Της Ελένης Ξένου
Παρακολουθήσαμε το άνοιγμα του παραλιακού μετώπου της Αμμοχώστου καθισμένοι στα σπίτια μας. Από τις τηλεοράσεις μας. Και με τα τάμπλετ ή τα κινητά μας σε ετοιμότητα. Για να αναρτήσουμε την οργή μας και να ποστάρουμε το αίσθημα αδικίας που μας «πνίγει». Χωρίς να μας περάσει από τον νου πως έπρεπε ήδη από την πρώτη στιγμή να είμαστε στους δρόμους. Έστω και με δύο μέτρα απόσταση ο ένας από τον άλλο. Έστω και με τις μάσκες στα πρόσωπα. Αλλά με τα μάτια μας ορθάνοιχτα. Σε αγρυπνία. Όχι, αυτό δεν μας πέρασε από το μυαλό. Έτσι κι αλλιώς τα ΜΜΕ μιλούσαν για τον πόνο των Αμμοχωστιανών. Και για την εκδήλωση διαμαρτυρίας που αυτοί ετοιμάζουν. Λες και η Αμμόχωστος αφορά μόνο τους Βαρωσιώτες.
Και εμείς οι υπόλοιποι «δικαιούμαστε» να μην ξεβολευτούμε από τους καναπέδες και τις οθόνες μας. Να μείνουμε εκεί και να παρακολουθούμε τα γεγονότα από απόσταση. Από αυτή την απόσταση που μας επιτρέπει να κατακρίνουμε τι έχει γίνει μέχρι τώρα, τι έπραξαν οι πολιτικές μας ηγεσίες και τι δεν έπραξαν κτλ. κτλ. Και στο ενδιάμεσο, όταν μας κουράσει αυτή η οργή και η επαναλαμβανόμενη «κριτική» (η οποία ωστόσο δεν μοιάζει να διακρίνεται από κάποια βελτίωση της κρίσης μας ή αναλογισμού της ευθύνης μας), να αλλάζουμε κανάλι ή να σκρολάρουμε σε άλλα γεγονότα προκειμένου να μη βαρυφορτώσουμε το μυαλό μας.
Να στρέφουμε την προσοχή μας στους χιλιάδες Έλληνες που πλημμύρισαν τους δρόμους της Αθήνας έξω από το Εφετείο για αγωνιστούν ενάντια στον φασισμό. Και να ταυτιστούμε από τη βολεμένη θέση του καναπέ μας, μαζί τους. Αναρτώντας και εμείς το αίσθημα δικαίωσης με ένα πάτημα του πλήκτρου. Και μετά ξανά στα «δικά» μας. Χωρίς στο ενδιάμεσο να μας προβληματίσουν καν οι εικόνες. Γιατί οι Έλληνες βγήκαν στους δρόμους κατά χιλιάδες και εμείς ακόμα και την ώρα που ανοίγει η Αμμόχωστος παραμένουμε κλεισμένοι στη βολή μας; Διερωτηθήκαμε; Το αντιληφθήκαμε;
Πώς αυτό που κάνουμε (χρόνια τώρα) είναι μια υποσυνείδητη (ή και συνειδητή) προσπάθεια να «κρατήσουμε τη βροχή έξω από τα τζάμια μας» ώστε να μην «αγκομαχήσουμε αυτή τη βροχή» (στίχοι του Κ. Μόντη). Πόσο φταίμε ο καθένας μας που έφτασαν τα πράγματα ώς εδώ, μπήκαμε στον κόπο να το σκεφτούμε; Μπήκαμε στον κόπο να αναλογιστούμε τι φταίει που το όραμα έπαψε να είναι συλλογικό;
Ακόμα και οι Τουρκοκύπριοι αντέδρασαν για την παρέμβαση του Ερντογάν. Εμείς; Τι ακριβώς κάνουμε; Ποιοι ακριβώς είμαστε πια; Γιατί δεν έχουμε συλλογική συνείδηση; Πόσο διχασμένοι έχουμε αφεθεί να είμαστε, έρμαια των κομματικών κατευθυντήριων γραμμών και των κατ’ επίφαση πατριωτών; Αυτών που τώρα ούτε ένα λεωφορείο δεν κατέβασαν στη διαμαρτυρία για την Αμμόχωστο. Ούτε και κινητοποιήθηκαν για να πετύχουν αυτή τη συλλογικότητα. Γιατί προφανώς δεν τους συμφέρει. Τους συμφέρει περισσότερο να παραμένουμε διχασμένοι. Χρωματισμένοι. Με αποτέλεσμα να καταντήσουμε (και όχι ερήμην μας) αποχρωματισμένοι πολίτες. Γιατί; Πότε θα καταλάβουμε ότι αυτή η απροθυμία μας να «αγκομαχήσουμε την βροχή» είναι αποκλειστικά δική μας ευθύνη; Και μην με εννοήσετε με λάθος τρόπο. Γιατί δεν το εννοώ με την ερμηνεία των ψευδοπατριωτών που αρέσκονται να μοιράζουν πιστοποιητικά πατριωτισμού προκειμένου να το παίζουν ανένδοτοι εθνοσωτήρες. Όχι προφανώς και δεν εννοώ αυτό.
Εννοώ το ακριβώς αντίθετο. Δηλαδή την ανάγκη να ανακτήσουμε ο καθένας μας τον πατριωτισμό του με τη σωστή ερμηνεία του όρου και όχι με αυτήν που πιπιλούν οι δημαγωγοί εθνοσωτήρες, υπογράφοντας κάθε φορά τις χαμένες μας ευκαιρίες και διχάζοντας τις συνειδήσεις μας. Καταντώντας μας «να μην καταλαβαίνουμε πότε ακριβώς χρειαζόμαστε το φως και πότε ακριβώς το σκοτάδι. Και τα συγχύζουμε».
Διανύουμε την πιο κρίσιμη στιγμή του εθνικού μας προβλήματος. Γι’ αυτό και οφείλουμε. Ναι, έχουμε χρέος, να κατακτήσουμε αυτή τη συνείδηση. Πώς «με τόση διάσπαση μέσα μας, με τόση αποκέντρωση και διαχωρισμούς, πώς να προσευχηθούμε σαν άνθρωποι;».
