
Συμφωνία για άμεσες συνομιλίες με σκοπό την κατάρτιση ενός μνημονίου για την ειρήνη και την κατάπαυση του πυρός, χωρίς ωστόσο το Κρεμλίνο να προσφέρει σχετικό χρονοδιάγραμμα, «έβγαλε» η δίωρη επικοινωνία του Τραμπ με τον Πούτιν, σύμφωνα με ανακοινώσεις από τις δύο πλευρές.
Για διαπραγματεύσεις σε περίπου… «κινούμενη άμμο» κάνει λόγο το BBC, υπενθυμίζοντας την προεκλογική υπόσχεση του Αμερικανού προέδρου για τερματισμό του πολέμου σε 24 ώρες, που μετατράπηκε στη συνέχεια στην προοπτική διευθέτησης μόνο με προσωπική του επικοινωνία με τον Πούτιν.
Τελικά, χθες, Δευτέρα ο Αμερικανός πρόεδρος ανέφερε πως επίλυση μπορεί να έρθει μόνο με απευθείας συνομιλίες μεταξύ των δύο πλευρών και ίσως με τη βοήθεια του Πάπα. Ενώ επανέφερε την απειλή απεμπλοκής του από τις προσπάθειες, αν δεν σημειωθεί πρόοδος.
Ακολουθούν όσα έχουν γίνει γνωστά μέχρι στιγμής για τις συνομιλίες, οι πρώτες αντιδράσεις της Ευρώπης, καθώς και αναφορές για «σοκ» των συμμάχων, για τη μη ευθυγράμμιση του Αμερικανού προέδρου με την απόφαση για επιβολή περαιτέρω κυρώσεων στη Μόσχα, προκειμένου να αυξηθεί η πίεση στον Πούτιν.
«Οχι» σε κυρώσεις και απειλή αποχώρησης
Ο Ντόναλντ Τραμπ διαβεβαίωσε μετά την τηλεφωνική επικοινωνία που είχε με τον Βλαντιμίρ Πούτιν ότι η Ρωσία και η Ουκρανία θα ξεκινήσουν αμέσως διαπραγματεύσεις για κατάπαυση του πυρός.
Το Κρεμλίνο διευκρίνισε πως η διαδικασία θα πάρει χρόνο, ενώ ο πρόεδρος των ΗΠΑ κατέστησε σαφές πως δεν προτίθεται να συνταχθεί με την Ευρώπη ως προς την επιβολή νέων κυρώσεων σε βάρος της Μόσχας.
Σε ανάρτηση στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, ο Τραμπ ανέφερε πως γνωστοποίησε το «σχέδιο» στον πρόεδρο της Ουκρανίας Βολοντίμιρ Ζελένσκι καθώς και στην Ευρωπαϊκή Ενωση, τη Γαλλία, την Ιταλία, τη Γερμανία και τη Φινλανδία σε ομαδική κλήση έπειτα από εκείνη που είχε προηγηθεί με τον Ρώσο πρόεδρο.
«Η Ρωσία και η Ουκρανία θα ξεκινήσουν αμέσως διαπραγματεύσεις για κατάπαυση του πυρός και, το πιο σημαντικό, για το ΤΕΛΟΣ του πολέμου», ανέφερε ο Τραμπ, προσθέτοντας αργότερα στον Λευκό Οίκο ότι πιστεύει πως «έχει σημειωθεί κάποια πρόοδος».
Ο Πούτιν από την πλευρά του, ευχαρίστησε τον Τραμπ για την υποστήριξη της επανέναρξης των άμεσων συνομιλιών μεταξύ Μόσχας και Κιέβου μετά τη συνάντηση των δύο πλευρών στην Τουρκία την περασμένη εβδομάδα και τις πρώτες απευθείας διαπραγματεύσεις που είχαν οι δύο πλευρές, από τον Μάρτιο του 2022. Ωστόσο, σχετικά με το τηλεφώνημα της Δευτέρας αρκέστηκε μόνο να σχολιάσει πως οι προσπάθειες είναι «γενικά στον σωστό δρόμο».
«Συμφωνήσαμε με τον πρόεδρο των Ηνωμένων Πολιτειών ότι η Ρωσία είναι έτοιμη να συνεργαστεί με την ουκρανική πλευρά για τη διαμόρφωση ενός μνημονίου για πιθανή μελλοντική ειρηνευτική συμφωνία», ανέφερε ο Πούτιν σε δημοσιογράφους μιλώντας από περιοχή κοντά στο θέρετρο Σότσι της Μαύρης Θάλασσας.
Το ενδεχόμενοι η Ουκρανία και η Ρωσία να συνεχίσουν τις επαφές σηματοδοτούν κάποια πρόοδο έπειτα από πάνω από τρία χρόνια πολέμου. Ωστόσο, οι συνομιλίες της Δευτέρας και πάλι απέτυχαν να ανταποκριθούν στις προσδοκίες για σημαντικές εξελίξεις για τον τερματισμό των μαχών, αναφέρει το Reuters.
Οι Ευρωπαίοι ηγέτες αποφάσισαν να αυξήσουν την πίεση στη Ρωσία μέσω κυρώσεων, μετά την ενημέρωση που έλαβαν από τον Τραμπ σχετικά με την επικοινωνία του με τον Πούτιν, δήλωσε ο Γερμανός καγκελάριος Φρίντριχ Μερτς σε ανάρτηση στο X αργά τη Δευτέρα.
Ο Τραμπ δεν φάνηκε έτοιμος να ακολουθήσει. Ερωτηθείς σχετικά με τους λόγους για τους οποίους αρνείται να επιβάλλει περαιτέρω κυρώσεις, ωθώντας τη Μόσχα σε ειρηνευτική συμφωνία, όπως είχε απειλήσει, ο Τραμπ είπε στους δημοσιογράφους: «Υπάρχει πιθανότητα να γίνει κάτι καλό. Με τις κυρώσεις η κατάσταση θα μπορούσε να γίνει πολύ χειρότερη». Δεν απέκλεισε πάντως να το πράξει μελλοντικά, λέγοντας: «Μπορεί να έρθει η στιγμή και για αυτό».
Ο Τραμπ έκανε επίσης λόγο για «μεγάλους εγωισμούς». Αν δεν υπάρξει πρόοδος, «απλώς θα πάμε προς τα πίσω», σημείωσε, επαναλαμβάνοντας προειδοποίηση ότι ενδεχομένως θα εγκαταλείψει τη διαδικασία. «Αυτός ο πόλεμος δεν είναι δικός μου», τόνισε χαρακτηριστικά για ακόμη μία φορά.
Χωρίς χρονοδιάγραμμα η Μόσχα
Οι Ευρωπαίοι ηγέτες και η Ουκρανία έχουν ζητήσει από τη Ρωσία να συμφωνήσει σε κατάπαυση του πυρός, άνευ όρων, αμέσως. Ο Τραμπ επιχείρησε να πείσει τον Πούτιν να δεσμευτεί για εκεχειρία 30 ημερών. Ο Ρώσος πρόεδρος αντιστάθηκε σε αυτό, επιμένοντας πως πρέπει να πληρούνται πρώτα οι προϋποθέσεις.
Ο Γιούρι Ουσάκοφ, σύμβουλος του Κρεμλίνου, τόνισε πως ο Τραμπ και ο Πούτιν δεν συζήτησαν το χρονοδιάγραμμα για κατάπαυση του πυρός, αλλά είχαν συνομιλίες σχετικά με ανταλλαγή εννέα Ρώσων με εννέα Αμερικανούς κρατουμένους. Σημείωσε ακόμη ότι ο πρόεδρος των ΗΠΑ χαρακτήρισε «εντυπωσιακές» τις προοπτικές για συνεργασία μεταξύ Μόσχας και Ουάσιγκτον.
Σύμφωνα με τα ρωσικά κρατικά πρακτορεία ειδήσεων, ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου, Ντμίτρι Πεσκόφ δήλωσε ότι η Μόσχα και το Κίεβο θα ξεκινήσουν επαφές για να καταλήξουν σε «μνημόνιο ειρήνης και κατάπαυσης του πυρός».
«Δεν υπάρχουν προθεσμίες και δεν μπορούν να υπάρξουν. Είναι σαφές ότι όλοι θέλουν να γίνει όσο το δυνατόν ταχύτερα, αλλά, φυσικά, ο διάβολος είναι στις λεπτομέρειες», μετέδωσε το πρακτορείο RIA.
Ο πρώην πρωθυπουργός της Σουηδίας Καρλ Μπιλντ τόνισε στο X ότι η συνομιλία με τον Τραμπ αποτέλεσε «αναμφίβολα νίκη για τον Πούτιν».
Ο Ρώσος πρόεδρος «απέρριψε την έκκληση για… άμεση κατάπαυση του πυρός και θα συνεχίσει τις στρατιωτικές επιχειρήσεις, ασκώντας πίεση στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων», σημείωσε.
Τουρκία, Βατικανό ή Ελβετία
Μετά την επικοινωνία με τον Τραμπ, ο Ζελένσκι ανέφερε ότι το Κίεβο θα επιδιώξει «συνάντηση υψηλού επιπέδου» με τη συμμετοχή της Ουκρανίας, της Ρωσίας, των Ηνωμένων Πολιτειών, χωρών της Ευρωπαϊκής Ενωσης και της Βρετανίας στο πλαίσιο των προσπαθειών για τον τερματισμό του πολέμου.
«Η Ουκρανία είναι έτοιμη για άμεσες διαπραγματεύσεις με τη Ρωσία σε κάθε μορφή που θα φέρει αποτελέσματα», δήλωσε ο Ζελένσκι στο X. Πρόσθεσε ακόμη πως οι νέες συνομιλίες θα μπορούσαν να φιλοξενηθούν στην Τουρκία, το Βατικανό ή την Ελβετία.
Ο Τραμπ ανέφερε σχετικά ότι ο Πάπας Λέων έχει εκφράσει ενδιαφέρον να φιλοξενήσει τις διαπραγματεύσεις στο Βατικανό.
Ο Πεσκόφ σημείωσε πως ο Πούτιν και ο Τραμπ συζήτησαν για το ενδεχόμενο άμεσων επαφών μεταξύ του Ρώσου ηγέτη και του Ζελένσκι. Η Μόσχα χαιρέτισε επίσης την πρόταση του Βατικανού, ωστόσο δεν ελήφθη απόφαση για τον τόπο διεξαγωγής «πιθανών μελλοντικών επαφών», όπως γνωστοποίησε ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου.
«Σοκ» σε Ουκρανία και Ευρώπη
Ατομο που γνωρίζει λεπτομέρειες της επικοινωνίας του Τραμπ με τον Ζελένσκι και τους Ευρωπαίους ηγέτες ανέφερε ότι οι συμμετέχοντες ήταν «σοκαρισμένοι» που ο Τραμπ αρνήθηκε να ασκήσει περαιτέρω πίεση στον Πούτιν με κυρώσεις.
Η Ουκρανία και οι υποστηρικτές της θεωρούν πως η Ρωσία δεν επιθυμεί πραγματικά τερματισμό του πολέμου και πως ο Πούτιν με ελιγμούς, ουσιαστικά επιδιώκει να κερδίσει χρόνο για να κερδίσει εδάφη στο πεδίο των μαχών. Απόφαση του Τραμπ να επιβάλει νέες κυρώσεις στη Μόσχα, θα αποτελούσε στιγμή ορόσημο δεδομένης της απροθυμίας που έχει δείξει, μέχρι στιγμής, να αυξήσει την πίεση στη Ρωσία, καθώς και της απομάκρυνσής του από τις φιλοουκρανικές θέσεις του προκατόχου του, Τζο Μπάιντεν.
Εκπρόσωποι από τις δύο πλευρές συναντήθηκαν την περασμένη εβδομάδα στην Κωνσταντινούπολη για πρώτη φορά από το 2022, ωστόσο κατά τις συνομιλίες δεν σημειώθηκε πρόοδος. Οι ελπίδες διευθέτησης μειώθηκαν, αφότου ο Πούτιν απέρριψε την πρόταση του Ζελένσκι να συναντηθούν.
Ο Πούτιν, οι δυνάμεις του οποίου ελέγχουν το ένα πέμπτο της Ουκρανίας και συνεχίζουν να προελαύνουν, έχει μείνει αμετακίνητος στους όρους που έχει θέσει για τον τερματισμό του πολέμου. Μεταξύ άλλων, ζητά την αποχώρηση των ουκρανικών στρατευμάτων από τέσσερις ουκρανικές περιοχές που διεκδικεί η Ρωσία.
Σημείωσε ότι το μνημόνιο για το οποίο θα εργαστούν η Ρωσία και η Ουκρανία με σκοπό μία μελλοντική ειρηνευτική συμφωνία θα καθορίζει «μια σειρά από θέσεις, όπως τις αρχές της διευθέτησης, καθώς και το χρονοδιάγραμμα μιας πιθανής ειρηνευτικής συμφωνίας».
«Το κύριο πράγμα για εμάς είναι να εξαλείψουμε τις βαθύτερες αιτίες αυτής της κρίσης», τόνισε ο Πούτιν, προσθέτοντας: «Πρέπει να προσδιορίσουμε τους πιο αποτελεσματικούς τρόπους για να προχωρήσουμε προς την ειρήνη».
Με πληροφορίες από Reuters, ΒΒC