Γιάννος Σταυρινίδης
Η Ευρώπη σήμερα, μοιάζει με οργανισμό σε αποσύνθεση που τον διοικούν αδύναμοι ηγέτες. Η δήλωση ανήκει στον πρόεδρο Τραμπ σε συνέντευξη που παραχώρησε στο politico. Σύμφωνα με τον ειδησεογραφικό όμιλο, ο Τραμπ είναι ο πιο επιδραστικός ηγέτης για το μέλλον της Ευρώπης. Σημειώνεται ότι είναι η πρώτη φορά εδώ και δεκαετίες που Αμερικανός ηγέτης φιγουράρει στην κορυφή της λίστας P28.
Η πραγματικότητα είναι πως η Ευρώπη διανύει μία ιδιαίτερα δύσκολη περίοδο. Καθώς πλησιάζει το τέλος του έτους, πραγματοποιούνται αύριο (Πέμπτη) δύο κρίσιμες συναντήσεις. Η πρώτη αφορά στη σύνοδο κορυφής των Ευρωπαίων ηγετών με πολύ βεβαρημένη ατζέντα. Η δεύτερη έχει να κάνει με την τελευταία για το 2025 νομισματική συνάντηση της ΕΚΤ.
Την αυριανή συνάντηση στις Βρυξέλλες, που ίσως γίνει διήμερη, θα απασχολήσει το πολύ πιεστικό ζήτημα της ενίσχυσης των ουκρανικών ενόπλων δυνάμεων στον πόλεμο που διεξάγουν με τη Ρωσία. Το ζήτημα είναι διπλό και περιλαμβάνει τόσο το κομμάτι της χρηματοδότησης όσο και το μέρος που αφορά στις επιχειρησιακές δυνατότητες των ουκρανών. Ζητούμενο εδώ και καιρό αποτελεί η εξεύρεση μηχανισμών που θα απελευθερώσουν ρωσικά κεφάλαια ύψους 210 δισ. ευρώ προς ενίσχυση του Κιέβου, υπό τη μορφή δανείου.
Εξάλλου, οι Ευρωπαίοι ηγέτες γνωρίζουν ότι ακόμα και σε μια πιθανή συμφωνία ειρήνευσης, η ανάγκη φύλαξης των συνόρων με τη Ρωσία θα παραμείνει επίκαιρη. Σε σχέση με το σχέδιο τερματισμού του πολέμου, πληροφορίες θέλουν τον πρόεδρο Ζελένσκι να επιδιώκει τη διεξαγωγή δημοψηφίσματος με το ερώτημα κατά πόσο γίνεται αποδεκτή η παραχώρηση της επαρχίας του Ντονμπάς στους Ρώσους.
Η ένταση μεταξύ Ευρώπης και Αμερικής εκτείνεται και στον πολύ σημαντικό κλάδο της τεχνολογίας. Σύμφωνα με τον Λευκό Οίκο, οι Βρυξέλλες αξιοποιούν σε κάθε ευκαιρία την οδηγία για τις ψηφιακές υπηρεσίες για να περιορίσουν τη δράση των αμερικανικών κολοσσών. Ο πρόεδρος Τραμπ μάλιστα εμφανίζεται ενοχλημένος, αφού θεωρεί πως η εμπορική συμφωνία Ιουλίου ρυθμίζει την αντιμετώπιση των τεχνολογικών γιγάντων από την Ε.Ε.
Το προηγούμενο διάστημα στο στόχαστρο των Βρυξελλών βρέθηκαν τόσο η X όσο και η Google, που κλήθηκαν να αντιμετωπίσουν καταγγελίες για τη διάδοση περιεχομένου και τη χρήση της τεχνητής νοημοσύνης. Είναι άλλωστε γνωστές οι περιπέτειες της Meta με τη γραφειοκρατία των Βρυξελλών, όταν αναγκάστηκε να υλοποιήσει αλλαγές σε Facebook και Instagram προκειμένου να αποφύγει περαιτέρω κυρώσεις.
Αύριο επίσης συνεδριάζει, για τελευταία φορά φέτος, και η νομισματική επιτροπή της ΕΚΤ. Η συνεδρίαση αναμένεται να κυλήσει χωρίς εκπλήξεις, καθώς όλοι συμφωνούν πως τα επιτόκια στο ευρώ θα παραμείνουν σταθερά για πολύ καιρό ακόμα. Κάποιοι μάλιστα προβλέπουν ότι το 2026 θα κυλήσει χωρίς μεταβολές στα επιτόκια της Ευρωζώνης.
Η αυριανή νομισματική συνάντηση θεωρείται σημαντική, γιατί αναμένεται να εκπέμψει θετικά μηνύματα για τις αναπτυξιακές προοπτικές της Ευρωζώνης. Σύμφωνα με τις προσδοκίες, η Κριστίν Λαγκάρντ θα αναβαθμίσει για δεύτερη φορά την ανάπτυξη στην Ευρωζώνη μετά την αναθεώρηση Σεπτεμβρίου στο 1,2%.
Οκτώ δεκαετίες μετά το τέλος του Β’ παγκοσμίου πολέμου οι ευρω-ατλαντικές σχέσεις εμφανίζουν ρωγμές. Το κακό κλίμα στη σχέση των δυο πλευρών ενισχύουν και οι αντιρρήσεις Τραμπ για πολιτικές που ακολουθεί η Ε.Ε. –η περίπτωση με το μεταναστευτικό– προκαλώντας ρίγη στις ευρωπαϊκές ηγεσίες, εκλεγμένες και μη.
