Kathimerini.gr
Εντός των επόμενων δύο εβδομάδων θα λάβει τις αποφάσεις του για το Ιράν ο Ντόναλντ Τραμπ, την ώρα που η σύγκρουση Τελ Αβίβ και Τεχεράνης συμπληρώνει μία εβδομάδα.
Oι εχθοπραξίες συνεχίστηκαν και τα ξημερώματα.Οι ισραηλινές ένοπλες δυνάμεις ανακοίνωσαν τις πρώτες πρωινές ώρες πως η αντιαεροπορική άμυνα απώθησε ιρανική επιδρομή με μη επανδρωμένα εναέρια οχήματα.
Τρία αναχαιτίστηκαν εν πτήσει πάνω από τη Νεκρά Θάλασσα, διευκρίνισε μέσω Telegram. Ενεργοποιήθηκαν σειρήνες της αεράμυνας μετά τις 03:00 (τοπική ώρα και ώρα Κύπρου) σε ορισμένους τομείς. Ο συναγερμός έληξε λίγες ώρες αργότερα.
Νέος επικεφαλής υπηρεσίας πληροφοριών στο Ιράν
Το Ιράν, από την πλευρά του, ονόμασε νέο επικεφαλής της υπηρεσίας πληροφοριών των Φρουρών της Επανάστασης, τον ταξίαρχο Ματζίντ Χανταμί, αντικαθιστώντας τον Μοχαμάντ Καζεμί, ο οποίος σκοτώθηκε σε ισραηλινό αεροπορικό βομβαρδισμό την Κυριακή, μετέδωσε το επίσημο πρακτορείο ειδήσεων IRNA.
«Τα χρόνια που οι μάρτυρες διοικητές μας Καζεμί και Μοαγέγ διηύθυναν την υπηρεσία του σώματος των Φρουρών της Ισλαμικής Επανάστασης, είδαμε σημαντική ανάπτυξη όλων των διαστάσεων της συλλογής πληροφοριών», ανέφερε ο υποστράτηγος Μοχαμάντ Πακπούρ, ο νέος επικεφαλής των Φρουρών της Επανάστασης, επίλεκτου σώματος των ιρανικών ενόπλων δυνάμεων.
Ο πρώην επικεφαλής της υπηρεσίας πληροφοριών των Φρουρών Καζεμί σκοτώθηκε την Κυριακή 15η Ιουνίου μαζί με δυο άλλους ανώτατους αξιωματικούς της υπηρεσίας πληροφοριών, τους Χασάν Μοαγέγ και Μόχσεν Μπαγερί, σε πλήγμα της πολεμικής αεροπορίας του Ισραήλ.
«Καθυστερήσεις» Τραμπ
Η εκπρόσωπος Τύπου του Λευκού Οίκου Καρολάιν Λέβιτ, κατά τη διάρκεια ενημέρωσης αργά χθες το βράδυ, διάβασε δήλωση του Αμερικανού προέδρου, στην οποία αναφερόταν: «Δεδομένου ότι υπάρχει σημαντική πιθανότητα να πραγματοποιηθούν ή όχι οι διαπραγματεύσεις με το Ιράν στο εγγύς μέλλον, θα λάβω την απόφασή μου μέσα στις επόμενες δύο εβδομάδες». Η Λέβιτ τόνισε ότι «κανείς δεν πρέπει να εκπλαγεί» από τη θέση του Τραμπ ότι το Ιράν δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να αποκτήσει πυρηνικά όπλα, προσθέτοντας ότι ο ίδιος είναι «απολύτως σαφής σχετικά με αυτό εδώ και δεκαετίες».
Οταν ρωτήθηκε εάν ο Αμερικανός πρόεδρος έχει προσδοκίες ενόψει της αυριανής συνάντησης των Ευρωπαίων υπουργών Εξωτερικών με τον Ιρανό ομόλογό τους, απάντησε ότι «ολόκληρος ο κόσμος είναι στο πλευρό του προέδρου».
Οπως επισήμανε, και έχει δηλώσει πολλάκις ο Τραμπ, το μήνυμα ότι το Ιράν δεν μπορεί να αποκτήσει πυρηνικά όπλα «είναι κάτι στο οποίο συμφωνεί σχεδόν όλη η ανθρωπότητα, εκτός από το ίδιο το ιρανικό τρομοκρατικό καθεστώς».
Προετοιμασία
Μέχρι τώρα η εμπλοκή των ΗΠΑ περιορίζεται στην υποστήριξη των αμυντικών επιχειρήσεων του Ισραήλ και στην προετοιμασία για κάθε ενδεχόμενο: σε λίγο οι Αμερικανοί θα διαθέτουν τρία αεροπλανοφόρα με τις αρμάδες τους στον Κόλπο, ενώ μετακινούν αεροπλάνα ικανά να ανεφοδιάζουν στον αέρα μαχητικά αεροσκάφη.
Ρεπορτάζ του πρακτορείου Reuters ανέφερε ότι ο ειδικός απεσταλμένος του Λευκού Οίκου στη Μέση Ανατολή Στιβ Γουίτκοφ και ο Ιρανός υπουργός Εξωτερικών Αμπάς Αραγτσί επικοινώνησαν αρκετές φορές στη διάρκεια της τελευταίας εβδομάδας προς αναζήτηση διπλωματικής διεξόδου.
Σύμφωνα με το τηλεγράφημα, ο Αραγτσί διεμήνυσε ότι η χώρα του είναι διατεθειμένη να επιδείξει ευελιξία στο θέμα του πυρηνικού προγράμματος αν οι ΗΠΑ πείσουν το Ισραήλ να σταματήσει τις εχθροπραξίες.
Ο Ντόναλντ Τραμπ δεν βιάζεται να διατάξει την εμπλοκή ή μη των ΗΠΑ στο Ιράν, αφήνοντας ανοιχτό το «παραθυράκι» της διπλωματίας. Η εκπρόσωπος του Λευκού Οίκου, Καρολάιν Λέβιτ, δήλωσε χθες πως ο πρόεδρος θα ανακοινώσει την τελική του απόφαση «μέσα στις επόμενες δύο εβδομάδες».
Στο μεταξύ, οι Ισραηλινοί επανήλθαν στις απειλές για δολοφονία του ανώτατου ηγέτη του Ιράν, Αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ, με αφορμή ιρανικό πλήγμα στο νοσοκομείο Σορόκα της πόλης Μπερ Σεμπά, στο νότιο Ισραήλ. Το πλήγμα προκάλεσε περιορισμένες καταστροφές και ελαφρούς τραυματισμούς, αλλά έσπειρε πανικό και έθεσε νέα ερωτήματα για ενδεχόμενες ελλείψεις αμυντικών πυραύλων στο σύστημα της ισραηλινής αεράμυνας.
Μιλώντας σε δημοσιογράφους με αφορμή το περιστατικό, ο Ισραηλινός υπουργός Αμυνας Ισραελ Κατς δήλωσε: «Ο Χαμενεΐ δηλώνει ανοιχτά ότι θέλει να καταστρέψει το Ισραήλ και δίνει προσωπική εντολή να χτυπηθούν νοσοκομεία… Δεν μπορούμε να επιτρέψουμε σε έναν τέτοιον άνθρωπο να συνεχίσει να υπάρχει». Ο ιρανικός στρατός δήλωσε ότι στόχος της επίθεσης ήταν στρατιωτική εγκατάσταση κοντά στο νοσοκομείο.
Σε άλλες δηλώσεις του ο Κατς αναγνώρισε ότι στόχος των ισραηλινών επιθέσεων εναντίον κυβερνητικών στόχων στο Ιράν είναι η υπονόμευση του καθεστώτος. «Ο πρωθυπουργός και εγώ δώσαμε οδηγίες στον στρατό για εντατικοποίηση των επιθέσεων εναντίον στρατηγικών στόχων στο Ιράν και κυβερνητικών στόχων στην Τεχεράνη, ώστε να εξαλείψουμε τις απειλές για το κράτος του Ισραήλ και να υπονομεύσουμε το καθεστώς των αγιατολάχ».
Βομβαρδισμοί
Στη διάρκεια του τελευταίου εικοσιτετραώρου το Ισραήλ έπληξε πυρηνικές εγκαταστάσεις του Ιράν στις πόλεις Νατάνζ, Αράκ και Ισφαχάν. Εκπρόσωπος του ισραηλινού στρατού δήλωσε ότι βομβαρδίστηκε επίσης το μοναδικό εν λειτουργία πυρηνικό εργοστάσιο του Ιράν στην πόλη Μπουσέρ του Περσικού Κόλπου. Η δήλωσή του προκάλεσε τεράστια ανησυχία στα γειτονικά αραβικά κράτη του Κατάρ, του Μπαχρέιν, του Κουβέιτ και των Εμιράτων, τα οποία αισθάνθηκαν να απειλούνται άμεσα από μια απερίγραπτη οικολογική καταστροφή. Από την πλευρά του ο Αλεξέι Λιχατσόφ, επικεφαλής της ρωσικής εταιρείας Rosatom, που κατασκεύασε το πυρηνικό εργοστάσιο, προειδοποίησε ότι ενδεχόμενος βομβαρδισμός του θα προκαλέσει πυρηνική καταστροφή σαν εκείνη που εκδηλώθηκε στο Τσερνόμπιλ της Ουκρανίας το 1986. Αργότερα οι Ισραηλινοί ανασκεύασαν, δηλώνοντας ότι η πρώτη ανακοίνωση περί βομβαρδισμού της Μπουσέρ ήταν λάθος.
Αυστηρή προειδοποίηση για όσους απειλούν να επιτεθούν εναντίον «υψηλόβαθμων θρησκευτικών και πολιτικών ηγετών του Ιράν» απηύθυνε ο μεγάλος αγιατολάχ Αλί Σιστάνι, ανώτατη θρησκευτική αρχή εκατομμυρίων σιιτών στο Ιράκ και σε όλο τον κόσμο.
Ραντεβού Ευρωπαίων και Ιρανών
Σε μια προσπάθεια αποκλιμάκωσης της σύγκρουσης Ισραήλ – Ιράν και αποτροπής της άμεσης εμπλοκής των Ηνωμένων Πολιτειών που θα έθετε την κρίση εκτός ελέγχου, οι υπουργοί Εξωτερικών των τριών μεγάλων ευρωπαϊκών δυνάμεων θα συναντηθούν σήμερα στη Γενεύη με τον Ιρανό ομόλογό τους.
Την είδηση ανακοίνωσε το ιρανικό πρακτορείο IRNA και επιβεβαίωσαν διπλωματικές πηγές από Γερμανία, Γαλλία και Βρετανία. Την Τετάρτη οι τρεις χώρες τόνιζαν σε κοινή ανακοίνωσή τους ότι «όλες οι πλευρές πρέπει να επιδείξουν αυτοσυγκράτηση, να αποφύγουν ενέργειες που θα οδηγήσουν σε περαιτέρω κλιμάκωση και να επιστρέψουν στη διπλωματία».
Προτού κατευθυνθεί προς τη Γενεύη, ο Βρετανός υπουργός Εξωτερικών Ντέιβιντ Λάμι ταξίδεψε χθες στις ΗΠΑ για συνομιλίες με τον Αμερικανό ομόλογό του Μάρκο Ρούμπιο. Ο επικεφαλής της γερμανικής διπλωματίας, Γιόχαν Βάντεφουλ, δήλωσε ότι οι τρεις ευρωπαϊκές χώρες είναι έτοιμες να διαπραγματευτούν για διπλωματική λύση, αλλά «το Ιράν πρέπει να κινηθεί με αίσθηση του επείγοντος, παίρνοντας μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης».
Οι Αμερικανοί δεν προβλέπεται να εκπροσωπηθούν στη σημερινή συνάντηση της Γενεύης. Η κυβέρνηση Τραμπ αξιώνει από την Τεχεράνη να παραιτηθεί πλήρως από τον εμπλουτισμό ουρανίου εντός της ιρανικής επικράτειας και να εισάγει τις ποσότητες που θα χρειάζεται για ειρηνικές εφαρμογές από το εξωτερικό, υπό διεθνή επίβλεψη. Το Ιράν αντιπροτείνει να δημιουργηθεί διεθνές κονσόρτσιουμ με τη συμμετοχή Ιράν, Σαουδικής Αραβίας και Εμιράτων, το οποίο θα προμηθεύει με εμπλουτισμένο ουράνιο και τις τρεις χώρες, υπό την επίβλεψη της Διεθνούς Επιτροπής Ατομικής Ενέργειας.
