REUTERS, A.P.
Το εικοσιτετράωρο που προηγήθηκε της χθεσινής τηλεφωνικής επικοινωνίας Τραμπ – Πούτιν, ο Λευκός Οίκος προειδοποιούσε ξανά και ξανά ότι η υπομονή του Αμερικανού προέδρου εξαντλείται και ότι, αν δεν υπήρχαν απτά δείγματα προόδου στο Ουκρανικό, η Ουάσιγκτον θα εγκατέλειπε τη μεσολαβητική της προσπάθεια και, πιθανότατα, θα επέβαλλε κυρώσεις στη Ρωσία. Μετά όμως τη χθεσινή συνδιάλεξη, που κράτησε δύο ώρες, ο Ντόναλντ Τραμπ εμφανίστηκε ικανοποιημένος και αισιόδοξος για τις προοπτικές της ειρήνευσης, χωρίς τίποτα από όσα είχαν γίνει γνωστά να εξηγεί τη θετική του διάθεση.
Ο Αμερικανός πρόεδρος υιοθέτησε την ιδέα του Πάπα Λέοντος να φιλοξενηθούν οι διαπραγματεύσεις Ρωσίας – Ουκρανίας στο Βατικανό
Η πρώτη αντίδραση του Αμερικανού προέδρου ήρθε με αναρτήσεις στην προσωπική του διαδικτυακή πλατφόρμα, το Truth Social. Εκεί διαπίστωσε ότι «η ατμόσφαιρα της συζήτησης (με τον Πούτιν) ήταν εξαιρετική» και ανακοίνωσε ότι «θα ξεκινήσουν αμέσως διαπραγματεύσεις ανάμεσα σε Ρωσία και Ουκρανία» με στόχο την κατάπαυση του πυρός και τη βιώσιμη ειρήνη. Ανέφερε επίσης ότι, αμέσως μετά τη συνδιάλεξη με τον Πούτιν, επικοινώνησε μέσω τηλεφωνικής διάσκεψης με τον Ουκρανό πρόεδρο Βολοντίμιρ Ζελένσκι και τους ηγέτες της Ευρωπαϊκής Ενωσης, της Γαλλίας, της Γερμανίας, της Ιταλίας και της Φινλανδίας.
Επιπλέον, έκανε γνωστό ότι υιοθέτησε την ιδέα του νέου (και Αμερικανού) Πάπα Λέοντος να φιλοξενηθούν οι επικείμενες διαπραγματεύσεις μεταξύ Ρώσων και Ουκρανών στο Βατικανό, αν και δεν διευκρίνισε σε τι επίπεδο προβλέπεται να διεξαχθούν. Ο πρώτος γύρος απευθείας διαπραγματεύσεων μεταξύ των δύο εμπολέμων ύστερα από 38 μήνες έλαβε χώρα την περασμένη εβδομάδα στην Κωνσταντινούπολη, χωρίς να υπάρξει αποτέλεσμα. Την πρόταση για μεταφορά των διαπραγματεύσεων στο Βατικανό υποστήριξαν και οι Ευρωπαίοι ηγέτες, που ενημερώθηκαν για τη χθεσινή συνομιλία από τον Τραμπ, όπως έκανε γνωστό η Ιταλίδα πρωθυπουργός Τζόρτζια Μελόνι.
Νωρίτερα, ο Ρώσος πρόεδρος είχε εμφανιστεί περισσότερο συγκρατημένος, κάνοντας λόγο για «πολύ ουσιώδη και αρκετά ειλικρινή» συζήτηση. Μιλώντας σε δημοσιογράφους στο Σότσι της Μαύρης Θάλασσας, από όπου επικοινώνησε με τον Τραμπ, βεβαίωσε ότι η Ρωσία επιδιώκει την «ειρηνική διευθέτηση» της σύγκρουσης και κατανοεί ότι απαιτούνται συμβιβασμοί και από τις δύο πλευρές. Υπό αυτό το πρίσμα, διεμήνυσε στον Αμερικανό ομόλογό του ότι η χώρα του «είναι έτοιμη να εργαστεί με την ουκρανική πλευρά για ένα μνημόνιο που θα αφορά τη μελλοντική συμφωνία ειρήνης».
Ωστόσο, αυτή η τοποθέτηση σημαίνει ότι ο Ρώσος πρόεδρος δεν προσανατολίζεται σε άμεση κατάπαυση του πυρός, όπως ζητάει ο Ζελένσκι και υποστηρίζουν ΗΠΑ και Ευρωπαίοι, αλλά προς μια συνεκτική συμφωνία ειρήνης, η οποία, όπως είπε επαναλαμβάνοντας την πάγια θέση του, θα αντιμετωπίζει «τις θεμελιώδεις αιτίες της σύγκρουσης». Ο όρος αυτός παραπέμπει στις αξιώσεις της Μόσχας για ουδετερότητα της Ουκρανίας, περιορισμό των στρατιωτικών της δυνατοτήτων και νέα αρχιτεκτονική ασφάλειας στην Ευρώπη που θα λαμβάνει υπόψη τις ρωσικές ανησυχίες.
Λίγες ώρες αργότερα, ο υπ’ αριθμόν ένα σύμβουλος του Ρώσου προέδρου, Γιούρι Ουσάκοφ, αποκάλυψε ότι ο Τραμπ ανέφερε, στη διάρκεια της συζήτησης, πως η Γερουσία επεξεργάζεται νομοσχέδιο για νέες κυρώσεις κατά της Ρωσίας, αλλά ο ίδιος δεν πιστεύει στις κυρώσεις, πιστεύει στις συμφωνίες. «Τόνισε ιδιαίτερα ότι οι προοπτικές των διμερών σχέσεων αν λυθεί το Ουκρανικό θα είναι εντυπωσιακές και ότι, ως πρόεδρος των ΗΠΑ, βλέπει τη Ρωσία ως έναν από τους πιο σημαντικούς εμπορικούς και οικονομικούς εταίρους της χώρας του».
Οι Ευρωπαίοι
Εκπρόσωπος της γερμανικής προεδρίας ανακοίνωσε ότι, στη διάρκεια της τηλεφωνικής τους διάσκεψης, «ο Αμερικανός πρόεδρος και οι Ευρωπαίοι εταίροι συμφώνησαν τα επόμενα βήματα» και δεσμεύθηκαν «να συντονιστούν στη διαδικασία των διαπραγματεύσεων». Ειδικά οι Ευρωπαίοι ηγέτες «ανακοίνωσαν ότι θα αυξήσουν την πίεση στη ρωσική πλευρά μέσω κυρώσεων», τοποθέτηση που προφανώς δεν συνάδει με τον θετικό τόνο του Αμερικανού προέδρου.
Από την πλευρά του, ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι γνωστοποίησε ότι συζήτησε με τους εταίρους του την ιδέα για μια υψηλού επιπέδου συνάντηση με τη συμμετοχή Ουκρανίας, Ρωσίας, ΗΠΑ, χωρών- μελών της Ε.Ε. και Βρετανίας με αντικείμενο την ειρήνευση. Δεν ανέφερε, πάντως, αν η ιδέα του, που μάλλον δεν θα ενθουσιάσει το Κρεμλίνο, έχει τη στήριξη του Ντόναλντ Τραμπ.
Εν αναμονή της επικοινωνίας Τραμπ – Πούτιν, ο Λευκός Οίκος είχε στείλει αρκετές προειδοποιήσεις στο Κρεμλίνο. Την Κυριακή, ο Αμερικανός αντιπρόεδρος Τζέι Ντι Βανς συναντήθηκε στη Ρώμη με τον Ζελένσκι, σε ατμόσφαιρα πολύ διαφορετική από τον μνημειώδη καβγά τους ενώπιον δημοσιογράφων, στον Λευκό Οίκο, στις 28 Φεβρουαρίου. Η συνάντηση, στην οποία ήταν παρών και ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών Μάρκο Ρούμπιο, χαρακτηρίστηκε «παραγωγική» από τον Λευκό Οίκο, ενώ στη συνέχεια ο Βανς έκανε λόγο για «αδιέξοδο» στις διαπραγματεύσεις για το Ουκρανικό.
«Ο Πούτιν δεν φαίνεται να ξέρει πώς να βγει από τον πόλεμο στην Ουκρανία… Αν η Ρωσία δεν θέλει (την ειρήνευση), τότε τελικά θα πρέπει να πούμε: Αυτός δεν είναι ο δικός μας πόλεμος. Είναι ο πόλεμος του Τζο Μπάιντεν, ο πόλεμος του Βλαντιμίρ Πούτιν», δήλωσε ο Τζέι Ντι Βανς. Από την πλευρά του, ο υπουργός Οικονομικών Σκοτ Μπέσεντ, μιλώντας στο δίκτυο NBC, απείλησε ευθέως τη Ρωσία με νέες κυρώσεις αν ο Πούτιν δείξει ότι δεν διαπραγματεύεται με καλή πίστη.
