ΑΜΠΕ
Το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ τάχθηκε χθες, Δευτέρα, με ψηφοφορία του υπέρ του σχεδίου του προέδρου των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, το οποίο μεταξύ άλλων προβλέπει ιδίως την ανάπτυξη διεθνούς ένοπλης δύναμης, υπό πίεση της Ουάσιγκτον, που προειδοποιούσε εναντίον του κινδύνου επανέναρξης του πολέμου στη Λωρίδα της Γάζας.
Η Ελλάδα και άλλα 12 κράτη-μέλη του Σ.Α. υπερψήφισαν το κείμενο, το οποίο ο Αμερικανός πρεσβευτής στα Ηνωμένα Εθνη Μάικ Γουόλτς χαρακτήρισε «ιστορικό και εποικοδομητικό». Ρωσία και Κίνα απείχαν.
Το αμερικανικό κείμενο, το οποίο τροποποιήθηκε επανειλημμένα σε λεπτές διαπραγματεύσεις, «ενστερνίζεται» το σχέδιο του Αμερικανού προέδρου που επέτρεψε να τεθεί σε εφαρμογή τη 10η Οκτωβρίου εύθραυστη κατάπαυση του πυρός στον παλαιστινιακό θύλακο, όπου μαινόταν πάνω από δύο χρόνια ο πόλεμος του Ισραήλ και της Χαμάς, με έναυσμα την έφοδο της παλαιστινιακής ισλαμιστικής οργάνωσης στο νότιο τμήμα της ισραηλινής επικράτειας την 7η Οκτωβρίου 2023.
Η απόφαση, κατά το Γαλλικό Πρακτορείο, δίνει εντολή έως την 31η Δεκεμβρίου 2027 σε «επιτροπή ειρήνης», όργανο «μεταβατικής διακυβέρνησης» έως την αναμόρφωση της Παλαιστινιακής Αρχής. Επικεφαλής του Συμβουλίου Ειρήνης (Board of Peace) θα είναι ο Ντόναλντ Τραμπ.
Το κείμενο «εξουσιοδοτεί» την ανάπτυξη «διεθνούς δύναμης σταθεροποίησης» (ΔΔΣ) η οποία εντέλλεται να χρησιμοποιήσει «όλα τα απαραίτητα μέσα» για να φέρει εις πέρας «την εντολή της σεβόμενη το διεθνές δίκαιο»: να εγγυηθεί την ασφάλεια των συνόρων σε συνεργασία ιδίως με το Ισραήλ και την Αίγυπτο, την αποστρατιωτικοποίηση της Λωρίδας της Γάζας με τον αφοπλισμό «μη κρατικών ένοπλων οργανώσεων», την προστασία των αμάχων, την εκπαίδευση παλαιστινιακού αστυνομικού σώματος…
Απορριπτική Χαμάς
Ως αναμενόταν, η Χαμάς απέρριψε την απόφαση, τονίζοντας πως παραβιάζει δικαιώματα των Παλαιστινίων και σκοπό έχει την επιβολή διεθνούς κηδεμονίας στον θύλακο, κάτι που απορρίπτουν οι πολίτες και οι παρατάξεις της αντίστασης.
«Η ανάθεση σε διεθνή δύναμη καθηκόντων και ρόλων στη Λωρίδα της Γάζας, συμπεριλαμβανομένου του αφοπλισμού της αντίστασης, της στερεί την ουδετερότητα και τη μετατρέπει σε μέρος στη σύγκρουση, το οποίο δρα υπέρ της κατοχής», τόνισε η οργάνωση σε ανακοίνωσή της.
Για τον εκπρόσωπο του γενικού γραμματέα του ΟΗΕ, Στεφάν Ντουζαρίκ, η υιοθέτηση της απόφασης από το Συμβούλιο Ασφαλείας αποτελεί «σημαντικό βήμα για την εδραίωση της κατάπαυσης του πυρός» στη Λωρίδα της Γάζας, που έχει υποστεί πελώρια καταστροφή έπειτα από δύο και πλέον χρόνια πολέμου.
Ευχαριστίες Τραμπ
Η Ελλάδα συγκαταλέγεται στις χώρες που μέσω ανάρτησης στο Truth Social ευχαρίστησε ο πρόεδρος των ΗΠΑ.
Ο Ντόναλντ Τραμπ έκανε λόγο για «ιστορική απόφαση» και ευχαρίστησε ονομαστικά τα μόνιμα και μη μόνιμα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας, μεταξύ αυτών την Ελλάδα. Ευχαριστίες απηύθυνε επίσης σε χώρες εκτός του Σ.Α., όπως το Κατάρ, η Αίγυπτος, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, η Σαουδική Αραβία, η Ινδονησία, η Τουρκία και η Ιορδανία.
Ο πρόεδρος Τραμπ έχει αναφέρει ότι οι ανακοινώσεις για τη σύνθεση ή τις αρμοδιότητες του νέου οργάνου θα ακολουθήσουν τις επόμενες εβδομάδες.
Αντίθετα με προηγούμενες εκδοχές του, το κείμενο που ψηφίστηκε αναφέρεται σε μελλοντικό παλαιστινιακό κράτος. Επειτα από τη μεταρρύθμιση της Παλαιστινιακής Αρχής και αφού αρχίσει ανοικοδόμηση της Λωρίδας της Γάζας, «μπορεί εντέλει να συντρέχουν οι προϋποθέσεις για έναν αξιόπιστο δρόμο προς την παλαιστινιακή αυτοδιάθεση και καθεστώς κράτους», αναφέρει.
Μέλλον που απορρίπτει ξεκάθαρα η κυβέρνηση του Ισραήλ. «Η αντίθεσή μας σε οποιοδήποτε κράτος της Παλαιστίνης σε οποιοδήποτε έδαφος δεν έχει αλλάξει», επανέλαβε χθες, Δευτέρα, ο πρωθυπουργός Μπέντζαμιν Νετανιάχου.
Ο πρεσβευτής του Ισραήλ στον ΟΗΕ, Ντάνι Ντάνον, από την πλευρά του επέμεινε στην ανάγκη να επαναπατριστούν τα λείψανα των τριών τελευταίων ομήρων που απομένουν στη Λωρίδα της Γάζας και να υπάρξει «αποστρατιωτικοποίηση της Χαμάς».
Η ελληνική άποψη
Η μόνιμη αντιπρόσωπος της Ελλάδας στα Ηνωμένα Εθνη, πρέσβης Αγλαΐα Μπαλτά, εξέφρασε την πλήρη στήριξη της χώρας μας στην Απόφαση του Συμβουλίου Ασφαλείας για τη Γάζα, χαρακτηρίζοντάς την ως «ένα σημαντικό βήμα για την ειρήνη στη Μέση Ανατολή».
Η κ. Μπαλτά στην επεξήγηση ψήφου υπογράμμισε ότι, «ύστερα από δύο χρόνια αιματοχυσίας και οδύνης, το Συμβούλιο εγκρίνει επιτέλους ένα σχέδιο ειρήνης». Οπως σημείωσε, «η αιματοχυσία που προκλήθηκε από τις τρομοκρατικές επιθέσεις της Χαμάς στις 7 Οκτωβρίου 2023 μπορεί επιτέλους να λάβει τέλος».
Αναφερόμενη στην απελευθέρωση των ομήρων, τόνισε ότι «όλοι ανακουφιστήκαμε βαθιά βλέποντας ότι όλοι οι όμηροι που παρέμεναν ζωντανοί επέστρεψαν στα σπίτια τους, έπειτα από δύο χρόνια αιχμαλωσίας».
Η μόνιμη αντιπρόσωπος της Ελλάδας εξήρε «την ηγετική διπλωματική πρωτοβουλία και την αταλάντευτη δέσμευση των Ηνωμένων Πολιτειών για μια ειρηνική λύση», προσθέτοντας ότι «η Ιστορία θα καταγράψει τη συλλογική μας απόφαση σήμερα».
Η κ. Μπαλτά υπογράμμισε ότι από την έναρξη της θητείας της Ελλάδας στο Συμβούλιο Ασφαλείας «υπήρξαμε σταθεροί στις εκκλήσεις μας για εκεχειρία, για την ασφαλή και απρόσκοπτη παροχή ανθρωπιστικής βοήθειας μεγάλης κλίμακας και για την αναζωογόνηση της πολιτικής διαδικασίας».
Η απόφαση που υιοθετήθηκε, σημείωσε, «θέτει τα θεμέλια για την υλοποίηση όλων των παραπάνω» και «προετοιμάζει τον δρόμο για μια πολιτική διαδικασία που θα οδηγήσει στην υλοποίηση της λύσης των δύο κρατών, όπου Ισραηλινοί και Παλαιστίνιοι θα μπορούν να ζουν δίπλα δίπλα, με ειρήνη και ασφάλεια».
Ιδιαίτερη έμφαση έδωσε στη ρήτρα του σχεδίου που διασφαλίζει ότι «κανείς δεν θα εξαναγκαστεί να εγκαταλείψει τη Γάζα». Οπως είπε, «οι λαοί της περιοχής να μην υποφέρουν άλλο και να μπορέσουν επιτέλους να ζήσουν μέσα σε βιώσιμη ειρήνη».
Αναφερόμενη στις προοπτικές ανοικοδόμησης, η κ. Μπαλτά δήλωσε ότι «η ανασυγκρότηση και ανάπτυξη της Γάζας είναι πλέον ορατές στον ορίζοντα».
Τόνισε παράλληλα ότι «μια ενδυναμωμένη και μεταρρυθμισμένη Παλαιστινιακή Αρχή πρέπει να επιστρέψει στη Λωρίδα το συντομότερο δυνατόν και να ασκήσει αποτελεσματικό έλεγχο τόσο στη Γάζα όσο και στη Δυτική Οχθη», προσθέτοντας πως «η Ελλάδα, μαζί με τους Ευρωπαίους, Αραβες και άλλους εταίρους της δεν θα φεισθεί προσπαθειών για να στηρίξει τη διαδικασία μεταρρύθμισης».
Η κ. Μπαλτά υπογράμμισε ότι «η Χαμάς δεν θα έχει κανέναν ρόλο, υπό καμία μορφή, στη διακυβέρνηση της Γάζας» και υπογράμμισε τη σημασία της Διεθνούς Δύναμης Σταθεροποίησης, η οποία «πρέπει να συνεργαστεί στενά με την Αίγυπτο και το Ισραήλ, να εκπαιδεύσει αποτελεσματικά την παλαιστινιακή αστυνομία και να διασφαλίσει τις συνοριακές περιοχές, προστατεύοντας τους αμάχους».
Κλείνοντας η κ. Μπαλτά διατύπωσε το εξής: «Η ειρήνη στη Μέση Ανατολή είναι εφικτός στόχος που μπορεί να πραγματοποιηθεί, ικανός να οδηγήσει σε μια πιο ευημερούσα, ασφαλή και διασυνδεδεμένη περιοχή. Ο δρόμος μπροστά μας είναι χαραγμένος. Ολα τα μέρη οφείλουν τώρα να τον διαβούν με θάρρος. Διότι στο τέλος αυτού του δρόμου βρίσκεται η ειρήνη».
Διεθνείς αντιδράσεις
Για τη Γαλλία, που ψήφισε υπέρ, η απόφαση «ανταποκρίνεται στις πιο επείγουσες ανάγκες των πληθυσμών και επιτρέπει να υποστηριχθούν οι ειρηνευτικές προσπάθειες σε εξέλιξη».
«Είμαστε βέβαιοι ότι το κείμενο (…) συμπεριλαμβάνει σημαντικά στοιχεία για εμάς, ιδίως αναφορές στην προοπτική παλαιστινιακού κράτους», συμπλήρωσε διπλωματική πηγή.
Ο Λουί Σαρμπονό, της μη κυβερνητικής οργάνωσης Human Rights Watch, υπογράμμισε πως η απόφαση δεν μειώνει διόλου «την υποχρέωση του Ισραήλ και των συμμάχων του να συμμορφώνονται προς το διεθνές ανθρωπιστικό δίκαιο και (να μην παραβιάζουν) τα ανθρώπινα δικαιώματα».
Η Ρωσία, η οποία διένειμε ανταγωνιστικό σχέδιο απόφασης, αιτιολόγησε την κίνηση επικαλούμενη το ότι το αμερικανικό κείμενο δεν πήγαινε αρκετά μακριά όσον αφορά το ζήτημα αυτό, τονίζοντας την «ακλόνητη δέσμευσή» της στη λύση των δύο κρατών.
Ο πρεσβευτής της Ρωσίας στα Ηνωμένα Εθνη, Βασίλι Νεμπένζια, επέκρινε το ότι το Σ.Α. ενστερνίζεται «αμερικανική πρωτοβουλία στη βάση υποσχέσεων της Ουάσιγκτον, παραχωρώντας τον πλήρη έλεγχο της Λωρίδας της Γάζας στην επιτροπή ειρήνης» του Ντόναλντ Τραμπ.
Κάποια άλλα κράτη-μέλη εξέφρασαν επιφυλάξεις και δισταγμούς, ιδίως εξαιτίας της έλλειψης σαφήνειας για την εντολή της «επιτροπής ειρήνης» και της ΔΔΣ.
Κάνοντας λόγο για «προσπάθειες να σπαρθεί διχόνοια», όπως τις εξέλαβαν, στελέχη της κυβέρνησης των ΗΠΑ διπλασίασαν τις προσπάθειές τους τις τελευταίες ημέρες για να εξασφαλίσουν πράσινο φως εκ μέρους του Σ.Α.
«Η ψήφος εναντίον αυτής της απόφασης σημαίνει ψήφο υπέρ της επιστροφής του πολέμου», διεμήνυσε ο Μάικ Γουόλτς πριν από την ψηφοφορία.
