Του Απόστολου Τομαρά
Ως ένα πρώτο βήμα που μπορεί να βγάλει την ηλεκτρική διασύνδεση Κύπρου-Κρήτης από το σημερινό τέλμα θεωρείται το αποτέλεσμα της τηλεδιάσκεψης με τη συμμετοχή των Υπουργών Ενέργειας Κύπρου-Ελλάδας με τον Επίτροπο Ενέργειας της Ε.Ε. Οι τρείς αξιωματούχοι, όπως πληροφορείται η «Κ» κατέληξαν σε συγκεκριμένες κινήσεις-αποφάσεις οι οποίες μπορούν να δώσουν μια νέα ώθηση στο μεγαλεπήβολο ενεργειακό έργο αφήνοντας πίσω τα όσα χωρίζουν όλες τις πλευρές. Το καλό κλίμα που επικράτησε στην τηλεδιάσκεψη που πραγματοποιήθηκε με πρωτοβουλία του Επιτρόπου Ενέργειας Νταν Γιόργκενσεν επιβεβαιώθηκε και από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή στις Βρυξέλλες η εκπρόσωπος της οποίας την χαρακτήρισε παραγωγική. Είχε προηγηθεί οι κοινή ανακοίνωση των Υπουργείων Ενέργειας Κύπρου και Ελλάδας στην οποίας οι δυο πλευρές επανέλαβαν την βούλησή για συνεργασία. «Κατά τη διάρκεια της συζήτησης, έλαβε χώρα συνολική αποτίμηση όλων των παραμέτρων υλοποίησης του έργου, ενώ επιβεβαιώθηκε η βούληση όλων των μερών να συνεχίσουν σε πνεύμα ενότητας και αμοιβαίας εμπιστοσύνης τη συνεργασία τους προς αυτήν την κατεύθυνση», αναφέρει η ανακοίνωση, σημειώνοντας ότι τις επόμενες εβδομάδες θα ακολουθήσει νέα τριμερής συνάντηση για το έργο.
Οι αποφάσεις
Σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες της «Κ» η τηλεδιάσκεψη κατέληξε σε τρείς σημαντικές αποφάσεις που μπορούν να βάλουν και πάλι μπροστά το ηλεκτρικό καλώδιο. Συγκεκριμένα οι αποφάσεις επικεντρώνονται σε τρία θέματα αγκάθια που προκαλούν τριβές. Πρώτον τα €25 εκατ. που πρέπει να καταβάλει η κυπριακή πλευρά στον ΑΔΜΗΕ (Φορέα Υλοποίησης του Έργου) και αφορούν την πρώτη ετήσια δόση ανάκτησης εξόδων του έργου. Στην τηλεδιάσκεψη αποφασίσθηκε η καταβολή των €25 εκατ. παρά τις ενστάσεις του Υπουργού Οικονομικών Μάκη Κεραυνού. Εδώ πρέπει να υπενθυμίσουμε πως η ΡΑΕΚ έχει λάβει σχετική απόφαση ωστόσο το όλο θέμα κολλούσε στην αρνητική θέση του ΥΠΟΙΚ να προχωρήσει σε εκταμίευση του ποσού. Δεύτερον και πολύ σημαντικό. Να προχωρήσει η έρευνα βυθού στο κομμάτι μεταξύ Κρήτης και Κύπρου η οποία έχει παγώσει από το καλοκαίρι του 2024. Αυτό σημαίνει πως η Ελλάδα θα πρέπει να προχωρήσει σε έκδοση των σχετικών NAVTEX όταν το ερευνητικό πλοίο θα είναι διαθέσιμο να ξεκινήσει εργασίες. Παράλληλα η ελληνική πλευρά θα πρέπει να είναι προετοιμασμένη να αντιμετωπίσει τυχόν γεωπολιτικά θέματα από ενδεχόμενες προκλητικές ενέργειες της Τουρκίας.
Παρέμβαση Κομισιόν
Το τρίτο θέμα στο οποίο συμφώνησαν τα τρία μέρη αφορά την ίδια της Ε.Ε μιας και το ενεργειακό έργο είναι ευρωπαϊκό υποστηρίζεται σθεναρά από τις Βρυξέλλες και χρηματοδοτείται με €657 εκατ. από το Connecting Europe Facility (CEF)». Στην τηλεδιάσκεψη ο Ευρωπαίος Επίτροπος Ενέργειας επανέλαβε πως η Ε.Ε θεωρεί το έργο υψίστης σημασίας και η Κομισιόν θα παρέμβει δια της προέδρου της Ούρσουλα Φον ντερ Λάιεν για να αντιμετωπίσει ενδεχόμενα γεωπολιτικά ζητήματα. Θέση που υποστηρίζεται έντονα από Λευκωσία και Αθήνα οι οποίες επιζητούσαν την ενεργότερη διπλωματική εμπλοκή της Ε.Ε προκειμένου να αντιμετωπιστούν οι τουρκικές προκλήσεις.
