Kathimerini.gr
Εργαζόμενοι από όλο τον κόσμο ανησυχούν ότι η τεχνητή νοημοσύνη θα τους αντικαταστήσει στις δουλειές τους. Ενα κύμα απολύσεων που χτυπάει τον τελευταίο καιρό τις αμερικανικές επιχειρήσεις, αλλά και οι σχετικές προειδοποιήσεις ακόμα και από τις κορυφαίες προσωπικότητες της τεχνητής νοημοσύνης, εντείνουν τους σχετικούς φόβους.
Μια νέα έρευνα όμως διαπιστώνει ότι στην πραγματικότητα συμβαίνει ακριβώς το αντίθετο. Τουλάχιστον για την ώρα.
Οι δουλειές που εμφανίζουν υψηλή έκθεση στην αυτοματοποίηση της AI αναπτύσσονται γρηγορότερα από ό,τι κατά την προ πανδημίας εποχή. Και μάλιστα, αναπτύσσονται ταχύτερα από ό,τι τα άλλα επαγγέλματα.
Ασφαλώς, τα στοιχεία της έρευνας της Vanguard δεν αρκούν για να καθησυχάσουν τους εργαζομένους. Κάποιες επιχειρήσεις έχουν δηλώσει ξεκάθαρα ότι καταργούν θέσεις εργασίας γιατί μπορούν με την τεχνητή νοημοσύνη να φέρουν εις πέρας διαδικασίες για τις οποίες έως τώρα απασχολούσαν χαμηλόβαθμους υπαλλήλους, ή ακόμα και να κάνουν τους εργαζομένους τους πιο αποτελεσματικούς. Μέχρι στιγμής όμως δεν υπάρχουν αποδείξεις ότι η τεχνολογία προκαλεί εκτεταμένη ζημιά στην αγορά εργασίας.
«Σε υψηλό επίπεδο, δεν έχουμε ενδείξεις ότι τα επαγγέλματα που εκτίθενται στην τεχνητή νοημοσύνη εμφανίζουν χαμηλότερη απασχόληση», επισήμανε στο CNN ο Ανταμ Σίκλινγκ, οικονομολόγος της Vanguard. Η ανάλυση της Vanguard επικεντρώθηκε σε 140 επαγγέλματα, τα οποία θεωρούνται πιο ευάλωτα για την αντικατάστασή τους από την AI. Ανάμεσα σε αυτά είναι υπάλληλοι γραφείου, δακτυλογράφοι, βοηθοί HR, υπάλληλοι δικηγορικών γραφείων και επιστήμονες δεδομένων. Οι επαγγελματίες αυτοί περνούν ώρες εκτελώντας εργασίες τις οποίες τα συστήματα τεχνητής νοημοσύνης θα μπορούσαν να αυτοματοποιήσουν, χωρίς να απαιτείται, σε μεγάλο βαθμό, η ανθρώπινη παρέμβαση.
Κάτι τέτοιο όμως δεν συμβαίνει. Η Vanguard διαπίστωσε ότι η απασχόληση σε κάποια επαγγέλματα με υψηλή έκθεση στην AI αυξήθηκε κατά 1,7% στη διάρκεια της μεταπανδημικής περιόδου, από τα μέσα του 2023 έως τα μέσα του 2025. Πρόκειται για επιτάχυνση, καθώς τα ίδια επαγγέλματα αναπτύχθηκαν κατά 1% κατά την προ πανδημίας εποχή, από το 2015 έως το 2019. Και αυτό, σε μια εποχή κατά την οποία η αύξηση της απασχόλησης για όλα τα άλλα επαγγέλματα επιβραδύνεται. Αντίστοιχα είναι τα συμπεράσματα της Vanguard και για τους μισθούς. Τα επαγγέλματα με υψηλή έκθεση στην AI εμφάνιζαν μέση πραγματική αύξηση μισθών μόλις 0,1% στην προ πανδημίας εποχή, η οποία επιταχύνθηκε στο 3,8% στη μεταπανδημική περίοδο.
Για όλα τα υπόλοιπα επαγγέλματα η επιτάχυνση των μισθών είναι πολύ χαμηλότερη: Από το 0,5% πριν από την πανδημία, στο 0,7% σήμερα. Ολα αυτά κινούνται κόντρα στις προειδοποιήσεις ότι η τεχνητή νοημοσύνη απειλεί την αγορά εργασίας. Τον Μάιο, ο CEO της Anthropic, Ντάριο Αμοντέι, είχε προειδοποιήσει ότι η τεχνολογία αυτή θα αφανίσει περίπου τις μισές θέσεις εργασίας νεοεισερχομένων στις δουλειές γραφείου, εκτινάσσοντας το ποσοστό ανεργίας στις ΗΠΑ στο 20%, στο κοντινό μέλλον. Γιατί, λοιπόν, η τεχνητή νοημοσύνη δεν έχει μεγαλύτερες επιπτώσεις στην αγορά εργασίας;
Σύμφωνα με τον Σίκλινγκ, η απάντηση ίσως βρίσκεται στις δυσκολίες της τεχνολογίας, με θέματα όπως οι λεγόμενες «παραισθήσεις» (hallucinations) των μοντέλων AI.
«Οι δυνατότητες της τεχνητής νοημοσύνης με εκπλήσσουν διαρκώς, αλλά εκπλήσσομαι και με το πόσο λάθος μπορεί να είναι αυτά τα μοντέλα κατά καιρούς», σημείωσε. «Είναι σαφές ότι η τεχνητή νοημοσύνη εξακολουθεί να έχει περιορισμούς».
Ασφαλώς, καθώς τα εργαλεία τεχνητής νοημοσύνης εξελίσσονται με αστραπιαία ταχύτητα, ο κίνδυνος για τις ανθρώπινες θέσεις εργασίας αναμένεται να αυξηθεί. Ο Σίκλινγκ αναγνωρίζει ότι θα υπάρξουν κάποιες διαταραχές στην απασχόληση.
Για παράδειγμα, η Vanguard προβλέπει ότι οι εκπρόσωποι εξυπηρέτησης πελατών, οι επιστήμονες δεδομένων, οι βοηθοί δικηγόρων και άλλα επαγγέλματα θα εμφανίζουν χαμηλότερη ζήτηση για εργαζομένους λόγω της τεχνολογίας.
