Του Παναγιώτη Ρουγκάλα
Για το πώς θα διασφαλιστεί ότι η πράσινη μετάβαση θα γίνει με τρόπο που να είναι οικονομικά βιώσιμη, ότι αναμφισβήτητα οι επενδύσεις που συνδέονται με το «πράσινο» θα είναι μέρος ενός μεγάλου «πρότζεκτ», αλλά και ότι θα υπάρξει πολιτικό κόστος ώστε να γίνει αυτή η αλλαγή, τονίστηκε στο Green Agenda Summit 2025.
Στο πλαίσιο του συνεδρίου Green Agenda και συγκεκριμένα στο πάνελ συζήτησης με θέμα «Green Transition, Funding And Risk Management» ο ιδρυτής της συμβουλευτικής εταιρείας Ominthia Capital, κ. Όμηρος Πισσαρίδης, ο CEO του Invest Cyprus, κ. Μάριος Ταννούσης, ο Chief Risk Officer της Ελληνικής Τράπεζας, μέλος του Eurobank Group, κ. Τζόζεφ Αντωνίου, ο Head of Sustainability and Product Management της Alpha Bank Κύπρου, κ. Κωνσταντίνος Χατζηγεωργίου και ο key account director της Baseblue, κ. Νικόλας Αργυρού, με συντονιστή του πάνελ τον Πρόεδρο του Δημοσιονομικού Συμβουλίου, κ. Μιχάλη Περσιάνη, συμφώνησαν ότι κατά γενική ομολογία θα είναι μία χρονοβόρα και κοστοβόρα διαδικασία για όλα τα εμπλεκόμενα μέρη, που όμως αξίζει να επιτευχθεί.
Μελλοντικό κόστος στο σήμερα
Λαμβάνοντας το λόγο ο ιδρυτής της συμβουλευτικής εταιρείας Ominthia Capital, κ. Όμηρος Πισσαρίδης, υπέδειξε πως, όσον αφορά στις επενδύσεις, θα πρέπει να αναγάγουμε το πραγματικό μελλοντικό κόστος της πράσινης μετάβασης στο «σήμερα», κάτι που όμως, όπως είπε, δεν είναι εύκολη εξίσωση για το πολιτικό σκηνικό, καθώς πάντα βρίσκονται σε ένα δύσκολο δίλημμα. Και για τους επενδυτές, συνέχισε, είναι επίσης αρκετά δύσκολο, διότι πρώτον, συνήθως οι επενδύσεις που σχετίζονται με το «πράσινο» απαιτούν ένα κόστος εκ των προτέρων και, κατά δεύτερον, λόγω του γρήγορου ρυθμού τεχνολογικών αλλαγών, τα πράγματα μπορεί να γίνουν περιττά, αρκετά γρήγορα.
Κατά τη γνώμη του, ο δρόμος για το μέλλον σε σχέση με την πράσινη μετάβαση είναι ξεκάθαρος αναφορικά με το τι πρέπει να επιτευχθεί, αλλά το πώς θα γίνει κατορθωτό για να τον προσεγγίσουμε είναι λιγότερο «σαφές». Πάντως, συμπλήρωσε, πρέπει να γίνεται με διαφάνεια, να γίνει μέσα σε ένα νομικό πλαίσιο, με έμφαση στη σταθερότητα. Συνάμα, ο κ. Πισσαρίδης σημείωσε ότι, για την πράσινη μετάβαση πρέπει να δημιουργηθεί τα κατάλληλο περιβάλλον, ώστε να μπορέσουν να ευδοκιμήσουν οι κατάλληλες επενδύσεις.
Βάσεις για την επόμενη γενιά
Ο CEO του Invest Cyprus, κ. Μάριος Ταννούσης, έφερε στο τραπέζι ένα υπαρκτό πρόβλημα, αυτό της αστικής κινητικότητας, που σίγουρα χρήζει βελτίωσης. Ο κ. Ταννούσης υπέδειξε πως, ναι μεν όλοι μιλούν για τις δημόσιες μεταφορές και πως πρέπει να βελτιωθούν, κάτι που δεν απαιτεί μόνο χρηματικό κεφάλαιο, αλλά και πολιτικό. «Όποιος φτιάξει την κινητικότητα σε μια πόλη όπως η Λευκωσία, θα επιδεινώσει την κατάσταση για δύο - τρία - τέσσερα χρόνια. Και αυτό σημαίνει ότι όποιος διορθώσει το πρόβλημα θα χάσει τελικά τις εκλογές επειδή το διόρθωσε», σχολίασε. Κατά τον κ. Ταννούση, αυτή η πολιτική αναντιστοιχία μεταξύ της επένδυσης και του κόστους σε σχέση με το όφελος, το καθιστά πολιτικά πολύ δύσκολο. Σε εκείνο το σημείο υπέδειξε ότι οι επιχειρήσεις παρά το γεγονός ότι οι οργανισμοί των επιχειρήσεων πρέπει να είναι προσεκτικές με το τι συμβαίνει στις πόλεις, τι συμβαίνει στους πολίτες, τι συμβαίνει στη ζωή μας καθημερινά. «Είμαστε στην Κύπρο, βασικά ψάχνουμε για επενδυτικά έργα και επενδυτές που έχουν ένα μείγμα προϊόντων που να είναι βιώσιμο και με έργα που βασικά δεν δημιουργούμε μεγαλύτερο βάρος στην πόλη όταν υλοποιούνται αυτά τα έργα», συμπλήρωσε. Αναφορικά με την πράσινη μετάβαση και τις επενδύσεις που συνδέονται με αυτές, κατέληξε ότι, αν δεν δημιουργήσουμε βιωσιμότητα μακροπρόθεσμα, θα είναι ανυπόφορο για τη μελλοντική γενιά.
Είναι μακρύ ταξίδι
Ο Chief Risk Officer της Ελληνικής Τράπεζας, μέλος του Eurobank Group, κ. Τζόζεφ Αντωνίου τόνισε πως, στο ταξίδι της πράσινης μετάβασης στην κυπριακή οικονομία θα πρέπει να λαμβάνεται υπόψη η αξιολόγηση των επιχειρηματικών κινδύνων και ευκαιριών, ενώ ότι η πράσινη μετάβαση έχει ένα σημαντικό κόστος.
Σύμφωνα με τον κ. Αντωνίου, είναι ένα μακρύ ταξίδι και σε αυτό το ταξίδι της μετάβασης για μια πράσινη οικονομία, τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα πρέπει να διαδραματίσουν καθοριστικό ρόλο, να τη χρηματοδοτήσουν, περικλείοντας και επιχειρηματικές ευκαιρίες. Στόχος, είναι όπως είπε, ως χώρα να μεταβαίνουμε σε πιο βιώσιμα ενεργειακά αποδοτικά επιχειρηματικά μοντέλα, και επίσης να είμαστε σε θέση να προχωρούμε στις σωστές ενέργειες.
Από την άλλη, ο κ. Αντωνίου σημείωσε πως το κοινό πρέπει από πλευράς του να προχωρήσει σε ένα συγκεκριμένο στάδιο ωριμότητας, προκειμένου οι εταιρείες και τα νοικοκυριά να κατανοήσουν τα οφέλη που μπορούν να αποκομίσουν από την πράσινη μετάβαση.
Δεν υπάρχει επιστροφή
Ο Head of Sustainability and Product Management της Alpha Bank Κύπρου, κ. Κωνσταντίνος Χατζηγεωργίου, υπογράμμισε πως, η πράσινη μετάβαση είναι μία διαδικασία που είναι «capital intensive». Όπως είπε, στην Alpha Bank πιστεύουν και δίνουν ψήφο εμπιστοσύνης στην βιωσιμότητα, ενώ υπέδειξε ότι, η πράσινη μετάβαση δημιουργεί πράγματι επενδυτικές ευκαιρίες.
Ο κ. Χατζηγεωργίου διερωτήθηκε, «σκεπτόμενος δυνατά» αν η Κύπρος είναι σε θέση να κεφαλαιοποιήσει αυτή την αλλαγή, αν υπάρχουν οι κατάλληλοι μηχανισμοί, αν υπάρχει η ικανότητα λήψης αποφάσεων και η ικανότητα στρατηγικής για τις σωστές ενέργειες σε σχέση με την πράσινη μετάβαση, ώστε να επωφεληθούμε.
Πάντως, ο Head of Sustainability and Product Management της Alpha Bank Κύπρου τόνισε ότι δεν υπάρχει επιστροφή από το δρόμο που έχει διαγραφεί, εννοώντας αυτόν της πράσινης μετάβασης.
Φθηνά ψυγεία και CO2
Ο key account director της Baseblue, κ. Νικόλας Αργυρού, συμφώνησε και από πλευράς του ότι υπάρχει ένα μεγάλο κόστος για την πράσινη μετάβαση όσον αφορά στις επενδύσεις. Μιλώντας μέσω του ναυτιλιακού του πρίσματος, είπε ότι η Κύπρος είναι ένα νησί, «με όλη τη σημασία της λέξης». Οπότε, όπως είπε, ότι συμβαίνει στη ναυτιλία επηρεάζει πραγματικά την Κύπρο, όπως για παράδειγμα η απόφαση της ναυτιλίας που έχει δεσμευτεί ότι θα απαλλαγεί από τις υψηλές εκπομπές άνθρακα (CO2).
«Το θέμα είναι ότι αν θέλουμε φτηνά αθλητικά παπούτσια και θέλουμε φτηνά ψυγεία, σωστά, δεν μπορούμε επίσης να έχουμε καθαρό αέρα», παραδειγμάτισε.
Υπενθύμισε ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει τώρα δύο νέους κανονισμούς - πιστοποιητικά αναφορικά με τις εκπομπές άνθρακα, ενώ όταν αυτά αρχίσουν να εφαρμόζονται, θα υπάρχουν οικονομικές επιπτώσεις στην Κύπρο. «Εκτός από αυτά που πληρώνουμε τώρα, θα έχουμε και ένα ασφάλιστρο εκπομπών σε αυτά που πληρώνουμε, επειδή τα νέα καύσιμα είναι πιο ακριβά, τα νέα πλοία θα είναι πιο ακριβά, πιο αποδοτικά, αλλά θα κοστίσει σε όλους κάτι για να φτάσουμε εκεί», υπέδειξε.
«Επομένως, υπάρχει ένα κόστος για να κάνουμε τα πάντα. Μέρος του ερωτήματος είναι αν είμαστε διατεθειμένοι να πληρώσουμε αυτό το κόστος, όχι μόνο ως καταναλωτές, αλλά και ως επενδυτές και ως φορολογούμενοι», κατέληξε ο κ. Αργυρού.
