Του Απόστολου Τομαρά
Μια από τις σοβαρές πτυχές της επιδημίας που καλούνται να αντιμετωπίσουν τα συστήματα υγείας, ανά το παγκόσμιο είναι και οι διαπιστωμένες επιπλοκές όσων μολύνθηκαν, νοσηλεύθηκαν και ανάρρωσαν από τον COVID-19. Οι καταγεγραμμένες περιπτώσεις μακράς λοίμωξης σε ασθενείς, δημιουργούν νέα δεδομένα στο χώρο της υγείας αλλά και μια καινούργια κατηγορία ασθενών, η καταγραφή της οποίας βρίσκεται σε νηπιακή κατάσταση. Με δεδομένο τα πρώτα στοιχεία που υπάρχουν, προβληματισμό προκαλούν ήδη οι περιπτώσεις εκείνες ασθενών COVID που χρήζουν ιατρικής παρακολούθησης και φροντίδας, μετά την ίαση για περίοδο από 7 έως 10 μήνες. Η κατηγορία αυτή γνωστή και ως Long Covid ασθενείς, υπολογίζεται σε ένα ποσοστό από 10% έως 20% όσων χρειάσθηκαν ενδονοσοκομειακή φροντίδα και στη συνέχεια ανάρρωσαν. Με δεδομένη την επιβάρυνση των υποδομών ιατρικής φροντίδας ασθενών COVID οι σκέψεις που υπάρχουν οδηγούν στο στήσιμο ξεχωριστών υποδομών για όσους ασθενείς παρουσιάζουν παρατεταμένη συμπτωματολογία. Στην Κύπρο η ανάγκη παροχής ιατρικών υπηρεσιών σε ασθενείς Long Covid έχει απασχολήσει τις αρμόδιες κρατικές και νοσοκομειακές υπηρεσίες, πλην όμως η έξαρση της πανδημίας και των νοσηλειών φρέναρε προσωρινά τις όποιες συζητήσεις γινόντουσαν. Το 4ο κύμα αλλά και η ανάγκη νοσηλείας νεαρότερων ηλικιών, είναι δυο παράγοντες που αναμένεται να λειτουργήσουν πιεστικά το επόμενο διάστημα, προκειμένου να ξεκινήσει η υλοποίηση των σχεδιασμών που έχουν γίνει για εξωνοσοκομειακή φροντίδα ασθενών COVID με μακροχρόνιες λοιμώξεις.
Με βάση τις συζητήσεις που είχαν γίνει πριν από την τελευταία έξαρση της πανδημίας, στο τραπέζι είχε τεθεί η ιδέα οι υπηρεσίες για ασθενείς COVID να στηθούν σε κάποιο κέντρο υγείας ή και ακόμα στα εξωτερικά ιατρεία του Γενικού Νοσοκομείου Λευκωσίας. Η ομάδα που ασχολήθηκε με το συγκεκριμένο ζήτημα θεωρεί ότι στην παρούσα φάση υπάρχει ένας όγκος ασθενών COVID που χρήζει παρακολούθησης. Με τα σημερινά δεδομένα η παρακολούθηση δεν γίνεται οργανωμένα. Η συγκεκριμένη πρακτική αναδεικνύει πρώτον την απουσία καταγραφής των περιπτώσεων εκείνων με μακροχρόνιες λοιμώξεις και δεύτερον συντεταγμένης νοσηλείας των ασθενών. Όπως είχε γράψει η «Κ», σχεδόν ενάμιση χρόνο μετά την εμφάνιση της πανδημίας δεν καταγράφονται οι ασθενείς COVID, οι οποίοι χρειάζονται ιατρική παρακολούθηση και νοσηλεία για σχεδόν 10 μήνες μετά την έξοδό τους, από κάποιο νοσοκομείο. Η παραπομπή περιπτώσεων με μακροχρόνια συμπτώματα γίνεται είτε από τους προσωπικούς ιατρούς είτε απευθείας σε ιδιώτες γιατρούς. Η δε νοσηλεία που ακολουθείται σε τέτοιες περιπτώσεις δεν βασίζεται σε μια οργανωμένη τακτική, όπως έλεγε στην «Κ» πηγή με ενασχόληση στο συγκεκριμένο ζήτημα.
Πέρα από τους χώρους στέγασης των ιατρικών υπηρεσιών για μακροχρόνιες λοιμώξεις ένεκα μόλυνσης με τον ιό, έχουν καθοριστεί προκαταρκτικά και τα βήματα υλοποίησης. Πρώτο ουσιαστικό ζήτημα θεωρείται η σύσταση μιας ομάδας ειδικοτήτων, η οποία θα αναλάβει να καταγράψει τους ασθενείς COVID με μακροχρόνιες λοιμώξεις. Η ομάδα θα λαμβάνει υπόψη τα καταγεγραμμένα συμπτώματα που παρουσιάζει ένα ποσοστό ασθενών COVID, όπως αίσθημα κόπωσης, δυσκολία στην αναπνοή, βήχας, πόνος στις αρθρώσεις, πόνος στο στήθος, μυαλγίες, μειωμένη όσφρηση, δυσκολία στον ύπνο. Στην ομάδα αυτή θα συμμετέχουν Παθολόγοι, Πνευμονολόγοι, Καρδιολόγοι. Η ομάδα θα αναλάβει να συλλέξει στοιχεία αντιμετώπισης περιπτώσεων Long Covid προκειμένου να ενημερώσει τους ασθενείς πως μπορούν και που να αντιμετωπίσουν τις όποιες παρενέργειες αφήνει πίσω της, η μόλυνση. Ήδη σε άλλες χώρες τις Ε.Ε. τα κενά που υπάρχουν στη συγκεκριμένη κατηγορία ασθενών καλύπτονται από ιδιωτικά ιατρικά κέντρα.
Οι μακροχρόνιοι ασθενείς
Ένα από τα σοβαρότερα ζητήματα που αναμένεται να αφήσει πίσω η πανδημία είναι και η επιβάρυνση των συστημάτων υγείας αν ληφθεί υπόψη πως το ποσοστό των μακροχρόνιων ασθενών υπολογίζεται από 10% έως 20%, ενώ υπάρχουν και απόψεις που τους ανεβάζει στο 30%. Τα όσα γνωρίζει η επιστημονική κοινότητα για την χρονική διάρκεια των Long Covid βασίζονται στα λιγοστά στοιχεία που υπάρχουν. Αυτό το οποίο λέγεται από τους ειδικούς είναι πως η μέγιστη διάρκεια δεν έχει προσδιοριστεί. Υπάρχει ένα μεγάλο ποσοστό που ξεπερνά τους 7 μήνες. Υπάρχουν αναφορές ότι η πλειοψηφία των ασθενών «Long COVID» στους 10 μήνες έχουν ξεπεράσει την παρατεταμένη συμπτωματολογία. Η παρατεταμένη συμπτωματολογία που εμφανίζουν οι Long Covid δείχνει και το εύρος των ζητημάτων που πρέπει να αντιμετωπίσουν τα συστήματα υγείας. Από τις υπάρχουσες καταγραφές συνήθως παραμένει η δύσπνοια και η κόπωση. Μπορεί να εμφανίζονται αρρυθμίες, αίσθημα παλμών, στο κεντρικό νευρικό σύστημα διαταραχή προσοχής, διαταραχή συγκέντρωσης, εξασθενημένη μνήμη, διαταραχές ύπνου, συνεχόμενο άγχος και κατάθλιψη. Υπάρχουν και άλλα πιο συστηματικά συμπτώματα όπως αδυναμία, καταβολή, μυαλγίες που μπορεί να επιμένουν. Διαταραχή στη γεύση και στην όσφρηση για περισσότερο από 6 μήνες. Εμφάνιση εξανθημάτων, πονοκέφαλοι, εμπύρετη κατάσταση χωρίς αιτία.
Έντυπη Έκδοση
