Επί μήνες, Ινδοί και Αμερικανοί αξιωματούχοι διαπραγματεύονταν επίμονα για εμπορικά ζητήματα όπως δασμοί και ποσοστώσεις εισαγωγών, προσπαθώντας να καταλήξουν σε μια συμφωνία που θα ήταν αποδεκτή και από τις δύο πλευρές. Ο Ντόναλντ Τραμπ, αποφασισμένος να μειώσει το εμπορικό έλλειμμα των 44 δισ. δολαρίων με την Ινδία, απείλησε με την επιβολή δασμών στα ινδικά προϊόντα που εξάγονται στις ΗΠΑ.
Στη συνέχεια, έβαλε στο τραπέζι τον παράγοντα Ρωσία. Στις 30 Ιουλίου, ανακοίνωσε ότι τα ινδικά προϊόντα θα επιβαρυνθούν με δασμό 25%, υψηλότερο από αυτόν που ισχύει για άλλες ασιατικές χώρες. Κατηγόρησε την Ινδία για τις αγορές ρωσικού πετρελαίου, γράφοντας στα κοινωνικά δίκτυα ότι η χώρα είναι «ο μεγαλύτερος αγοραστής ενέργειας από τη Ρωσία, μαζί με την Κίνα, τη στιγμή που όλοι θέλουν η Ρωσία να σταματήσει τις σφαγές στην Ουκρανία». Και πρόσθεσε ότι η Ινδία θα πληρώσει ένα επιπρόσθετο, αδιευκρίνιστο πρόστιμο πέρα από τον δασμό 25%. Την επομένη, σε δηλώσεις του στο CNBC, είπε ότι οι δασμοί θα αυξηθούν περαιτέρω «εντός 24 ωρών».
Πολλοί έχουν κατηγορήσει την Ινδία ότι με την αγορά ρωσικού πετρελαίου στηρίζει έμμεσα τον πόλεμο στην Ουκρανία. Ομως τώρα, ο Τραμπ το έχει θέσει στο τραπέζι των εμπορικών διαπραγματεύσεων μεταξύ των δύο χωρών.
Μαζί με δεκάδες χώρες, η Ινδία βρίσκεται αντιμέτωπη με την προοπτική επιβολής νέων αμερικανικών δασμών από την Πέμπτη. Η απαίτηση Τραμπ, την οποία η Ινδία χαρακτηρίζει «εξωφρενική και αδικαιολόγητη», έχει προκαλέσει αναταράξεις στις συνομιλίες των δύο χωρών.
Η αντίδραση του Κρεμλίνου
Η Μόσχα υπόκειται σε κυρώσεις κυρίως από τις ΗΠΑ και την Ε.Ε., οι οποίες έχουν επιβάλει πλαφόν στην τιμή πώλησης του ρωσικού πετρελαίου προκειμένου να περιορίσουν τη χρηματοδότηση του πολέμου στην Ουκρανία.
Ωστόσο, η Ινδία δεν συμμετέχει σε αυτήν την ενέργεια.
Μετά την επιβολή των κυρώσεων και το κλείσιμο των ευρωπαϊκών αγορών, οι θαλάσσιες εξαγωγές πετρελαίου από τη Ρωσία προς την Ινδία αυξήθηκαν κατακόρυφα.
Την Τρίτη, το Κρεμλίνο αντέδρασε στις απειλές Τραμπ. Ο εκπρόσωπος Ντμίτρι Πεσκόφ δήλωσε ότι είναι «παράνομο» να προσπαθούν οι ΗΠΑ να επιβάλουν σε άλλες χώρες να διακόψουν τις εμπορικές σχέσεις τους με τη Ρωσία.
Και η Κίνα, όπως και η Ινδία, δεν συμμετέχει στο καθεστώς κυρώσεων. Αντίθετα, οι εμπορικές σχέσεις της με τη Ρωσία έχουν εκτοξευθεί: το διμερές εμπόριο ξεπέρασε τα 240 δισ. δολάρια το 2023, με την Κίνα να εξάγει ακόμα και drones και αυτοκίνητα.
Πόσο πετρέλαιο αγοράζει η Ινδία από τη Ρωσία;
Πολύ περισσότερο απ’ ό,τι πριν από την εισβολή του Πούτιν στην Ουκρανία, τον Φεβρουάριο του 2022.
Πριν από τον πόλεμο, μόλις το 0,2% των εισαγωγών πετρελαίου της Ινδίας προερχόταν από τη Ρωσία. Μέχρι τον Μάιο του 2023, η Ρωσία πουλούσε στην Ινδία πάνω από 2 εκατομμύρια βαρέλια την ημέρα — σχεδόν το 45% των συνολικών εισαγωγών της.
Η αξία των ρωσικών εξαγωγών πετρελαίου στην Ινδία εκτιμάται σε πάνω από 130 δισ. δολάρια ετησίως. Παραδοσιακοί προμηθευτές όπως το Ιράκ και η Σαουδική Αραβία έχουν πλέον παραμεριστεί.
Σύμφωνα με στοιχεία των New York Times, δεκάδες ρωσικά τάνκερ κατέπλεαν κάθε μήνα σε ινδικά διυλιστήρια, ήδη από τα μέσα του 2023.
Γιατί αγοράζει τόσο ρωσικό πετρέλαιο η Ινδία;
Δύο βασικοί λόγοι: είναι φθηνότερο λόγω των κυρώσεων και η Ινδία έχει τεράστιες ανάγκες. Πρόκειται για την πολυπληθέστερη χώρα και την ταχύτερα αναπτυσσόμενη μεγάλη οικονομία. Δεν παράγει η ίδια μεγάλες ποσότητες πετρελαίου και χρειάζεται μεγάλες εισαγωγές.
Η αγορά ρωσικού πετρελαίου από την Ινδία έχει αποδειχθεί επωφελής και για τις δύο πλευρές. Η Ρωσία βρίσκει αγοραστές, ενώ η Ινδία αποκτά φτηνό καύσιμο για την εγχώρια κατανάλωση και για επανεξαγωγή, αφού τα διυλιστήριά της μετατρέπουν το αργό πετρέλαιο σε προϊόντα όπως ντίζελ και βενζίνη που εξάγονται σε Ευρώπη και Ασία.
Ενα από τα μεγαλύτερα διυλιστήρια στον κόσμο, το Jamnagar, ανήκει στην ινδική Reliance Group. Μάλιστα, από την έναρξη του πολέμου στην Ουκρανία, η μετοχή της Reliance έχει αυξηθεί κατά 34%.
Τις τελευταίες εβδομάδες, η Ινδία έχει μειώσει σε κάποιο βαθμό τις αγορές ρωσικού πετρελαίου, σύμφωνα με την εταιρεία αναλύσεων Kpler. Ομως η πλήρης απεξάρτηση από αυτό δεν είναι εύκολη: τα διυλιστήρια της Ινδίας είναι σχεδιασμένα για τον τύπο πετρελαίου που εξάγει η Ρωσία.
Οπως σημειώνει η Kpler: «Μια απότομη απομάκρυνση από τη Ρωσία —αν επιβληθεί— θα είναι δαπανηρή, περίπλοκη και γεμάτη πολιτικές εντάσεις».
Πηγή: ΝΥΤ
