Του ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ ΚΟΥΡΟΥΠΑΚΗ
Το Πολιτιστικό Ίδρυμα Τράπεζας Κύπρου φέρνει για ακόμα μία φορά στο ευρύ κοινό μία ενδιαφέρουσα συλλογή, που βάζει την Κύπρο στο επίκεντρο, ως συγκοινωνιακό κόμβο, που, αν και βρίσκεται σε μία γωνιά της ανατολικής Μεσογείου, από αιώνες έχει καταστεί σημείο αναφοράς.
Η νέα έκθεση που θα εγκαινιαστεί στους χώρους του Ιδρύματος έχει τον τίτλο «Ταξίδι στα νησιά της Μεσογείου. Από τη Χαρτογραφική Συλλογή του Πολιτιστικού Ιδρύματος της Τράπεζας Κύπρου» και θα εκτίθενται μία αντιπροσωπευτική σειρά οκτώ χαρτών από τον 16ο έως τον 19ο αιώνα, καθώς και δύο πορτολάνοι με ενδιαφέρουσες ναυτιλιακές πληροφορίες, πολύτιμες για τους ναυτικούς της εποχής. Να σημειωθεί ότι η Χαρτογραφική Συλλογή του αριθμεί πέραν των 400 χαρτών εκ των οποίων ένα μέρος προέρχεται από δύο σημαντικές δωρεές (Συλλογή Χαρτών Μίκη και Αγνής Μιχαηλίδη και Συλλογή Αντωνάκη Γεωργιάδη).
Στη Συλλογή περιλαμβάνονται γνωστοί έντυποι χάρτες της Κύπρου, συμπεριλαμβανομένων ναυτικών χαρτών (πορτολάνων) και πολεοδομικών σχεδίων. Όπως μας είπε η επιμελήτρια της Έκθεσης κ. Ελένη Ζαπίτη (σε συνεργασία με τον συνάδελφό της Χριστόδουλο Χατζηχριστοδούλου) η παρουσίαση των χαρτών αυτών μοιάζει σαν ένα καλοκαιρινό ταξίδι στα νησιά, με ορμητήριο την Κύπρο. Η αλήθεια είναι ότι αυτή η μικρή ομολογουμένως Έκθεση μπορεί να παρομοιαστεί με μία ενδιαφέρουσα εξερεύνηση της Κύπρου από χάρτου. Στην Έκθεση θα παρουσιαστούν οκτώ χάρτες που θα εκτεθούν σε αναπαραγωγή μεγάλου μεγέθους, επιτρέποντας στον επισκέπτη να διαβάσει τα υπομνήματα των χαρτών, να αναζητήσει το χωριό του και να δει πώς έβλεπαν την Κύπρο και τα άλλα νησιά οι ειδικοί προηγούμενων αιώνων.
Ο παλαιότερος χάρτης που παρουσιάζεται στην Έκθεση είναι του χαρτογράφου Abraham Ortelius του 1574, μαζί με το νησί της Κρήτης και σε αυτόν αποδίδονται με απεικονιστικά σύμβολα χωριά, πόλεις και μνημεία. Όλοι οι χάρτες που εκτίθενται παρουσιάζουν την Κύπρο είτε κατά μόνας είτε μαζί με άλλα νησιά της Μεσογείου, όπως τη Λήμνο, τις Βαλεαρίδες νήσους, τη Σικελία, την Κορσική, τη Σαρδηνία και την Κρήτη.
Παρουσιάζονται χάρτες σημαντικών χαρτογράφων, όπως του Cornelis de Jode, του Franklin Cram, του οποίου ο πολύχρωμος χάρτης βασίζεται σε χαρτογραφική μελέτη του τέλους του 19ου αιώνα, πιθανότατα μετά τη χαρτογράφηση του νησιού από τον Kitchener. Ενδιαφέρον έχει η καταγραφή πληθώρας τοπωνυμίων και το διαφορετικό χρώμα σε καθεμία από τις έξι επαρχίες του νησιού. Το cartouche του επιχρωματισμένου πορτολάνου του 1745 δείχνει την υψηλή αισθητική του, ενώ ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχει ο πορτολάνος του Gerard Van Keulen, ο οποίος αποτυπώνει πληρέστερα τις νότιες ακτές της Κύπρου απ’ ό,τι τις βόρειες, δείχνοντας κατ’ αυτόν τον τρόπο τις προτιμήσεις των ναυτικών του 18ου αιώνα για τις προσεγγίσεις των πλοίων τους (τα λιμάνια της Λάρνακας και της Λεμεσού).
Οι πολύ ενδιαφέρουσες κυπρολογικές συλλογές του Πολιτιστικού Ιδρύματος της Τράπεζας Κύπρου (βιβλία, πίνακες, άλλα αντικείμενα) θα πρέπει να έρχονται στο φως, να βλέπει ο κόσμος τι έχουμε, ποιος είναι ο πολιτισμός μας, δήλωσε η κ. Ζαπίτη. Οι χάρτες που θα εκτεθούν, όπως και οι δύο πορτολάνοι, διακρίνονται για την καλαισθησία τους και την πληθώρα των πληροφοριών που φέρουν, αφού σε αυτούς αναφέρονται εκτός από τα τοπωνύμια, αρχαίες πόλεις, μνημεία, ονόματα ποταμών και βουνών κ.ά.
Πολιτιστικό Ίδρυμα της Τράπεζας Κύπρου
Το Πολιτιστικό Ίδρυμα της Τράπεζας Κύπρου από το 1984 αναπτύσσει πλούσια και πολύμορφη δραστηριότητα, με την ανάδειξη και προώθηση της ιστορίας, της τέχνης και της λογοτεχνίας, καθώς επίσης και η διάσωση και προβολή της πολιτιστικής και φυσικής κληρονομιάς της Κύπρου. Οι έξι κυπρολογικές Συλλογές του ιδρύματος (Νομισμάτων, Χαρτών, Σπάνιων Βιβλίων και Χειρογράφων, Χαρακτικών, Παλαιών Φωτογραφιών και Υδατογραφιών, Σύγχρονης Κυπριακής Τέχνης, Εθνογραφικών αντικειμένων) είναι κιβωτός πολιτισμού που καταδεικνύει την πλούσια κληρονομιά του τόπου. Το Ίδρυμα διαχειρίζεται δύο μουσεία στη Λευκωσία, το Μουσείο Ιστορίας της Κυπριακής Νομισματοκοπίας και το Αρχαιολογικό Μουσείο της Συλλογής Γεωργίου και Νεφέλης Τζιάπρα Πιερίδη (δωρεά Κλειούς και Σόλωνα Τριανταφυλλίδη) καθώς και το Μουσείο Πιερίδη στη Λάρνακα. Το Πολιτιστικό Ίδρυμα έχει επίσης την ευθύνη της διαχείρισης του Ιστορικού Αρχείου της Τράπεζας Κύπρου.
Info
Πολιτιστικό Ίδρυμα Τράπεζας Κύπρου
Αίθουσα Περιοδικών Εκθέσεων
Ώρες επισκέψεων: καθημερινά 10:00-19:00
Διάρκεια Έκθεσης: 13 Ιουλίου – 31 Οκτωβρίου 2015
Την Έκθεση συνοδεύει μικρός κατάλογος που προσφέρεται δωρεάν.
Περισσότερες πληροφορίες στην ιστοσελίδα www.boccf.org.
