ΚΛΕΙΣΙΜΟ
Loading...
 

Οικονομική ενηλικίωση

Κύριο Άρθρο

Κύριο Άρθρο

Τα χρόνια που ακολούθησαν την χρηματοοικονομική κρίση του 2008, ανέδειξαν τα προγράμματα αγορών στοιχείων του ενεργητικού ως ένα αποτελεσματικό εργαλείο διασφάλισηςσταθερότητας των τιμών από τις κεντρικές τράπεζες παγκοσμίως. Η χρήση τέτοιων προγραμμάτων δεν θα μπορούσε να απουσιάσει την περίοδο της πανδημίας και των lockdowns εν μέσω μέγιστης ανασφάλειας και αβεβαιότητας. Σύμφωνα με την κα Schnabel της ΕΚΤ, η μέχρι σήμερα εμπειρία έχει αποδείξει ότι μέσω των προγραμμάτων αυτών επιτυγχάνεται στήριξη της οικονομικής ανάκαμψης και του πληθωρισμού με τρεις ουσιαστικούς τρόπους.

Ο πρώτος αφορά, προφανώς, στη διοχέτευση ρευστότητας στις αγορές. Ο δεύτερος αφορά στη σταθεροποίηση των τιμών των στοιχείων του ενεργητικού και ο τρίτος είναι καθαρά ψυχολογικός και αφορά στη δημιουργία προσδοκιών στους επενδυτές ότι τα επιτόκια θα παραμείνουν χαμηλά για όσο διαρκεί το πρόγραμμα. Στην αρχή της πανδημίας, η ΕΚΤ με την απόφασή της να λανσάρει το έκτακτο πρόγραμμα αγορών λόγω πανδημίας, γνωστό και ως PEPP, απέτρεψε την κατάρρευση των αγορών σε μια περίοδο έντονης νευρικότητας. Το «μπαζούκας» της Κριστίν Λαγκάρντ, όπως θα μπορούσε να ονομαστεί, υπήρξε καθόλα αποτελεσματικό μιας και οι αγορές τις δύο πρώτες βδομάδες έναρξης του προγράμματος, ανήλθαν στα 50 δισ. ευρώ για να σκαρφαλώσουν στα 350 δισ. ευρώ τρεις μήνες αργότερα. Σημαντική ποιοτική αυτή την φορά παράμετρος στην επιτυχία του προγράμματος ήταν η ευελιξία που επέτρεψε στον «εαυτό» της η ΕΚΤ, καταφέρνοντας να αποτρέψει τη δημιουργία κρίσεων στους αδύναμους κρίκους της ευρωζώνης, όπως αποκαλούνται οι χώρες στον ελλειμματικό Νότο.

Η παρέμβαση υπήρξε τόσο επιτυχής που αποκαταστάθηκε άμεσα η εμπιστοσύνη στις αγορές και αποφεύχθηκε μια νέα ευρωπαϊκή κρίση χρέους που θα μπορούσε να προκαλέσει μεγαλύτερες καταστροφές από την αντίστοιχη της περιόδου 2009- 2015. Είχαμε, λοιπόν, το φαινόμενο όπου χώρες, οι οποίες στην προηγούμενη κρίση είχαν αποταθεί σε προγράμματα στήριξης, να δανείζονται φθηνότερα από κάθε άλλη φορά. Έτσι, εξασφάλισαν μακρές περιόδους αποπληρωμής που ποτέ προηγουμένως δεν είχαν φανταστεί. Θετικό υπήρξε το αποτύπωμα και για τους μεγάλους της ευρωζώνης αφού υπολογίστηκε ότι χωρίς το πρόγραμμα το κόστος δανεισμού θα ήταν μισή εκατοστιαία μονάδα μεγαλύτερο. Όσον αφορά στην περίοδο που ακολουθεί την αποκατάσταση της εμπιστοσύνης, η διατήρηση τέτοιων προγραμμάτων δημιουργεί την αναγκαία ορατότητα στις αγορές όσον αφορά στην πορεία των επιτοκίων για όσο χρόνο θα παραμένει το πρόγραμμα ενεργό. Θετική υπήρξε η συνεισφορά των προγραμμάτων και για τον τραπεζικό δανεισμό, αφού δημιουργήθηκε το επιτοκιακό υπόβαθρο για τόνωση της ζήτησης σε μια περίοδο αναιμικής οικονομικής δραστηριότητας. Η ΕΚΤ τους τελευταίους 18 μήνες ενίσχυσε τον ισολογισμό της αποκτώντας περιουσιακά στοιχεία ύψους 1,3 τρισ. ευρώ.

Συνυπολογίζοντας τις αγορές που είχαν πραγματοποιηθεί πριν την πανδημία, ο συνολικός όγκος ανέρχεται στα 4,4 τρισ. ευρώ νέα στοιχεία του ενεργητικού. Οι πρόσφατες αποφάσεις της ΕΚΤ φρενάρουν τον ρυθμό που θα πραγματοποιούνται οι αγορές στη συνέχεια και στέλνουν το μήνυμα ότι η επιθυμητή σταθεροποίηση έχει επιτευχθεί. Δεν καταργείται, όμως, αλλά παραμένει σε ισχύ μέχρι του σημείου που θα μπορεί να αποσυρθεί χωρίς να προκληθούν αρνητικές επιπτώσεις. Καθώς η περιπέτεια μιας άνευ προηγουμένου υγειονομικής κρίσης ολοκληρώνεται, μπορούμε με ικανοποίηση να σημειώσουμε ότι η Ευρώπη πέτυχε εν μέσω πανδημίας την οικονομική της ενηλικίωση, εγκαταλείποντας νοοτροπίες και λάθη του πρόσφατου παρελθόντος που λίγο έλειψε να οδηγήσουν σε διάσπαση του ευρώ.

ΣΧΟΛΙΑΣΤΕ

Άλλα άρθρα συγγραφέα

Κύριο Άρθρο

Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ: Τελευταία Ενημέρωση