Του Παναγιώτη Ρουγκάλα
Μόνο το 33,5% των επιχειρήσεων στην Κύπρο χρησιμοποιούν «data analytics» βάσει στοιχείων του έτους 2023, ενώ μόλις το 7,9% έχει ενσωματώσει AI τεχνολογίες στην καθημερινή λειτουργία τους. Η Κύπρος, όπως και άλλες ευρωπαϊκές χώρες, αντιμετωπίζει αυξανόμενες απειλές στον κυβερνοχώρο, ενώ το 94% των οργανισμών δηλώνουν «έτοιμοι» να αντιμετωπίσουν επιθέσεις, το 71% πιστεύει ότι ένα σοβαρό περιστατικό θα επηρεάσει τη λειτουργία τους μέσα στους επόμενους 12 μήνες. Στη συνέντευξη του στην «Κ» ο γενικός διευθυντής Kyndryl Κύπρου, κ. Μάριος Καπιρής σημειώνει ότι η χώρα έχει μεν σημειώσει αξιοσημείωτη πρόοδο στον τομέα της τεχνολογίας τα τελευταία χρόνια, ωστόσο, εξακολουθούν να υπάρχουν σημαντικά εμπόδια. Μεταξύ άλλων, ο κ. Καπιρής αναφέρει ότι η χώρα κινείται προς τη σωστή κατεύθυνση, αλλά εξακολουθεί να υπολείπεται του ευρωπαϊκού μέσου όρου σε βασικούς δείκτες, όπως η προηγμένη χρήση cloud και τεχνητής νοημοσύνης από τις επιχειρήσεις.
–Πώς αξιολογείτε το τεχνολογικό τοπίο στην Κύπρο αυτή τη στιγμή; Ποιοι είναι οι κύριοι τομείς προόδου και πού εντοπίζονται οι μεγαλύτερες προκλήσεις;
Tο 44% των κρίσιμων πληροφοριακών υποδομών διεθνώς πλησιάζουν ή βρίσκονται στο τέλος του κύκλου ζωής τους, αυξάνοντας την ευπάθειά τους και δημιουργώντας εμπόδια για τον εκσυγχρονισμό.
–Η Κύπρος έχει σημειώσει αξιοσημείωτη πρόοδο στον τομέα της τεχνολογίας τα τελευταία χρόνια, ιδιαίτερα όσον αφορά την αναγνώριση της τεχνολογικής καινοτομίας ως στρατηγικού μοχλού ανάπτυξης. Όπως κατέδειξε το Digital Economy and Society Index της Ε.Ε. για το 2025, η Κύπρος βελτίωσε τη θέση της σε τομείς όπως η ψηφιακή διακυβέρνηση, η διασύνδεση των επιχειρήσεων και οι ψηφιακές δεξιότητες. Ωστόσο, εξακολουθούν να υπάρχουν σημαντικά εμπόδια. Όπως κατέδειξε η πρόσφατη «Έκθεση Ετοιμότητας της Kyndryl» (Kyndryl Readiness Report), το 44% των κρίσιμων πληροφοριακών υποδομών διεθνώς πλησιάζουν ή βρίσκονται στο τέλος του κύκλου ζωής τους, αυξάνοντας την ευπάθειά τους και δημιουργώντας εμπόδια για τον εκσυγχρονισμό. Από την εμπειρία και την τριβή μας με τις κυπριακές επιχειρήσεις θεωρούμε πως και στη χώρα μας επικρατεί αντίστοιχη εικόνα και είναι κάτι που θα πρέπει να χειριστούν άμεσα τα στελέχη των επιχειρήσεών μας. Είναι θετικό πάντως το γεγονός πως στην τελευταία έρευνα που παρουσίασε ο Παγκύπριος Σύνδεσμος Επιχειρήσεων Πληροφορικής (CITEA), τον περασμένο Οκτώβριο, το 92% των επιχειρήσεων δήλωσε ότι σκόπευε να επενδύσει στον ψηφιακό μετασχηματισμό μέσα στον επόμενο χρόνο. Την ίδια ώρα όμως, πέραν του 56% κατατάσσονται στα αρχικά στάδια της ψηφιακής μετάβασης άρα έχουμε ακόμα πολύ δρόμο μπροστά μας.
–Τα τελευταία χρόνια παρατηρείται έντονη στροφή προς τον ψηφιακό μετασχηματισμό. Σε ποιο στάδιο βρίσκεται η Κύπρος σε σχέση με άλλες ευρωπαϊκές αγορές;
–Η Κύπρος βρίσκεται στο μέσο της πορείας προς την ψηφιακή ωριμότητα. Η τελευταία Έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την Ψηφιακή Δεκαετία για το 2025, αναφέρει ότι η χώρα κινείται προς τη σωστή κατεύθυνση, αλλά εξακολουθεί να υπολείπεται του ευρωπαϊκού μέσου όρου σε βασικούς δείκτες, όπως η προηγμένη χρήση cloud και τεχνητής νοημοσύνης από τις επιχειρήσεις. Ενδεικτικά, μόνο το 33,5% των επιχειρήσεων στην Κύπρο χρησιμοποιούν data analytics (στοιχεία για το 2023), ενώ μόλις το 7,9% έχει ενσωματώσει AI τεχνολογίες στην καθημερινή λειτουργία της. Συγκριτικά, ο μέσος όρος στην Ε.Ε. είναι στο 13,5% για AI. Γενικότερα όμως, σημειώνεται πρόοδος και υπάρχει έδαφος για να καλυφθούν αυτά τα κενά μέσω νέων εθνικών στρατηγικών και συγχρηματοδοτούμενων έργων ώστε να επιτευχθεί ο στόχος του 75% μέχρι το 2030. Εμείς βλέπουμε στην πράξη ότι υπάρχει ενδιαφέρον και γίνονται στοχευμένες ενέργειες προς τη συγκεκριμένη κατεύθυνση, καθώς οι επιχειρήσεις αναγνωρίζουν διαρκώς την αναγκαιότητα για τεχνολογική εξέλιξη. Παραδοσιακοί τομείς της κυπριακής οικονομίας όπως των ακινήτων, της ναυτιλίας, ο φαρμακευτικός αλλά και νεότεροι, όπως των εταιρειών fintech και gaming επιδεικνύουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον καθώς αναγνωρίζουν ότι το όφελος που θα έχουν είναι τεράστιο.
Η σημασία του cloud
–Πώς ανταποκρίνονται οι κυπριακές επιχειρήσεις στις ανάγκες για εκσυγχρονισμό υποδομών και μετάβαση στο cloud;
–Οι περισσότερες κυπριακές επιχειρήσεις έχουν πλέον αναγνωρίσει τη σημασία της μετάβασης στο cloud, όχι ως τεχνολογική πολυτέλεια αλλά ως αναγκαιότητα. Σχεδόν όλες οι μεγάλες επιχειρήσεις πλέον αξιοποιούν το Cloud σε μεγάλο ή μικρότερο βαθμό. Ωστόσο, όσον αφορά τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, το ποσοστό μειώνεται σημαντικά με αρκετές από αυτές να μην έχουν ενεργό πλάνο μετάβασης. Η πραγματικότητα είναι ότι οι περισσότερες επιχειρήσεις κινούνται προς υβριδικά σενάρια, συνδυάζοντας on-premises υποδομές με cloud περιβάλλοντα. Αυτή η «μη δυαδική» προσέγγιση προσφέρει ευελιξία, αλλά απαιτεί σωστό σχεδιασμό, δεδομένου ότι το 39% των επιχειρηματικών ηγετών διεθνώς, σύμφωνα με την Kyndryl Readiness Report 2024, δεν θεωρούν την υποδομή τους έτοιμη για τις μελλοντικές προκλήσεις.
–Η ασφάλεια στον κυβερνοχώρο αποτελεί σημαντικό θέμα για τις κυπριακές επιχειρήσεις. Ποιες είναι οι κύριες απειλές που αντιμετωπίζουν σήμερα και πώς μπορεί να ενισχυθεί η ανθεκτικότητά τους;
–Η Κύπρος, όπως και άλλες ευρωπαϊκές χώρες, αντιμετωπίζει αυξανόμενες απειλές στον κυβερνοχώρο. Πέρα από τις κλασικές επιθέσεις τύπου ransomware και phishing, παρατηρούμε πλέον και την εμφάνιση σύνθετων απειλών που βασίζονται σε τεχνητή νοημοσύνη και ενεργοποιούνται μέσω υβριδικών συστημάτων. Σύμφωνα με τα στοιχεία που παρουσιάστηκαν στο πλαίσιο της πρόσφατης μελέτης της Kyndryl για την κυβερνοανθεκτικότητα, ενώ το 94% των οργανισμών δηλώνουν «έτοιμοι» να αντιμετωπίσουν επιθέσεις, το 71% πιστεύει ότι ένα σοβαρό περιστατικό θα επηρεάσει τη λειτουργία τους μέσα στους επόμενους 12 μήνες. Η ανθεκτικότητα πλέον δεν αφορά μόνο την IT ομάδα – είναι ζήτημα εταιρικής διακυβέρνησης και πρέπει να ενσωματωθεί στη στρατηγική διοίκηση. Και σίγουρα πλέον οι επιθέσεις δεν στοχεύουν μόνο σε μεγάλους οργανισμούς αλλά η οποιαδήποτε επιχείρηση μπορεί να είναι θύμα επίθεσης.
Η πρόκληση δεν είναι μόνο τεχνική, αλλά και στρατηγική
–Παρατηρείται αύξηση στις συγχωνεύσεις και εξαγορές τα τελευταία χρόνια στην κυπριακή αγορά. Πώς επηρεάζει αυτό τις τεχνολογικές ανάγκες και πώς μπορεί να διασφαλιστεί η ομαλή μετάβαση;
–Η αυξημένη κινητικότητα στο τομέα των M&A στην Κύπρο – ιδιαίτερα στον χρηματοοικονομικό και ασφαλιστικό τομέα – εντείνει την ανάγκη για ταχύτερη και ασφαλή ενοποίηση υποδομών, δεδομένων και λειτουργιών. Δεδομένου ότι πολλές από αυτές τις εταιρείες λειτουργούν με διαφορετικά τεχνολογικά πρότυπα, η πρόκληση δεν είναι μόνο τεχνική αλλά και στρατηγική. Μια επιτυχημένη συγχώνευση εξαρτάται από το εάν μπορεί να διασφαλιστεί η επιχειρησιακή συνέχεια άμεσα και χωρίς να επηρεαστεί ο πελάτης, η ασφάλεια και η συμμόρφωση. Σε αυτό το πλαίσιο, η τεχνολογία παύει να είναι απλώς υποστηρικτική και γίνεται καταλύτης επιτυχίας ή αποτυχίας της νέας επιχειρηματικής οντότητας.
–Η τεχνητή νοημοσύνη και οι εφαρμογές της βρίσκονται στο επίκεντρο των εξελίξεων. Πόσο έτοιμες είναι οι κυπριακές επιχειρήσεις να αξιοποιήσουν τις δυνατότητές της;
–Παρότι το 95% των επιχειρήσεων παγκοσμίως έχει επενδύσει σε AI, μόλις το 42% βλέπει θετική απόδοση από αυτές τις επενδύσεις, σύμφωνα με την έκθεση Kyndryl People Readiness 2025. Στην Κύπρο, το ενδιαφέρον είναι μεγάλο, αλλά η ετοιμότητα περιορισμένη. Το ζητούμενο δεν είναι απλώς η υιοθέτηση εργαλείων, αλλά η ενσωμάτωσή τους σε καθημερινές εργασίες, με όρους εμπιστοσύνης και κατανόησης. Οι οργανισμοί που αντιμετωπίζουν την AI ως μέρος του οργανωτικού τους μετασχηματισμού –και όχι απλώς ως νέα τεχνολογία– έχουν σαφές προβάδισμα. Εδώ να μου επιτρέψετε ένα σχόλιο. Η βασική χρήση του Chat GPT ή άλλων αντίστοιχων εργαλείων δεν πρέπει να εκλαμβάνεται ως στοχευμένη αξιοποίηση της AI. Οι δυνατότητες της ΑΙ είναι πολύ μεγαλύτερες και χρειάζεται ειδική εκπαίδευση και καθοδήγηση για να ξεκλειδωθούν στο μέγιστο οι δυνατότητές της.
–Πώς επηρεάζει η αυστηρότερη ευρωπαϊκή νομοθεσία, όπως ο Κανονισμός DORA, τις τεχνολογικές στρατηγικές των επιχειρήσεων στην Κύπρο;
–Ο Κανονισμός DORA μετατοπίζει την επιχειρησιακή ευθύνη για την ανθεκτικότητα από το IT προς το σύνολο του οργανισμού. Ιδιαίτερα για τις κυπριακές τράπεζες, επενδυτικές εταιρείες και ασφαλιστικούς οργανισμούς, η συμμόρφωση με τις απαιτήσεις του DORA συνεπάγεται την επαναξιολόγηση της εφοδιαστικής αλυσίδας τεχνολογίας, των διαδικασιών ανάκαμψης και της διαχείρισης τρίτων μερών. Παρότι πολλά στελέχη δηλώνουν ότι ο ρυθμός των κανονιστικών αλλαγών είναι εξουθενωτικός, ακόμη περισσότερα αναγνωρίζουν ότι οι ρυθμίσεις έχουν θετικό αντίκτυπο στη λειτουργική σταθερότητα. Για μία οικονομία όπως η κυπριακή που μεγεθύνεται διαρκώς ως κέντρο τεχνολογίας και παροχής χρηματοοικονομικών υπηρεσιών η έγκαιρη και σωστή υλοποίηση των όποιων ευρωπαϊκών κανονισμών είναι εκ των ων ουκ άνευ. Ως Kyndryl συνεργαζόμαστε και βοηθάμε διαρκώς οργανισμούς που θέλουν να είναι σε πλήρη συμμόρφωση με τις ευρωπαϊκές Οδηγίες και σίγουρα είναι κάτι που μας γεμίζει αισιοδοξία.
Ελλείψεις σε ανθρώπινο δυναμικό
–Ποια είναι η άποψή σας για το ανθρώπινο δυναμικό στον τομέα της τεχνολογίας στην Κύπρο; Υπάρχει επάρκεια δεξιοτήτων ή εντοπίζονται ελλείψεις;
–Σίγουρα εντοπίζονται ελλείψεις και ως ένα βαθμό είναι αναμενόμενο γιατί τα τελευταία χρόνια η τεχνολογία έχει κάνει άλματα και επειδή ειδικά στην Κύπρο, οι ανάγκες για εργατικό δυναμικό έχουν εκτοξευτεί λόγω της καθόδου πολλών τεχνολογικών και όχι μόνο εταιρειών. Πρόκειται για εταιρείες που δεν είναι καθαρά πάροχοι τεχνολογικών λύσεων αλλά που αξιοποιούν της τεχνολογία στους τομείς ειδίκευσης τους, όπως fintech, regtech, proptech και ούτω καθεξής. Γίνονται ενέργειες ώστε να αυξηθεί η διασύνδεση της εκπαίδευσης με την αγορά εργασίας, όμως όπως αντιλαμβάνεστε αυτό δεν μπορεί να γίνει από τη μία μέρα στην άλλη. Την ίδια ώρα, η εξέλιξη της τεχνολογίας έχει αλλάξει άρδην το γενικότερο εργασιακό περιβάλλον. Βλέπουμε για παράδειγμα πως όλο και περισσότεροι εργαζόμενοι μετατρέπονται σε ψηφιακούς νομάδες, αξιοποιώντας τεχνολογικά εργαλεία ώστε να δουλεύουν πλέον για τον εαυτό τους. Η τελευταία έρευνα του CITEA έδειξε πως το 78% των επιχειρήσεων θεωρεί την ενίσχυση των ψηφιακών δεξιοτήτων του προσωπικού του ως τη μεγαλύτερη πρόκληση. Σίγουρα το εργασιακό περιβάλλον είναι κάτι που θα συνεχίσει να μας απασχολεί έντονα και τα επόμενα χρόνια καθώς οι αλλαγές θα συνεχίσουν με τους ίδιους και ακόμα εντονότερους ρυθμούς.
