ΚΛΕΙΣΙΜΟ
Loading...
 

Συνεχίζουμε την προσπάθεια χωρίς ευρωπαϊκές ψευδαισθήσεις

Του Πέτρου Ζαρούνα

Του Πέτρου Ζαρούνα

Ακόμα μία φορά η ΕΕ αρνήθηκε να προχωρήσει σε επιβολή κυρώσεων κατά της Τουρκίας. Αυτή τη φορά για τις παραβιάσεις των ψηφισμάτων του ΟΗΕ στην Αμμόχωστο. Επέλεξε να υιοθετεί κυρώσεις κατά χωρών όπως η Ρωσία χάριν της Ουκρανίας και η Λευκορωσία χάριν της Πολωνίας, αλλά αρνήθηκε να το πράξει προς όφελος ενός κράτους – μέλους της, όπως η Κυπριακή Δημοκρατία.

Πίσω από την ευρωπαϊκή άρνηση βρίσκονται τα οικονομικά και άλλα συμφέροντα σημαντικών χωρών, όπως η Γερμανία, η Ιταλία και η Ισπανία. Καμία έκπληξη σε όσους κατανοούν το τι κινεί την ιστορία και δεν είναι άλλο από τα εθνικά συμφέροντα. Πέρα όμως από τα οικονομικά και εμπορικά συμφέροντα κάποιων εταίρων, υπάρχει ακόμα ένα πολύ σημαντικό στοιχείο. Αυτό δεν είναι άλλο από την γεωπολιτική τους εκτίμηση ότι η σημερινή αναθεωρητική Τουρκία, όπως και ο προκάτοχός της, δηλαδή η Οθωμανική Αυτοκρατορία, έχουν αντικειμενικά τον πρώτο ρόλο στην Ανατολική Μεσόγειο. Να θυμίσω ότι το 1570 ο συνδυασμένος Χριστιανικός στόλος από 200 σκάφη διατάχθηκε να επιστρέψει πίσω ενώ κατευθυνόταν προς την αμυνόμενη στους Οθωμανούς Κύπρο μόλις έγινε γνωστή η πτώση της Λευκωσίας. Ακόμα και όταν ο ίδιος στόλος κατέστρεψε τον Οθωμανικό στη ναυμαχία της Ναυπάκτου, ένα μήνα μετά την κατάληψη και της Αμμοχώστου το 1571, οι Ενετοί επέλεξαν να κάνουν ειρήνη με τους Οθωμανούς αντί να ανακαταλάβουν την Κύπρο. Θεωρούσαν ότι βρισκόταν πολύ μακριά για να μπορούν να την υπερασπιστούν στο μέλλον. Έτσι, και το 1974, οι Ευρωπαίοι δεν αντέδρασαν στην κατάληψη της μισής Κύπρου από τη Τουρκία. Συμμετείχαν μάλιστα την περίοδο 2001-2004 με την ομάδα του Λεοπόλντ Μάουρερ στην διαμόρφωση του σχεδίου Ανάν. Το σχέδιο αυτό απέδιδε στην Τουρκία σημαντικό λόγο στα γεωπολιτικά πράγματα της Κύπρου, κάτι που φαίνεται πως ήταν αποδεκτό από τους μελλοντικούς μας εταίρους. Έτσι και σήμερα οι εταίροι μας, για τους δικούς τους στρατηγικούς λόγους, επιλέγουν να θυσιάζουν μέρος των δικών μας εθνικών συμφερόντων και εκείνων της Ελλάδας χάριν της διατήρησης και βελτίωσης των σχέσεών τους με την Τουρκία. Αυτό παρά τις συστηματικές παραβιάσεις του διεθνούς δικαίου στην Κύπρο, το Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο.

Δεν έχω καμία ψευδαίσθηση ότι η ΕΕ θα υιοθετήσει κάποτε σκληρά μέτρα και κυρώσεις σε βάρος της Τουρκίας. Εκτιμώ ότι αρκετοί εταίροι θα συνεχίσουν να το αρνούνται και θα μας συμβουλεύουν ή και πιέζουν να βρούμε λύσεις στην ΑΟΖ, στο Κυπριακό και στο Αιγαίο που να ικανοποιούν σε σημαντικό μάλιστα βαθμό τα τουρκικά συμφέροντα. Αντίθετα, η ΕΕ θα συνεχίσει να επιδιώκει στον άλφα ή βήτα βαθμό την υιοθέτηση μίας θετικής ατζέντας με την Τουρκία. Γράφοντας όλα τα πιο πάνω δεν σημαίνει ότι μηδενίζω τον ρόλο της ΕΕ ή το δικό μας ως κράτος μέλος της ΕΕ. Η ΕΕ είναι χρήσιμη γιατί είναι ο μεγαλύτερος εμπορικός εταίρος της Τουρκία και ο κύριος ξένος επενδυτής στη χώρα αυτή. Διαθέτει πραγματικές και σημαντικές δυνατότητες άσκησης πίεσης στην Άγκυρα όποτε το αποφασίσει. Για παράδειγμα, σε τακτικό επίπεδο, η ύφεση στις τουρκικές δραστηριότητες στην Ανατολική Μεσόγειο οφείλεται στις ισχυρές ευρωπαϊκές παραινέσεις. Παράλληλα, το ευρωπαϊκό κεκτημένο λειτουργεί υπέρ ημών στη διαπραγμάτευση των διαφόρων πτυχών της λύσης του Κυπριακού. Θετικό ρόλο μπορεί να παίξει τόσο στην διαμόρφωση των εξωτερικών πτυχών της λύσης όσο και στην εφαρμογή της λύσης. Αλλά και στο στρατηγικό επίπεδο η ΕΕ συμβάλλει στην ελληνική και κυπριακή αποτροπή έναντι της αναθεωρητικής και επιθετικής Τουρκίας. Άρα, χωρίς ψευδαισθήσεις, περί ταύτισης των συμφερόντων μας με όλους τους εταίρους μας στην ΕΕ, θα πρέπει να συνεχίσουμε την προσπάθεια για αξιοποίηση της ΕΕ και των διαδικασιών της ώστε με διπλωματικούς και πολιτικούς ελιγμούς να εξασφαλίζουμε τα μέγιστα δυνατά οφέλη.

ΣΧΟΛΙΑΣΤΕ

Άλλα άρθρα συγγραφέα

Του Πέτρου Ζαρούνα

Πέτρος Ζαρούνας: Τελευταία Ενημέρωση

X