ΚΛΕΙΣΙΜΟ
Loading...
 

2.300 μέρες για την εκδίκαση μιας αστικής υπόθεσης

Βραδυπορούσα η κυπριακή Θέμιδα με «μεγάλο ασθενή» το Ανώτατο Δικαστήριο

Του Απόστολου Τομαρά

Του Απόστολου Τομαρά

tomarasa@kathimerini.com.cy

Δυο μελέτες, μια την Ιρλανδών εμπειρογνωμόνων και μια άλλη της Ε.Ε, δείχνουν πως οι πρόσφατες αναταραχές στον χώρο της δικαιοσύνης μπορούν να θεωρηθούν και ως παρωνυχίδα, στα συσσωρευμένα προβλήματα που αντιμετωπίζει το κεφάλαιο απονομής της Δικαιοσύνης στην Κύπρο. Προβλήματα με ευρύτερες προεκτάσεις και επιπτώσεις, σε κοινωνικό και οικονομικό επίπεδο που δημιουργούν χάσμα μεταξύ κοινωνικών στρωμάτων και δικαιοσύνης. Σύμφωνα με στοιχεία που παρουσιάζει η «Κ» της Κυριακής η ανάγκη ριζικού εκσυγχρονισμού του δικαστικού συστήματος της Κύπρου δεν είναι κάτι που προέκυψε τα τελευταία χρόνια. Κατά διαστήματα μελέτες που έχουν δει το φως της δημοσιότητας, με συγγραφείς πρόσωπα που υπηρέτησαν την κυπριακή Θέμιδα από ανώτατα πόστα, έχουν εντοπίσει τις χρόνιες παθογένειες και στρεβλώσεις του εγχώριου δικαστικού μηχανισμού, ωστόσο, μέχρι σήμερα, χωρίς να αποτελεί υπερβολή να υποστηριχθεί, τα βήματα που έχουν γίνει είναι από ελάχιστα έως καθόλου. Ένα από τα μελανά σημεία για την κυπριακή δικαιοσύνη είναι ο χρόνος που απαιτείται, προκειμένου να τελεσιδικήσει μια υπόθεση. Στην έντυπη έκδοση της «Κ» παρουσιάζονται δυο μελέτες που δείχνουν πως το Ανώτατο Δικαστήριο αποτελεί τον αδύναμο κρίκο για τον χρόνο εκδίκασης μιας υπόθεσης. Στην έκθεση των Ιρλανδών μια υπόθεση στο Ανώτατο χρειάζεται κατά μέσο όρο 2300 ενώ τα στοιχεία της Ε.Ε ανεβάζουν το χρόνο εκδίκασης στις 2.800 μέρες.

Η έκθεση των Ιρλανδών

Τα συμπεράσματα για την υψηλότερη βαθμίδα δικαιοσύνης στην Κύπρο, το Ανώτατο Δικαστήριο, είναι απογοητευτικά. Με βάση τα ευρήματα μια αστική υπόθεση που θα καταλήξει στο Ανώτατο Δικαστήριο π.χ. το 2019 θα τελεσιδικήσει το 2025. Επί του προκειμένου, κατατοπιστικά είναι τα στοιχεία των Ιρλανδών για τον αριθμό των υποθέσεων στο Ανώτατο, την περίοδο 2010-2016. Την επταετία ενώπιον του Ανωτάτου κατέληξαν 7.462 υποθέσεις αστικές, ποινικές και οικογενειακές. Μέσος όρος κατά έτος 1066 υποθέσεις. Το πλέον ανησυχητικό που εντοπίζεται για τη συγκεκριμένη περίοδο είναι πως οι νέες υποθέσεις στο Ανώτατο είχαν αυξητική τάση (2010, 851 υποθέσεις – 2016, 1213 υποθέσεις). Αριθμός ιδιαίτερα μεγάλος ένεκα και της ευκολίας προσφυγής, όπως επισημαίνουν οι εμπειρογνώμονες. Το μέγεθος του προβλήματος γίνεται περισσότερο ευδιάκριτο εάν συγκριθεί η κυπριακή δικαστική πραγματικότητα με την ευρωπαϊκή. Με βάση στοιχεία μια αστική υπόθεση που στην Κύπρο πρέπει να διανύσει 2.300 μέρες για να τελεσιδικήσει, στις χώρες του ΟΟΣΑ ο αντίστοιχος χρόνος είναι 582 μέρες.

Επαρχιακά Δικαστήρια

Μπροστά στην εικόνα που παρουσιάζει το Ανώτατο τα Επαρχιακά Δικαστήρια σαφέστατα εμφανίζονται να είναι σε καλύτερη κατάσταση. Στις ποινικές υποθέσεις (Κακουργιοδικεία) για την ίδια περίοδο (2010-2016) καταγράφεται μια σημαντική μείωση στις υποθέσεις ενώπιον των ποινικών δικαστηρίων που φθάνει έως και το 40%. Σε απόλυτους αριθμούς οι υποθέσεις που οδηγήθηκαν για εκδίκαση το 2010, ήταν 117.496, ενώ το 2016 μειώθηκαν στις 70.158. Μείωση παρατηρείται και στις υποθέσεις που βρισκόντουσαν σε εκκρεμότητα κάθε χρονιά. Το 2010 δεν εκδικάσθηκαν 73.142 υποθέσεις, ενώ το 2016 μειώθηκαν στις 56.114. Στις αστικές υποθέσεις σε πρωτόδικο βαθμό η εικόνα είναι αυξητική κάτι που και εδώ αποδίδεται στην οικονομική κρίση του 2013. Η αύξηση των καθυστερήσεων στην εκδίκαση των αστικών υποθέσεων, από το 2010 είναι της τάξης του 83%. Ως κύριος λόγος καθυστέρησης των αστικών υποθέσεων προβάλλεται η περιπλοκότητα των υποθέσεων.

Οικογενειακό δικαστήριο

Το μόνο Δικαστήριο που εμφανίζεται να μην παρουσιάζει τον αριθμό των καθυστερημένων υποθέσεων των άλλων Δικαστηρίων είναι το Οικογενειακό. Η έρευνα που έγινε έδειξε πως δεν υπάρχει σημαντική αύξηση του αριθμού των υποθέσεων που εκκρεμούν από το 2010. Το άλλο θετικό στοιχείο είναι πως το Οικογενειακό είναι σε θέση να διεκπεραιώνει σχεδόν το σύνολο των υποθέσεων που παρουσιάζονται ενώπιον του, σε ετήσια βάση.

Δικαιοσύνη και επενδύσεις

Σαφώς περισσότερο αποκαρδιωτικά για την κυπριακή δικαιοσύνη είναι στοιχεία που προέρχονται από την Ε.Ε. Τα στοιχεία από τον ευρωπαϊκό πίνακα αποτελεσμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τον τομέα της Δικαιοσύνης που δημοσιεύτηκε το 2018 και αφορά το δικαστικό έτος 2016 (EU 2018 Justice Scoreboard) δείχνουν ότι η Κύπρος κατατάσσεται πρώτη από το τέλος λόγω του πιο ψηλού χρόνου που χρειάζεται για την επίλυση διαφορών και απονομής δικαιοσύνης. Στον δείκτη του Doing Business συγκεκριμένα, κατατάσσεται στη θέση 138 από το σύνολο των 190 χωρών και καταλαμβάνει την πρώτη από το τέλος θέση ανάμεσα στις ευρωπαϊκές χώρες και τις χώρες της Κεντρικής Ασίας (138).Τα δεδομένα δείχνουν πως για να επιλυθεί μία διαφορά μέσω δικαστηρίων χρειάζονται περίπου 2.800 μέρες, που αντιστοιχεί σε 8 χρόνια.

Κομισιόν και ΕΚΤ

Την αδήριτη ανάγκη για μεταρρύθμιση των δικαστηρίων τόνισαν και τα στελέχη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και τα στελέχη της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας που επισκέφθηκαν την Κύπρο στο πλαίσιο της έκτης αποστολής μεταπρογραμματικής εποπτείας της Κύπρου. Βάσει της παρουσίασης του οικονομολόγου και πρώην γενικού διευθυντή της Συνεργατικής Κυπριακής Τράπεζας Μάριο Κληρίδη, η Κύπρος βρίσκεται στην 73η σε παγκόσμια κλίμακα αναφορικά με την αποτελεσματικότητα του νομικού πλαισίου για την επίλυση διαφορών. Βάσει της διαθέσιμης λίστας, η Αρμενία, η Ουγκάντα, το Καζακστάν, η Κόστα Ρίκα και η Ζάμπια καταγράφουν καλύτερες επιδόσεις, ενώ το Καμερούν, η Τζαμάικα, η Τυνησία και η Σρι Λάνκα χειρότερες. Με βάση στοιχεία που παρουσίασε ο τέως δικαστής του Ανωτάτου Δικαστηρίου Γιώργος Ερωτοκρίτου πίσω βρίσκεται η Κύπρος και στις δαπάνες για την δικαιοσύνη. Λουξεμβούργο και το Ηνωμένο Βασίλειο ξοδεύουν 160 - 180 ευρώ ανά κάτοικο για τη λειτουργία των Δικαστηρίων, με την Κύπρος να διαθέτει μόνο 25 ευρώ ανά κάτοικο. Σε ό,τι αφορά τον δείκτη του αριθμού δικαστών ανά 100.000 κατοίκους, η χώρα διαθέτει 12 δικαστές, ενώ στην Ε.Ε. ο μέσος όρος ανέρχεται σε 20.

ΣΧΟΛΙΑΣΤΕ

Άλλα άρθρα συγγραφέα

Του Απόστολου Τομαρά

Κύπρος: Τελευταία Ενημέρωση

X