης κατάλληλης και ασφαλούς διαμονής, ψυχολογικής, υλικής και χρηματικής βοήθειας·
(β) σε πρόσβαση σε δωρεάν επείγουσα ιατροφαρμακευτική περίθαλψη και σε δωρεάν αναγκαία ιατροφαρμακευτική περίθαλψη·
(γ) στην παραχώρηση υπηρεσιών διερμηνείας και μετάφρασης, όπου αυτό είναι απαραίτητο·
(δ) σε πρόσβαση στην εκπαίδευση, όπου αυτό εφαρμόζεται·
(ε) σε ικανοποίηση των ειδικών αναγκών του που προκύπτουν λόγω εγκυμοσύνης, κατάστασης της υγείας, αναπηρίας, διανοητικής ή ψυχολογικής διαταραχής ή σοβαρών μορφών ψυχολογικής, σωματικής ή σεξουαλικής βίας·
(2) […]
(3) Αρμόδια αρχή για το συντονισμό όλων των εμπλεκόμενων υπηρεσιών για την αποτελεσματική εφαρμογή του παρόντος άρθρου είναι οι Υπηρεσίες Κοινωνικής Ευημερίας.

Πέραν των πιο πάνω δικαιωμάτων, στο Άρθρο 57 του Νόμου αναφέρεται ότι τα θύματα που λαμβάνουν βεβαίωση αναγνώρισης ή τους παραχωρείται άδεια παραμονής, έχουν επιπρόσθετα δικαίωμα πρόσβασης:
- στην αγορά εργασίας, με τον ίδιο τρόπο όπως και οι Κύπριοι πολίτες, -
- στην επαγγελματική κατάρτιση και εκπαίδευση, και
- σε προγράμματα αποκατάστασης της κοινωνικής τους ζωής (από το κράτος ή από συνεργαζόμενες με αυτό ΜΚΟ).

ΣΧΕΤΙΚΑ TAGS
ΣΧΟΛΙΑΣΤΕ

Άλλα άρθρα συγγραφέα

Kathimerini.com.cy

Κύπρος: Τελευταία Ενημέρωση

X