Του Απόστολου Κουρουπάκη
Η εκπομπή «Survivor» και τα πολύ υψηλά νούμερα τηλεθέασης που κάνει, τόσο στην Κύπρο όσο και στην Ελλάδα, μου γυρίζουν πίσω καμιά εικοσαριά χρόνια περίπου, όταν άρχισαν να προβάλλονται στην Ελλάδα τα πρώτα ριάλιτι. Χιλιάδες τηλεοράσεις συντονισμένες στις περιπέτειες εκουσίως έγκλειστων σε σπίτια και σε μπαρ, σε αγροκτήματα και σε σπηλιές, αλλά και εκείνα τα ριάλιτι που είχαν σκοπό να αναδείξουν την επόμενη λαϊκή φωνή. Τσακωμοί, ειρωνείες, σεξ και συνωμοσίες έδιναν και έπαιρναν, και ο κόσμος τα έβλεπε μανιωδώς, και πολλές φορές η τηλεόραση έμενε ανοικτή και σε περιστάσεις όπως βράδυ Ανάστασης, Χριστούγεννα, πρωτοχρονιά, και όχι μόνο παρέμενε σε λειτουργία, αλλά χιλιάδες μάτια τσούγκριζαν και εύχονταν ο ένας στον άλλο σχεδόν μηχανικά, διότι έπρεπε να είναι καρφωμένα στους δέκτες.
Κάποια στιγμή αυτό το είδος εκπομπών περιορίστηκε, και κάποτε περιθωριοποιήθηκε μάλιστα, οπότε οι εκπομπές ταλέντων άρχισαν να παίρνουν κεφάλι και να γίνονται λιγότερο ριάλιτι και περισσότερο… διαγωνισμός για την καλύτερη φωνή ή για τον καλύτερο χορό. Προσωπικά, ποτέ δεν ήμουν φίλος αυτών των εκπομπών, ανέκαθεν τις θεωρούσα ανούσιες και ένιωθα άβολα να κάθομαι και να παρακολουθώ μέσα από μία κλειδαρότρυπα τον χαρακτήρα του άλλου, γνωρίζοντας ότι κατά 80 τοις εκατόν προσποιείται είτε τον καλό είτε τον κακό. Φυσικά, με ενοχλούσε και εκείνο το 20 που ήταν ο αληθινός χαρακτήρας και όταν έβγαινε έλεγες: και τώρα που είδα την κρίση πανικού του άλλου, το ξέσπασμα της οργής του, το ξεκατίνιασμα και το ευτελισμό των ανθρώπων τι κατάλαβα; Ε, αυτό εξακολουθεί να με ενοχλεί και σήμερα. Φυσικά, ο κάθε τηλεθεατής έχει δικαίωμα να παρακολουθεί ό,τι του αρέσει και το κάθε κανάλι να προβάλλει οτιδήποτε του εξασφαλίζει διαφημιστικά έσοδα. Νομίζω, όμως, ότι αυτές οι εκπομπές μοιάζουν κάπως σαν ζωολογικός κήπος με τη διαφορά ότι σε αυτά δεν έχουμε αιχμαλωσία, αλλά οικιοθελή εγκλεισμό και εκούσια ταλαιπωρία και έκθεση στο κοινό. Προσωπικά αντιπαθώ τους ζωολογικούς κήπους, διότι το αιχμάλωτο ζώο δεν είναι κανονική λεοπάρδαλη, δεν είναι φυσιολογική μαϊμού, δεν είναι ο ελέφαντας της σαβάνας, είναι ένα ζώο που έχει καταπιεστεί, οπότε αυτό που βλέπεις είναι κάτι που μοιάζει με το ζώο. Έτσι και στο ριάλιτι, ο παίκτης είναι κάτι που προσομοιάζει στον άνθρωπο που συμμετέχει, δεν είναι ούτε τόσο κακός ούτε τόσο καλός.
Το γιατί να συμμετάσχει κάποιος σε ένα τέτοιο παιχνίδι είναι ένα φαινόμενο κοινωνιολογικό, το οποίο δεν είμαι ειδικός να σχολιάσω, αλλά θεωρώ ότι ένα ψώνιο πρέπει να το έχεις, έναν κρυφό έρωτα με τη γρήγορη αναγνωρισιμότητα επίσης, αλλά περί ορέξεως… μπανανόπιτα. Αυτό που μου κάνει μεγαλύτερη εντύπωση όμως είναι γιατί τόσος πολύς κόσμος τα παρακολουθεί φανατικά, δεν μπορώ να καταλάβω πώς μπορεί κάποιος να διασκεδάσει και να περάσει την ώρα του βλέποντας διάσημους και άσημους να λογοφέρνουν, να οργίζονται και να ταλαιπωρούνται. Δεν είναι βέβαια υποχρεωτικό να καταλάβω, και ούτε μου πέφτει λόγος για το πώς θέλει ο καθένας να χαλαρώσει, αλλά μπαίνω σε σκέψεις όταν χιλιάδες άνθρωποι παρακολουθούν με τόση προσήλωση μία εκπομπή ριάλιτι, και ιδιαίτερα όταν είναι νέοι. Τώρα θα μου πει κάποιος, κι εσένα ρε άνθρωπε τι σε νοιάζει, στον καναπέ σου κάθεται;
Όπως και να ’χουν τα πράγματα το «Survivor» έδωσε στο Sigma την τρίτη θέση στον πίνακα τηλεθέασης, με περίπου 85.000 τηλεθεατές. Απέχει πάντως πολύ από την εκπομπή βασίλισσα του πίνακα «Δίδυμα φεγγάρια» τα οποία έχουν αποδειχθεί χρυσά και μαλαματένια για τον ΑΝΤ1, μιας και συγκεντρώνουν περίπου 100.000 τηλεθεατές ανά εκπομπή.
