Της Μαρίνας Οικονομίδου
Η κοινή γνώμη παρακολούθησε με ιδιαίτερο ενδιαφέρον τις διαβουλεύσεις για την ολοήμερη απεργία των δημοσίων υπαλλήλων. Αιτία της εμμονής του Γενικού Γραμματέα της ΠΑΣΥΔΥ Γλαύκου Χατζηπέτρου σε ολοήμερη στάση εργασίας, υπήρξαν οι φήμες για το ενδεχόμενο φορολόγησης του εφάπαξ των δημοσίων υπαλλήλων.
Συνεπεία αυτού, η ενδελεχής προσπάθεια της κυβέρνησης τόσο από πλευράς Υπουργού Οικονομικών όσο και από πλευράς του ίδιου του Προέδρου της Δημοκρατίας να πείσει τις συντεχνίες πως δεν πρόκειται να φορολογηθεί το εφάπαξ και να αναστείλουν το μέτρα απεργίας.
Η αδιάλλακτη στάση των συντεχνιών των δημοσίων υπαλλήλων και η παρακλητική τακτική από μέρους της κυβέρνησης προς τις συντεχνίες, επιβεβαίωσε μία θλιβερή πραγματικότητα. Πως η μεταρρύθμιση και ο εκσυγχρονισμός της ήδη αιμορραγούσας δημόσιας υπηρεσίας, δεν πρόκειται να πραγματοποιηθεί ποτέ. Και όσο και αν η αποφυγή της απεργίας θεωρείται επιτυχία από πλευράς της κυβέρνησης, η πραγματικότητα είναι άλλη. Η εκάστοτε κυβέρνηση, θα είναι πάντοτε έρμαιο των αποφάσεων και των καπρίτσιων ενός σαθρού συνδικαλιστικού κατεστημένου.
Ανέκαθεν, η δημόσια υπηρεσία στην Κύπρο δεν ήταν υπόδειγμα αποτελεσματικότητας. Οι κωλυσιεργίες, η γραφειοκρατία, η ραθυμία υπήρξαν οι μεγάλες παθογένειες ενός διεφθαρμένου συστήματος, που ευθύνεται εν μέρει για τη σημερινή κατάντια της χώρας.
Ωστόσο, η ανεπάρκεια του δημόσιου τομέα, όπως και η αδυναμία λήψης δυναμικών μέτρων από την πολιτεία έχει προφανή λογική βάση: Από την αρχή της ίδρυσης της Κυπριακής Δημοκρατίας, ο δημόσιος τομέας υπήρξε ένα μέσο συναλλαγής. Το κράτος έχει φτιαχτεί σε τέτοιες δομές, οι οποίες εξυπηρετούν τη δια βίου σίτιση-ως επί τω πλείστω- πελατών-ψηφοφόρων των κομμάτων. Δεν είναι τυχαίο ότι παρά την οικονομική κατάρρευση του κράτους, οι πολιτικοί θεσμοί προσθέτουν στη δημόσια υπηρεσία καινούργια θεσμικά μορφώματα των οποίων η χρηματοδότηση δεν είναι καθόλου ευκαταφρόνητη για το ήδη ξετιναγμένο κρατικό ταμείο.
Εργαζόμενοι και γνωστοί εργατοπατέρες εμπλέκονται σε αυτή την κομματική πελατεία. Οι συγκεκριμένοι σφύζουν από δικαιώματα, αλλά ουδέποτε αναλαμβάνουν τις ευθύνες της ανεπάρκειάς τους. Την ανεπάρκεια και τις ελλείψεις τους καλύπτουν οι πολιτικές δυνάμεις σε μία προσπάθεια να μην απογοητεύσουν και να μην απομακρύνουν τους πελάτες-ψηφοφόρους τους.
Οι δαιδαλώδεις διαδικασίες που ενυπάρχουν στον δημόσιο τομέα δεν πρόκειται να καταπολεμηθούν. Δεν είναι τυχαίο που η Επιτροπή Μεταρρύθμισης της Δημόσιας Υπηρεσίας, παρά τις βαρύγδουπες δηλώσεις των δύο παραιτηθέντων πλέον Επιτρόπων δε μπόρεσε να προχωρήσει ούτε βήμα στη μεταρρύθμιση του δημόσιου τομέα. Αυτό προκύπτει από το γεγονός ότι αν απλουστευθούν οι σχέσεις πολίτη-κράτους, θα φανούν ξεκάθαρα οι υπάλληλοι οι οποίοι είναι περιττοί και αργόσχολοι και ποιοι στην ουσία δουλεύουν αποτελεσματικά. Η γραφειοκρατία παρουσιάζει ως αναγκαίους, ράθυμους και ευθυνόφοβους υπαλλήλους, οι οποίοι βρίσκονται στη θέση αυτή εξαιτίας των γνωριμιών τους.
Και αν και τα σημερινά οικονομικά δεδομένα, δίνουν την ευκαιρία στις πολιτικές δυνάμεις να τολμήσουν σχεδιασμό αναδόμησης των υπηρεσιών, με αμερόληπτη αξιολόγηση του προσωπικού και απομάκρυνση των ανίκανων υπαλλήλων, οι δυνάμεις αυτές επιλέγουν και θα επιλέγουν να κλείνουν τα μάτια, επικαλούμενες την πολυπλοκότητα του συστήματος.
Ως αποτέλεσμα, οι τολμηρές τομές και οι μεταρρυθμίσεις στο δημόσιο, για τις οποίες δεσμευόταν η Κυβέρνηση Αναστασιάδη θα μείνουν εύηχα συνθήματα της στιγμής. Το κράτος θα συνεχίσει να εφευρίσκει «αναίμακτες» λύσεις για να κλείσει στόματα. Και οι ηγεσίες των συντεχνιών της Δημόσιας Υπηρεσίας θα συνεχίσουν απτόητοι, την προκλητική τους στάση, γνωρίζοντας πως ουδείς τολμά να τους αγγίξει.
