Η γιατρός Σιμπέλ Σιμπέρ διεκδικεί την ηγεσία της τουρκοκυπριακής κοινότητας στην ψηφοφορία της 19ης Απριλίου, εκπροσωπώντας το μεγαλύτερο κόμμα της τ/κ Αριστεράς, το Ρεπουμπλικανικό Τουρκικό Κόμμα. Η είσοδός της στην πολιτική σκηνή είναι σχετικά νέα εξέλιξη για τα τ/κ δεδομένα. Το 2013 ανέλαβε για λίγους μήνες καθήκοντα «υπηρεσιακής πρωθυπουργού» και στη συνέχεια υπήρξε «Πρόεδρος της Βουλής». Σήμερα μας μιλάει για τη δική της προοπτική λύσης στο Κυπριακό. Πάντα χαμογελαστή, μας παρουσιάζει το δικό της όραμα για τη συνεργασία των δύο κοινοτήτων. Έρχεται να κλέψει τις εντυπώσεις προτείνοντας «παράλληλη διαδικασία λύσης» για το Βαρώσι.
–Λίγες εβδομάδες μας χωρίζουν από τις κρίσιμης σημασίας «προεδρικές εκλογές». Πώς βλέπετε τις εξελίξεις; Όλα δείχνουν δεύτερο γύρο.
–Τις ίδιες πληροφορίες τις έχουμε και εμείς. Ο στόχος μας είναι να εξασφαλίσουμε νίκη στον πρώτο γύρο. Ωστόσο, οι τελευταίες δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι θα συμμετάσχουμε στον δεύτερο γύρο. Από την πλευρά μας, εξακολουθούμε να καταβάλλουμε προσπάθειες για ένα θετικό αποτέλεσμα στον πρώτο γύρο. Ζητούμε από τον λαό μας να δώσει τη συγκατάθεσή του για μία αλλαγή. Θα εξακολουθήσουμε να θέτουμε αυτό το αίτημα μέχρι την τελευταία ημέρα των εκλογών.
–Οδεύουμε προς κρίσιμες εξελίξεις στο Κυπριακό και στο πολιτικό πεδίο. Στην «προεκλογική» περίοδο παρατηρήθηκε μια σημαντική αδυναμία των «υποψηφίων». Εσείς και οι αντίπαλοί σας δεν αποδώσατε ιδιαίτερη έμφαση στο Κυπριακό. Πώς εξηγείτε αυτή την εξέλιξη;
–Δυστυχώς πλέον το Κυπριακό δεν αποτελεί προτεραιότητα για τον λαό μας.
–Δηλαδή, όπως και στην ελληνοκυπριακή, έτσι και στην τουρκοκυπριακή κοινότητα, το Κυπριακό δεν βρίσκεται στα πρωτοσέλιδα. Αυτό εννοείτε;
–Ναι, δυστυχώς η μεγάλη απογοήτευση του λαού μάς έφερε αυτό το αποτέλεσμα. Ως γιατρός, ξέρω πολύ καλά τι σημαίνει να δίνεις σε κάποιον ελπίδα και στη συνέχεια να μην υπάρχει κάποιο θετικό αποτέλεσμα. Τέτοιου είδους απογοήτευση δημιουργεί επιπλοκές. Μιλάμε για ένα πρόβλημα 50 ετών. Ο λαός έχει κουραστεί. Οι τελευταίες δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι το Κυπριακό δεν αποτελεί πλέον προτεραιότητα. Ο λαός ασχολείται περισσότερο με την οικονομική κρίση, την ανεργία και τις διάφορες πτυχές της καθημερινότητας. Και δεν έφταναν όλα αυτά, πριν από λίγο καιρό οι συνομιλίες κατέρρευσαν. Αυτή η κατάσταση είναι απαράδεκτη. Το Κυπριακό πρέπει να επιλυθεί. Οι Τουρκοκύπριοι πρέπει να γνωρίζουν ότι χρειάζονται τη λύση. Σήμερα εξακολουθούμε να βιώνουμε τα προβλήματα της απομόνωσης σε καθημερινή βάση.
–Αναφέρεστε στη σημασία σας λύσης. Θα ήθελα να μου περιγράψετε τη δική σας προοπτική λύσης.
–Βάση της προοπτικής μας αποτελεί το Κοινό Ανακοινωθέν, η διζωνική και δικοινοτική ομοσπονδία, η οποία βασίζεται στην πολιτική ισότητα. Αυτή την προοπτική την εγκρίνουν η Τουρκία, η Ελλάδα και τα Ηνωμένα Έθνη. Πέρα από αυτή την προοπτική δεν υπάρχει άλλη πρόταση λύσης.
–Ο νυν ηγέτης σας δηλώνει ότι υποστηρίζει την προοπτική της ομοσπονδίας. Ο ίδιος κατηγορεί τον Πρόεδρο Αναστασιάδη με το πρόσχημα ότι εμποδίζει την υλοποίηση της συγκεκριμένης προοπτικής. Συμμερίζεστε αυτή την άποψη;
–Το σημαντικό στις διαπραγματεύσεις είναι ο σεβασμός της ουσίας του σχεδίου της λύσης. Πρέπει να χρησιμοποιήσουμε τη γλώσσα της ειρήνης και φυσικά δεν πρέπει να τινάξουμε στον αέρα τις διαπραγματεύσεις εξαιτίας κάποιας κρίσης. Προσωπικά δεν επιθυμώ να κατηγορήσω τους δύο ηγέτες. Δυστυχώς, έγιναν λάθη. Δεν έπρεπε να διακόψουμε τις συνομιλίες με αυτό τον τρόπο.
–Πιστεύετε δηλαδή ότι χάσαμε πολύτιμο χρόνο…
–Ακριβώς. Σε αυτό το σημείο ο Αναστασιάδης πραγματοποίησε ένα μεγάλο λάθος. Δεν έπρεπε να αποχωρήσει από τις συνομιλίες. Έπρεπε να αναζητήσει λύση για την κρίση (στην ΑΟΖ).
–Υπογραμμίζοντας τη σημασία της ομοσπονδιακής λύσης αποκλείετε κάθε είδους εναλλακτικό σχέδιο. Έτσι δεν είναι;
–Οι δύο λαοί αυτού του νησιού θα ζήσουν σε αυτό τον μικρό τόπο, ο ένας δίπλα στον άλλον. Αυτή είναι η μοίρα μας. Πρέπει να μάθουμε να σεβόμαστε ο ένας τον άλλον.
–Στο επίκεντρο της κρίσης, στην οποία αναφέρεστε, βρίσκεται και το κυπριακό φυσικό αέριο. Πώς προσεγγίζετε το συγκεκριμένο θέμα;
–Σε χώρες όπου υπάρχουν άλυτα προβλήματα οι ευκαιρίες και οι θετικές εξελίξεις ενδέχεται να μετατραπούν σε κρίσεις. Για σκεφτείτε πώς θα προσεγγίζαμε το όλο θέμα αν είχε επιτευχθεί η λύση του Κυπριακού; Λαμβάνοντας υπόψη μου τη συγκεκριμένη πραγματικότητα τονίζω το εξής: Σήμερα υπάρχει η εκτίμηση ότι η ελληνοκυπριακή πλευρά δεν χρειάζεται τη λύση επειδή έχει ένα αναγνωρισμένο κράτος. Εγώ δεν συμμερίζομαι αυτή την άποψη. Σε περίπτωση που δεν βρούμε λύση στο Κυπριακό δεν πρόκειται να εκμεταλλευτούμε τα έσοδα από τον φυσικό πλούτο του νησιού.
–Οι δύο αντίπαλοί σας στις «εκλογές» έχουν φέρει στο προσκήνιο της επικαιρότητας το Βαρώσι. Ο κ. Όζερσαϊ προτείνει το άνοιγμα της πόλης υπό τ/κ διοίκηση. Ο κ. Ακιντζί υποστηρίζει την ιδέα του ανοίγματος της πόλης υπό την επίβλεψη του ΟΗΕ. Ποια είναι η δική σας πρόταση;
–Σύμφωνα με τις τελευταίες πληροφορίες, τις οποίες μας παρείχαν ειδικοί, οι οποίοι μελετούν το όλο ζήτημα, χρειαζόμαστε πέντε με επτά χρόνια για τη συνολική ανοικοδόμηση του Βαρωσιού. Στόχος μας είναι να λύσουμε το Κυπριακό πριν από την ολοκλήρωση της ανοικοδόμησης του Βαρωσιού. Ξεκινώντας τις συνομιλίες, προτείνουμε τη σύσταση μιας κοινής επιτροπής, η οποία, υπό την επίβλεψη του ΟΗΕ θα αναλάβει την ανοικοδόμηση της κλειστής πόλης. Με αυτό τον τρόπο θα αναπτύξουμε μια νέα δυναμική στις συνομιλίες.
–Δηλαδή προτείνετε μια παράλληλη διαδικασία για το Βαρώσι έτσι δεν είναι;
–Ναι. Προτείνουμε να εστιάσουμε την προσοχή μας στο Βαρώσι ως ένα ξεχωριστό κεφάλαιο.
–Με ευκαιρία την αναφορά σας στο Βαρώσι θα ήθελα να ζητήσω την άποψή σας για το περιουσιακό.
–Η περιουσία είναι βασικό ανθρώπινο δικαίωμα. Με βάση αυτή την αρχή, στο βόρειο κομμάτι του νησιού, λειτουργεί μια επιτροπή, η οποία αποζημιώνει τους ιδιοκτήτες των περιουσιών. Εφόσον αναφερόμαστε σε μια διζωνική, δικοινοτική λύση, προτείνουμε την επίλυση του προβλήματος στο περιουσιακό με ανταλλαγές περιουσιών και αποζημιώσεις. Η λύση δεν πρέπει να δημιουργήσει νέα προβλήματα στους ανθρώπους μας. Στο βόρειο κομμάτι του νησιού έχουμε ανθρώπους, οι οποίοι ζουν (σ.σ. σε ε/κ περιουσίες) εδώ και 40 χρόνια. Σε αυτά τα σπίτια έχουν ριζώσει νέες οικογένειες. Δίχως να ξεριζώσουμε αυτούς τους ανθρώπους από τις οικίες τους, πρέπει να αποζημιώσουμε τους ιδιοκτήτες των περιουσιών.
Ποδόσφαιρο και διεθνής εκπροσώπηση
–Προτού σας απευθύνω το τελευταίο ερώτημα, θα ήθελα εν συντομία να έχω την άποψή σας σχετικά με τις τελευταίες εξελίξεις στο ποδόσφαιρο.
–Δεν συμφωνούμε με τις απομονώσεις, τις οποίες αντιμετωπίζουν τα σωματεία μας. Αυτές οι απομονώσεις είναι απάνθρωπες και δεν συμβαδίζουν με τις αρχές της δημοκρατίας. Η ελληνοκυπριακή πλευρά πρέπει να εστιάσει σε αυτό το πρόβλημα ως ένα μέτρο οικοδόμησης εμπιστοσύνης. Υπάρχουν τ/κ σωματεία, τα οποία ιδρύθηκαν πριν από το 1960. Λ.χ. υπάρχει η τ/κ Ιατρική Ένωση, η τ/κ Ομοσπονδία Ποδοσφαίρου κ.ά. Η ε/κ πρέπει να τα σεβαστεί. Οι συγκεκριμένοι φορείς θα πρέπει να έχουν το δικαίωμα να μας εκπροσωπούν στο διεθνές σκηνικό. Αυτό είναι το καλύτερο μέτρο οικοδόμησης εμπιστοσύνης. Δυστυχώς, στο νότιο κομμάτι του νησιού παρατηρείται μια σκληρή αντίθεση απέναντι σε αυτή την ιδέα. Προσωπικά, έχω βιώσει πολλά προβλήματα στις σχέσεις μου με την ε/κ Ένωση Ιατρών. Σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η λύση θα βασιστεί στη βούληση των δύο κοινοτήτων.
–Από αυτά που λέτε κατανοώ ότι ζητάτε από την ε/κ πλευρά να αναγνωρίσει και να σεβαστεί την αυτονομία της κοινότητάς σας. Με απλά λόγια, υπενθυμίζετε στην άλλη πλευρά ότι σε καμία περίπτωση δεν είσαστε μια μειονότητα αυτού του νησιού. Έτσι δεν είναι;
–Ακριβώς. Δεν έχουμε την πολυτέλεια να αγνοούμε τη μία από τις δύο κοινότητες στο τραπέζι των συνομιλιών.
–Ποια η άποψή σας σχετικά με το μέλλον των σχέσεων της τ/κ κοινότητας με την Τουρκία;
–Πρέπει να σεβόμαστε ο ένας τον άλλον. Πρέπει να γίνει σεβαστή η αρχή της ισότητας. Φυσικά, εξαιτίας των απομονώσεων, με την Τουρκία έχουμε ειδικές σχέσεις. Η Τουρκία μας υποστηρίζει οικονομικά. Δεν πρέπει να αγνοούμε αυτή την πραγματικότητα.
