Της Μαρίας Ηρακλέους
Πέραν των 1200 υπογραφών έχουν συγκεντρωθεί μέχρι στιγμής από τους κατοίκους του δήμου Έγκωμης, οι οποίοι διαφωνούν με τους σχεδιασμούς της Κυβέρνησης για αξιοποίηση του χώρου της Κρατικής Έκθεσης ως περιφέρεια καινοτομίας. Τα αιτήματά τους έγιναν γνωστά τις τελευταίες εβδομάδες με σχετικές ανακοινώσεις και επιστολές τους, μέσα από τις οποίες ζητούν από το κράτος την άρση της απόφασής του. Αιτούνται αντί ανέγερσης ξενοδοχείου, γραφειακών και εκθεσιακών χώρων, ο χώρος να μετατραπεί σε πνεύμονα πρασίνου, κάτι που θα αναβαθμίσει το επίπεδο ποιότητας ζωής των κατοίκων της περιοχής. Διαφωνούν επίσης και με την πρόθεση για δημιουργία ενός κεντρικού, αφετηριακού και τερματικού σταθμού στην περιοχή για στάθμευση πέραν των 70 λεωφορείων, καθώς και με την εναλλακτική πρόταση για χωροθέτηση του τερματικού λεωφορείων σε χώρο εντός του Μακάρειου σταδίου. Μια τέτοια εξέλιξη, θα αποτελέσει σοβαρή κυκλοφοριακή επιβάρυνση στην περιοχή, θέση που εκφράζεται τόσο από την πλευρά του δημάρχου Έγκωμης Ζαχαρία Κυριάκου, όσο και από πλευράς πρωτοβουλίας για μια Ανθρώπινη Έγκωμη. Αυτό είναι και το μόνο σημείο στο οποίο οι δύο πλευρές της Έγκωμης συμφωνούν και εισηγούνται την εναλλακτική επιλογή της περιοχής πλησίον του εμπορικού κέντρου της Λακατάμειας. Πέραν της κυκλοφοριακής συμφόρησης που θα δημιουργήσει στην περιοχή μια τέτοια εξέλιξη, η χωροθέτηση του τερματικού στον ίδιο χώρο που θα φιλοξενούνται συνέδρια, εκδηλώσεις και εταιρείες καινοτομίας και τεχνολογίας, δεν συνάδει με την υπόλοιπη ανάπτυξη στον χώρο, ενώ θα αποτελέσει και σκόπελο για προσέλκυση δυνητικών επενδυτών. Όπως επισημαίνει ο κ. Κυριάκου, αν δεν διαφοροποιηθούν οι σχεδιασμοί για το θέμα του τερματικού, ο δήμος είναι έτοιμος να προχωρήσει σε κινητοποιήσεις.
Αν δεν διαφοροποιηθούν οι σχεδιασμοί για το θέμα του τερματικού, ο δήμος είναι έτοιμος να προχωρήσει σε κινητοποιήσεις, αναφέρει ο δήμαρχος
Βλέπουν κόμματα
Οι διαφωνίες ωστόσο δεν σταματούν στο τερματικό λεωφορείων. Μερίδα κατοίκων είναι σε προσπάθεια συντονισμού ώστε να προωθήσει τις θέσεις της για το θέμα σε κόμματα και κυβέρνηση. Ήδη αντιπροσωπεία της Πρωτοβουλίας για μια Ανθρώπινη Έγκωμη, είχε ξεχωριστές συναντήσεις με τα κόμματα ΑΚΕΛ, ΔΗΚΟ και Οικολόγους και έχει ζητήσει συνάντηση με τον πρόεδρο του ΔΗΣΥ. Την προηγούμενη εβδομάδα είδε επίσης τον υπουργό Γεωργίας, Φυσικών Πόρων και Περιβάλλοντος Κώστα Καδή, στον οποίο έθεσε τις επιφυλάξεις και τους προβληματισμούς της. Σύμφωνα με τις διαβεβαιώσεις του Υπουργού, τους επόμενους μήνες, αναμένεται ότι οι σχεδιασμοί θα εξεταστούν και από την περιβαλλοντική αρχή, στο πλαίσιο της περιβαλλοντικής μελέτης που θα υποβληθεί πριν από την έναρξη των όποιων εργασιών. Μιλώντας στην «Κ» εκ μέρους της Πρωτοβουλίας, η πρώην αντιδήμαρχος Έγκωμης Λουίζα Μαυρομμάτη σημείωσε ότι τέτοιες αναπτύξεις δεν έχουν χώρο σε μια οικιστική περιοχή, υπογραμμίζοντας την ανάγκη να δημιουργηθεί ένας ενιαίος χώρος πρασίνου, που θα αναβαθμίσει ουσιαστικά την ποιότητα ζωής των πολιτών σε μακροπρόθεσμο στάδιο, ως εργαλείο αντιμετώπισης της κλιματικής αλλαγής και όλων των παρεπόμενων της.
Τα κέντρα Αριστείας
Η απόφαση της Κυβέρνησης να αναζητήσει στρατηγικό επενδυτή, για την δημιουργία περιφέρειας καινοτομίας στην συγκεκριμένη περιοχή, δημιουργεί προβληματισμό και εκτός του δήμου Έγκωμης, και αφορά κυρίως το αντικείμενο της ανάπτυξης αλλά και την ευκολία εξεύρεσης επενδυτή με βάση τον σχεδιασμό όπως έχει παρουσιαστεί μέχρι στιγμής. Θεωρείται για παράδειγμα ότι η εκτέλεση του έργου σε φάσεις, δεν ευνοεί την εξεύρεση επενδυτή. Πηγές αναφέρουν στην «Κ» ότι το εν λόγω εγχείρημα στην περιοχή της Έγκωμης, ενδεχομένως να «αδικήσει» άλλα πρότζεκτ στο κέντρο της Λευκωσίας τα οποία είναι σε εξέλιξη τα τελευταία χρόνια. Πρόκειται βεβαίως για μικρότερες αναπτύξεις στον κλάδο της Καινοτομίας και της Έρευνας, μέσω των οποίων επιχειρείται η αναζωογόνηση της περιοχής πλησίον της Πράσινης Γραμμής. Όπως για παράδειγμα στην οδό Ληδήνης, όπου τα τελευταία χρόνια έχει ξεκινήσει μια προσπάθεια αναπαλαίωσης κτηρίων για τις ανάγκες στέγασης νεοφυών και καινοτόμων επιχειρήσεων. Το έργο έχει εκτιμώμενο κόστος αναπαλαίωσης, τα 4 εκατ. ευρώ και αυτή την στιγμή αναζητεί χρηματοδότηση. Με την μεταφορά των εγκαταστάσεων του κέντρου Αριστείας Cyens στην Παλαιά Δημοτική Αγορά στην Λευκωσία, θα είναι διαθέσιμοι οι χώροι των υφιστάμενων εγκαταστάσεων για ανάλογη χρήση.
Το κατά πόσο το συγκεκριμένο πρότζεκτ θα έχει επιτυχή συνέχεια, με την προοπτική ενός Innovation hub και πάλι στην πρωτεύουσα, δημιουργεί προβληματισμό, ενώ γίνεται λόγος για αλλαγή στρατηγικής με αναπόφευκτες τις επιπτώσεις για τις υπό εξέλιξη προσπάθειες. Υπενθυμίζεται επίσης η αγορά του κτηρίου του ΣΟΠΑΖ από πλευράς του δήμου Λευκωσίας το 2019 για το ποσό των 2,1 εκ ευρώ, με σκοπό την αξιοποίηση του προς αυτή την κατεύθυνση ώστε να φέρει πολλαπλασιαστικά οφέλη προς όλη την περιοχή που εφάπτεται της πράσινης γραμμής. Αυτή την στιγμή λειτουργούν έξι ακαδημαϊκά κέντρα/κέντρα Αριστείας στη Λευκωσία, εννέα ερευνητικά κέντρα (εκτός αυτών των πανεπιστημίων) και 15 φορείς καινοτομίας, οι 12 εκ των οποίων, είναι στη Λευκωσία.
Οι σχεδιασμοί
Υπενθυμίζεται ότι συνολικά ο χώρος της κρατικής έκθεσης ανέρχεται στις 250 χιλιάδες τμ, ενώ το προτεινόμενο έργο αφορά συνολικά 88,5 χιλιάδες τμ. Το 50% του χώρου θα είναι χώρος πρασίνου και κοινόχρηστοι χώροι. Σύμφωνα με την υφιστάμενη χωροταξική μελέτη, ο επιχειρηματικός κόμβος θα ανέρχεται στα 49.762 τμ, ενώ η οικιστική περιοχή στα 22.176 τμ. Γύρω στο 25% του χώρου θα είναι πάρκο και δρόμοι και επιπλέον 25% του χώρου θα είναι πάρκο δημοσίων υπηρεσιών και δραστηριοτήτων. Ο χώρος θα περιλαμβάνει γραφειακές, εκθεσιακές και συνεδριακές εγκαταστάσεις, ξενοδοχείο και εμπορικά καταστήματα, εστιατόρια, καφετέριες και γυμναστήριο. Ενδεικτικά βάσει της προκαταρκτικής μελέτης, οι γραφειακοί χώροι θα έχουν εμβαδόν 63 χιλιάδων τμ, 10 χιλιάδες οι εκθεσιακοί συνεδριακοί χώροι, 5 χιλιάδες τα οικιστικά κτήρια, 2 χιλιάδες τα εμπορικά καταστήματα, 1500 τα εστιατόρια, 1500 οι καφετέριες και 500 τμ γυμναστήριο. Υπάρχει επίσης η σκέψη το έργο να υλοποιηθεί ανά φάσεις. Στον χώρο θα συνυπάρχουν επίσης κρατικές υπηρεσίες που σχετίζονται με την τεχνολογία όπως για παράδειγμα το Υφυπουργείο Καινοτομίας και το Ιδεκ. Φθινόπωρο του 2023 αναμένεται να προκηρυχθούν οι προσφορές για εξεύρεση στρατηγικού επενδυτή, ενώ στόχος είναι πριν το τέλος του 2024 να ξεκινήσουν οι εργασίες του έργου.
