Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ
Η χρονιά που σε λίγες μέρες μας αποχαιρετά υπήρξε μια περίοδος που δοκίμασε όσο τίποτε άλλο την ευρωζώνη, προκαλώντας συρρίκνωση της τάξης του 15% στο πρώτο εξάμηνο και καταγράφοντας τη μεγαλύτερη ύφεση στην ιστορία της Ένωσης. Η αισιοδοξία που προκαλεί η εμφάνιση του εμβολίου και η εκκίνηση της ευρείας διάθεσής του σημειώνεται στα θετικά. Επίσημα χείλη της ΕΚΤ, όμως, δεν διστάζουν να χαρακτηρίσουν το 2021 ακόμη ένα έτος όπου θα δεσπόζει η πανδημία και θα συνεχίσει να καθορίζει την πορεία των πραγμάτων. Η μετάβαση από την πανδημία στη νέα κανονικότητα, την οποία κανένας δεν είναι σε θέση να προσδιορίσει σήμερα, θα είναι μια κρίσιμη περίοδος κατά την οποία τα μέτρα στήριξης θα πρέπει να συνεχίσουν προσφέροντας ορατότητα και σταθερότητα. Το 2021 ο ρόλος των νομισματικών και δημοσιονομικών αρχών θα είναι ακόμη πιο σημαντικός για να κρατηθεί η οικονομία, που σύντομα θα μετρά 12 και πλέον μήνες πανδημίας, με την κόπωση να είναι εμφανής σε όλα τα επίπεδα. Η στήριξη που έχουν προσφέρει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και η ΕΚΤ, υπήρξε συντονισμένη και αποτελεσματική αποτρέποντας τα χειρότερα και πρέπει να συνεχιστεί για όσο καιρό χρειαστεί μέχρι να επέλθει η συνολική ανάκαμψη της οικονομίας. Για το σύνολο του έτους, η μείωση στο ΑΕΠ της ευρωζώνης εκτιμάται λίγο πάνω από το 7%, ενώ η ανάπτυξη για το 2021 έχει αναθεωρηθεί εκ νέου προς τα κάτω και σήμερα βρίσκεται λίγο κάτω από το 4%.
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τη συνέχεια παρουσιάζουν οι εκτιμήσεις της Φρανκφούρτης για την πορεία του πληθωρισμού την επόμενη περίοδο, με τις εκτιμήσεις να κάνουν λόγο για αρνητικά επίπεδα το 2021 προτού δούμε θετικό πληθωρισμό 1,1% το 2022 και 1,2% το 2023. Οι εκτιμήσεις για την πορεία του πληθωρισμού πολύ απλά μας λένε ότι η ζήτηση τα επόμενα χρόνια θα είναι αναιμική, γεγονός που θα επηρεάσει τις επενδύσεις του ιδιωτικού τομέα. Η αβεβαιότητα που καταγράφεται σε όλα τα επίπεδα αποτελεί σήμερα το μεγαλύτερο εμπόδιο για την ανάκαμψη. Οι Ευρωπαίοι παρουσιάζονται, σύμφωνα με έρευνες που πραγματοποιεί η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, επιφυλακτικοί να καταναλώσουν διατηρώντας τα υφιστάμενα επίπεδα σημαντικά χαμηλότερα από προηγούμενα χρόνια. Αποτελεί, συνεπώς, κρίσιμο παράγοντα επιτυχίας η διατήρηση των συνθηκών χρηματοδότησης επιχειρήσεων και νοικοκυριών σε ευνοϊκά επίπεδα τόσο όσον αφορά στο κόστος αλλά και την εύκολη πρόσβαση που προσφέρουν τα προγράμματα στήριξης της φερεγγυότητας των δανειζόμενων. Η τελευταία απόφαση της ΕΚΤ για διεύρυνση και επέκταση των μέτρων που εφαρμόζει εδώ και καιρό κινούνται προς τη σωστή κατεύθυνση και αποτελούν ορθές πολιτικές επιλογές. Την ίδια στιγμή, η πτώση που παρατηρείται και θα συνεχιστεί στις επενδύσεις του ιδιωτικού τομέα, θα πρέπει να αναχαιτιστεί και να καλυφθεί από την αύξηση των δημόσιων επενδύσεων.
Το ευρωπαϊκό ταμείο ανάκαμψης, που ξεμπλόκαρε στην τελευταία Σύνοδο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, λειτουργεί υποστηρικτικά για τις απαιτούμενες επενδύσεις ενίσχυσης της ανταγωνιστικότητας της ευρωπαϊκής οικονομίας. Στο μέλλον, η Ευρώπη επιβάλλεται να αναπτυχθεί με πολύ υψηλότερους ρυθμούς από πριν εάν πρόκειται να εξυπηρετήσει το χρέος που συσσώρευσε όλο αυτό το διάστημα και θα συνεχίσει να συσσωρεύει, ως βαριά κληρονομιά αυτής της πανδημίας.
