Kathimerini.gr
Σταύρος Παπαντωνίου
Κραδασμούς σε πολλά επίπεδα και πολιτικές εντάσεις εντός και εκτός κυβέρνησης δημιουργεί η τροπολογία για την προστασία και τη φύλαξη του Μνημείου του Αγνώστου Στρατιώτη, καθώς η νέα συνθήκη είναι ακόμη άγνωστο πώς θα λειτουργήσει στην πράξη.
Η νέα κατάσταση με την αυστηροποίηση του πλαισίου έχει ήδη ενεργοποιήσει μια κινητικότητα σε τρία επίπεδα:
• Πρώτον, την έντονη αντίδραση σύμπασας της αντιπολίτευσης που πιέζει την κυβέρνηση και δημιουργεί την αίσθηση πως έχουν ενωθεί όλοι εναντίον της.
• Δεύτερον, το θέμα δημιουργεί και εσωτερικούς τριγμούς, με πρωτεύοντα την περαιτέρω ρωγμή στις σχέσεις με τον Νίκο Δένδια, που χθες επέλεξε να μην πάει στη Βουλή, αλλά να εκδώσει γραπτή ανακοίνωση.
• Τρίτον, τον κίνδυνο για την ανασύσταση μιας κοινωνικής αντίδρασης με επίκεντρο τα Τέμπη, η οποία δεν μπορεί να μην ανησυχεί την κυβέρνηση. Κυβερνητική πηγή έλεγε στην «Κ» πως το θέμα των Τεμπών αποτελεί πάντα μια εύφλεκτη ύλη.
Χθες, πάντως, ο πρωθυπουργός, ανεβαίνοντας στο βήμα της Βουλής και έχοντας προηγηθεί η απόρριψη του αιτήματος αντισυνταγματικότητας που είχαν καταθέσει ΠΑΣΟΚ, ΣΥΡΙΖΑ, Πλεύση Ελευθερίας και Νέα Αριστερά, υπεραμύνθηκε της τροπολογίας έχοντας ως βασικό επιχείρημα κάτι δεδομένο: η συντριπτική πλειονότητα των Ελλήνων πολιτών θέλει ένα Μνημείο που θα έχει την εικόνα που αρμόζει «στους νεκρούς του έθνους».
Ο κ. Μητσοτάκης έκανε λόγο για μια «ρύθμιση εθνικής ευθύνης και δημοκρατικής ευαισθησίας», επισημαίνοντας πως το Μνημείο «δεν είναι ταμπλό για ανάρτηση αιτημάτων, όσο σεβαστά κι αν είναι αυτά, αλλά κενοτάφιο για τους άγνωστους ήρωες», ενώ αναφέρθηκε και στον τεχνητό διχασμό που πάει να δημιουργήσει η αντιπολίτευση με τους συγγενείς των θυμάτων, ξεκαθαρίζοντας πως «συμπάσχει με κάθε γονιό», τους οποίους κάλεσε να αναλογιστούν «αν κάποιοι αδίστακτοι οικειοποιούνται το πένθος σας και παίζουν κομματικά παιχνίδια στις πλάτες σας, φορώντας τη μάσκα της αλληλεγγύης».
Ο πρωθυπουργός χρησιμοποίησε σκληρή γλώσσα για την αντιπολίτευση λέγοντας πως «οι οπαδοί των ξυλολίων θέλουν να αναστήσουν τις θεωρίες τους», ενώ δεν έχασε την ευκαιρία να αποδομήσει το ΠΑΣΟΚ για τη στάση του καλώντας το να συνταχθεί «με την πλειονότητα των πολιτών». Η συζήτηση συνεχιζόταν μέχρι αργά το βράδυ, με την ψηφοφορία να αναμένεται σήμερα.
Η χθεσινή πρώτη τοποθέτηση του Νίκου Δένδια για το θέμα απέπνεε μεν μια κοινή γραμμή με την κυβέρνηση στη λογική της ιερότητας του χώρου, είχε ωστόσο και σημεία που αν διαβαστούν προσεκτικά μπορούν να ερμηνευθούν ως τήρηση αποστάσεων.
Αρχικά ο ΥΕΘΑ, που δεν παρέστη στη Βουλή, επικαλέστηκε τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας και την τοποθέτηση του κ. Τασούλα περί «αποστείρωσης του Μνημείου από την τρέχουσα επικαιρότητα», που ερμηνεύθηκε τότε ως παραίνεση να μεταφερθεί η τροπολογία για αργότερα.
Επιπλέον, η ανακοίνωση κλείνει με τη φράση «το Μνημείο του Αγνωστου Στρατιώτη ενώνει τους Ελληνες νυν και αεί» και «το υπουργείο Εθνικής Αμυνας και οι Ενοπλες Δυνάμεις δεν πρόκειται να το αντιμετωπίσουν σαν αντικείμενο άσκησης πολιτικής και διχασμού της κοινωνίας», που μπορεί να ερμηνευθεί πως χαράσσει τη δική του διακριτή γραμμή.
Ο πρωθυπουργός κατά τη δευτερολογία του επανήλθε στο θέμα των αρμοδιοτήτων του ΥΕΘΑ λέγοντας πως «το Εθνικής Αμυνας αναλαμβάνει τη συντήρηση και φροντίδα και μπορεί να έχει άποψη για το πώς μπορεί να διαμορφωθεί στο μέλλον, ώστε να μη δημιουργείται σύγχυση για το τι είναι δημόσιος χώρος και τι όχι». Αργά το βράδυ της Τρίτης κυβερνητικές πηγές σχολίαζαν πως ο πρωθυπουργός έθεσε το θέμα στο σωστό πλαίσιο και το γεγονός πως συνυπογράφουν την τροπολογία όλα τα συναρμόδια υπουργεία δείχνει πως δεν υπάρχει καμία διάσταση.
Ο Μιχάλης Χρυσοχοΐδης
Είχε προηγηθεί η τοποθέτηση του Μιχάλη Χρυσοχοΐδη που με πολύ εύσχημο τρόπο έδειξε να λαμβάνει αποστάσεις από το κεντρικό αφήγημα. Συγκεκριμένα, ερωτηθείς για τα ονόματα είπε πως «δεν πάει κανείς να τα σβήσει», ενώ ακόμη και για τα κεριά που υπάρχουν στην πλατεία είπε ότι «δεν τον ενοχλούν», συνιστώντας προς όλες τις πλευρές «προσοχή» καθώς «το κοινωνικό συμβόλαιο δεν είναι δεδομένο».
Πυρά από την αντιπολίτευση
Με την κατάθεση ενστάσεων αντισυνταγματικότητας, που απορρίφθηκαν από την πλειοψηφία, ΠΑΣΟΚ, ΣΥΡΙΖΑ, Νέα Αριστερά και Πλεύση Ελευθερίας έδειξαν από νωρίς στη χθεσινή διαδικασία τις προθέσεις τους έναντι της κυβερνητικής τροπολογίας για τον Αγνωστο Στρατιώτη.
Ο Νίκος Ανδρουλάκης επιτέθηκε προσωπικά στον πρωθυπουργό, λέγοντας ότι η κυβερνητική πρωτοβουλία αφορά εσωκομματικά παιχνίδια και ότι οι ήδη υφιστάμενοι νόμοι μπορούν να αντιμετωπίσουν οποιαδήποτε πρόκληση. Τον κατηγόρησε, επίσης, για εργαλειοποίηση και ότι ψαρεύει στα θολά νερά της Ακροδεξιάς. «Είστε ικανοί στον βωμό του πολιτικού σας αφηγήματος να εργαλειοπoιήσετε τα πάντα: και νεκρούς και ζωντανούς και θεσμούς και μνημεία», τόνισε. Υπογράμμισε ότι «η χώρα δεν έχει ανάγκη από πρωθυπουργό που διχάζει, χρειάζεται αξιοπιστία, πολιτικό ήθος και σοβαρότητα. Είστε κατώτεροι των περιστάσεων, γι’ αυτό η χώρα χρειάζεται πολιτική αλλαγή».
Σε υψηλούς τόνους ο Σωκράτης Φάμελλος ανέφερε προς τον πρωθυπουργό πως «προσπαθείτε να τρομοκρατήσετε τους πολίτες που θα σκεφτούν να βγουν στους δρόμους διαδηλώνοντας. Γι’ αυτό επιλέξατε να εμπλέξετε και το υπουργείο Αμυνας. Στρατιωτικοποιώντας τη διαχείριση ενός δημόσιου χώρου».
Ο Δημήτρης Κουτσούμπας κατηγόρησε την κυβέρνηση πως με την τροπολογία «κλείνει το μάτι» σε ένα ακροατήριο που βρίσκεται στα δεξιά της. «Για πείτε μας, όμως, κύριοι της κυβέρνησης, κ. Μητσοτάκη, πού επιτρέπετε τελικά στον λαό να διαδηλώνει; Μήπως τον καλείτε να πάρει τα όρη και τα βουνά;». Ο Αλέξης Χαρίτσης υποστήριξε πως η τροπολογία της πλειοψηφίας αφορά την ποινικοποίηση της διαμαρτυρίας στο ακριβές σημείο όπου στάθηκε ο Πάνος Ρούτσι και κατηγόρησε την κυβέρνηση ότι φοβάται τη συλλογική έκφραση και τη δημόσια οργή. Για ξεκαθάρισμα λογαριασμών της Νέας Δημοκρατίας έκανε λόγο ο Κυριάκος Βελόπουλος: «Για να παίξουν εσωκομματικά παιχνίδια οι δελφίνοι, διχάζετε τους Ελληνες».
Επίθεση στον πρωθυπουργό εξαπέλυσε η Ζωή Κωνσταντοπούλου, αναφέροντας πως «μόνο ο κ. Μητσοτάκης και ο στενός του κύκλος ενοχλείται από την αναγραφή των ονομάτων των θυμάτων του εγκλήματος των Τεμπών μπροστά στο Σύνταγμα στο Μνημείο του Αγνωστου Στρατιώτη». Ο Δημήτρης Νατσιός κατηγόρησε την κυβέρνηση πως έκανε το μνημείο σύμβολο διχόνοιας.
Παρέμβαση για την τροπολογία που θα ψηφιστεί σήμερα στη Βουλή έκανε και ο Αλέξης Τσίπρας που κατηγόρησε τον πρωθυπουργό ότι «δείχνει ότι δεν διστάζει να συμπεριφέρεται ως ιδιοκτήτης του Αγνωστου Στρατιώτη, της Ιστορίας, των νόμων και του Συντάγματος».
«Η πλατεία Συντάγματος να μείνει ελεύθερη»
Η ομάδα «Μέχρι Τέλους», συγγενείς θυμάτων των Τεμπών, φοιτητικοί σύλλογοι, οργανώσεις, συλλογικότητες, απλοί πολίτες, συγκεντρώθηκαν χθες έξω από τη Βουλή, μπροστά στο Μνημείο του Αγνωστου Στρατιώτη, προκειμένου να διαμαρτυρηθούν για την τροπολογία της κυβέρνησης. Το βασικό σύνθημα ήταν «η πλατεία Συντάγματος να μείνει ελεύθερη», ενώ τα φαναράκια γύρω από τα ονόματα των θυμάτων της τραγωδίας άναψαν στη μνήμη τους. Τις τελευταίες μέρες οι οικογένειες των θυμάτων των Τεμπών συνεχίζουν τον αγώνα τους δηλώνοντας πως δεν θα επιτρέψουν να σβηστούν τα ονόματα των παιδιών και των αγαπημένων τους μέχρι να αποδοθεί δικαιοσύνη. Ο Πάνος Ρούτσι, που έκανε απεργία πείνας 23 ημερών, σε δηλώσεις του, μεταξύ άλλων, είπε: «Δεν ξέρω τι ακριβώς προσπαθεί να κάνει η κυβέρνηση με αυτή την κίνηση. Με αυτό που κάνουν προκαλούν τους συγγενείς και τους απλούς πολίτες».
Σε μια οργισμένη ανάρτηση προχώρησε και η πρόεδρος του Συλλόγου Πληγέντων Δυστυχήματος «Τέμπη 2023» Μαρία Καρυστιανού. Αναφερόμενη στην τροπολογία τη χαρακτήρισε εκδικητική. «Η “δικαιοσύνη” τίθεται για ακόμη μια φορά στην υπηρεσία της εκδικητικής τιμωρίας για όποιον τολμά να ομιλεί και βέβαια της επιβολής της λήθης. (…) Ούτε η κατοχική κυβέρνηση δεν τόλμησε να ψηφίσει ειδική ρύθμιση για διαδηλώσεις», σχολίασε για την τροπολογία για το Μνημείο του Αγνωστου Στρατιώτη και τόνισε ότι «αν σβήσει τα ονόματα, εμείς κάθε μέρα θα τα ξαναγράφουμε με ροδοπέταλα. Κι όταν απαγορεύσει την καλλιέργεια των ρόδων με ποινή φυλάκισης, θα μαζεύουμε από τα βουνά όποιο αγριολούλουδο υπάρχει και θα τα ξαναγράφουμε. Και όταν κάψει τα πάντα για να μη βρίσκονται ούτε κι αυτά, θα γράψουμε τα ονόματα των παιδιών μας με το αίμα μας, μέχρι να στερέψει κι αυτό…».
