Της Μαρίας Ηρακλέους
Σίγουρα το γεγονός ότι δεν χρειάζεται πλέον άδεια οικοδομής ως προϋπόθεση για εγκατάσταση φωτοβολταϊκού συστήματος σε οροφές κατοικιών, θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως μια θετική εξέλιξη στην πολυετή προσπάθεια για στροφή μας στην πράσινη ανάπτυξη. Ας δούμε όμως τα πράγματα στη σωστή τους διάσταση και να δούμε το δάσος και όχι το δέντρο, στην προκειμένη περίπτωση. Διότι, τα βήματα που πρέπει να γίνουν στην προσπάθεια για την πράσινη μετάβαση παραμένουν να είναι πολλά και ο δρόμος εξακολουθεί να είναι μακρύς. Αυτό εξάλλου μας λέει και η Κομισιόν στις συστάσεις της. Ναι, έχουν ληφθεί μέτρα, υποχρεωτικά ίσως, μη έχοντας άλλη επιλογή στο πλαίσιο του σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας. Ωστόσο, είναι γεγονός ότι η μετάβαση της Κύπρου είναι αργή και οι δυνατότητες της να επεκτείνει την χρήση ΑΠΕ, παραμένουν σε μεγάλο βαθμό αναξιοποίητες. Αυτό είναι αυταπόδεικτο, από την στιγμή που ζούμε σε μια χώρα που απολαμβάνει εκ των υψηλότερων δεικτών ηλιοφάνειας και την ίδια ώρα, το μερίδιο των ΑΠΕ στη συνολική παραγωγή φτάνει μόλις το 15%. Είναι επιδόσεις για να είναι κανείς ικανοποιημένος;
Σίγουρα εφαρμόστηκαν σχέδια, δόθηκαν επιχορηγήσεις, έγινε μια προσπάθεια από πλευράς κράτους, η οποία αξιοποιήθηκε από πλευράς επιχειρήσεων και καταναλωτών προκειμένου να μειώσουν το κόστος ενέργειας που καλούνται να πληρώσουν. Η εγκατάσταση φωτοβολταϊκών θεωρείται η ιδανική επιλογή, ειδικά αν υπάρχει μια σχετική οικονομική δυνατότητα για την εγκατάσταση τους. Το δίκτυο όμως αντέχει; Μπορούν να εγκαταστήσουν όλοι και να χρησιμοποιούν όλοι ενέργεια από φωτοβολταϊκά συστήματα; Είδαμε πρόσφατα πως όχι και την εισήγηση που ακολούθησε για τερματισμό νέων αδειοδοτήσεων για φωτοβολταϊκά.
Μια εισήγηση προς την σωστή κατεύθυνση θα ήταν τρόποι αναβάθμισης του δικτύου, ή λύσεις για το κενό στην αποθήκευση αυτής της ενέργειας. Στο τελευταίο σχέδιο εγκατάστασης φωτοβολταϊκών είδαμε ότι δίνεται η δυνατότητα τοποθέτησης συστήματος αποθήκευσης, το οποίο θα έχει δυνατότητα απορρόφησης τουλάχιστον 75% της αναμενόμενης ετήσιας παραγωγής του εγκατεστημένου συστήματος. Το πιο κοινό σύστημα αποθήκευσης που υπάρχει είναι μπαταρίες λιθίου, ενώ το κόστος για υπολογίζεται ανάλογα με το μέγεθος αποθήκευσης, και στοιχίζει περίπου γύρω στα 1000 ευρώ/κιλοβατώρα. Οι αριθμοί αιτήσεων θα δείξουν τελικά πόσοι καταναλωτές θα καταφέρουν οικονομικά, να το αξιοποιήσουν. Είναι πάντως τουλάχιστον παράδοξο να παράγεται τόση ενέργεια και στη συνέχεια να χάνεται εφόσον δεν καταναλώθηκε έγκαιρα. Είναι επίσης παράδοξο μια χώρα με τόση ηλιοφάνεια να είναι ουραγός στην παραγωγή και χρήση ενέργειας από ΑΠΕ.
Ως εκ τούτου, ναι σίγουρα είναι μια θετική εξέλιξη το να μειώνεται η γραφειοκρατία, ώστε να ενισχύεται η παραγωγή και χρήση Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας, και είναι μια ένδειξη ότι τουλάχιστον βλέπουμε κάπως πιο σοβαρά το ζήτημα, εφόσον ξεκινήσαμε να εντοπίζουμε και τους πρακτικούς σκοπέλους. Όμως τα μεγάλα ζητήματα παραμένουν ανοικτά- όπως και το άνοιγμα της ανταγωνιστικής αγοράς ηλεκτρισμού- και δεν ξέρω σε ποιο βαθμό ευθύνεται η νοοτροπία, η γραφειοκρατική αναλγησία και οι όποιες σκοπιμότητες.
Ανοικτή πληγή και η εξάρτηση από τα συμβατικά ιδιωτικά οχήματα, όπου έχουμε το χαμηλότερο μερίδιο αγοράς ηλεκτρικών οχημάτων και τον μικρότερο αριθμό σημείων φόρτισης ανά όχημα στην ΕΕ.
Είναι πάντως ξεκάθαρο από πλευράς Κομισιόν. Τόσο τα υφιστάμενα όσο και τα πρόσθετα μέτρα που σχεδιάζονται από την Κύπρο, δεν επαρκούν για επίτευξη του στόχου μείωσης των εκπομπών κατά 32% σε σχέση με το επίπεδο του 2005, ενώ με βάση τις τρέχουσες πρακτικές μπορούμε να πετύχουμε μείωση μόνο στο 7%.
Ας σοβαρευτούμε λοιπόν.
