Αναμενόμενη μείωση που θα οδηγήσει το βασικό επιτόκιο της Τράπεζας της Αγγλίας στο 4% αυτή την εβδομάδα θα είναι μια ευεργετική ανακούφιση για μια οικονομία που χρειάζεται επειγόντως ώθηση. Αλλά η υπερβολική προσοχή και η διχόνοια μεταξύ των υπευθύνων χάραξης πολιτικής σημαίνουν ότι ο κύκλος χαλάρωσης αναμένεται να είναι ένας από τους πιο ρηχούς και παρατεταμένους στη σύγχρονη Ιστορία.
Η Τράπεζα της Αγγλίας, όπως και οι ομόλογοί της στις κεντρικές τράπεζες, είχε μια δύσκολη πενταετία, με πολλές εγχώριες ανατροπές.
Με το Brexit να ξεκινάει, η πανδημία χτύπησε το 2020 αναγκάζοντας την Τράπεζα της Αγγλίας να στηρίξει μαζικά τον ισολογισμό της για κυβερνητικές διασώσεις κατά τη διάρκεια των lockdowns. Ενα σοκ εφοδιασμού –από την επανεκκίνηση μετά την πανδημία–, σε συνδυασμό με τεράστια νομισματικά και δημοσιονομικά κίνητρα, οδήγησαν στην πρώτη διψήφια αύξηση του πληθωρισμού στο Η.Β. εδώ και πάνω από 40 χρόνια – η οποία επιδεινώθηκε από την αύξηση του ενεργειακού κόστους μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία τον Μάρτιο του 2022 και περιπλέχθηκε από μια έκρηξη στην αγορά ομολόγων, εμπνευσμένη από την κυβέρνηση εκείνο το έτος. Η προσπάθεια για την αύξηση του κόστους δανεισμού ξεκίνησε ήδη από το 2021 και η Τράπεζα της Αγγλίας μόλις που άρχισε να το περιορίζει τον τελευταίο χρόνο.
Με τον πληθωρισμό να μην έχει ακόμη επιστρέψει βιώσιμα στον στόχο του 2% και τα εμπορικά εμπόδια των ΗΠΑ να αυξάνονται, οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής και οι επενδυτές αγωνίζονται να προσδιορίσουν ακριβώς ποια είναι η νέα κανονικότητα. Με δεδομένο αυτό το πλαίσιο, το πρόσφατο σύνθημα της κεντρικής τράπεζας «σταδιακά και προσεκτικά», φαίνεται λογικό.
Οικονομολόγοι της Deutsche Bank προσπάθησαν να ποσοτικοποιήσουν την επιφυλακτικότητα αυτή την εβδομάδα, επισημαίνοντας ότι ο αργός και ρηχός κύκλος χαλάρωσης της Τράπεζας της Αγγλίας μέχρι στιγμής είναι ήδη ο τρίτος μεγαλύτερος από τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Εάν η πρόβλεψή τους για το επίσημο τραπεζικό επιτόκιο της Τράπεζας της Αγγλίας –για μειώσεις στο 3,25% μέχρι τον επόμενο Φεβρουάριο– αποδειχθεί σωστή, τότε αυτός ο κύκλος χαλάρωσης θα είναι ο μεγαλύτερος από το 1945. Επιπλέον, υπολογίζουν ότι κανένας κύκλος μείωσης επιτοκίων που να έχει διαρκέσει περισσότερο από δύο τρίμηνα δεν έχει επιφέρει λιγότερη χαλάρωση από τον τρέχοντα.
Κι όμως, ακόμη και τα «περιστέρια» της Τράπεζας της Αγγλίας, όπως ο υπεύθυνος χάραξης πολιτικής, Αλαν Τέιλορ, γνωρίζουν πόσο θολά είναι ακόμη τα πράγματα, ειδικά δεδομένης της αναμενόμενης ανάκαμψης του πληθωρισμού στο Ηνωμένο Βασίλειο φέτος και των ακόμη έντονων αυξήσεων στους μισθούς. «Η αισιοδοξία έχει ξεθωριάσει και έχουν ξεσπάσει γεωοικονομικές καταιγίδες», είπε πριν καταλήξει σε μια φιλοσοφική νότα: «Ξέρουμε ότι δεν θα δούμε ποτέ το τέλος του δρόμου, αλλά πρέπει πάντα να το αναζητούμε». Οι κεντρικοί τραπεζίτες μπορεί να προσπαθούν να κάνουν ακριβώς το ίδιο παντού, αν και λίγοι πιθανότατα βλέπουν κάτι καθαρά αυτή τη στιγμή.
