Του Παναγιώτη Ρουγκάλα
Η καινοτομία και οι νεοφυείς επιχειρήσεις βρίσκονται πλέον στο επίκεντρο της οικονομικής ανάπτυξης σε Ελλάδα και Κύπρο. Η Εθνική Τράπεζα, μέσω του προγράμματος Business Seeds, τα τελευταία 16 χρόνια αποτελεί σύμμαχο για επιστήμονες, ερευνητές και startups που αναζητούν στήριξη, χρηματοδότηση και δικτύωση.
Για τη δράση της Εθνικής Τράπεζας της Ελλάδος και το πρόγραμμα Business Seeds μιλά στην «Κ» ο επικεφαλής Ανάπτυξης Καινοτόμου Επιχειρηματικότητας / NBG Business Seeds του Ομίλου της Εθνικής Τράπεζας, δρ Σπύρος Αρσένης.
Θεωρούμε ότι το πρόγραμμα Business Seeds, οι χρηματοδοτήσεις μας και οι δράσεις της NBG Cyprus μπορούν να συνεισφέρουν στην περαιτέρω ανάπτυξη του οικοσυστήματος
Η Εθνική Τράπεζα συμμετέχει ως ιδιώτης επενδυτής σε 12 εταιρείες κεφαλαίου επιχειρηματικών συμμετοχών και σύμφωνα με τον κ. Αρσένη, στα 16 χρόνια του προγράμματος είναι πολλές οι κυπριακές εταιρείες που έχουν επωφεληθεί.
- Πώς συνεισφέρει η ΕΤΕ στην επιχειρηματική καινοτομία της Ελλάδας; Υπάρχει πρόθεση επέκτασης αυτής της δραστηριότητας και στην Κύπρο;
- Στην Εθνική Τράπεζα είμαστε περήφανοι για το πρόγραμμα Business Seeds. Έχοντας διανύσει 16 χρόνια συνεχούς παρουσίας, το πρόγραμμα αποτελεί σταθερό πυλώνα στήριξης της καινοτομίας, της μεταφοράς τεχνολογίας και της εξωστρέφειας. Λειτουργεί ως πρακτικός συνοδοιπόρος για επιστήμονες, ερευνητικές ομάδες και startups στην Ελλάδα και την Κύπρο.
Το Business Seeds γεννήθηκε το 2010 σε μια περίοδο αβεβαιότητας από την ανάγκη να «βλαστήσει» ο σπόρος της επιχειρηματικότητας. Γρήγορα εξελίχθηκε σε ένα ολιστικό πλαίσιο που καλύπτει κάθε φάση της ανάπτυξης μιας νεοφυούς επιχείρησης: από την ανάδειξη της ιδέας και την εκπαιδευτική καθοδήγηση, έως την παροχή υποδομών, δικτύωσης και χρηματοδότησης. Στόχος του προγράμματος είναι να ενισχύσει την παραγωγική, εξωστρεφή και ανταγωνιστική ταυτότητα της οικονομίας σε Ελλάδα και Κύπρο, προσφέροντας ουσιαστικά εργαλεία για την πραγματοποίηση του οράματος των συμμετεχόντων.
Σχεδόν δύο δεκαετίες μετά την έναρξη λειτουργίας του προγράμματος, τα στοιχεία είναι αποκαλυπτικά. Περισσότερα από 8.700 άτομα έχουν συμμετάσχει, 5.071 προτάσεις έχουν υποβληθεί στο πλαίσιο του Διαγωνισμού, 146 εταιρείες έχουν βραβευθεί και συνολικά χρηματικά έπαθλα ύψους €740.000 έχουν απονεμηθεί. Αυτά τα μεγέθη αποτυπώνουν όχι μόνο έντονο ενδιαφέρον, αλλά και συνεχή παραγωγή επιχειρηματικών πρωτοβουλιών, που διεκδικούν κυρίαρχη θέση τόσο στην ελληνική και κυπριακή όσο και στη διεθνή αγορά.
Η Εθνική Τράπεζα συμμετέχει ως ιδιώτης επενδυτής σε 12 εταιρείες κεφαλαίου επιχειρηματικών συμμετοχών. Επιπλέον, μέχρι σήμερα, έχουν επενδυθεί απευθείας €2,5 εκατ. ως συμμετοχή στο μετοχικό κεφάλαιο 11 εταιρειών και €3,1 εκατ. ως δανεισμός σε 7 εταιρείες – συνολικά €5,6 εκατ. χρηματοδότησης νεοφυών επιχειρήσεων. Η συνολική επενδυτική παρουσία της τράπεζας την κατατάσσει μεταξύ των μεγαλύτερων ιδιωτών επενδυτών στην Ελλάδα μετά το EIF.
Στα 16 χρόνια του προγράμματος είναι πολλές οι κυπριακές εταιρείες που έχουν επωφεληθεί. Θα αναφερθώ στον φετινό μας νικητή του διαγωνισμού Καινοτομίας, την εταιρεία AskWire, που αξιοποιεί big data και AI για να φέρει διαφάνεια και ακρίβεια στην αγορά ακινήτων. Η τράπεζα έχει επενδύσει στη γνωστή κυπριακή εταιρεία Covve και μέσω των συμμετοχών της στα funds σε πολλές ακόμη κυπριακές startups.
- Υπάρχουν οι προϋποθέσεις για ανάπτυξη της επιχειρηματικής καινοτομίας σε Ελλάδα και Κύπρο;
- Όλοι εμείς που ασχολούμαστε με το οικοσύστημα καινοτομίας γνωρίζουμε ότι πρωτεύουσα σημασία στην επιτυχία μιας startup έχει το ανθρώπινο κεφάλαιο. Οι δεξιότητες και η συμπληρωματικότητα της ιδρυτικής ομάδας διαδραματίζουν πιο σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη μιας startup απ’ ό,τι το επιχειρηματικό σχέδιο ή η καινοτομία του εγχειρήματος.
Αυτό είναι που ξεχωρίζει το ελληνικό και κυπριακό οικοσύστημα στους ευρωπαϊκούς και διεθνείς δείκτες καινοτομίας είναι η ποιότητα του ανθρώπινου δυναμικού.
Επομένως, η απάντηση στο ερώτημα είναι θετική. Πληρούμε την πιο σημαντική προϋπόθεση για την ανάπτυξη της επιχειρηματικής καινοτομίας.
Είμαστε στη σωστή πορεία
- Μέχρι σήμερα τα ζητήματα της καινοτομίας στην Κύπρο περιορίζονται σε συνέδρια, ομιλίες και βραβεύσεις. Μπορεί η επιχειρηματική καινοτομία να φέρει μια ουσιαστική αλλαγή των δεδομένων;
- Η δικιά μας εικόνα από το οικοσύστημα καινοτομίας της Κύπρου, μέσα από τους νικητές του Διαγωνισμού μας και τις εταιρείες στις οποίες έχουμε επενδύσει –αναφέρθηκα πιο πάνω– είναι θετική. Είμαστε στη σωστή πορεία και θεωρούμε ότι το πρόγραμμα Business Seeds, οι χρηματοδοτήσεις μας και οι δράσεις της NBG Cyprus μπορούν να συνεισφέρουν στην περαιτέρω ανάπτυξη του οικοσυστήματος.
Το Business Seeds λειτουργεί αποτελεσματικά ως γέφυρα συνεργασίας των δύο χωρών στην καινοτομία προσφέροντας εκατέρωθεν πρόσβαση σε χρηματοδότηση, δικτύωση, καθοδήγηση και ενημέρωση.
- Κορυφαίο ζήτημα για προώθηση της επιχειρηματικής καινοτομίας είναι η χρηματοδότηση. Πώς μπορεί να ξεπεραστεί στην Ευρώπη και κυρίως στις χώρες μας;
- Βρισκόμαστε σε μια ευτυχή συγκυρία όπου τα διαθέσιμα κεφάλαια είναι επαρκή για όλα τα στάδια ανάπτυξης μιας startup. Από τα πρώτα βήματα μέσα από χρηματικά βραβεία διαγωνισμών και δίκτυα αγγέλων επενδυτών, έως τις επενδύσεις εκατομμυρίων για εταιρείες που βρίσκονται σε φάση ανάπτυξης και κλιμάκωσης πωλήσεων (scale up). Όπως ανέφερα και παραπάνω πολλές κυπριακές εταιρείες έχουν αντλήσει κεφάλαια από ελληνικά funds.
Το ζητούμενο αυτή τη στιγμή είναι η απορρόφηση των διαθέσιμων κεφαλαίων. Σε αυτό, πρωταρχικό ρόλο παίζει η βελτίωση της μεταφοράς τεχνολογίας από τα πανεπιστήμια και τα ερευνητικά κέντρα στην αγορά. Για να γίνω πιο σαφής, πρέπει να βελτιώσουμε τη διαδικασία ώστε τα ερευνητικά αποτελέσματα να μην γίνονται μόνο δημοσιεύσεις αλλά να καταλήγουν στην αγορά ως υπηρεσίες και προϊόντα. Αυτό είναι το κορυφαίο ζήτημα για την ανάπτυξη των οικοσυστημάτων των χωρών μας.
- Πώς θα φέρουμε κοντά την ακαδημαϊκή έρευνα και την επιχειρηματικότητα;
- Ξεκινάμε από την εκπαίδευση, εισάγοντας μαθήματα επιχειρηματικότητας στα σχολεία και τα πανεπιστήμια καθώς και κατευθύνσεις επιχειρηματικότητας σε όλα τα τμήματα της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης. Στελεχώνουμε με έμπειρα στελέχη της αγοράς τα γραφεία μεταφοράς τεχνολογίας. Δίνουμε κίνητρα χρηματοδότησης, εξέλιξης και απασχόλησης στους ερευνητές για τη δημιουργία τεχνοβλαστών (spin-offs). Δημιουργούμε σχέσεις με την επιχειρηματικότητα μέσα από τη διοργάνωση στοχευμένων Hackathons που λύνουν συγκεκριμένα προβλήματα των επιχειρήσεων, καθώς και μέσα από συνέδρια και εκδηλώσεων δικτύωσης.
Λίγα λόγια για τον Διαγωνισμό Καινοτομίας
Ο 16ος Διαγωνισμός Business Seeds βρίσκεται σε εξέλιξη και όλοι οι ενδιαφερόμενοι έχουν τη δυνατότητα να ενημερωθούν και να καταθέσουν τις δικές τους καινοτόμες επιχειρηματικές ιδέες, μέχρι την Τετάρτη 15 Οκτωβρίου 2025 στις 15:00, στην ιστοσελίδα της Εθνικής Τράπεζας. Oι θεματικές ενότητες αντανακλούν τις νέες τάσεις της παγκόσμιας οικονομίας:
1. Χρηματοοικονομική Τεχνολογία (Fintech)
2. Ψηφιακή Επιχειρηματικότητα & Οικοσυστήματα (Digital Ecosystems), συμπεριλαμβανομένου του PropTech
3. Προηγμένες Τεχνολογίες & AI (Advanced Technologies & AI)
4. Περιβάλλον/Κλιματική Αλλαγή, Κοινωνία & Εταιρική Διακυβέρνηση (ΕSG), συμπεριλαμβανομένης της Χρηματοοικονομικής Ενδυνάμωσης.
Οι τρεις πρώτες ιδέες που θα βραβευθούν θα λάβουν τα ποσά των €20.000, €12.000 και €8.000, αντίστοιχα. Φέτος υπάρχουν δύο επιπλέον ειδικές κατηγορίες βραβείων: Χρηματοοικονομικός Εγγραμματισμός και Χρηματοοικονομική Ενδυνάμωση, με χρηματικά έπαθλα έως €10.000 και PropTech (τεχνολογίες ακίνητης περιουσίας), με χρηματικό έπαθλο €4.000.
