ΚΥΠΕ
Τον κώδωνα του κινδύνου κρούει ο Εκτελεστικός Διευθυντής του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Περιβάλλοντος, Δρ. Hans Bruyninckx, σε σχέση με το μέλλον του πλανήτη μας και την αναγκαιότητα λήψης δραστικών αλλαγών που θα οδηγήσουν στη μετάβαση μας σε αειφόρες κοινωνίες. Την ίδια ώρα, σημειώνει ότι η Κύπρος, αν και απέχει από τον στόχο για αειφόρο ανάπτυξη, διαθέτει όλα εκείνα τα πλεονεκτήματα για ν` αντιμετωπίσει τις προκλήσεις και το ενδεχόμενο μιας μελλοντικής ερήμωσης της.
Σε συνέντευξη του στο ΚΥΠΕ, με αφορμή διάλεξη του που οργάνωσε το ΤΕΠΑΚ και το Γραφείο Τύπου και Πληροφοριών, ο Δρ. Bruyninckx διαμήνυσε πως, δυστυχώς, απέχουμε πολύ ως κράτη - μέλη από το στόχο μετάβασης σε αειφόρες κοινωνίες, όπως καταγράφεται στο 7ο Πρόγραμμα Δράσης της Ευρωπαϊκής Ένωσης για το Περιβάλλον.
Συγκεκριμένα, ο στόχος ορίζει ότι το έτος 2050 θα έχουμε μια καλή ποιότητα ζωής εντός των οικολογικών ορίων του πλανήτη, δηλαδή, όλοι οι κάτοικοι του πλανήτη θα πρέπει να απολαμβάνουν βασικά αγαθά και υπηρεσίες (επαρκή τροφή, στέγη, ασφάλεια και υγεία), χωρίς να θέτουν σε κίνδυνο τους φυσικούς πόρους της γης και χωρίς να μεταβάλλουν το κλίμα και τη φύση του πλανήτη με μη αντιστρεπτό τρόπο.
"Ουσιαστικά αυτός είναι ένας ορισμός της αειφόρου κοινωνίας, και αυτό εκφράζεται στους στόχους του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών για την Αειφόρο Ανάπτυξη, που υιοθετήθηκαν το 2015 από όλα τα κράτη της γης", είπε, σημειώνοντας παράλληλα πως "απέχουμε πολύ από το να πετύχουμε αυτό τον στόχο."
Ο Δρ. Bruyninckx θεωρεί ως αναγκαίες θεμελιώδεις αλλαγές στον τρόπο που παράγουμε και καταναλώνουμε την τροφή και την ενέργεια μας, καθώς και στον τρόπο που μετακινούμαστε και οργανώνουμε τη ζωή στις πόλεις μας και υπογραμμίζει ότι "τέτοιες δραστικές αλλαγές μπορούν να οδηγήσουν στη μετάβαση σε αειφόρες κοινωνίες".
Στην παρατήρηση ότι η Κύπρος απέχει πολύ από τους στόχους για την αειφόρο ανάπτυξη, δηλώνει ότι όλες σχεδόν οι ευρωπαϊκές χώρες αντιμετωπίζουν προκλήσεις σε θέματα βιώσιμης ανάπτυξης, ωστόσο, μας υποδεικνύει τα πλεονεκτήματα μας και τους τρόπους με τους οποίους μπορούμε να αποφύγουμε να δούμε τον τόπο μας να μετατρέπεται σε ερημονήσι.
"Η Κύπρος, ως νησί με ημίξηρο κλίμα και χωρίς ισχυρές περιβαλλοντικές πολιτικές μέχρι πριν από μερικά χρόνια, έχει βεβαίως προβλήματα, όμως σκεφτείτε τα πλεονεκτήματά σας", λέει και σημειώνει "έχετε περισσότερη ηλιοφάνεια από οποιαδήποτε άλλη ευρωπαϊκή χώρα, οπότε μπορείτε να εκμεταλλευτείτε την ηλιακή ενέργεια πολύ περισσότερο από όσο κάνετε σήμερα, ενώ ανήκετε στην ΕΕ, κάτι που έχει ωφελήσει αφάνταστα την περιβαλλοντική σας πολιτική".
Οι δυνατότητες της Κύπρου για μετάβαση σε μια αειφόρο κοινωνία είναι πολλές, τονίζει, φτάνει να κάνουμε αυτό που πρέπει να κάνει και κάθε άλλη χώρα, δηλαδή ένα μακροπρόθεσμο όραμα που να οδηγεί στη μετάβαση αυτή.
"Μπορείτε να αξιοποιήσετε τους άφθονους ευρωπαϊκούς χρηματοδοτικούς πόρους που είναι διαθέσιμοι για την προστασία του κλίματος και της φύσης και μπορείτε, βεβαίως, να μεταρρυθμίσετε το φορολογικό σας σύστημα, ώστε να συνάδει με τον στόχο να μετατραπείτε σε μια οικονομία που διαχειρίζεται αποδοτικά τους φυσικούς πόρους, την ενέργεια και τα απόβλητά της", συμπληρώνει.
Κατά τον ίδιο "δεν υπάρχει εναλλακτική λύση" και μας ζητά να φανταστούμε τον πλανήτη μας με μέση θερμοκρασία τέσσερις βαθμούς Κελσίου περισσότερους σε σχέση με την προ-βιομηχανική περίοδο.
" Όπως και άλλες περιοχές του κόσμου, η Κύπρος ενδεχομένως να μετατραπεί σε ένα τόπο που δύσκολα θα μπορούσε κάποιος να ζήσει υπό τέτοιες συνθήκες", αναφέρει και τονίζει "πρέπει να δράσουμε γρήγορα, και έχουμε τη γνώση για να το κάνουμε".
Χαρακτηρίζει δε ως αβάσιμη την άποψη όσων θεωρούν πως τέτοιες μεγάλες αλλαγές γίνονται είτε πολύ αργά είτε εξ ανάγκης, όπως σε μια μεγάλη φυσική καταστροφή ή μετά από έναν μεγάλο πόλεμο, φέρνοντας ως παράδειγμα τη βιομηχανική επανάσταση, την εξάπλωση του διαδικτύου αλλά και την στροφή, τα τελευταία χρόνια, σε επενδύσεις στον τομέα της ενέργειας. Ποιος θα φανταζόταν πριν δέκα χρόνια, συνεχίζει, ότι αυτή τη στιγμή επενδύονται περισσότερα χρήματα παγκοσμίως στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας παρά στις τεχνολογίες ορυκτών καυσίμων και την πυρηνική ενέργεια.
Σύμφωνα με τον Δρ. Bruyninckx, ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Περιβάλλοντος έχει επηρεάσει καθοριστικά, σε πολλούς τομείς, τις αποφάσεις περιβαλλοντικής πολιτικής της ΕΕ και φέρνει ως παράδειγμα την επίδραση που είχε ο Οργανισμός στη διαμόρφωση του 7ου Προγράμματος Δράσης της Ευρωπαϊκής Ένωσης για το Περιβάλλον.
"Συμβάλαμε καθοριστικά στη διαμόρφωση της νομοθεσίας για την ατμοσφαιρική ρύπανση, ενώ οι εθνικές στρατηγικές για την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή βασίζονται σε μεγάλο βαθμό στα δεδομένα και τις αναλύσεις που έχει κάνει ο Οργανισμός μας", αναφέρει και προσθέτει "το ίδιο και η στρατηγική για την Κυκλική Οικονομία".
Πέραν από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, προσθέτει, ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Περιβάλλοντος συνεργάζεται στενά και με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, ενώ παρέχει εξειδικευμένη εμπειρογνωμοσύνη στα κράτη-μέλη καθώς και σε χώρες σε όλο τον κόσμο, "κάτι που επηρεάζει συχνά τις αποφάσεις περιβαλλοντικής πολιτικής με διάφορους έμμεσους τρόπους".
Στη συνέντευξη του στο ΚΥΠΕ, ο Δρ. Hans Bruyninckx σημειώνει και την ιδιαίτερη σχέση του ΕΟΠ με τα κυπριακά πανεπιστήμια και συγκεκριμένα το ΤΕΠΑΚ, καθώς ο Αναπληρωτής Καθηγητής στο Τμήμα Επιστήμης και Τεχνολογίας Περιβάλλοντος, Θεόδωρος Ζαχαριάδης, είναι ένας από τους δεκαεπτά Ευρωπαίους πανεπιστημιακούς που απαρτίζουν την Επιστημονική Επιτροπή του Οργανισμού.
Για τον Εκτελεστικό Διευθυντή του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Περιβάλλοντος, το μέλλον της Ευρώπης προδιαγράφεται λαμπρό, παρά την όποια "φαινομενικά μείωση της σημασίας της ", υπογραμμίζοντας ότι η ΕΕ μπορεί να ηγηθεί δια του παραδείγματός της.
Η ΕΕ, τονίζει, αποτελεί ένα παγκόσμιο παράδειγμα, καθώς 28 χώρες αποφασίζουν εθελοντικά να υιοθετήσουν κοινές πολιτικές σε πολλά θέματα, σε μια ήπειρο που έχει υποφέρει από πολέμους και καταστροφές, "κάτι που δεν συμβαίνει πουθενά αλλού στον πλανήτη μας".
Σημειώνει ακόμη ότι, την ώρα που ο ΕΟΠ μεταφέρει το όραμα του και την εμπειρογνωμοσύνη του για το περιβάλλον, βοηθώντας πολλές χώρες να υλοποιήσουν αποτελεσματικές περιβαλλοντικές πολιτικές, το ίδιο κάνει η ΕΕ σε άλλους τομείς.
Παρά τις δυσκολίες και τις περιβαλλοντικές προκλήσεις, ο Δρ. Bruyninck κρίνει πως η ΕΕ θα έχει λαμπρό μέλλον και θα συνεχίσει να αποτελεί παράδειγμα για όλο τον κόσμο, με την προϋπόθεση, ωστόσο, εμείς, οι Ευρωπαίοι πολίτες, να εκτιμήσουμε τα τεράστια επιτεύγματά της και να ενθαρρύνουμε εμπνευσμένους πολιτικούς να αντισταθούν στον πειρασμό του λαϊκισμού.
