Του Παύλου Ξανθούλη
Κοινή γραμμή ακολουθούν Λευκωσία-Κύπριοι ευρωβουλευτές με στόχο την ελευθέρωση των πέντε Ελληνοκυπρίων που «συνελήφθησαν» στις 19 Ιουλίου και κρατούνται αυθαίρετα από τις αρχές του παράνομου καθεστώτος στην κατεχόμενη Κύπρο. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, με πρωτοβουλία της ομάδας του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος-ΔΗΣΥ, αναμένεται αργά απόψε να συζητήσει το ζήτημα σε επίπεδο ολομέλειας, ενώ αύριο Πέμπτη αναμένεται η έγκριση κοινού ψηφίσματος, ζητώντας μεταξύ άλλων, από την Κομισιόν και την ΕΥΕΔ «να λάβουν όλα τα απαραίτητα μέτρα, συμπεριλαμβανομένης της εξέτασης τιμωρητικών μέτρων, για να εξασφαλίσουν την απελευθέρωσή τους». Το προσχέδιο «κοινού ψηφίσματος» της Ευρωβουλής, καταδικάζει την παράνομη και «πολιτικά υποκινούμενη» κράτηση των πέντε Ελληνοκυπρίων και ζητά την άνευ όρων ελευθέρωσή τους. Σημειώνεται ότι τα ψηφίσματα της Ευρωβουλής δεν είναι νομικά ή πολιτικά δεσμευτικά, αλλά δεν παύουν να στέλνουν πολιτικά μηνύματα.
Ανάλογες κινήσεις με αυτές του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου εκδήλωσε πριν από μερικές εβδομάδες ο πρόεδρος Χριστοδουλίδης, ο οποίος απέστειλε επιστολή προς τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Αντόνιο Κόστα. Η προεδρική επιστολή (1η Αυγούστου), την οποία εξασφάλισε η «Κ», αναφέρει ότι «παρά τη δεδηλωμένη πρόθεση της Τουρκίας να αναζωογονήσει τη σχέση της με την Ε.Ε., ενέργειες όπως αυτές υπονομεύουν αυτόν τον στόχο, αγνοώντας κατάφωρα την κυριαρχία της Κυπριακής Δημοκρατίας και τις βασικές ευρωπαϊκές αξίες, συμπεριλαμβανομένης της προστασίας των θεμελιωδών δικαιωμάτων και ελευθεριών». Ο πρόεδρος Χριστοδουλίδης καλεί τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου «να ασκήσει την επιρροή του και να απαιτήσει από την Τουρκία να αφήσει ελεύθερους τους πέντε Κύπριους που κρατούνται αυθαίρετα και παράνομα, καθώς και να καταδικάσει δημόσια τις μονομερείς ενέργειες της Τουρκίας που αυξάνουν την ένταση και παραβιάζουν τα δικαιώματα και τις ελευθερίες των πολιτών της Ε.Ε.».
Στην ίδια κατεύθυνση κινείται και επιστολή του ΥΠΕΞ Κωνσταντίνου Κόμπου προς την πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Ρομπέρτα Μέτσολα, επίσης πριν από μερικές εβδομάδες. Στην επιστολή, η οποία έχει περιέλθει σε γνώση της «Κ», ο κ. Κόμπος αναφέρει ότι «η υπόθεση αυτή έρχεται να προστεθεί σε μια μακρά σειρά από υποθέσεις αυθαίρετων συλλήψεων και κρατήσεων, για τις οποίες η Τουρκία έχει κριθεί ότι παραβιάζει την Ευρωπαϊκή Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου και δεν πληροί τα πρότυπα του κράτους δικαίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης».
Το προσχέδιο κοινού ψηφίσματος
Το προσχέδιο κοινού ψηφίσματος της Ευρωβουλής, το οποίο τελεί υπό την αίρεση έγκρισης από την ολομέλεια, συζητήθηκε χθες το βράδυ και «καταδικάζει έντονα την παράνομη και πολιτικά υποκινούμενη κράτηση πέντε Ελληνοκυπρίων από το τουρκικό στρατιωτικό κατοχικό καθεστώς και ζητά την άμεση και άνευ όρων απελευθέρωσή τους». Καταδικάζει το κατοχικό καθεστώς που αγνοεί κάθε έννοια δικαιοσύνης και στοχεύει μέσω απαγωγών και ομηριών, να κλιμακώσει τον εκφοβισμό, καθώς και να στοχοποιήσει και να επηρεάσει όσους επιχειρούν να επισκεφθούν τις περιουσίες των προγόνων τους ή να προσφύγουν στην «Επιτροπή Ακίνητης Περιουσίας» στις κατεχόμενες περιοχές.
Προτρέπει τις τουρκικές αρχές να παράσχουν στους κρατούμενους πρόσβαση σε ιατρική περίθαλψη, ενώ «καλεί την Κομισιόν και την ΕΥΕΔ να λάβουν όλα τα απαραίτητα μέτρα, συμπεριλαμβανομένης της εξέτασης τιμωρητικών μέτρων, για να εξασφαλίσουν την απελευθέρωσή τους». Επιπλέον, καλεί την Τουρκία να σεβαστεί πλήρως τα ανθρώπινα δικαιώματα που κατοχυρώνονται στο διεθνές δίκαιο. «Καταδικάζει τη συνεχιζόμενη παράνομη κατοχή του βόρειου τμήματος της Κύπρου από την Τουρκία, η οποία διανύει πλέον το 51ο έτος της, εξακολουθεί να αποτελεί σοβαρή παραβίαση του διεθνούς δικαίου και εμπόδιο για την ειρήνη, τη σταθερότητα και τις σχέσεις Ε.Ε.-Τουρκίας»·
Οι πολιτικές ομάδες
Πριν την υποβολή του προσχεδίου κοινού ψηφίσματος, έξι πολιτικές ομάδες της Ευρωβουλής είχαν υποβάλει τα δικά τους προσχέδια ψηφίσματος τα οποία θεωρείται ότι έχουν ενσωματωθεί, σε σημαντικό βαθμό, στο «κοινό προσχέδιο» ψηφίσματος. Ωστόσο, είναι ενδιαφέρον να δούμε τι ακριβώς είχαν υποστηρίξει οι πολιτικές ομάδες στα δικά τους προσχέδια:
Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα: Η ομάδα του ΕΛΚ που είχε την πρωτοβουλία για την υποβολή ψηφίσματος, δια των ευρωβουλευτών του ΔΗΣΥ Λουκά Φουρλά και Μιχάλη Χατζηπαντέλα, σημείωσε στο δικό της αρχικό προσχέδιο, ότι το τουρκικό στρατιωτικό κατοχικό καθεστώς στοχεύει, μέσω απαγωγών και ομηριών, στην κλιμάκωση του εκφοβισμού, όσων επιχειρούν να επισκεφθούν τις περιουσίες των προγόνων τους ή να προσφύγουν στην «Επιτροπή Ακίνητης Περιουσίας» στις κατεχόμενες περιοχές. Εξέφρασε βαθιά ανησυχία για την κατάσταση της υγείας και την αναφερόμενη απάνθρωπη μεταχείριση των κρατουμένων, απαίτησε την άμεση και άνευ όρων απελευθέρωσή τους, ζήτησε την παρέμβαση της Ε.Ε. και υποστήριξε την Κυπριακή Δημοκρατία στην άσκηση ένδικων μέσων, συμπεριλαμβανομένης της προσφυγής ενώπιον του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, κατά της Τουρκίας.
Ευρωπαϊκή Ενωτική Αριστερά: Η ομάδα της Ευρωπαϊκής Αριστεράς, με ενεργό εμπλοκή του ΑΚΕΛ και του ευρωβουλευτή του Γιώργου Γεωργίου, καταδίκασε στο δικό της προσχέδιο ψηφίσματος την παράνομη σύλληψη και τη συνεχιζόμενη κράτηση των πέντε Ελληνοκυπρίων πολιτών στα κατεχόμενα ως κατάφωρη παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και απαίτησε την άμεση απελευθέρωσή τους. Χαρακτήρισε τη σύλληψη και κράτησή τους ως πολιτικά υποκινούμενη, με στόχο τη διευκόλυνση, μεταξύ άλλων, της διχαστικής προπαγάνδας του Ερσίν Τατάρ, προκειμένου να παραμείνει στην ηγεσία της τουρκοκυπριακής κοινότητας. Κάλεσε την Κομισιόν να ασκήσει την επιρροή της προς την Τουρκία και σημείωσε ως μόνη λύση στο Κυπριακό πρόβλημα τη δικοινοτική, διζωνική ομοσπονδίας με μία κυριαρχία, απορρίπτοντας τη θέση Τουρκίας-Τατάρ για λύση δύο κρατών.
Συντηρητικοί-Μεταρρυθμιστές: Οι Συντηρητικοί Μεταρρυθμιστές, ΕΛΑΜ, ανέφεραν στο δικό τους προσχέδιο ότι το Κυπριακό είναι πρωτίστως ζήτημα εισβολής, κατοχής και παραβίασης του διεθνούς δικαίου και σημείωσαν ότι η αποσχιστική οντότητα στο κατεχόμενο βόρειο τμήμα του νησιού, δεν έχει διεθνή αναγνώριση. Αυτό που προκαλεί αίσθηση στο προσχέδιο ψηφίσματος του ΕΛΑΜ, είναι το γεγονός ότι ζήτησε την «αναθεώρηση του Κανονισμού για την Πράσινη Γραμμή, λαμβάνοντας υπόψη τις πρόσφατες παραβιάσεις, οι οποίες», όπως ανέφερε, «αποκαλύπτουν σαφώς την αναποτελεσματικότητά του. Τόνισε περαιτέρω», μάλιστα «ότι θα πρέπει ακόμη να εξεταστεί και η κατάργησή του». Κάτι που ανέφερε και ο ευρωβουλευτής του ΕΛΑΜ, Γεάδης Γεάδη.
Σοσιαλιστές-Δημοκράτες: Στο προσχέδιό τους, οι Σοσιαλιστές-Δημοκράτες, με εμπλοκή του ευρωβουλευτή του ΔΗΚΟ Κώστα Μαυρίδη, υπενθύμισαν την απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων στην υπόθεση Κύπρος κατά Τουρκίας του 2001, η οποία έκρινε ότι η δίκη πολιτών ενώπιον στρατιωτικών δικαστηρίων παραβιάζει το Άρθρο 6 της Ευρωπαϊκής Σύμβασης για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου. Καταδίκασαν επίσης την προκλητική και απάνθρωπη μεταχείριση εναντίον των πέντε κρατουμένων και την παραβίαση των θεμελιωδών ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των βασικών ελευθεριών μέσω άδικων και παράνομων διαδικασιών, ως επίσης και την κλιμάκωση του σφετερισμού και του εκφοβισμού, καθώς και τη στοχοποίηση όσων επιλέγουν να απευθυνθούν στη λεγόμενη «Επιτροπή Ακίνητης Περιουσίας».
Φιλελεύθεροι-Renew: Στο προσχέδιό τους, οι Φιλελεύθεροι κάλεσαν τις τουρκικές αρχές να σεβαστούν πλήρως τα ανθρώπινα δικαιώματα, ενώ υπενθύμισαν την απόφαση του ΕΔΔΑ στην υπόθεση Λοϊζίδου όσον αφορά στην ευθύνη της Τουρκίας στις κατεχόμενες περιοχές της Κύπρου. Προέτρεψαν την Κομισιόν και το Συμβούλιο να λάβουν υπόψη αυτή τη νομολογία στην αξιολόγηση των σχέσεων Ε.Ε.-Τουρκίας.
Πατριώτες: Η πολιτική ομάδα των Πατριωτών σημείωσε στο προσχέδιό της, ότι η Κυπριακή Δημοκρατία είναι η μόνη νόμιμη αρχή που έχει το δικαίωμα να ασκεί δικαιοδοσία σε ολόκληρη την επικράτεια της Κύπρου. Τόνισε ότι οι κατηγορίες στα κατεχόμενα εδάφη είναι αβάσιμες, πολιτικά υποκινούμενες και παραβιάζουν το διεθνές δίκαιο, ενώ ζήτησε τον τερματισμό της κατοχής της Κύπρου, παραπέμποντας στο πλαίσιο του ΟΗΕ και στα σχετικά ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας.
