Το χρηματιστήριο δεν είναι η οικονομία, αλλά ίσως όσοι το υπογραμμίζουν να υποτιμούν πόσο μπορούν οι σημερινές επενδύσεις να επηρεάσουν την ευημερία και τη ζωή όλης της υπερδύναμης. Η σημαντική τάση των ημερών μας είναι σαφώς η τεχνητή νοημοσύνη και οι τεχνολογικοί κολοσσοί ηγούνται στις δαπάνες για τη νέα τεχνολογία, ενώ οι επενδυτές διαγκωνίζονται για να προλάβουν να μπουν στο ήδη υπερφορτωμένο τρένο της.
Οι αμερικανικοί τεχνολογικοί κολοσσοί αντιπροσωπεύουν το 36% της κεφαλαιοποίησης του δείκτη S&P 500. Οι τιμές των μετοχών τους υπερδιπλασιάστηκαν μέσα στην τελευταία διετία. Ισως το σημαντικότερο ερώτημα τόσο για το χρηματιστήριο όσο και για την αμερικανική οικονομία είναι το κατά πόσον πρόκειται για φούσκα. Τα δυσθεώρητα ποσά που επενδύθηκαν στην τεχνητή νοημοσύνη το περασμένο έτος ενδέχεται να αντιπροσωπεύουν μόλις το 1% του αμερικανικού ΑΕΠ, αλλά ο αντίκτυπός τους στην ανάπτυξη υπήρξε τεράστιος. Σύμφωνα με ορισμένους υπολογισμούς, σε αυτές τις δαπάνες οφείλεται το ένα τρίτο της ανάπτυξης 4% που σημείωσε η αμερικανική οικονομία σε ετήσια βάση τα τελευταία δύο τρίμηνα. Επίσης, οι δαπάνες των επιχειρήσεων στην κατοχύρωση των δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας αυξήθηκαν κατά 15% και οι επενδύσεις των εταιρειών σε εξοπλισμό αυξήθηκαν κατά 8,5%. Επιπλέον, οι δαπάνες για την ανέγερση κέντρων δεδομένων και οι επενδύσεις για υποδομές είναι πλέον τετραπλάσιες σε σύγκριση με εκείνες του 2020 και δίνουν μεγάλη ώθηση στις κατασκευαστικές αλλά και στον ευρύτερο βιομηχανικό κλάδο.
Σε ό,τι αφορά την αύξηση της κατανάλωσης, που καταλαμβάνει τη μερίδα του λέοντος στο ΑΕΠ, είναι ο κύριος μοχλός ανάπτυξης της οικονομίας και συνδέεται επίσης στενά με τον πλούτο που έχει δημιουργηθεί εξαιτίας των κερδών στο χρηματιστήριο. Αλλά και τα κέρδη στο χρηματιστήριο έχουν αυξηθεί σημαντικά μετά από δύο χρόνια ενθουσιασμού για την τεχνητή νοημοσύνη. Ο Τσακ Πρινς, άλλοτε επικεφαλής του Citi κατά την τραπεζική κρίση του 2007, είχε δηλώσει ότι «όσο παίζει η μουσική πρέπει να εξακολουθήσεις να χορεύεις». Ο επικεφαλής της Meta, Μαρκ Ζούκερμπεργκ, δήλωσε τον περασμένο μήνα πως θα προτιμούσε να έχει «σπαταλήσει κάπου 200 δισ. δολάρια σε λάθος επένδυση» παρά να καθυστερήσει στην ανάπτυξη της τεχνητής νοημοσύνης. Κάποιες πρόσφατες μελέτες αμφισβητούν το κατά πόσον τελικά η χρήση της τεχνητής νοημοσύνης θα βοηθήσει στην αύξηση της κερδοφορίας των επιχειρήσεων. Αυτό δεν αναιρεί όμως τη δυνατότητα που έχει η νέα τεχνολογία να προκαλέσει ανατροπές στις αγορές εργασίας σε ό,τι αφορά τις προσλήψεις και τους νέους ρόλους που θα δημιουργήσει. Επιπλέον, η διεύρυνση των δυνατοτήτων της υπολογιστικής και του νέφους θα οδηγήσει πολλές μεγάλες επιχειρήσεις σε ευρύτερες και πιθανώς βαθύτερες αλλαγές, και όχι μόνο σε ό,τι αφορά την κβαντική υπολογιστική.
Οποιος πιστεύει πως αυτό είναι το μέλλον, με όλους τους τεκτονικούς κραδασμούς που θα προκαλέσει στη ζήτηση για εργατικά χέρια και στην παραγωγικότητα, τότε αντιλαμβάνεται πόσο σημαντική θα είναι μια διάψευση ή μια αντιστροφή της τάσης. Αν η τεχνητή νοημοσύνη δεν είναι παρά μια φούσκα και σκάσει, τότε θα προκαλέσει ωστικά κύματα σε όλη την πραγματική οικονομία τόσο ανεξάρτητα όσο και μέσω του χρηματιστηρίου. Μπορεί να επικαλεστεί κανείς τη φούσκα των εταιρειών τεχνολογίας το 2000 ως περίπτωση φούσκας που έσκασε χωρίς να προκαλέσει κατάρρευση όλης της οικονομίας. Αντιθέτως, πολλές εταιρείες που επιβίωσαν τότε, είναι οι σημερινοί κολοσσοί. Τότε έσωσαν την κατάσταση οι μειώσεις των επιτοκίων και η ανάκαμψη της αγοράς κατοικίας. Μπορεί εύκολα να φανταστεί κανείς πως θα συμβεί κάτι παρόμοιο και τώρα αν σκάσει η φούσκα της τεχνητής νοημοσύνης.
