Kathimerini.com.cy
Η Κύπρος παραπέμπεται εκ νέου στο Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, καθώς δεν συμμορφώθηκε για τους χώρους υγειονομικής ταφής αποβλήτων στο Βατί και στον Κοτσιάτη. Όπως ανακοινώθηκε την Τετάρτη στο πλαίσιο του τακτικού πακέτου αποφάσεων επί παραβάσει για τον Μάιο, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στέλνει την Κύπρο στο ΔΕΕ ζητώντας την επιβολή προστίμων.
Η Κομισιόν αποφάσισε να παραπέμψει για δεύτερη φορά τη διαδικασία επί παραβάσει για τους δύο χώρους υγειονομικής ταφής (INFR(2011)2005) στο ΔΕΕ λόγω της μη συμμόρφωσης της Κύπρου με την οδηγία περί υγειονομικής ταφής των αποβλήτων (οδηγία 1999/31/ΕΚ) και της μη συμμόρφωσης με την απόφαση του ΔΕΕ της 18ης Ιουλίου 2013 (C-412/12).
Όπως σημειώνεται, η οδηγία καθορίζει πρότυπα για τους χώρους υγειονομικής ταφής, ώστε να αποφεύγονται αρνητικές επιπτώσεις στην ανθρώπινη υγεία, στο νερό, στο έδαφος και στον αέρα. Υπενθυμίζεται, ότι το 2013 το ΔΕΕ αποφάνθηκε ότι ο χώρος υγειονομικής ταφής αποβλήτων στο Βατί στην επαρχία Λεμεσού και ο χώρος υγειονομικής ταφής στον Κοτσιάτη στην επαρχία Λευκωσίας δεν συμμορφώνονταν με την οδηγία περί υγειονομικής ταφής των αποβλήτων.
Όπως τονίζει η Κομισιόν, η υγειονομική ταφή μπορεί να έχει επικίνδυνες επιπτώσεις στην ανθρώπινη υγεία και στο περιβάλλον, μέσω της μόλυνσης των υπόγειων υδάτων και της παραγωγής μεθανίου, το οποίο είναι ισχυρό αέριο του θερμοκηπίου. Επιπλέον, όταν ανακυκλώσιμα απόβλητα καταλήγουν σε χώρους υγειονομικής ταφής, σπαταλούνται υλικά που θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν ξανά στην οικονομία.
Στις 28 Απριλίου 2017, η Επιτροπή έστειλε προειδοποιητική επιστολή στην Κύπρο βάσει του άρθρου 260 της Συνθήκης Λειτουργίας της ΕΕ. Η Κύπρος, όπως σημειώνεται, αποφάσισε τελικά να διακόψει τη λειτουργία των δύο χώρων υγειονομικής ταφής.
Ωστόσο, αν και εδώ και πάνω από έξι χρόνια δεν έχουν μεταφερθεί νέα απόβλητα σε Βατί και Κοτσιάτη, οι δύο χώροι υγειονομικής ταφής δεν έχουν ακόμη αποκατασταθεί και κλείσει, όπως απαιτείται από την οδηγία περί υγειονομικής ταφής των αποβλήτων. Επίσης, οι κυπριακές αρχές έχουν αναβάλει αρκετές φορές το χρονοδιάγραμμα για την εφαρμογή της απόφασης.
Ως εκ τούτου η Κομισιόν έκρινε πως οι δύο χώροι υγειονομικής ταφής εξακολουθούν να συνιστούν κίνδυνο για την ανθρώπινη υγεία και το περιβάλλον και για αυτό αποφάσισε να παραπέμψει εκ νέου την υπόθεση στο ΔΕΕ, ζητώντας την επιβολή οικονομικών κυρώσεων.
Η νομοθεσία για τη διαχείριση των αποβλήτων προβλέπει τη χωριστή συλλογή και ανακύκλωση των αποβλήτων, περιορισμό της χρήσης της υγειονομικής ταφής και την παροχή κινήτρων για αλλαγές στη συμπεριφορά των καταναλωτών. Οι κανόνες στην οδηγία-πλαίσιο για τα απόβλητα (οδηγία 2008/98/ΕΚ) και την οδηγία περί υγειονομικής ταφής των αποβλήτων (οδηγία 1999/31/ΕΚ) έχουν στόχο την πρόληψη και τη μείωση των αρνητικών επιπτώσεων που προκαλούνται από την παραγωγή και τη διαχείριση των αποβλήτων.
Η οδηγία-πλαίσιο για τα απόβλητα ορίζει βασικές αρχές διαχείρισης των αποβλήτων, καθώς και για την επεξεργασία των αποβλήτων που πρέπει να ακολουθεί τα στάδια της πρόληψης, της επαναχρησιμοποίησης, της ανακύκλωσης, της ανάκτησης και της διάθεσης του τελικό προϊόντος. Η υγειονομική ταφή είναι η λιγότερο προτιμητέα επιλογή βάσει της νομοθεσίας της ΕΕ, και θα πρέπει να περιορίζεται στο ελάχιστο. Σύμφωνα με τους κανόνες της ΕΕ, η διάθεση αποβλήτων σε χώρους υγειονομικής ταφής θα πρέπει να καταργηθεί σταδιακά και, όταν είναι αναπόφευκτη, πρέπει να ελέγχεται ώστε να είναι ασφαλής για την ανθρώπινη υγεία και το περιβάλλον.
Σύμφωνα με την οδηγία περί υγειονομικής ταφής αποβλήτων, στην Ευρώπη θα πρέπει να διεξάγονται μόνο ασφαλείς και ελεγχόμενες δραστηριότητες υγειονομικής ταφής. Η οδηγία αποσκοπεί επίσης στη μείωση της υγειονομικής ταφής των αποβλήτων, ιδιαίτερα εκείνων που είναι κατάλληλα για ανακύκλωση ή άλλη ανάκτηση.
Η Επιτροπή έχει κινήσει επίσης δύο ακόμη διαδικασίες κατά της Κύπρου για μη ορθή διαχείριση των αποβλήτων. Η διαδικασία του 2021 (INFR(2021)2217) αφορά την ακατάλληλη επεξεργασία των αποβλήτων πριν από την υγειονομική ταφή σε δύο περιοχές, και πρόσφατη διαδικασία (INFR(2024)2131) αφορά τη μη συμμόρφωση της Κύπρου με τους στόχους που έχουν τεθεί από την οδηγία για τις συσκευασίες και τα απορρίμματα συσκευασίας και την οδηγία για τα απόβλητα ηλεκτρικού και ηλεκτρονικού εξοπλισμού.
Πληροφορίες από ΚΥΠΕ
