Της Μαρίνας Οικονομίδου
Όταν ένα δοκίμιο Νέων Ελληνικών προκαλεί τόση οργή από μαθητές γονείς οργανωμένους δασκάλους και γίνεται το κύριο θέμα των ημερών, τότε αντιλαμβανόμαστε πως όντως έχει επέλθει το τέλος των ψευδαισθήσεων. Των ψευδαισθήσεων που μας θέλουν κοινωνούς σε μία αλλαγή νοοτροπίας και κουλτούρας. Αποτελεί ένα χαστούκι για όλους εμάς που φωνάζουμε για αλλαγή ενώ όπου μας αφορά επιλέγουμε να κουρνιάσουμε στην ευκολία και τον ωχαδερφισμό.
Για χρόνια διακηρύττουμε ότι θέλουμε εκπαίδευση που να αναπαράγει την κριτική σκέψη, την ανάλυση και την αξιοποίηση της γνώσης. Εκπαίδευση που θα αναπτύσσει τη δημιουργικότητα του μαθητή, που θα θέτει ένα τέρμα στη νοοτροπία της παπαγαλίας.
Και για πρώτη φορά μετά από τις χρόνιες επικρίσεις μας στην εκπαίδευση, δίδεται ένα θέμα σχετικά διαφοροποιημένο από τα υπόλοιπα. Ένα θέμα το οποίο δεν κινήθηκε στα γνώριμα μονοπάτια της «sos» διδακτέας ύλης και των βασικών κύκλων θεμάτων που παρελαύνουν κάθε χρόνο. Δεν αφορά το περιβάλλον, τα ΜΜΕ και την επιρροή τους στην κοινωνία, ούτε και τις αξίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Και τότε τι μένει να γράψουμε; Πότε το διδαχθήκαμε; Σε ποια διδακτέα ύλη εμπίπτει και πώς συνδυάζεται με τα σημεία που για καιρό αποστηθίζαμε στα φροντιστήρια; Ερωτήματα καίρια και δικαιολογημένα για έναν δεκαεφτάχρονο μαθητή του οποίου το μέλλον εξαρτάται από το εν λόγω δοκίμιο. Ερωτήματα δικαιολογημένα για όλους όσοι περάσαμε από μια κατεστημένη νοοτροπία εκπαίδευσης.
Άλλωστε από τα πρώτα χρόνια του σχολείου καταφεύγαμε πάντοτε στις εύκολες λύσεις. Ήταν τα βοηθήματα με τις πρώτες δύσκολες ασκήσεις του δασκάλου, ήταν οι έτοιμες μεταφράσεις των Αρχαίων Ελληνικών που αποστηθίζαμε. Και τα βοηθητικά βιβλία μετατράπηκαν σε φροντιστήρια που έδιναν με ευκολία έτοιμες εκθέσεις για αποστήθιση. Λίγο πολύ όλοι κάπως έτσι είχαμε βγάλει την Τρίτη Λυκείου. Και ίσως να γράψαμε τότε ένα θέμα για την παιδεία και τα ΜΜΕ με περισσή ευκολία, αλλά όταν καταφέραμε να μπούμε στο πανεπιστήμιο αντιμετωπίσαμε τις πρώτες δυσκολίες, αμφισβητήσαμε τα όσα μέχρι τώρα γνωρίζαμε τον τρόπο που τα μάθαμε και ξαναρχίσαμε από την αρχή. Χωρίς ψευδαισθήσεις.
Η λογική της χρησιμοθηρίας ο εθισμός στην ευκολία που έχει μετατρέψει την εκπαίδευση ως χρηστική κατανάλωση, σε κάποια στιγμή της ζωής μας τελειώνει. Για άλλους με κόστος τις πρώτες τους αποτυχίες στις εξετάσεις των πανεπιστημίων για άλλους περισσότερο επώδυνα όταν συνειδητοποιούν πως δεν υπάρχουν έτοιμες λύσεις σε βοήθημα στις πρώτες δύσκολες στιγμές της ζωής.
Ας ελπίσουμε μόνο πως το περιβόητο δοκίμιο θα αποτελέσει την απαρχή του Υπουργείου Παιδείας για την καλλιέργεια αληθινής γνώσης που θα αναπτύξει κριτικά σκεπτόμενους ανθρώπους, έτοιμους να αντιμετωπίσουν με ευελιξία στη μετέπειτα ζωή τους, ότι κι αν προκύψει.
